با دلگرم همراه باشید تا با فواید بی نظیر عرق تره آشنا شوید.
شاه تره یا شاتره با نام علمی Fumaria officinalis گیاهی از تیره شاهترگان (Fumariaceae)، علفی یکساله با ساقه ای شکننده کوتاه و شاخه دار است. دارای گل های نامنظم و برگ های بریدهاست که چون با دست نرم کنند بوی دود میدهد. در طعم او تلخی است.در ایران این گیاه اغلب در دامنه های زاگرس بخصوص در دشت های (بیجار کردستان) و (اقلید فارس) یافت میشود.
در گویش عام به شاطره نیز شناخته میشود. شاتره از زمان عهد عتیق شناخته شده و در کتاب های "خواص گیاهان" مربوط به قرون وسطی توصیف شده است. این گیاه در طب سنتی، برای درمان اگزما و بیماری های دیگر پوستی به کار می رفته است، هم چنین به عنوان ملین و مدر مصرف می شده است.
در دهه ی گذشته، این گیاه دوباره مورد توجه قرار گرفت، زیرا بنا به گزارشاتی، به احتمال زیاد عصاره ی آن در بهبودی بیماری های قلبی- عروقی و دستگاه کبدی- صفراوی موثر است.این گیاه بومی اروپا و آسیاست. در کنار جاده ها به عنوان علف هرز مزارع می روید و بیشتر توسط کشور های شرقی اروپا صادر می گردد.
اگر شما هم برای تفریح به یکی از دشتهای سرسبز حوالی شهر سفر کردید و وسوسه چیدن این گیاه دارویی به دلتان افتاد، بدانید که این گیاه شاخههای ظریف فراوان و برگهایی با تقسیمات بسیار زیاد دارد.گلهای آن کوچک، انبوه و به رنگ سفید مایل به گلی است و به صورت متراکم در کنار هم قرار گرفته است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ، گل و شاخه آن است.
اگر این گیاه را شناختید و چیدید بلافاصله آن را خشک کرده، قسمتهای هوایی آن را با هم مخلوط و دو تا چهار گرم آن را به مدت 10 تا 15دقیقه دم کنید سپس آن را صاف کرده و قبل از غذا بنوشید. برای آن که از خواص درمانی شاتره بیشترین منفعت را ببرید، بهتر است آن را گرم بنوشید.شاتره طبع سردی دارد و در طب سنتی برای درمان بیماریهای پوستی از آن بسیار استفاده میشود.
اسید فوماریک آن برای التیام اگزما موثر است و آلکالوییدهای آن در بهبود بیماریهای کبدی و صفراوی نافع است و به کبد در نقش سمزدایی کمک کرده وخون را تصفیه میکند.وقتی عملکرد کبد مطلوب شود، زردی پوست رفع، سموم بدن دفع، هورمونها تنظیم، تب و سرفه ناشی از گرمیها رفع، التهاب بدن التیام و آشفتگیهای روحی کم و در نهایت آرامش حکمفرما میشود.
عرق شاتره در مقایسه با دمکرده آن خواص درمانی کمتری دارد، اما به دلیل دسترسی آسانتر مصرفش را توصیه میکنیم.این عرق به دلیل آن که به ترشح آنزیمهای گوارشی کمک میکند، غذا را براحتی هضم کرده و اشتهاآور خوبی است.
مزه مزه آن به جهت ویتامین C فراوان برای استحکام لثهها و غرغره جوشانده آن برای برطرف کردن آفت، زخمهای دهانی و التهاب زبان مفید است.تحقیقات اخیر نشان داده است شاتره علاوه بر این خواص درمانی، ضدعفونیکننده، آنتیهیستامین، ضداسپاسم، کاهنده تپش قلب، معرق، مسهل، مدر، آرامبخش و مقوی معده است و عصاره آن در بهبود بیماریهای قلبی ـ عروقی موثر است.
روش مصرف عرق تره
تهیه چای: به 4-2 گرم از خشکشده این گیاه (مخلوط برگ، ساقه و گل) یک لیوان آب جوش افزوده و 15 دقیقه بگذارید بماند، سپس آن را صاف نموده و گرماگرم قبل از غذا میل کنید.
میتوان روزانه تا سه نوبت این مقدار را (صبح، ظهر، شب) تکرار کرد.(جمعاً میتوان روزانه 12-6 گرم گیاه که معادل حدود سه لیوان محصول صاف شده است را مصرف کرد.)
* شاهتره گیاهی است که نمونه خشک آن در بازار موجود است و به شکل طبیعی خردشده و ریز است، لذا میتوان مستقیماً آب جوش را روی آن ریخت و نوشیدنی تهیه کرد.
* توصیه میشود دم کرده شاهتره را گرم بنوشید، زیرا با سرد شدن محلول بعضی از مواد موجود در آن رسوب میکند (این موضوع در مورد اکثر گیاهان صادق نیست و میتوان محلول تهیهشده از آنها را سرد هم مصرف کرد.)
* در بسیاری از موارد عرق شاهتره مورد استفاده است، درحالیکه بسیاری از خواص موجود در این گیاه با توجه به روش تهیهای که ذکر شد در محلول باقی میماند؛ بنابراین عرق شاهتره برخی از این خواص را با مقدار مصرف عادی ذکرشده، دارا نیست.
نکات
* باید به خاطر داشته باشید که مصرف مقادیر زیاد عرق شاتره ممکن است باعث لرز، تشنج و حتی مرگ شود.
* در مورد مصرف شاهتره در طول دوران بارداری و شیردهی اطلاعات متناقضی وجود دارد و بهتر است در این دوران مصرف نشود.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی