جام جم سرا: لکنت زبان معمولا با علام هشداردهنده‌ای بروز می‌کند که والدین و اطرافیان در صورت دانستن این علائم می‌توانند متوجه بروز لکنت شوند.
علائم هشداردهنده:
١- تکرار صداها یا لغات در یک جمله
٢- کشیده‌گویی صداها
٣- لرزش و تنش‌های غیرعادی در اندام‌های گویایی
٤- الگوهای تنفسی نامنظم
٥- شکلک‌های صورت (حرکات سریع چشم‌ها، حرکت نامناسب زبان و...)
٦- انقباض عضلات گویایی که منجر به قطع موقت گفتار فرد شود
چه باید کرد...؟
شاید یکی از مهمترین سوالاتی که در ذهن والدین و آموزگاران نقش می‌بندد این باشد که چگونه با کودک دچار لکنت برخورد کنند؟ نکات زیر را جدی بگیرید و در صورت نیاز با یک کارشناس گفتاردرمانی مشورت کنید:
١- اضطراب و نگرانی‌های خود را کنترل کنید و اجازه ندهید کودک این تشویش‌ها را دریابد.
٢- گفتار کودک را به‌عنوان کمک به وی قطع نکنید و اجازه دهید خودش به هر نحوی که میتواند سخن بگوید.
٣- شمرده و آرام صحبت کنید تا الگوی گفتاری مناسبی ارایه دهید.
٤- به محتوای کلام کودک توجه کنید و شنونده خوبی باشید.
٥- از ارایه توصیه‌های بی‌فایده نظیر: «آهسته بگو»، «نفس عمیق بکش»و... خودداری کنید.
٦- کودک را وادار به صحبت در موقعیت‌های دشوار نکنید.
٧- از طرح مشکل کودک و خصوصا به کاربردن واژه «لکنت» در جمع فامیل و آشنایان پرهیز کنید.
٨- مسئولیت‌هایی در حد توان کودک در نظر بگیرید و پس از انجام کار، وی را تحسین کنید.
٩- پس از شنیدن گفتار ناروان کودک، مفهوم مورد نظر وی را به‌صورتی شمرده بازگو کنید.
١٠- به جای امرونهی، زمینه تجارب خوشایندی از صحبت کردن فراهم کنید و او را به‌خاطر محتوای کلامش تشویق کنید.
١١- شرایطی فراهم کنید تا کودک از انرژی بدنی خود استفاده کند. (دویدن در پارک،شنا و...)
١٢- بازی‌های رایانه‌ای را محدود و زمان‌بندی کنید.
١٣- ارتباط عاطفی خود را با کودک تقویت کنید.
کلام آخر:
لکنت چه در کودک و چه در بزرگسالان نتیجه عوامل متعددی است که گاهی نمی‌توان آنها را کم یا کنترل کرد. بنابر این خود را سرزنش نکنید. به دنبال مقصر نباشید. با کمک یک متخصص در زمینه اختلالات گفتاری راه‌های کنترل ناروانی‌ها را بیاموزید و به درمان امیدوار باشید.(فرناز صادقی - آسیب‌شناس گفتار و زبان/شهروند)
دهانشویه‌ها را براساس نوع کاربردشان می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:
ـ گروه اول دهانشویه‌هایی که اثر ضدمیکروبی قوی دارند، مانند کلروهگزیدین که برای درمان بیماری‌های لثه و پس از جراحی دهان تجویز می‌شوند.
ـ گروه دوم دهانشویه‌هایی که با هدف پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها استفاده می‌شوند. این نوع از دهانشویه‌ها حاوی فلوراید است و توانایی توقف و ترمیم پوسیدگی را در مراحل اولیه دارد، همچنین می‌توانند از پوسیدگی بقیه دندان‌ها جلوگیری کنند.
برای استفاده از دهانشویه‌ها برای رفع بوی بد دهان، ابتدا باید منشا آن را پیدا کرد که میتواند شامل موارد ذیل باشد:
ـ مشکلات گوارشی که در این مورد حتما باید با پزشک مشاوره کرد.
ـ مشکلات لثه‌ها شامل جرم‌های زیاد، التهاب و عفونت لثه‌ها. در این مورد نیز مشاوره و معاینه سریع لثه‌ها توسط متخصصان بیماری‌های لثه توصیه میشود.
ـ ناشی از پوسیدگی دندان که پس از ترمیم‌های مناسب این مشکل برطرف میشود.
اما در مورد روزه‌داران که با این مشکل مواجه می‌شوند به این علت است که به مدت طولانی دهان بدون خوراکی و شست و شوهای منظم بزاق است و فعالیت‌های باکتری‌های موجود در دهان باعث بوی بد میشود.
دهانشویه‌های ضدباکتریایی با پایین آوردن میزان باکتری‌ها در دهان به دیرتر بد بو شدن دهان کمک شایانی می‌کنند وتوصیه میشود در این ایام بعد از صرف سحری استفاده شوند.
دکتر کیوان ساعتی
متخصص دندانپزشکی ترمیمی