وبسایت روزیاتو - علی زمانی: جاده نجف به کربلا که از دو هفته پیش، مملو از میلیون ها گردشگر مذهبی از ایران و اقصی نقاط دنیاست، همچون سال های گذشته، بزرگترین راهپیمایی خود جوش جهان را شاهد خواهد بود. جشنواره غذاهای سنتی و خیرات نیکوکاران، جذابیت های این رویداد بزرگ را دو چندان کرده است.
این واقعه مهم، از منظر گردشگری و فرهنگی اهمیت به سزایی دارد و به همین خاطر، بسیاری از فعالان فرهنگی و هنری کشور، خواستار ثبت این حرکت گسترده در فهرست میراث معنوی یونسکو هستند. در گزارش امروز، به جنبه های فرهنگی و گردشگری این رویداد می پردازیم.
گردشگری مذهبی، مانند گردشگری ورزشی (sport tourism)، گردشگری روستایی(rural tourism)، گردشگری شهری و گردشگری سلامت (health tourism)، یکی از ارکان درآمد زایی در صنعت توریسم کشور به شمار می رود.
سالانه میلیون ها دلار درآمد ارزی از این راه حاصل می شود. برخی قطب های گردشگری مذهبی ایران هم چون قم، شیراز و مشهد مقدس، پذیرای توریست های بسیاری از داخل و خارج از کشور هستند.
تسهیل صدور روادید ایران (visa on arrival) سبب شده است که مردم بیش از ۱۹۰ کشور دنیا بتوانند با روادید فرودگاهی ۱۰۵ روزه به کشورمان بیایند. به همین دلیل، شاهد حضور هزاران گردشگر مذهبی در شهرها هستیم. در صورت جذابیت آفرینی و تقویت بسترهای اقامتی و تفریحی، می توان از این اقتصاد رو به رشد، بیش از پیش استفاده کرد.
گردشگری مذهبی، مانند سایر بخش های گردشگری، برای کشور ایران فرصت آفرین است. اکنون با فرا رسیدن اربعین حسینی، پیاده روی پر شور زائران کربلا، بار دیگر ایران و عراق را در کانون توجهات رسانه ها قرار می دهد.
(راهپیمایی میلیونی اربعین حسینی، رسانه ای فوق العاده برای تبلیغ پتانسیل های ایران امروز است)
(گزارش فرانس ۲۴ از راهپیمایی میلیونی بین مسیر نجف کربلا)
اکنون ثبت ملی این رویداد بزرگ انجام شده و فعالان فرهنگی و گردشگری کشور، منتظر ثبت جهانی آن هستند.
(گزارش آسوشییتد پرس از برگزاری راهپیمایی بزرگ اربعین در سال ۲۰۱۵ میلادی)
برگزاری موفقیت آمیز و با شکوه پیاده روی اربعین ۱۳۹۴ سبب شد که فعالان گردشگری و دیپلماتیک ایران و عراق، به تکاپو افتاده و به ثبت این مراسم در میراث سازمان یونسکو علاقه مند شوند. درخواست های کاربران در فضای مجازی از موسسه گینس، برای بررسی و ثبت این مراسم در کتاب رکوردها نیز از دیگر موضوعاتی بود که مطرح شد.
این درخواست از سال های پیش مورئ توجه قرار داشت و امسال نیز مجددا تکرار شد. به نظر می رسد راهپیمایی باشکوه اربعین ۹۵، فرصتی طلایی برای ثبت این پیاده روی در فهرست یونسکو باشد.
(تصویری از پیاده روی اربعین ۹۴)
گر چه امسال ایران و دیگر کشورهای اسلامی تلاش می کنند بایکوت رسانه ای مراسم پیاده روی اربعین را بشکنند، اما به نظر می رسد سانسور خبری این رویداد، با وجود بازتاب گسترده آن در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، همچنان ادامه داشته باشد.
(تصویر اختصاصی IBITimes.co.uk از بین الحرمین-۲۰۱۵ میلادی)
(موکب های پذیرایی در کربلا)
در هیچ یک از پیاده روی های تاریخ معاصر، میلیون ها نفر با اهداف مذهبی و با کمترین امکانات، چنین راهپیمایی را انجام نداده اند.
