خبرگزاری آریا - ماهنامه همشهری تندرستی: مواقعی که هوا آلوده است می توانیم برای کاهش آثار سوء آن برخی از دمنوش های طب سنتی را مصرف کنیم.
این روزها آن قدر از عوارض رنگارنگ داروهای شیمیایی، آلودگی هوا، امواج وای فای، آلودگی صوتی و غیره می شنویم که دیگر اشتیاقی برای زیستن برایمان نمی ماند؛ از محل کار تا به خانه برسیم گوشمان پر شده است از عوارض و امراض. به میهمانی می رویم، یکی درد کمر دارد، یکی دیگر از سردردهای مداوم حسابی شاکی است و یکی هم مدتی است دچار عفونت گوش میانی شده و تعادل درست و حسابی ندارد و نفر آخر قصه ای دراز از ماجرای تلاش چند ساله اش برای آب کردن چربی های اضافه می گوید و نتیجه ای که هرگز حاصل نکرده است.
خلاصه این که در این شرایط و وضعیت پراسترس و پر از فراز و فرود زندگی حسابی باید مواظب خودمان باشیم. از طرف دیگر طرفداران طب سنتی و گیاهان دارویی این روزها زیاد شده ترجیح می دهند به جای داروهای شیمیایی از دمنوش های سنتی برای پیشگیری از انواع عارضه ها استفاده کنند. در این مطلب چند دمنوش ساده و ترکیبی به شما معرفی خواهیم کرد که به سادگی می توانید در خانه تهیه کنید و از خواص بی شمارشان لذت ببرید. یادتان باشد که در تهیه گیاهان مورد نیاز دقت کنیم و آن ها را از عطاری های معتبر تهیه کنید.
گل گاوزبان
گل گاوزبان دارای طبیعت گرم و اثر نشاط آور، مقوی تمام بدن و آرامش بخش است. برگ های این گیاه به عنوان تصفیه کننده خون بسیار موثر هستند.
این دمنوش ورم و التهاب کلیه ها را درمان و کلیه ها را تقویت می کند، ادارا آور است و در تنظیم اختلالات ادراری و تعریق، موثر است. برگ های تازه گل گاوزبان دارای مقدار زیادی ویتامین C است و درمان سرماخوردگی تنگی نفس و گلودرد، مفید است؛ به ویژه زمانی که با عسل طبیعی مخلوط شود.
برای درمان افسردگی ها، یا افزایش انرژی افرادی که بنیه کمی دارند، می توان از دمنوش گل گاوزبان استفاده کرد و فقط باید حواستان باشد که این دمنوش پتانسیل بالا بردن فشار خون را دارد، افرادی که اصولا افزایش فشار خون را دارد، بهتر است از دمنوش های جایگزین استفاده کرده یا یک بار این دمنوش را مصرف کنند، مصرف طولانی مدت این دمنوش باعث روشن شدن پوست هایی می شود که به خاطر مصرف خوراکی های ناسالم مثل سوسیس، کالباس کدر شده اند.
افرادی که دچاری اختلال حواس هستند می توانند با مصرف این دمنوش درمان را آسان تر کنند. فواید دیگر این دمنوش وجود منیزیم بوده که از سرطان جلوگیری می کند. هر دارویی اعم از طبیعی و غیرطبیعی، در کنار تاثیر مثبت خود، اثرات منفی هم دارد. دمنوش گل گاوزبان برای زنان باردار، شیرده و کودکان مضر است و مصرف آن همراه با داروهای سیستم عصبی مرکزی مانند ضدافسردگی ها، ضداضطراب ها، آرام بخش ها، خواب آورها و آنتی هیستامین ها می تواند بسیار خطرناک باشد.
شیوه دم کردن: داخل قوری که گنجایش سه پیمانه آب جوش را داشته باشد، گل گاوزبان و نبات را ریخته، سپس لیموعمانی ها را شسته و با چنگال روی پوست آن چند سوراخ ایجاد می کنیم؛ و بعد لیموها به محتویات قوری و آب جوش پر می کنیم. سپس روی بخار کتری یا سماور قرار داده و دمنوش را به مدت 20- 30 دقیقه دم می کنیم. این دمنوش مسکنی است برای کسانی که خسته هستند یا دچار استرس می شوند.
مریم گلی
مریم گلی گیاه دارویی با طبع گرم و خشک است. آرام بخش و در رفع استرس موثر است علاوه بر آن یک ضدآلزایمر قوی محسوب می شود که حافظه افراد سالمند را تقویت می کند. دمنوش مریم گلی، ضدتشنج و در رفع خستگی ذهنی و افزایشی قدرت تمرکز مفید است. جالب است بدانید که برگ های مریم گلی به عنوان رفع کننده سوءهاضمه، نفخ معده، درد شکم است.
