تین‌نیوز| پایگاه اطلاع رسانی خلیج فارس در مطلبی به قلم منصور حاجی پور مدیر اسبق سازمان ایرانگردی و جهانگردی استان بوشهر نوشت: توسعه صنعت گردشگری می تواند جایگزین مناسبی برای کسب درآمد به جای نفت باشد.
اگر سرعتی که سرمایه گذاری در تولید انرژی خورشیدی در این پنج سال یافته است همچنان ادامه یابد، تا 20 سال دیگر تمام نیاز جهان به انرژی، از طریق انرژی خورشیدی تامین خواهد شد.
یک نشریه معتبر فناوری در میان فهرست ده فناوری تحول ساز سال 2013، نسل تازه ای از آینه های خورشیدی با باز دهی 50 در صدی معرفی کرده؛ در حالی که نسل فعلی آینه های خورشیدی دارای باز دهی20 در صدی هستند، این یعنی یک پیشرفت 150 در صدی در بازدهی آینه های خورشیدی که منجر به صرف جویی 60 در صدی در هزینه های تولید برق از نور خورشید می شود.
اسکا تلند اعلام کرده است که تا سال 2020 صد در صد برق مصرفی اش را از انرژی های پاک و تجدید پذیر تامین خواهد کرد، پس لاجرم الگوی مصرف انرژی در جهان دگرگون می شود و با کاهش شدید تقاضای نفت، احتمالا شاهد ˈ سقوط بزرگ ˈ در قیمت نفت خواهیم بود
طبق سند چشم انداز دریک افق 20ساله تا 1404 در بسیاری از حوزه ها ما باید قدرت اول منطقه بشویم، حدود ده سال یا حدود 50 در صد از این مدت سپری شده است، آیا ما 50 درصد به سوی اهداف مورد نظر سند چشم انداز رفته ایم؟ آیا شکافی که با کشور های منطقه داشته ایم 50 در صد کاهش پیدا کرده است؟ به نظر می رسد وجود در آمدهای رایگان حاصل از صادرات نفت خام عامل اصلی باشد .
موضوع وابستگی اقتصادی به یک صنعت یا بخش اقتصادی از مشکلات عمومی کشورهای در حال توسعه به حساب می آیند. چنانچه نمونه های معروف ان همچون وابستگی اعضاه اوپیک به صادرات نفت، کوبا به شکر، اکوادور به موز، شیلی به مس و نظایر آن همواره از عوامل تهدید کننده این اقتصاد ها و پاشنه آشیل و نقطه ضربه پذیر آنها به حساب می آید.
بنابراین ضروری است قبل از آنکه وضعیت نفت به شرایط پیش بینی شده دچار شود، به فکر جایگزین مناسبی برای آن باشیم و قطعا درکشور ما بهترین گزینه صنعت گردشگری است زیرا این صنعت با ویژگی خاص خود صنعتی پویا با آینده ای روشن تلقی می شود و ایران با دارا بودن مجموعه های متنوعی از پدیده های طبیعی و کهن ترین تمدن های دنیا ، جاذبه های باستانی، تاریخی و فرهنگی ، موقیت مناسب جغرافیایی و ... ، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگر دارد.
سرزمین پهناور و زیبای ما ایران طبیعتی چهار فصل دارد که همزمان می توان آن را بعنوان یکی از شگفتی های اقلیمی جهان دانست ،علاوه براین قرار گرفتن ایران در مسیر جاده ابریشم را باید بعنوان یکی از پتانسیل های قوی گردشگری قلمداد کرد.
جهان درحال تحول ما، هر زمان گروهی از فعالیت های اقتصادی – اجتماعی طرف توجه بیشتر واقع می شود و منافع و اهمیت یا محدویت ها و موانع پیش روی آنها مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. شاید از این منظر بتوان دو دهه اول قرن بیست یکم میلادی را عصر توجه به گردشگری خواند.
حجم مطالبی که در باره این صنعت و فعالیت های مرتبط با آن درجهان منتشر می شود چندان چشمگیر و وصف و اهمیتی که از آن بیان می شود چنان بی مانند است که به همین مناسبت آن را صنعت قرن بیست یکم می خوانند .
