جام جم سرا: حسین رستگار گفت: محصولات غذایی موجود در بازار تنوع و تعداد بسیار زیادی دارند، تعداد زیادی از آنها برای آزمایش به آزمایشگاه مرجع سلامت ارجاع داده میشوند و ما بعد از آزمایش آن نتیجه را به دانشگاه علوم پزشکی مربوطه اعلام می کنیم تا اگر تخلفی باشد با آن برخورد کنند.
وی افزود: در مورد محصولات غذایی با مسائل بسیار زیادی مواجه هستیم، استفاده از رنگها و مواد افزودنی غیر مجاز یکی از موارد شایع است به عنوان مثال چند وقت پیش حاجیهایی که از عربستان آمده بودند نوعی زعفران تقلبی با خود آورده بودند که آزمایشهای وزارت بهداشت تقلبی بودن آن را ثابت کرد.
مدیر کل آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت ادامه داد: مورد دیگری هم از زعفران تقلبی در بازار خودمان داشتهایم که به عنوان مثال گوشت گاو را رشته رشته کرده و رنگ میکنند و جای زعفران میفروشند و تشخصیص آن کار سختی است. در همین مشهد هزاران نوع زعفران وجود دارد که تقلبی است؛ بخصوص در مورد زعفرانهای فله که وزارت بهداشت نظارتی بر آن ندارد. وزارت بهداشت فقط زعفرانهای بسته بندی شدهای را که آرم وزارت بهداشت یا سازمان غذا و دارو روی آن باشد تأیید میکند و بر آن نظارت دارد.
به گزارش جام جم سرا، رستگار در پاسخ به این پرسش که آیا سازمان غذا و دارو بر گوشت و مرغ های عرضه شده در بازار نظارت دارد گفت: نه، در مورد مواد غذایی خام و فرآوری نشده وزارت بهداشت هیچ نظارتی ندارد و مسئولیت آن با سازمان دامپزشکی و وزارت جهادکشاورزی است اما اگر به کنسرو یا محصول فرآوری شده تبدیل شد، سازمان غذا و دارو مسئولش است.
وی گفت: در مورد کنسروها هم ما با موارد تقلب مواجه بودهایم، در برخی از کنسروها میزان جیوه و فلزات سنگین بالا بوده که با آنها برخورد کردهایم.(تسنیم)
جام جم سرا:
طرز تهیه:
تره را ساطوری کرده و تخم مرغ، ادویه و نمک را به مقادیر گفته شده، اضافه کرده، همه را با هم خوب مخلوط کنید.
مقداری روغن در تابه ریخته، بگذارید داغ شود.
از مواد مخلوط شده، مقداری برداشته و در تابه بریزید و با ته قاشق آن را صاف کنید.
پس از آنکه پشت کوکو سرخ شد، آن را برگردانید تا روی دیگر نیز سرخ شود.
وقتی دو طرف کوکو سرخ شد، آن را از تابه خارج کرده، به همین صورت ادامه دهید تا مواد اولیه به اتمام رسد.
کوکو سبزی آماده است.
نکتهها:
میتوانید مقداری زرشک یا انگور جنگلی هم به مواد کوکو اضافه کنید.
بهتر است کوکوها را نازک آماده کنید تا تردتر و خوشمزهتر شود.
مقدار تخم مرغ را به اندازه بریزید این کوکو بر خلاف کوکو سبزی به تخم مرغ کمتری نیاز دارد.
برای طعم بهتر از ادویه کاری استفاده شده است در صورت تمایل میتوانید حذف کنید.
اگر تصمیم دارید از قالب برای فرم کوکوها استفاده کنید بهترین نوع آن جنس سلیکونی و تفلون است. که از فروشگاههای لوازم قنادی یا لوازم خانگی میتوانید تهیه کنید.
توجه داشته باشید در این دستور تعداد ۴ عدد تخم مرغ کوچک و ۸۵۰ گرم تره خرد شده در نظر گرفته شده است.
این مقدار مواد برای ۳ تا ۴ نفر کافی است.
