صحبت کردن در باره جنسیت برای اغلب والدین کاری دشوار اســت. والدین یا نگران زیاد گفتن هستند و یا کم گفتن ویا نگران گیج کردن بچه های خود. بسیاری از والدین هم فکر میکنند که اگر در باره مسائل جنسی با کودکان خود صحبت کنند افکار جنسی را در ذهن های کوچک آنها پرورش میدهند و با این کار بچه ها را به تجربه های جنسی تشویق میکنند.
بعضی از والدین دیگر نیز فکر میکنند که اگر کودکشان سوال نمی کند یا علاقه خاصی نسبت به موضوع نشان نمیدهد به این علت اســت که هنوز خیلی کوچک اســت یا اصلا به موضوع علاقه ندارد. والدین فکر میکنند که اگر کودکشان در ظاهر بیعلاقه اســت ،لابد هنوز آمادگی لازم را ندارد و یا بدتر از آن شاید نیازی به دانستن ندارد.
ولی بچه ها حتما سوال دارند . شاید نمی دانند که چگونه بپرسند و یا شاید بی میلی والدین خود را نسبت به پاسخ گفتن به چنین سوالاتی احساس میکنند. کودکان در چنین موقعیت هایی هنگام برخورد با موضوعات مربوط به جنسیت، از والدین خود رو میگردانند. بنابراین مسئولیت شما این اســت که حرف بزنید و اجازه ندهید که ناراحتی خودتان یا سکوت فرزندتان مانع باز کردن باب گفت و گو بشود.
نزد فرزندتان اعتراف کنید که سخن گفتن در باره جنسیت گاهی با شرم و حیا همراه اســت چون موضوع خیلی حساس و خصوصی اســت و همین میتواند زمینه مشترکی باشد تا گفت و گویتان را آغاز کنید. به یاد داشته باشید که لازم نیست همه اطلاعات را یکجا دراختیار او بگذارید. فراگیری آموزش جنسی نیز مانند دروس ریاضی و علوم باید به تدریج و در طی زمان صورت گیرد. از مفاهیم پایه ای شروع کنید و همگام با رشد کودکتان که قدرت درک او نیز برای دریافت جزئیات بیشتر میشود، بر میزان مفاهیم پایه بیفزائید.
شما چه به طور جدی در باره جنسیت با فرزندتان صحبت کرده باشید یا نه ، باید بدانید که روند غیر رسمی آموزش جنسی آنها از همان لحظه تولد آغاز شده اســت . شما والدین از همان موقع ، جنسیت آنها را با نحوه برخوردتان ، چگونگی پاسخگوئی به نیازهای آنها و با الگوی رفتاری خود پرورش داده اید. توجه به این نکنه مهم اســت که کودکانتان در تمام این مدت بدون کمک مستقیم شما چیزهائی در باره جنسیت آموخته اند و روند یادگیری آنها _ چه بخواهید در آن نقش فعالی داشته باشید و چه نخواهید _ در آینده ادامه خواهد یافت.
والدین مسئولیت آموزش جنسی فرزندان خود را بر عهده دارند و نخستین قدم برای آنها در انجام این امر، آموزش دادن به کودکان در زمینه اصول اولیه جنسیت اســت اما بسیاری از والدین از پیچیدگیهای واژه جنسیت درک روشنی ندارند و اغلب آن را با جنس اشتباه میگیرند.
جنسیت چیزی بیش از جنس یا هویت جنسی اســت و در رشد هر فرد نقشی حیاتی ایفا میکند. درک جنسیت شامل درک چگونگی کارکرد بدن انسان به ویژه چگونگی تولید مثل اســت .جنسیت علاوه بر آن شامل گستره ای از مفاهیم مربوط به روابط انسانی ،مهارت های زندگی فردی ، هویت جنسی و برخی از مسائل بهداشتی نیز هست .
جنسیت سالم همراه با مجموعه ای از ارزش ها و اخلاقیات به زندگی جهت و هدف میبخشد. بچه ها نیازمند موقعیتهائی هستند که در آن مهارتهای زندگی را بر اساس اصول اخلاقی خود بیاموزند و تمرین کنند. تصمیم گیری مسئولانه ، بیان احساسات و نیازها و مذاکره هنگام اختلاف نظر ، مهارت های ضروری زندگی موفق بزرگسالان اســت . این مهارتها اساس حفظ و افزایش عزت نفس را در کودکان به وجود میاورد و به تضمین زندگی سالم آنها کمک میکند.