مریم گلی محرک رحم است و برای تسکین دردهای قاعدگی و درمان مشکلات قاعدگی و درمان مشکلات قاعدگی و در درمان گرگرفتگی های دوران یائسگی بانوان استفاده می شود. البته مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند، باید کمتر از این دمنوش استفاده کنند زیرا باعث کاهش شیر می شود.
در فصل سرما اگر به آنفلوانزا و سرماخوردگی دچار شدید، دمنوش مریم گلی بسیار در درمان موثر خواهدبود. از روزگاران قدیم مریم گلی به عنوان یک داروی موثر در التیام زخم و بریدگی و از بین برنده نیش و سم حشرات شناخته می شود. کسانی که به شوره سر متبلا می شوند، می توانند از این دمنوش مصرف کنند. این دمنوش به عنوان یک ضدسرطان و تقویت کننده بدن محسوب می شود و ضد میکروب و آلودگی است.
از برگ های مریم گلی می توان یک محلول دهان شویه ای تهیه کرد که در درمان بیماری های دهان و گلو مفید است؛ اما با تمام خواصی که این دمنوش دارد، از مصرف بیش از حد آن در زمان طولانی خودداری کنید زیرا باعث افزایش ضربان قلب، گرگرفتگی، خشکی دهان، تشنج و سرگیجه می شود.
روش آماده سازی: همه یک و نیم قاشق چای خوری پودر دو قاشق غذاخوری برگ مریم گلی را در یک قوری بریزید و آب جوش با دمای 70 یا 80 درجه به آن اضافه کنید و اجازه دهید دمنوشتان به مدت 15 الی 20 دقیقه دم بکشد. این دمنوش طعم تلخی دارد. پس در صورت تمایل، برای شیرین کردن آن می توانید از نبات یا عسل استفاده کنید.
آویشن
خاص آویشن بسیار گسترده است به نوعی که از درمان انواع بیماری ها تا سلامت و زیبایی مو می توان از آن استفاده کرد. این گیاه دارویی بهترین درمان برای عفونت های تمام قسمت های بدن است. یکی از گیاهان پرخاصیت دارویی که از زمان های قدیم مصرف آن به شیوه های مختلف برای درمان انواع بیماری ها توصیه شده است. این گیاه علفی و معطر، دارای خواص دارویی بسیاری است و از آن در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی استفاده متنوعی می شود.
آویشن به دلیل طبع گرمی که دارد نفخ شکن، موجب حرارت بدن و هضم غذا می شود.
دمنوش آویشن به عنوان گیاهی ضدعفونی کننده شناخته شده است. محلول شستشوی دهان که حاوی آویشن باشد در درمان عفونت لثه موثر است و به همین دلیل برای تهیه برخی از دهان شویه ها، خمیردندان نیز به کار می رود و در درمان بیماری مجاری تنفس فوقانی از قبیل برونشیت و آسم تاثیرات مفیدی دارد و برای معالجه سرفه و گلودرد استفاده می شود.
جوشانده آویشن برای درمان اسهال و پیچش روده بسیار توصیه می شود دم کرده آن را نیز برای درمان گوش میانی، نفخ و تهوع استفاده می کنند. افرادی که دچار گرفتگی و دردهای عضلانی و مفصلی به خصوص رماتیسم حتما از این دمنوش استفاده کنند. دمنوش آویشن یکی از بهترین داروهای گیاهی برای تقویت اعصاب، درمان افسردگی خستگی و بی خوابی مصرف آن موجب کاهش فشار خون و چربی خون مفید است.
در طب سنتی از این گیاه به عنوان ضداسپاسم و گرفتگی عضلات، تقویت کننده معده، ضدنفخ، ضدتشنج، برای رفع تنگی نفس، عفونت ریه، سرماخوردگی، سرفه، آنفلوآنزا استفاده می شود.
روش آماده سازی: همه یک و نیم قاشق چای خوری پودر آویشن با سه قاشق چای خوری آویشن تازه به ازای هر لیوان آب در حال جوش اضافه کنید و حداقل 20 دقیقه بگذارید تا دم بکشد و سپس از صافی بگذرانید و با یک قاشق عسل میل کنید.