جام جم سرا:
مواد لازم (برای ۶ نفر):
۳۰۰ تا ۴۰۰ گرم ژامبون گوشت
۶ تا ۷ عدد تخم مرغ
گوجه و خیار شور به مقدار دلخواه
روغن مایع به اندازه دلخواه
نمک و فلفل به اندازه دلخواه
طرز تهیه:
ژامبون گوشت را خرد کنید و کمی تفت دهید. دقت کنید که ژامبون جمع نشود.
تخم مرغها را داخل ظرفی شکسته، تا وقتی که سفیده و زرده بخوبی با هم مخلوط شوند هم بزنید. دقت کنید که هم زدن زرده و سفیده به اندازه مخلوط شدنشان کافی است و نباید زیاد به همشان بزنید
نمک وفلفل را به مواد اضافه کنید و همه را در ماهیتابه بریزید. چند دقیقه صبر کنید و وقتی ژامبون گوشت و تخم مرغتان آماده شد آن را تزئین کرده میل فرمایید.
شنبه 12 مهر 1393 ساعت 10:00
فردا، سیزدهم مهر ماه، مصادف با عید قربان، یکی از اعیاد معروف مسلمانان در سراسر دنیاست. سفری تصویری برایتان تدارک دیدهایم به کشتارگاهی در مشهد تا در جریان ذبح دام و آماده سازی گوشت آن در آستانه این روز قرار بگیرید.
جام جم سرا: علیخندان افزود: قیمت گوشت قرمز مدتی است که هیچگونه افزایشی نداشته است و برای ادای نذری در روز ۲۸ صفر به اندازه کافی دام سبک و سنگین موجود است و قیمتها افزایش نخواهد یافت.
رئیس اتحادیه گوشت گوساله تصریح کرد: قیمت هر کیلو گرم گوشت گوساله گرم مخلوط برای عرضه به مشتری ۳۰ هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی به صورت لاشه ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان است. قیمت هر کیلوگرم گوشت منجمد کارتنی داخلی نیز ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان است و هیچ گونه مدرکی برای خریداری گوشت از فروشگاههای یاد شده، لازم نیست.
وی گفت: ۲۰ واحد صنفی در تهران برای عرضه گوشت منجمد در نظر گرفته شده است و مردم به منظور تهیه گوشت ارزان قیمت برای نذری در ۲۸ صفر میتوانند به فروشگاههای اتکا و سپه مراجعه کنند. (فارس)
طرز تهیه:
ابتدا گوشت را با یک عدد پیاز خرد شده تفت داده و روی آن آب بریزید و بگذارید بپزد. اسفناج را هم خرد کنید و کمی تفت داده، نمک و فلفل را به آن اضافه کنید و کنار بگذارید. تخممرغها را در ظرفی بشکنید و با ماست و زعفران و 2 قاشق روغن خوب مخلوط کنید. نصف برنج آبکش شده را در مایه تهچین بریزید و مخلوط کنید. قابلمه مناسبی را در نظر بگیرید که نچسب باشد و مقداری روغن کف آن بریزید. ابتدا برنج زعفرانی آماده شده را در قابلمه بریزید و با کمی فشار دادن آن را صاف کنید و روی آن اسفناج تفت داده شده بریزید، پودر سماق را روی اسفناج بپاشید. سپس گوشتهای پخته شده را روی آن چیده و باقیمانده برنج سفید را هم طوری بریزید که تمام سطح گوشت را بپوشاند و با پشت قاشق آن را صاف کرده و فشرده کنید و اگر مقداری از آب گوشت باقیمانده با دو قاشق روغن مخلوط کنید و روی برنج بریزید و آن را دم گذاشته بعد از نیم ساعت آماده میشود. میتوانید تهچین را در فر هم به مدت 20 دقیقه قرار داده و بعد در دیس مناسبی برگردانید و اطراف آن را با چند عدد پیازچه و سبزی خوردن تزئین کنید.
چاردیواری (ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
بر اساس این تحقیقات، خوردن روزانه ۵۰ گرم گوشت قرمز فرآوری شده تا میزان ۵۱ درصد خطر ابتلا به دیابت را افزایش میدهد. همچنین مشخص شد این خطر با جایگزین کردن مغزها، گوشت سفید، لبنیات کم چرب و پروتئینهای گیاهی از جمله حبوبات کاهش مییابد.
این نتایج طی ۲۸ سال و با بررسی پرسشنامههایی به دست آمده است که توسط بیش از ۲۰۴ هزار پرستار و متخصص بهداشت در آمریکا تکمیل شدهاند.
این تحقیق توسط محققان دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد انجام شده و در مجله تغذیه آمریکا به چاپ رسیده است. (ایسنا)
چنین برداشتی در مورد دستهای از گیاهخواران درست است، اما برخی از گیاهخواران فقط از مصرف منابع پروتئینی یعنی گوشت جانوران امتناع میکنند، اما محصولات لبنی را مصرف میکنند. دسته دیگر از گیاهخواران هم لبنیات نمیخورند، اما تخممرغ مصرف میکنند و برخی هم گوشت نمیخورند، ولی لبنیات و تخممرغ را از رژیم غذاییشان حذف نمیکنند.
جالب آن که وقتی صحبت از جنبههای مضر تغذیهای در رژیم گیاهخواری میشود در واقع، گروهی از گیاهخواران که فقط میوه و سبزیجات میخورند، مورد تاکید قرار میگیرند. چراکه گروههای دیگر مواد ضروری مورد نیاز بدن را از لبنیات و تخممرغ دریافت میکنند.
دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی از آن گروه متخصصانی است که رژیم گیاهخواری را بهدلیل اینکه فاقد تمام گروههای غذایی مورد نیاز بدن است، منع میکند، اما به لحاظ اخلاقی این نوع رژیم را تائید میکند.
وی در گفتوگو با جامجم میگوید: تحقیقات مختلف نشان داده فواید زیادی در گیاهخواری وجود دارد که شامل پیشگیری از بروز برخی اختلالات متابولیسمی در افراد گیاهخوار از جمله چربیهای خون و نیز بروز کمتر بیماریهای قلبی و عروقی و انواع سرطانها میشود. در واقع، تمام منافع گیاهخواری مربوط به مصرف زیاد سبزیجات و میوههاست، اما نه تنها مصرف صرف میوه و سبزیجات برای تامین نیازهای ضروری بدن کافی نیست بلکه گیاهخواران را با کمبودها و عوارضی نیز مواجه میکند.
کیفیت پروتئینهای جانوری بالاتر از گیاهی
بیشک تامین انرژی مورد نیاز برای تمام واکنشهای حیاتی بدن از فرآیند رشد، بویژه در کودکان گرفته تا تقویت قوای از دست رفته بدن و ترمیم انواع زخمها به منابع پروتئینی وابسته است. در واقع منابع پروتئینی، تامینکننده اسید آمینههای مورد نیاز بدن است.
دکتر نیستانی با اشاره به این موضوع میافزاید: اما نکته مهم اینجاست که از میان 20 نوع اسید آمینه مورد نیاز بدن، فقط 9 تای آنها باید از طریق منابع پروتئینی ـ گیاهی تامین شود. با وجود این منابع پروتئینی جانوری به علت آن که از کیفیت بالاتری نسبت به پروتئینهای گیاهی برخوردار است، تامینکننده اصلی این اسیدهای آمینه ضروری تلقی میشود.
این متخصص تغذیه با اشاره به این که پروتئینهای حیوانی تقریبا کامل است و ترکیب اسیدآمینه آنها کمبودی ندارد، اما پروتئینهای گیاهی از نظر یک یا چند اسیدآمینه محدودیت دارد، تاکید میکند: از نظر ترکیب، به طور کلی پروتئینهای گیاهی معمولا از نظر یک یا چند اسیدآمینه ضروری، کمبود دارند. اگر از طریق برنامه غذایی، اسیدهای آمینه ضروری تامین نشود، علائم کمبود آن اسید آمینه در بدن ظاهر شده و عوارضی را به دنبال خواهد داشت.
گیاهخواری همیشه با لاغری همراه نیست
به طور متوسط هر فرد، روزانه به حدود یک گرم پروتئین به میزان هر یک کیلوگرم وزن ایدهآل نیاز دارد که قسمت عمده آن را باید از طریق منابع پروتئینی و مابقی را از طریق لبنیات، تخم مرغ، نان و غلات و برنج تامین کند.