گروهی با ذکر ارقام و شواهد اقتصادی آثار و نتایج ثمر بخش آن در عرصه شکوفای اقتصادی ملی و بین المللی را مطرح می سازند و دسته ای دیگر بر نقش آن در تعامل میان ملت ها و بنیان نهادن صلح جهانی سخن به میان می آورند، علاقمندان به صنایع پاک این صنعت را کارخانه های بدود دود می خوانند ومنتقدان، گردشگری را اسبابی برای جهانی سازی اندیشه ها و منش زندگی غربی و اسبابی برای تهاجم فرهنگی و تخریب محیط زیست می شناسند.
اما آن هنگام فارغ از همه این ادعا ها می توان به بررسی فواید این صنعت پرداخت که شناختی از اثرات مثبت این پدیده در زمینه های فرهنگی، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی داشته باشیم.
گردشگری یک فعالیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی است. این صنعت چنان در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاد¬دانان آن را صادرات نامرئی نامیده اند.
امروزه کشورهایی که بیشتر به توسعه اقتصادی خود می اندیشند به صنعت گردشگری به عنوان یک ضرورت مهم می نگرند . با نگاهی کوتاه به آمارها و روندهای رشد ارائه شده ازسازمان جهانی گردشگری در می یابیم که این صنعت چه آثار مهمی بر اقتصاد جهانی گذاشته و این خود بیانگر اهمیت و گسترده بودن نقش آن در کشورها می باشد. رشد صنعت گردشگری با وجود تمامی مشکلاتی که در سال های اخیر رخ داده همچنان ادامه دارد. بر اساس پیش بینی ها، گردشگری در تمام مناطق دنیا در حال رشد است و این رشد در کشور های در حال توسعه بیشتر خواهد بود.
در بین ده کشور برتر جذب کننده گردشگران بین المللی، حضور کشور مسلمان ترکیه در جمع مقصد های برتر گردشگری دنیا حائز اهمیت است، کشور ی که عملا بعد از سال 1990 به شکل جدی روی گردشگری برنامه ریزی نموده ودر طی این مدت جایگاه خود را در بین مقصد های برتر گردشگری دنیا تثبیت کرد.
با توجه به مشابهات تاریخی ، فرهنگی ودینی و... تجارب ترکیه می تواند الگوی مناسبی برای توسعه گردشگری در کشورمان که از لحاظ جاذبه ها در وضعیت بهتری نسبت به آن کشور قرار دارد باشد.
اثرات اقتصادی گردشگری
گردشگری پدیده بزرگ دنیای مدرن است. امروزه کشورهایی که بیشتر به توسعه اقتصادی خود می اندیشند به صنعت گردشگری به عنوان یک ضرورت مهم می نگرند به همین دلیل گردشگری در اغلب کشورها به ویژه ممالک غربی گسترش و پیشرفت فوق العاده ای یافته به طوری که فرانسه به تنهایی در سال 2013پذیرای حدود 84میلیون و هفتصد هزار گردشگر بوده است.
میزان تاثیر گذاری صنعت گردشگری بر اقصاد مقاصد گردشگری به عنوان یک فعالیت عمده اقتصادی متغیر های اقتصاد کلان جوامع را تحت تاثیر قرار می دهد و از همین رو دولت ها دستیابی به اهداف سیاست های اقتصاد کلان خود گاه با توجه به شرایط جامعه خویش و پتانسیل های آن به صنعت گردشگری به عنوان فعالیتی مورد توجه روی می آورند و با استفاده از ترغیب و تشویق این فعالیت در پی آن هستند تا متغیر های هدف در اقتصاد کلان به سوی مقادیر مطلوب خود حرکت نمایند.
اما این مهم تنها آن هنگام قابل بحث و بررسی است که صنعتی که از آن سخن می رود قابلیت تاثیر گذاری در ابعاد کلان را داشته باشد . به طور مشخثص منظور از طرح این موضوع آن است که اهمیت، وزن و جایگاه صنعت گردشگری و نحوهء تعامل این صنعت با دیگر فعالیت های اقتصادی چگونه است.
اگر بخواهیم روشن تر مساله را بررسی کنیم باید به یک نکته بسیار مهم توجه کرد، آیا صنعت مورد نظرما ( گردشگری) از چنان تعامل و ارتبا طات متقابلی با سایر فعالیت ها و کسب و کارهای اقتصادی برخوردار است که حرکت، ایجاد و تکان در آن بتواند بقیه بخش های اقتصادی را نیزتحت تاثیر قرار دهد.