در طول مسیر، غذا و نوشیدنی به طور رایگان میان مردم توزیع می شود. حتی افرادی که برداشت های مذهبی نداشته و به زبان کشور مقصد (عربی) مسلط نیستند نیز در این گردهمایی بزرگ حاضر شده و برای برگزاری شایسته آن همکاری می کنند.
این موارد، بخشی از ظرفیت های فوق العاده و جذاب راهپیمایی بزرگ اربعین به شمار می روند. مسائل مطرح شده، ما را به اهمیت این موضوع راهبردی سوق می دهد که راهپیمایی اربعین، فرصت گردشگری جدید قرن بیست و یکم است و به زودی خود را به عنوان یک جذابیت در خاورمیانه معرفی خواهد کرد. راهپیمایی بزرگ اربعین ۹۵، در دنیای گردشگری اسلامی به سمت جذب مخاطب پیش می رود.
(تصویر غرفه ایران در نمایشگاه EXPO MILAN 2015)
(گزارش ایسنا از خیز آذربایجانی ها برای تصاحب شاهنامه فردوسی در اکسپو میلان ۲۰۱۵)
این تدابیر باید به گونه ای باشد که بسترهای لازم برای شرکت گردشگران خارجی نیز فراهم گردد. گردشگری اربعین، یک موضوع غیر قابل انکار در سال های آینده است و موقعیتی فرصت آفرین و بی نظیر برای صنعت توریسم کشورمان محسوب خواهد شد.
اگر بخواهیم به طور کلی به آن نگاه داشته باشیم، مقوله نوین و جذاب گردشگری اربعین، فواید زیر را برای کشور به ارمغان خواهد آورد:
از این طریق می توان ایران را به عنوان قطب گردشگری مذهبی و ورزشی خاورمیانه مطرح نمود و مخاطبان بسیاری را به مرزهای ایران کشاند.
ایران، ظرفیت های بسیاری در کوه ها، بیابان ها، جنگل ها و روستاهای خود برای راهپیمایی گروهی دارد. این بستر در صورتی که با برند سازی و بازاریابی بین المللی در عرصه توریسم همراه شود، می تواند نقطه ای درآمد زا برای اقتصاد گردشگری ایران در افق ۱۴۰۴ باشد.
از موکب هایی که در مسیر راهپیمایی اربعین توسط ایرانیان و ملیت های سایر کشورهای جهان بر پا می شود، می توان برای معرفی کشورمان و ظرفیت های گردشگری آن بهره برد. امیدواریم سازمان های دولتی و غیر دولتی فعال در برنامه ریزی و هدایت موکب های امسال، از ظرفیت های غیر رفاهی نیز استفاده کنند.
همچنین، حضور میلیون ها زائر ایرانی در نقاط مرزی کشور و بسترسازی برای فراهم کردن امکانات برای ارائه خدمات به آن ها، زمینه را برای رونق اقتصادی این مناطق به دنبال خواهد داشت.
گردشگری اربعین، در سال های آینده رونق زیادی خواهد گرفت. ایران باید در این حوزه، پیشگام شود و برای تولید محتوا درباره این حرکت عظیم بین المللی، فعالیت های رسانه ای حرفه ای را در دستور کار قرار دهد.
پیاده روی اربعین می تواند زیرساخت های گردشگری روستایی را نیز تقویت کند.
می توانیم از همین حالا، اقدامات سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز را در دستور کار قرار دهیم تا فواید مادی و معنوی بیشتری از این رویداد بزرگ، برای کشورمان حاصل شود.
امنیت عراق و سوریه در سال های آینده، قطعا مخاطبان این راهپیمایی میلیونی را بیشتر خواهد کرد. می توان از این حرکت عظیم مذهبی برای رونق بخشی به اقتصاد گردشگری و ثروت ملی ایرانیان، به خوبی بهره بهرداری نمود.
راه اندازی پرتال بین المللی برای پوشش خبری و رسانه ای این برنامه گردشگری مذهبی بین المللی و انعکاس آن در شبکه های اجتماعی، حداقل انتظاریست که از سازمان ها و نهادهای فعال در این عرصه – به خصوص سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشورمان – داریم. امیدواریم در قالب برنامه جامع توسعه راهپیمایی اربعین در سال های آینده، به این گونه موارد توجه شود.