جامعه و خانواده علاوه بر تاثیر بر رفتار کودکان ، به آنها در زمینه نقش جنسی نیز آموزش میدهد. نقش جنسی در برگیرنده حیطه تمام رفتارهائیست که به مرد بودن یا زن بدن فرد مربوط میشود. نقش جنسی دیکته شده از سوی جامعه میتوند بر تصمیم گیریهای کودکان درباره نحوه روابط وسلامت خود در آینده تاثیری عمده و جدی به جا بگذارد.
بچه ها در خصوص درک نگرش والدین و جامعه نسبت به ارزشها و عقاید مربوط به جنسیت بسیار تیزبین هستند. والدین هر چه نسبت به خود و هویت جنسی خود احساس بهتری داشته باشند راحت تر میتوانند جنسیت خود را فرافکنی کنند.
عامل دیگری که بر جنسیت کودکان تاثیر میگذارد ، وجود رسانه هاست . تلویزیون ، مجلات و بازیهای ویدئوئی همواره نگرش هایی را ارائه میکند که درون چارچوب ذهنی کودک جا میگیرد.به گزارش سلامت نیوز ممکن اســت این پیامها با ارزشهای خانوادگی افراد مختلف هماهنگ نباشد. والدین باید هم در خانه وهم در سطح اجتماع درباره کیفیت و محتوای رسانه هایی که بچه ها را تحت تاثیر قرار میدهند موضع گیری کنند.
برخی رسانه ها به طور کلی بیش از حد بر روابط جنسی تاکید دارند و پیامهای گیج کننده ، متضاد و گوناگونی به بچه ها ارائه میدهند ، لذا تاثیر رسانه ها بر ساختار شخصیتی کودکان بسیار شدید اســت.
کلیدهای جنسیت سالم عبارتند از :
- همه انسانها با ظرفیت تجربه احساسات جنسی به دنیا میایند.
- بچه ها از لحظه تولد موجوداتی جنسی اند.
- جنسیت سالم بخشی حیاتی از عزت نفس کودک را تشکیل میدهد.
- رفتار شما به عنوان پدر ومادر، الگوئی قابل توجه برای رشد جنسیت فرزندان اســت.
- ارائه دادن اطلاعات مناسب با مرحله رشد کودک ، برای درک جنسی او از دنیا ضروری اســت.
- جنسیت هم بر جنبه های جسمی تاثیر دارد و هم بر جنبه های عاطفی همچون روابط ، مهارتهای زندگی و مهارتهای تصمیم گیری.
- کودکان از رسانه ها همسالان خود و به طور کلی از جامعه در باره جنسیت اطلاعات کسب میکنند. اغلب والدین لزوماً با تمام این اطلاعات موافق نیستند اما باید کودکان را برای رویاروئی با این اطلاعات آماده کنند.
- والدین باید پیامهای روشنی در باره ارزشهای خانوادگی و نگرش های خود در باره جنسیت به فرزندان خویش ارائه دهند.
وقتی بچه ها دنیای بیرون از خود را کشف میکنند نسبت به اعضای خصوصی بدن هم جنس خود و جنس مخالف نیز به طور طبیعی کنجکاو میشوند.شکل اعضای تناسلی پسرها برای دخترها جالب اســت و برعکس.
بچه ها در بازی های عادی خود از فرصت استفاده میکنند و از نظر جسمی به بچه های جنس موافق یا مخالف خود نزدیک میشوند تا شکل بدن آنها را کشف کنند.معمولترین سناریو دکتربازی کردن بچههاست. بیشتر بچهها تجربه دارند که وقتی نزد پزشک میروند او بدن آنها را معاینه میکند ، پس دکتربازی میکنند تا بتوانند فرصت دیدن بدن دیگران را بدست آورند.