دکتر نیستانی با تاکید بر این که حبوبات و از جمله سویا از محتوای پروتئینی بالایی برخوردار است، طوری که سویای خام پس از طبخ، چیزی حدود 50 تا 60 درصد پروتئین دارد، میگوید: نکته مهم اینجاست که پروتئین سویا از نظر کیفیت و دارا بودن اسیدهای آمینه ضروری با محدودیت مواجه است. حتی پروتئین موجود در نان، گندم و برنج نیز از نظر برخی اسیدآمینههای ضروری محدودیت دارد.
وی میافزاید: با وجود این وقتی منبع غنی پروتئین در رژیم گیاهخواری حذف شود شخص ناگزیر است پروتئین مورد نیازش را با مصرف مقادیر بالای دیگر منابع غذایی از جمله نان و غلات تامین کند و به این ترتیب دچار اضافه وزن و مشکلات ناشی از آن خواهد شد.
گیاهخواری بدون کمبود ویتامین 12 B نمیشود
ویتامین B12 از آن نوع ویتامینهایی است که نه تنها برای چهار تا شش سال در بدن ذخیره کبدی دارد بلکه منبع تامین آن گیاهی نیست و منابع اصلی آن گوشت، تخممرغ و شیر است.
دکتر نیستانی با تائید این موضوع میگوید: اگر ویتامین B12 مورد نیاز بدن از طریق رژیم غذایی تامین نشود شخص با اختلالات خونی (کم خونی) و عوارض عصبی مواجه خواهد شد که در مواردی ممکن است بسیار خطرناک باشد. بر این اساس لازم است شخص گیاهخوار یا تخممرغ و شیر بخورد یا این ویتامین را از طریق مکملها دریافت کند.
تامین آهن از طریق منابع جانوری بهتر است
این درست است که برای تامین آهن مورد نیاز بدن منابع جانوری و گیاهی وجود دارد، اما راندمان جذب آهن از طریق منابع جانوری و در واقع گوشت بیش از منابع گیاهی است.
به گفته دکتر نیستانی، آهن موجود در گوشت گرچه کم است، اما قابلیت جذب فوقالعاده بالایی دارد، اما آهن موجود در سویا، جذب پایینتری دارد. برخی عوامل مهارکننده جذب آهن مثل فیبر بالا نیز در سویا به چشم میخورد. البته سویا تا حد زیادی میتواند تامینکننده آهن بدن گیاهخواران باشد.
وی تاکید میکند: اگر برنامه غذایی گیاهخواران به گونهای تنظیم شود که منابع گیاهی آهن به خوبی در آن گنجانده شود و در صورت بروز کم خونی از مکمل آهن نیز استفاده شود، تبعات کمبود آهن کمتر در گیاهخواران آسیب زننده خواهد بود.
مصرف بالای سبزیجات و میوهها به جای گیاهخواری
اگر هدف از گیاهخواری اثربخشی منافع مثبت آن بر سلامت افراد باشد میتوان مصرف حداقل پنج وعده سبزیجات و سه وعده میوه را در رژیم غذایی روزانه به جای گیاهخواری مد نظر قرار داد.
دکتر نیستانی در این باره میگوید: از نگاه متخصصان تغذیه، تامین نشدن نیازهای بدن در رژیمهای گیاهخواری یا هر نوع رژیم غذایی مطلق، توصیه نمیشود چرا که حفظ سلامت بدن به تعادل در استفاده از مواد غذایی حیوانی و گیاهی بستگی دارد. بعلاوه گیاهخواری در ایران به دلیل پایین بودن تنوع غذایی با موانع و محدودیتهای زیادی مواجه است که عوارض ناشی از آن را بیشتر میکند. همچنین باید توجه داشت که رژیم گیاهخواری حتی اگر به طور اصولی رعایت شود، برای گروههای آسیبپذیر مانند کودکان و نوجوانان که در سن رشد هستند به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
پونه شیرازی / گروه جامعه
در تخیلت میبافی که عدهای آدم گیس بلند با صورتهای بوتاکس شده و لبهای پرژل و یقههای باز و زنجیرهای آویخته به گردن مقابلت سبز میشوند و سوئیچ ماشینهای آنچنانیشان را دور انگشت میچرخانند و مثل از دماغ فیل افتادهها رفتار میکنند، ولی مشتریان رستورانهای گیاهی نه لزوما اجق وجق اند، نه پرفیس و نه غیرعادی. اینها فقط مشتریاند مثل مشتریهای هر فروشگاه دیگر، با این تفاوت که با گیاهان خو گرفتهاند و قلبشان برای سبزیجات میتپد و اعتقادشان به گوشت سست شده است.
مینشینم روی مبلی هلالی و سفید که گرم و نرم است و راحت، منو را هم آرام ورق میزنم و میخوانم که بدانم چی به چیست. میز کناری غذایشان را سفارش دادهاند؛ یک پرس میرزا قاسمی، دو تا پیتزای بادمجان و زیتون، یک پرس هم پاستا، همان ماکارونی خودمان. این سفارش محتاطانه به چهره مشتریان این میز میآید، چهار زن و مرد پا به سن گذاشته که حدس میزنم سالها با گوشت اخت بودهاند و این خوراکهای پرسبزی و بیگوشت داخل منو آنها را محتاط کرده است.
میز پشت سر ولی به منو عادت دارند و پیشخدمت که میآید بدون تعلل میگویند کالزون اسفناج. مشتریان این میز دو جوان هستند با چهره و تیپی عادی، ولی اگر در رستوران گیاهی نبودند، فکر میکردم عاشق آبگوشتاند و اهل خرد کردن پیاز با مشت. قیافه این دو غلطانداز بود، همین است که میگویند نباید از روی ظاهر آدمها قضاوت کرد.
املت بیتخممرغ من هم رسید که با پنیر کورد و خامه به حال آورده بودنش. آن را چشیدم، مزه خاصی نداشت و طعم گوجهفرنگیاش غالب بود. پیچیدمش لای نان تافتون و همراه با سبزیجات معطر جویدمش، بدم نیامد، ذائقهام با پنیرکورد جورشد و املت بیتخممرغ، دستورغذایی شد برای روزهایی که در خانه تخممرغ نداریم.
مشتریان تازه آمدند، یکی شان پنج شش نفر را مهمان کرده و پیدا بود بجزمیزبان همه هیجان انتخاب غذاهای تازه را دارند. میزبان گفت از گوشت متنفرم و بقیه حرف را که روی کلماتش دندان میگذاشت، نشنیدم. گوش را تیزتر کردم، مشغول انتخاب غذا بودند؛ بشقاب سبزیجات، سالاد گاردن، سوشی سبزیجات، پاستا پنه و یک سالاد زوکینی.
دوباره چشم چرخاندم به میز مشتریان مسن. یکیشان هنوز با احتیاط پیتزای بادمجان و زیتون را میجوید و دیگری هم با پاستای بدون گوشت کلنجار میرفت. زن همراهشان هم پنیر پارمزان روی سالاد را زیر و رو میکرد و به نظر میرسید در بشقابش دنبال مزه بهتری میگردد. ولی مشتریان میز پشت سر، کالزون اسفناج را تا ته خوردند؛ گفتم که گیاهخوار حرفهای بودند.
قیمت؛ موضوعی که باید با آن کنار آمد
مشتریانی که به رستورانهای گیاهی میروند گذشته از این کارها، اغلب برای کسب تجربه و چشیدن مزههای تازه میآیند، بعضیها هم این منوهای سبز توی ذوقشان میزند و دیگر به رستوران گیاهی برنمیگردند. به همین علت است که رستورانهای گیاهی معروف، دنبال طراحی منویی هستند که زیاد با فرهنگ غذایی ایرانیها غریبه نباشد و در آن قیمه، قرمهسبزی و فسنجان هم یافت شود که جای گوشتش را سویا و تکههای پنیر کورد گرفته است.
منوی این رستورانها معمولا متنوع است و بجز غذاهای آشنای وطنی در آن خوراکیهایی مثل سالاد بینز، لازانیای اسفناج، اسپاگتی بلونز، پاستا کانلونی، سوسیس و کالباس گیاهی، استیک پنیر، چلوکباب گیاهی و نوشیدنیهای ابتکاری که اسمش را گذاشتهاند ترکیبهای سلامتی پیدا میشود؛ نوشیدنیهایی برای کمک به هضم غذا، حفظ شادابی بدن، داشتن خواب راحت، پیشگیری از سرطان، کاهش اثرات آلودگی هوا و پاکسازی بدن.
