دانش > دانش - همشهری آنلاین:
کارل سیگان، یکی از محبوبترین فیزیکاخترشناس جهان در سال ۱۹۹۵ کتابی به نام جهان شیطان زده: دانش،شمعی در تاریکی، منتشر کرد که در آن نسبت به خطر علم دروغین و بیسوادی علمی هشدار میداد و خوانندگانش را تشویق میکرد تا تفکر انتقادی و شکاکانه را بیاموزند.
براساس گزارش ساینس الرت، در این کتاب مطالبی مطرح شده که همه انتظار شنیدن آن را از یک دانشمند که نسبت به جامعهاش نگران است داشتند اما یک بخش از این کتاب طی هفته گذشته در توئیتر بسیار مورد توجه قرار گرفتهاست زیرا به اعتقاد کاربران توئیتر، این بخش از کتاب به شکلی عجیب به واقعیت تبدیل شدهاست.
سیگان در این بخش از کتابش رویدادهایی را پیشبینی کردهاست که امروز به واقعیت تبدیل شدهاند. وی در کتابش پیشبینی کرده انسانها علم دروغین و خرافه را به واقعیت ترجیح میدهند و از نظر فکری دز تمیز دادن آنچه در آنها احساس خوب ایجاد میکند و آنکه واقعیت است، ناتوانند.
در این بخش از کتاب آمدهاست:
من نگران آمریکای دوران فرزندان و نوادگانم هستم، زمانی که ایالات متحده آمریکا اقتصادی مبتنی بر خدمات و اطلاعات است،زمانی که تمامی صنایع تولیدی به خارج از مرزها رفتهاند،زمانی که عالیترین قدرتهای فناورانه در دست تعدادی محدود است،و منافع عمومی مد نظر هیچ فردی نیست،زمانی که انسان ها توانایی خود را در زیر سوال بردن آنهایی که در راس قدرت قرار دارند را از دست دادهاند، زمانی که بشر به گوی بلورین پیشگو چسبیده است و از طالعبینی و خرافه مشورت میگیرد، قدرت انتقاد رو به افول گذاشته و افراد قدرت تشخیص دادن آنچه باعث ایجاد احساس خوب در آنها میشود از واقعیت را نخواهد داشت، ما تقریبا بدون اینکه متوجه باشیم درحال سقوط به جهل و تاریکی هستیم.
نکته جالب درمورد اینگونه پیشبینیها این است که انسان آنها را به همان شیوهای ترجمه و درک میکند که طالعبینی را،و طالعبینی یکی از بزرگترین هراسهای سیگان بود.
طالعبینی هیچ ارتباطی با واقعیت ندارد، اما موفقیت بزرگ آنها مدیون گرایش انسان به دیدن آنچیزی است که دوست دارد. از این رو اگرچه بشر ممکن است نسبت به کلیت آینده جامعه منفینگر باشد، اما نسبت به آینده شخصی خود مثبتنگر است، پدیدهای که به تعصب خوشبینی شهرت دارد.
به لطف این تعصب خوشبینی میتوان به یک فرد تمامی آمار و اطلاعات درباره طلاق، سرطان و میانگین سن انسان را نشان داد و در اغلب موارد، انسانها ترجیح میدهند فکر کنند این تجربیات منفی برای آنها رخ نخواهد داد. از این رو زمانی که افراد در طالعبینی خود نکته مثبتی میبینند، علاقهای به فکر کردن درباره واقعی بودن آن ندارند و بی چون و چرا آن را میپذیرند.
همین روند در مورد پیشبینیها درباره آینده که بیش از اندازه دقیق از آب در میآیند نیز رخ میدهد. دقیق بودن پیشبینیها درباره آینده شباهت زیادی به آزمون رورشاخ روانشناسی دارد. هر فردی براساس ترسها و امیدهایش از آینده، برداشت خود را از دقت بالای این ترجمه و تفسیر خواهد داشت.