آگاه باشید که بچه ها از سر کنجکاوی بازیهای جنسی میکنند و این امری طبیعی اســت. اگر دیدید که فرزندتان در حضور بچه دیگر برهنه یا نیمه برهنه شده اســت عکس العمل شما بسیارمهم اســت و بر احساسی که فرزندتان در آینده نسبت به بدن خود و اعضای خصوصی آن پیدا خواهد کرد ،تاثیر بسیار مهمی خواهد گذاشت . هول نشوید ، نه او را سرزنش کنید نه تنبیه ، کاری که باید بکنید این اســت که برای رفتار جنسی مناسب آنها در آینده حد و مرزی تعیین کنید.
موضوع حساس تعیین حد و مرز جنسی
سناریوی یکم
پسر 5 ساله شما با همبازی خود در خانه مشغول بازی اســت و شما متوجه میشوید که بیش از حد ساکت هستند. شما داخل اتاق آنها میشوید تا ببینید چه میکنند و میبینید که از کمر به پایین برهنه شده اند.
برخورد شما چیست؟
بیشتر والدین در چنین مواقعی احساس تنش میکنند اما اگر از قبل خودتان را آماده کرده باشید حداقل میتوانید آرامش ظاهری خود را حفظ کنید. هرگز سر بچه ها داد نکشید و آنها را سرزنش نکنید ، بلکه برای بچه ها در خانه حد و مرزی تعیین کنید ، مثلا بگوئید :"هر دوی شما لباسهایتان را بپوشید.بدن شما خصوصی اســت و نباید در خانهُ کس دیگری لباست را در بیاوری. بیایید برای شما یک سرگرمی دیگر پیدا کنم."
این که در باره این موضوع به مادر همبازی پسرتان چیزی بگوئید یا نه بستگی به تصمیم شخصی شما دارد. البته توصیه میشود گزارش آنچه در خانهُ شما اتفاق افتاده اســت به مادر بچه های دیگر نیز بدهید.هر کدام از خانواده ها میتوانند از این موقعیت مناسب برای آموزش فرزند خود استفاده کنند.
حد و حدود مورد قبول جنسی فرزندتان را برایش توضیح دهید اما او را با توضیح اضافه گیج و متحیر نکنید تا دچار احساس گناه نشود و اعتماد خود را نسبت به شما از دست ندهد. اگر دیدید بچه ها بازهم به دکتربازی علاقه نشان میدهند ، شاید نشانه این باشد که کنجکاویشان هنوز ارضاء نشده اســت .
بنشینید و اطلاعات اساسی را با فرزند خود مرور کنید. با او در باره شکل بدن صحبت کنید و یکی یکی اعضای مختلف بدن را نام ببرید. اغلب بچه ها در این گروه سنی با این توضیحات راضی میشوند اما اگر فرزندتان سوالی داشت به او بی درنگ پاسخ بدهید. هرگز پاسخ کودکان را به تاخیر نیندازید. امید اســت پدرومادر آن کودک دیگر نیز همین کار را انجام دهد.
سناریوی دوم
بچه نوپایتان هنگام حمام کردن به آلت تناسلی خود دست میزند.
این سناریو بسیار رایج اســت ودر بیشتر خانه ها به طور مکرر اتفاق میافتد. اگر فرزندتان اینکار را کرد از فرصت استفاده کنید و نام اندامهای مختلف بدن را با او مرور کنید و با موضوع خیلی جدی رو به رو شوید. از اندامهای غیرجنسی شروع کنید و اندامهای جنسی را به طور پراکنده لابلای آنها نام ببرید. از همان ابتدا از نام های صحیح استفاده کنید.
برای پسرها این قسمت ها عبارتند از : آلت تناسلی ، بیضه ها و باسن و برای دخترها عبارتند از پستان ها ، واژن یا آلت تناسلی و باسن . به بچه ها بفهمانید که کسی اجازه ندارد به قسمت های خصوصی بدن آنها دست بزند و خودشان نیز نباید آنها را نشان کسی بدهند. البته استثناء وجود دارد مثلا وقتی پدر یا مادر بچه را حمام میکنند و یا پزشک او را معاینه میکند یا به علت بیماری یا جراحت تحت درمان قرار میدهد.
سری بودن و خصوصی بودن
وقتی با کودکان در باره جنسیت صحبت میکنیم واژه های "خصوصی" و "سری" معانی جدیدی می یابند. کودکان کم سن و سال ممکن اســت نتوانند تفاوتهای ظریف این دو کلمه را دریابند ، از این رو والدین باید سعی کنند که تفاوتهای بین این دو واژه را آشکارا برای کودکان بازگو کنند.
