امروزه با افزایش تعداد کاربران تلفنهای هوشمند، اپلیکیشنهای پیام رسان وشبکههای اجتماعی حالا این وسایل ارتباطی دیگر جزو جداییناپذیر زندگی بشر شدهاند و طبق تحقیقات مؤسسه مشاورهای امریکایی Activate امروزه حداقل 2/5 میلیارد نفر در سراسر جهان حداقل در یکی از این اپها عضویت دارند.
هرچند ابتدا این اپلیکیشنها تنها برای ارسال پیام مورد استفاده قرار میگرفت ولی هر روز بر قابلیتهای آن افزوده شده است و تحلیلگران این مؤسسه معتقدند با توجه به اینکه شبکههای اجتماعی آینده ظرفیتهای قابل توجهی خواهند داشت و هر روز هم بر تعداد آنها افزوده میشود، بقای نمونههای موجود ازجمله تلگرام با اما و اگرهایی همراه است به عبارت دیگر باید بر قابلیتهای این اپلیکیشنها افزوده شود وگرنه محکوم به شکست خواهند بود. با این دیدگاه آیا وداع با اپلیکیشنهای محبوبی مانند تلگرام، واتس اپ، لاین و... نزدیک است یا بنیانگذاران این شبکههای پیام رسان فکری به حال آن کرده اند؟
90 درصد جمعیت آنلاین جهان به شبکههای اجتماعی می پیوندند
تحلیلگران مؤسسه مشاورهای Activate پیشبینی میکنند تا سال 2018 تعداد کاربران شبکههای اجتماعی به 3/6 میلیارد نفر برسد که این رقم، 90 درصد کل جمعیت آنلاین جهان را شامل میشود. به اعتقاد آنان، اپلیکیشنهای پیام رسان قطبهایی ایده آل برای سایر سرویسها و خدمات شهری هم محسوب میشوند چرا که کار کردن با آنها بسیار ساده بوده و کاربران زمان زیادی را صرف حضور در این شبکههای پیام رسان میکنند.
با اینکه پیش از این از اپها تنها برای چت کردن استفاده میشد ولی حالا شرایط به گونهای پیش رفته که از آنها برای پرداختهای الکترونیک، سرویس حمل و نقل (اپلیکیشنهای تاکسی یاب مانند Uber)، تجارت الکترونیک و خرید و فروش آنلاین، آموزش، تأمین سلامت، انجام تبلیغات و دریافت هزاران سرویس خدماتی دیگر نیز استفاده میشود و برخی شبکههای پیام رسان همچون تلگرام از روباتها نیز استفاده میکنند و حتی به طور فعال در عرصه خبررسانی نیز وارد شدهاند.
در این میان، یک موضوع جالب است و آن هم اینکه در هر منطقه جغرافیایی، از یک اپلیکیشن و شبکه پیام رسان خاص استقبال بیشتری میشود.به عنوان مثال در چین بیش از همه از وی چت (WeChat) استفاده میشود و در ژاپن هم لاین (Line) پیشتاز است.
در کره جنوبی مردم با اپلیکیشن KakaoTalk احساس راحتی بیشتری دارند و Kik نیز در کانادا و امریکا از محبوبیت بالایی برخوردار است. مردم در هندوستان Hike را به عنوان نخستین انتخاب خود برگزیدهاند این درحالی است که در جهان عرب، اپلیکیشنهایی از جمله Palringo و Soma از دیگر شبکههای پیام رسان پیشی گرفتهاند.
اما هریک از این اپها چه تعداد کاربر دارند؟ به نقل از سایت استاتیستا (Statista) اکنون واتس اپ (یک اپلیکیشن امریکایی) ماهانه یک میلیارد کاربر فعال در جهان دارد و اپلیکیشن دیگری که در امریکا طراحی شده است یعنی فیس بوک مسنجر نیز دارای 900 میلیون کاربر فعال در ماه است. همچنین طبق گزارش این سایت، وایبر 784میلیون کاربر دارد و وی چت که در چین طراحی شده، از 762 میلیون کاربرفعال ماهانه برخوردار است. لاین که طراح آن یک ژاپنی است، 560 میلیون کاربر فعال ماهانه دارد و اینستاگرام که مالک آن یک امریکایی است هم با داشتن 500 میلیون کاربر فعال ماهانه، از محبوبیت مناسبی برخوردار است.