آیا صنعت گردشگری می تواند به عنوان لکوموتیو در یک اقتصاد عمل کند که با تغییر در سرعت حرکت آن و قدرت و شتاب آن بخش قابل توجهی در اقتصاد سر زمین مقصد از آن تاثیر پذیرند. پاسخ به این سوال البته مثبت است . صنعت گردشگری صنعتی است که محصولات آن نه فقط به گردشگران خدمت ارائه مدهند بلکه متقاضیان نهایی در سرزمین محلی را نیز منتفع می سازند.
نمی توان صنعت گردشگری را در یک محل توسعه داد مگر راه مناسب ، اقامتگاه شایسته ، بهداشت، موادغذایی سالم و آب آشامیدنی بهداشتی و نظایر آن تدارک دید.
اگر گسترش صنعت گردشگری مستلزم احداث هتل مناسب باشد که هست پس باید بخش ساختمان در مقصد تحت تاثیر قرار گیرد و این خود به راه افتادن بیش از یکصد فعالیت وابسته به این بخش منجر می شود. در خصوص سایر فعالیت ها نیز چنین موضوعی مصداق دارد.
از این رو صنعت گردشگری به عنوان صنعتی که دارای ارتباطات بین بخشی قابل توجه است می توان مورد توجه سیاستگزاران دولتی قرار گیرد.
گردشگری تاثیرمهمی بر متغیر های کلان اقتصادی دارد. عمده ترین متغیر هایی که سیاستگزاران علاقمند ند به نحوی مطلوب تحت تاثیر آ ثار صنعت گردشگری قرار گیرند همان متغیر های مربوط به هدفه های اصلی کلان اقتصادی هستند ؛ حفظ اشتغال کامل ، رشد اقتصادی ، حفظ تراز پرداخت های خارجی و توزیع عادلانه درآمد ها از آن جمله اند. چنین است که گردشگری به عنوان صنعتی اشتغال زا ، فعالیتی در جهت فقر زدایی ، اسبابی برای کسب ارز خارجی و موتوری محرک برای رشد اقتصادی جامعه تلقی می شود .
نتیجه
ما باید نگاهمان را به گردشگری مثبت کنیم و ترس، نگرانی و دلهره نزدیک شدن به فساد و تباهی که عامل پرهیز ما شده است را از خود دور کنیم و بستر تحقق نظامی برنامه مند برای مهار، کاهش و از بین بردن آلودگی ها را براساس استراتژی مورد تایید جهان بینی خود تدارک ببینیم. باید نخبگان فکری در سفر ها و رفت و آمدهای غیررسمی راه های تفاهم وتعامل عزتمندانه برای دستیابی به حیات موفق ملی در پیوند با نظام جهانی را به دست آورند.
باور داشته باشیم که صنعت گردشگری جایگزین مناسبی برای نفت است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید به یک سازمان فراگیر تبدیل شود، باید زمینه مشارکت و فعالیت گسترده بخش خصوصی را فراهم نماییم.
باید محاسن گردشگری را تقویت و معایب آن را مدیریت نمود، آنچه دیروز گفته ایم و انجام داده ایم امروز ما را ساخته است. در صورت عدم رضایت از وضع امروز باید در آنچه می گوییم و انجام می دهیم تغییر اساسی به وجود آوریم تا فردا از امروز متمایز شود.
ما می توانیم به کشوری بسیار پیشرفته تر از آنچه امروز هستیم تبدیل شویم و مهم ترین منابع و عوامل دستیابی به این توفیقات را نیز در اختیار داریم ، کافی است آن ها را مورد بهره برداری قرار دهیم.
مسوولان اجرایی کشور باید راهکار های اجرایی جدیدی بیافرینند و برای استفاده همگانی آن ها به تأکید و تشویق همت گمارند.
باید بیش از این ها شاهد فروپاشی رویکرد های کهنه و مهندسی مجدد راهکار های منسوخ شده باشیم، فرهیختگی بیشتری باید در همه جا مشاهده شود، دست عاملین تغییر باز گذاشته شود و کارآفرینان این صنعت میدان بیشتری پیداکنند.
در سمت های دولتی و غیر دولتی جوان گرایی شده و توان افزایی و جانشین پروری بشدت مورد حمایت و تشویق قرار گیرد.
در زمینه آموزش سرمایه انسانی این صنعت ، اقدام جدی و کیفی بعمل آید، سرعت تغیرات نه تنها برای جبران مافات کافی نیست که فاصله ها با آنچه باید باشیم روز به روز بیشتر می شود.