در افرادی که با گرما برخورد میکنند، در مراحل اولیه ممکن اسـت دچار افت هوشیاری ناگهانی شوند. این بیماران یکباره زمین خورده و اگر نشسته باشند روی صندلی حالشان بد شده و از هوش میروند. علت بروز این اثر گرمایی کاهش فشار خون ناشی از گشاد شدن عروق پوستی و از دست رفتن آب در بدن اسـت. افراد مسن و افرادی که تماس کمتری با آب و هوای گرم دارند بیشتر مستعد هستند.
علاوه بر گرما، بیماریهای خطرناک بسیاری هستند که میتوانند منجر به سنکوپ شوند. علت انتقال این افراد به اورژانس علل جدی همچون مشکلات قلبی یا سکتههای مغزی اسـت. برای درمان لازم اسـت مصدوم از محیط گرم دور کرده و فرد را در وضعیت خوابیده قرار بدهید تا خون به مغز و قلب برسد. اگر میتواند چیزی بنوشد، مایعات دارای آب و نمک به وی بدهید. یکی از محلولهای مناسب دوغ اسـت، نوشیدنی که حاوی آب و نمک کافی برای افرادی اسـت که تعریق یا افت فشار خون دارند. افرادی که توان نوشیدن ندارند بهتر اسـت سرم نمکی برایشان تجویز شود.
خستگی یا فرسودگی گرمایی
این اختلال تنها احساس خستگی نیست. بیماران مبتلا به گرمازدگی از سردرد، تهوع، استفراغ و گرفتگی عضلات شکایت دارند. گرما باعث شده تا وضعیت آب و نمکهای موجود در بدن دچار تغییراتی شود که عمده اثر آن روی عضلات اسـت.
دمای بدن این افراد افزایش مییابد، اما از 40 درجه نمیگذرد. سیستم عصبی آنها سالم اسـت و هیچ تغییری در وضعیت هوشیاری و درک آنها دیده نمیشود.
در بررسی آزمایشگاهی این افراد غلظت خون(افزایش گلبولهای قرمز) دیده میشود. اختلال در املاح آنها متنوع اسـت. بسته به نوع مایعی که مصرف کردهاند ممکن اسـت غلظت سدیم خون آنها بالا رفته یا در حد طبیعی باشد.
این افراد را باید از محیط گرم دور کرد. استراحت برای آنها ضروری اسـت. بر اساس وضعیت افراد میتوان برایشان مایعات خوراکی یا وریدی شروع کرد. اگر بیمار فشار خون پایینی دارد نیازمند بستری در بیمارستان بهمنظور دریافت مایعات وریدی اسـت. اغلب این مبتلایان اگر مشکل قلبی نداشته باشند و در بررسی آزمایشگاهی وضعیت آب و نمک خونشان خیلی به هم ریخته نباشد، قابل ترخیص هستند.
حمله گرمازدگی
زمانی که دمای بدن از 40 درجه میگذرد، آسیب اعضا شروع میشود. حساسترین جزء بدن به گرما دستگاه عصبی اسـت. رفتارهای عجیب از فرد سر میزند، پرخاشگر و بیقرار میشود. گاهی توهم بروز میکند. افت در سطح هوشیاری بروز کرده و حتی ممکن اسـت هوشیاری افت کند. عدمتعادل و تشنج از دیگر یافتههایی اسـت که در فرد گرمازده در این مرحله ممکن اسـت دیده شود. در این مرحله ممکن اسـت با وجودی که دمای بدن بالاست ولی فرد توانایی تعریق را از دست بدهد. همین اختلال در دفع حرارت توسط تعریق عامل بالا رفتن بیشتر دما نسبت به خستگی گرمایی اسـت.
حمله گرمازدگی شدیدترین شکل گرمازدگی اسـت. یک اورژانس واقعی با میزان مرگ و میر 30 تا80 درصد که اگر درمانی صورت نگیرد در 100 درصد بیماران به مرگ میانجامد.
روشی برای تشخیص گرمازدگی در هیچیک از مراحل آن نیست. معاینه در کنار شرحی از بروز علایم در فردی که بتازگی در محیط گرم قرار گرفته یا مبادرت به انجام فعالیتهای سنگین ورزشی کرده اسـت، میتواند ما را به این اختلال مشکوک کند.
اغلب باید بیماریهای دیگر مولد تب همچون عفونتها را رد کرد. علائم بیماران در حمله گرمازدگی گاهی مشابه با افراد مبتلا به سکته مغزی اسـت. انواعی از مسمومیتها دارای علائمی مشابه هستند که باید آنها را هم در نظر داشت.
دقت داشته باشید دمای بالای بدن در این افراد ناشی از گرمای زیاد اسـت و با تب ناشی از عفونت متفاوت اسـت. بنابراین استامینوفن، آسپیرین و دیگر داروهای کاهنده تب در این بیماران کاربرد نداشته و حتی میتواند مضر باشد.
بیماران گرمازده باید به بیمارستان منتقل شوند. اغلب آنها نیازی به بستری طولانی مدت ندارند. عدهای که دارای بیماری زمینهای قلبی بوده، هوشیاری مناسبی را علیرغم درمان به دست نمیآورند یا گرما بر اعضای دیگر بدن نیز اثر گذاشته باید در بخشهای مراقبتهای ویژه بستری شوند.