همچنین طبق آمار این سایت، Kik کانادایی 275 میلیون کاربر فعال ماهانه دارد و این رقم برای اسنپ چت امریکایی به 220 میلیون و برای Hike هندی به 100میلیون کاربر فعال ماهانه میرسد و Palringo بریتانیایی هم ماهانه 40 میلیون کاربر فعال دارد.
راهکارهای بقای پیام رسان ها
با توجه به احتمال ظهور شبکههای پیام رسان قدرتمند با توانمندیهای بیشتر در آینده، اپلیکیشنهای محبوب امروز راهکارهایی جدید در پیش گرفتهاند تا دراین رقابت نفسگیر از قافله عقب نمانند و از سوی دیگر بتوانند از رقبای فعلی خود پیشی بگیرند هرچند به نظر میرسد برخی پیام رسانها چندان قضیه را جدی نگرفتهاند. به عنوان مثال اپلیکیشن محبوب تلگرام بر کدگذاری تأکید ویژه دارد و آن را یک نکته کلیدی میداند ولی غیر از کانالهای ارتباطی و استفاده از روباتها خبر دیگری از راهکارهای جدید آن به گوش نمیرسد.
اما شبکههای اجتماعی همچون فیس بوک این موضوع را کاملاً جدی گرفته و برای اعمال تغییرات دست به اقدامات گستردهای زدهاند. فیس بوک که واتس اپ را در سال 2014 با بهای 22میلیارد دلار خریداری کرد، هفته گذشته برای نخستین بار سیاست حفظ حریم خصوصی این اپلیکیشن را تغییر داد تا بتواند اطلاعات بیشتری را با فیس بوک به اشتراک بگذارد و کمپانیهای تجاری بتوانند به طور مستقیم به کاربران پیام ارسال کنند.
برخی شبکههای پیام رسان نیز در حال سرمایهگذاری روی یکدیگر هستند به عنوان مثال بتازگی وی چت(WeChat) که در چین مورد علاقه مردم قرار دارد سرمایهگذاری 175میلیون دلاری بر شبکه اجتماعی Hike در هندوستان داشته است. این همکاری برای هر دو طرف سود دارد چرا که راه وی چت در هندوستان هموارتر میشود و از سوی دیگر Hike میتواند بر بزرگترین رقیبش در هندوستان یعنی واتس اپ غلبه کند.
به پلتفرم شبکه اجتماعی بریتانیایی Palringo هم که یک اپ پیام رسان نسبتاً جدید است قابلیتهای جدیدی افزوده شده و کاربران با کمک آن بازیهایی را پیدا میکنند که بتوان آنها را در قالب گروههای چت تا 2هزار نفر با هم انجام دهند.
این ترکیب چت و بازی به Palringo کمک کرد تا به یکی از کمپانیهای دارای سریعترین رشد در سال گذشته تبدیل شود. این اپلیکیشن 50 درصد درآمدزایی خود را در نتیجه خرید بازیهای درون اپ از سوی کاربران میداند چرا که همه کاربران یک زبان مشترک یعنی بازی را پیش روی خود میبینند و با سایر کاربران ارتباط میگیرند.
نمونه دیگر نیز Wire است که قابلیت چت کردن را با توانایی اجرای ویدئو و انیمیشنهای کوتاه(gifs) یوتیوب، ترکیب کرده و در میان سایر شبکههای اجتماعی بسیار موفق بوده چرا که هر ماه حداقل 200هزار کاربر راجذب میکند و بر حفظ حریم خصوصی بسیار تأکید دارد. حالا دیگر علاوه بر کاربران معمولی، اپلیکیشنهای مربوط به دنیای تجاری نیز شکوفا شدهاند به عنوان مثال Intercom یک پلتفرم پیام رسان با جنبه تجاری است هرچند کاربران معمولی نیز از آن بهره میبرند.این اپ پیام رسان با 13هزار کسب و کار و نیز بیش از یک میلیارد کاربر کار میکند.
یک اپلیکیشن دیگر با نام Lisn نیز در راستای اعمال تغییرات مورد نیاز در شبکههای پیام رسان، با قابلیتهایی جدید پا به عرصه وجود گذاشته است. با کمک این اپلیکیشن علاوه بر اینکه براحتی میتوانید با دوستان خود چت کنید در پخش موسیقی هم گامی بزرگ برداشته شده است.