فرصت ها چگونه تعریف می شوند؟
فرصت ها در قالب برنامه، طرح، ایده، محافظت از وقت، تقسیم لحظات زندگی، مشاهده فراگیر وضعیت کنونی، آینده نگری و فراسونگری تعریف می شوند؛ به عبارت صحیح تر و خلاصه تر، فرصت همان «برنامه ریزی» اسـت؛ زیرا انسان بی برنامه و بی هدف، فرصتی را تعریف نمی کند و کسی که فرصت ها را نمی شناسد برنامه ای برای خود طراحی نمی کند. به گفته میگر، او در حقیقت برمدار خطر متوقف اسـت.(2) چون دچار استهلاک درجا می شود و می خواهد حرکت کند.(3)سه نکته اساسی
عوامل خورنده زمان و فرصت ها که دراین نوشتار«سارقان زمان» خوانده می شوند، در شمار تهدیدها جای دارند و باید در جهت شناسایی، تعریف، تحدید و کنترل شان گام برداشت.سارقان زمان
1.تعارفات
تعارف های بیش از حد و «فقدان شهامت نه گفتن» نابودگر فرصت ها به شمار می آید. بیش تر افراد شکست خورده در برنامه ها که با انبوهی از کارهای نیمه تمام و فعالیت های زخمی روبه رویند، تنها بدان سبب که نمی توانند پاسخ منفی دهند، در دام این سارق احساسی اسیرند.2. تلفن
تلفن از ابزارهای ضروری زندگی امروز به شمار می آید؛ اما با همه سودمندی اش می تواند سارق زمان باشد. گفت وگوهای طولانی، حاشیه روی های بی مورد وحتی استفاده مکرر از آن به خستگی روانی، انقطاع کار، عصبانیت، ابهام و وتحلیل رفتن قوای جسمانی می انجامد. وقفه هایی که تلفن های غیرضروری در کار پدید می آورند، موجب هدررفتن وقت می گردد.3. ملاقات کنندگان
در خانه، محل کار، خیابان و محیطهای دیگر اجتماعی با افراد گوناگون ارتباط داریم، ولی باید توجه داشته باشیم که بسیاری از این دیدارها و ارتباطها از سود مادی و معنوی تهی اسـت.4. اطلاعات اضافی
بیش تر انسان ها با اطلاعات، یادداشت ها، و مطلب اضافی روبه رویند. این اطلاعات که ذهن یا میز و محل زندگی مان را اِشغال کرده اسـت، معمولا به نابودی وقت می انجامد. بررسی، مراجعات مکرر وبیهوده و بازبینی خاطرات نهفته در لابه لای آن ها، جز اتلاف وقت معنایی ندارد. برای پیشگیری از این هزینه جبران ناپذیر، باید اطلاعات کیفی موجود، پس از دسته بندی و نه بسته بندی، در جای مناسب قرار گیرند. و اطلاعات کمی به شکل فهرست، نمودار، جدول و غیره خلاصه شوند تا هنگام نیاز به بخشی از آن ها به بازبینی کل ناگزیر نگردیم و وقت بسیار هزینه نکنیم.5. خود محوری
خود محوری و خویش را قطب، ناظر و فاعل همه کارها دانستن نیز به اتلاف وقت می انجامد. باید در انجام کارها از «تفویض اختیار» و یاری همکاران و دوستان بهره برد و از هزینه کردن وقت در امور کم اهمیت پرهیز کرد. افزون بر این، خود محوری سبب فشار عصبی و تنش های روانی شدید می گردد. انسان های خود محور در انبوهی از اطلاعات دست و پا می زنند و همواره از کمبود وقت شکوه می کنند.6. عدم تقسیم انرژی
انسان از ظرفیت و انرژی محدود برخوردار اسـت. استفاده مؤثر از وقت، به تقسیم درست انرژی بستگی دارد. بسیاری از افراد در ساعات آغازین صبح، برای مثال از ساعت 8تا12 چنان انرژی مصرف می کنند که انرژی جایگزین نیز نمی تواند آن ها را برای فعالیت های بعدی آماده سازد. بنابراین، ساعات باقی مانده شبانه روزشان تحت تأثیر این خستگی مفرط و طاقت فرسا تلف می شود.7. عدم اولویت گذاری
نداشتن فهرستی از کارها و مشخص نبودن اولویت ها، عامل دیگر نابود ساختن فرصت ها اسـت. کارهای روزانه ما سه حالت دارند:8. نوع نگرش به زمان
نوع نگرش به زمان گویای روش استفاده از آن اسـت. روز، هفته و ماه دیدن زمان، به «سرقت پنهان» آن می انجامد. برای جلوگیری از این سرقت، باید زمان را دقیقه، لحظه و ثانیه ببینیم. برنامه ریزی دقیق و زمان بندی شده یعنی نجات دادن و ذخیره ساختن وقت. در پرتو این امر:9. ابهام در اهداف و مقاصد
مارک تواین می نویسد: «اگر اهداف روشن نباشد، باید دو چندان زمان صرف نمود و دو چندان تلاش کرد.» (4)پی نوشت ها :
1. قورچیان، نادرقلی(1379)، برنامه ریزی ملی وبین المللی، تهران: واحد علوم و تحقیقات.
2. اچسون، کیت، گال، دامین(1372)، نظارت و راهنمایی کلینیکی، ترجمه محمد رضا بهرنگی، تهران: تابان.
3.برچ، جان، نیتزکی، گری گراد(1372)، مدیریت سیستمهای اطلاعاتی، ترجمه منوچهر غیبی، تهران: مرکز آموزشی مدیریت دولتی.
4. سی ورت، لوتار(1378)مدیریت زمان، ترجمه توکلی نیا، قم: عصر ظهور.