ولی در بعضی از رستورانها مثل همانی که من برای دو ساعت مشتریاش بودم، قیمتها کمی بالاست و درباره بعضی ازغذاها قیمتها شوکآور است، مثل این که مجبور میشوی برای چند تکه پنیر توفوی کباب شده و چند برش از صیفیجات 18 هزار تومان بپردازی و بابت یک برش نان والا پراتا که مخلوطی از خمیر مخصوص و پوره سبزیجات و اندکی پنیر است، ده هزار تومان هزینه کنی.
پاکورای گل کلم هم چند تکه گلکلم خالی است که سوخاری شده، ولی باید بابتش 11 هزار تومان بپردازی. سوشی سبزیجات هم میشود 24 هزار تومان و پاستا لیونی (مخلوط با اسفناج و سس) 18 هزار تومان، یک پیاله ماست هم قیمتش 6000 تومان است و یک ساندویچ جمع و جور سوسیس بندری نیز میشود 15 هزار تومان.
اما کسی که از گوشت دلزده است و حجمش زیر دندانها را نمیتواند تحمل کند، این پول دادنها برایش زیاد سخت نیست. مشتریان دائم رستورانهای گیاهی برای این غذاها خوب پول میدهند، حتی برای خرید مواد اولیه مورد نیاز برای تهیه غذاهای گیاهی در خانه هم زیاد هزینه میکنند و همه این کارها را میکنند تا چشمشان به گوشت نیفتد.
گیاهخواران واقعی، آشپزخانهشان رنگ و بویی دیگر دارد و پخت و پزشان با روشهای متداول ایرانی فرق میکند. آنها با آرد جوانه گندم، آرد سیبزمینی، نخود، آرد سویا، دانه سویا، شیر و ماست و دوغ سویا زندگی میکنند و اگر از تخممرغ بَری باشند، کیک و کتلت و کوکوها را با پودرهای جایگزین تخممرغ میپزند. اینها پنیر توفو (پنیرسویا) میخورند و تخم کتان را به غذاها اضافه میکنند، مشتری برنج قهوهای و کره پسته و خاویار گیاهی (برنج اینکا یا دانههای گیاه کینوا) هم هستند و سرشان را با چیپس سویا گرم میکنند.
این تفاوت اما بها هم دارد و این سبک از زندگی ارزان تمام نمیشود. بجز قیمت، دسترسی به این مواد هم همیشه آسان نیست و در شهری مثل تهران یا شهرهای بزرگ دیگر فقط در چند نقطه شهر میتوان این خوراکیها را پیدا کرد.
علتش هم رابطه تنگاتنگ مردم ما با گوشت و غذاهای گوشتی است که گیاهخواران را در اقلیت قرار داده است. اغلب مردم هنوز به گوشت اعتقاد راسخ دارند و داشتن نای راه رفتن و توان کار کردن را منوط به خوردن مدام گوشت میدانند، آن هم گوشت قرمز نه گوشت مرغ یا ماهی که از نظرشان خاصیت ندارد. با این حال گیاهخواران راه خودشان را میروند و غذای باب میل خودشان را میخورند و در مجمع غیررسمی دلزدگان از گوشت دور هم جمع میشوند.
مریم خباز / گروه جامعه
طرز تهیه:
ابتدا نخود را از شب قبل خیس و بعد با سویا دو بار چرخ کنید. در یک ظرف گود همه مواد رولت را ریخته و خوب مخلوط کنید و ورز دهید. یک ورق فویل را روی سطح صاف پهن کنید و تمام مواد را روی آن بریزید و کره را آب کرده روی آن را چرب کنید و محکم بپیچید، طوری که به صورت رول در بیاید. رولت را در یک ظرف پیرکس نشکن بگذارید و آن را در فر از قبل گرم شده به مدت ۲۵ دقیقه با حرارت ۱۸۰ درجه سانتیگراد قرار دهید. بعد از گذشت مدت زمان طبخ فویل را باز کنید و رولت را با یک کارد تیز برش بزنید و با سس کچاب فلفلی تزیین کنید.
چاردیواری (ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)