سنبل الطیب
دمنوشی مهربان و لطیف که به علف گربه هم معروف است. ریشه سنبل اطیب گرم و خشک است و از ایام دور و دراز دمنوشی آرام بخش، ضداضطراب برای افرادی که مدام در استرس و بی خوابی بسر می برند تجویز می شده است. اگر سردرد امانتان را بریده این دمنوش را حتما امتحان کنید زیرا خواص درمانی و تسکین دهنده بالایی دارد. این گیاه در طب سنتی چندین جور درمان را برعهده دارد. از جمله کمردرد، پادرد، دل درد.
دمنوش این گیاه در درمان اختلالات یائسگی، التیام زخم ها، بی خوابی، خستگی و بیماری های عصبی بسیار مفید واقع شده است. در رفع اسپاسم و تب، تشنج مورد استفاده قرار می گیرد، این گیاه ضدکرم معده و روده است و از هیجانات جلوگیری می کند، میگرن را برطرف می کند، برای برطرف کردن دلهره، تشویش و نگرانی مفید است، در درمان بیماری مالیخولیا اثر مفید دارد، در برطرف کردن درد سیاتیک موثر است، سکسکه مداوم را از بین می برد، درد سینه و استفراغ را برطرف می کند، در معالجه افراد دیابتی موثر است، توصیه می شود که زنان باردار و افرادی که مشکل کلیه دارند از مصرف سنبل الطیب خودداری کنند.
لازم به ذکر است که دمنوش سنبل الطیب را با مقدار کم از این گیاه درست کنید زیرا مصرف بیش از حد با مقدار زیاد خطرناک است. گیاه سنبل الطیب جزو گیاهان مورد علاقه گربه ها هم محسوب می شود و به همین دلیل به آن علف گربه هم گفته می شود. حتی در تحقیقاتی که اخیرا انجام شده محققان به این نتیجه رسیده اند که نوعی ماده مسکن به نام آکتینیدن وجود دارد.
روش آماده سازی: مثل تهیه بیشتر جوشانده ها و دمنوش ها، همه این مواد را در قوری می ریزیم و می گذاریم دست کم 15 تا 21 دقیقه در آب جوش با در بسته، بماند تا دم بکشد. ریشه ها معمولا زمان بیشتری از برگ لازم دارند تا زمان دم کشیدن عصاره را به آب بدهند. می توانیم بخشی از ریشه را پودر کنیم تا زمانی کمتری برای دم کشیدن ببرد.
بادرنجبویه
داروی مورد علاقه پزشک بزرگ ایرانی، ابوعلی سینا بود که جهت تقویت قلب و انبساط روح تجویز می کرده است. بادرنجبویه دارای طبیعت گرم و خشک است و به شکل های مختلف از جمله: عصاره روغنی، روغن، پماد، کمپرس و دم کرده استفاده می شود. این گیاه همانند یک داروی مسکن بر روی دستگاه عصبی مرکزی عمل می کند و به همین دلیل آرام بخش و مفرح و نشاط آور است.
دمنوش این گیاه در آرام کردن درد معده با منشأ عصبی، احساس چنگ زدگی در معده، تپش قلب، سردردهای یک طرفه، سرگیجه، عصبانیت، بی خوابی، استفراغ های دوران بارداری، درد عصبی دندان، خوشبوکننده دهان و رفع تندخویی در زنان موثر است.
جالب است بدانید که دم کرده برگ بادرنجبویه، بهترین دارو جهت پیشگیری از مراحل اولیه سرماخوردگی بوده و برای کسانی که از شدت ناراحتی و استرس دچار معده درد می شوند مفید است.
این دمنوش از خستگی عصبی و افسردگی جلوگیری می کند. از این گیاه برای تکسیل دردهای میگرنی، تسکین و مشکلات عصبی و همچنین برای کاهش گرفتگی های عضلانی ناشی از مشکل سندرم پیش از قاعدگی نیز استفاده می شود. جوشانده یا دم کرده این گیاه برای تقویت معده، برای ازدیاد هوش و حافظه تجویز می شود و برای استحکام لثه و دندان ها مفید است و سکسکه را آرام می کند و نیز از جهت بهبود تهوع نقش بسزایی دارد.
بادرنجبویه با ایجاد آرامش عضلانی و رفع گرفتگی آن ها به داشتن خواب راحت نیز کمک می کند. این گیاه خواص ضدویروسی دارد و در درمان و رفع تب خال بسیار فمید است. زنان باردار و شیرده، کودکان، افراد مبتلا به اختلالات هورمونی از خوردن بادرنجبویه خودداری کنند.
روش آماده سازی: ابتدا 50 گرم برگ بادرنجبویه را درون قوری ریخته و آب جوش را به آن اضافه می کنیم و مدت 15 دقیقه صبر می کنیم تا دم بکشد. این «دمنوش» خوش طعم شما آمده است.