به مثالهای زیر توجه کنید:
خانه هرکس همراه با اشیای داخل آن خصوصی اســت . همه میدانند که تو خانه ؛ تلویزیون و اسباب و اثاثیه داری اما فقط تعداد کمی از افراد هستند که اجازه دسترسی به اموال تو را دارند. خانه تو واموال تو خصوصی هستند.بقیه هم تلویزیون دارند اما تو اجازه نداری سرت را پائین بیندازی و بروی در خانه کس دیگری تلویزیون نگاه کنی. آن تلویزیون مال خصوصی آنهاست . به آن دست نزن!
مثال دیگر مثال مهمانی اســت: بیشتر مهمانی ها خصوصی هستند.خیلی از مردم ممکن اســت بدانند که در فلان خانه مهمانی برگزار میشود ولی همه به آن دعوت ندارند.زیرا مهمانی خصوصی اســت . برای حضور در مهمانی باید دعوت داشت .
برای بچه های کوچکتر میتوان از مثال خصوصی بودن توالت استفاده کرد چون درک آن برای آنها راحت تر اســت. همه میدانند که ماهمه به توالت میرویم. این اطلاعات سری نیست اما قطعا خصوصی اســت. چطور اســت که دسترسی به آن محدود اســت؟ خوب ما وقتی به درون توالت میرویم در را میبندیم.
هیچ کس به کسی که توالت میرود نمیخندد و او را مسخره نمیکند چون همه ما این کار را میکنیم پس رفتن ما به توالت سری نیست اما این کار را باید تنهائی انجام بدهیم. پس این کار خصوصی اســت. همان طور که برای محدود کردن دسترسی دیگران به توالت در آن را می بندیم برای محدود کردن دسترسی دیگران به اعضای خصوصی بدن خود نیز از لباس استفاده میکنیم.
جنسیت موضوعی خصوصی اســت و ما خودمان تصمیم میگیریم که آن را با چه کسانی در میان بگذاریم. پس والدین باید به کودکان پیش دبستانی و دبستانی خود بگویند که گرچه موضوعات خصوصی خود را با خانواده در میان میگذارند اما نباید آنرا با دوستان کوچکترشان بگویند. شاید والدین دوستشان بخواهند خود، اولین کسی باشند که در باره اعضای خصوصی بدن و مسائل مربوط به جنسیت با فرزندانشان صحبت کنند.
بچه ها باید یاد بگیرند که ممکن اســت والدین دیگر نخواهند فرزندشان از غریبه ها اطلاعات بدست آورد.
شما به عنوان والدین کودک چند جمله ساده به فرزندتان یاد دهید تا اگر یک غریبه یا یک دوست خواست به مسائل خصوصی او دسترسی پیدا کند او بتواند آنها را به زبان بیاورد. مثلا :
- بدن من خصوصی اســت.
- در این باره از پدرومادرت سوال کن.
- این سوال خوبی اســت اما جوابش خیلی پیچیده اســت.
در باره تفاوت بین خصوصی و سری بودن یک نکته دیگر باقی که به یادگیری مربوط میشود.مهم ترین آموزگاران بچه ها والدین هستند اما غالب وقتی میخواهیم مسائل مربوط به جنسیت را با آنها در میان بگذاریم دستپاچه و نگران میشویم و احساس شرم میکنیم . ما میخندیم و فرزندانمان هم میخندند. ما دست و پایمان را گم میکنیم و نمیتوانیم به چشمان آنها نگاه کنیم و بچه ها هم همینطور .
سر انجام همه ما متوجه تمسخر امیز بودن موقعیتمان میشویم و همه با هم میخندیم. اوضاع خوب اســت . خنده و شرم و شوخی همراهان جدائی ناپذیر مسائل جنسی هستند. در وافع همین خجالت و خنده رفتاری طبیعی اســت و از تنش موجود میکاهد. در واقع این موقعیت باعث خنده ما میشود نه دانشی که میخواهیم منتقل کنیم.
نه ما و نه کودکان ما هیچگاه نباید از دانستن خجالت بکشیم زیرا همه ما حق داریم بدانیم. فقط باید سعی کنیم عبارات را در خور فهم کودکان ساده کنیم.
گفت و گو در باره جنسیت
صحبت کردن با بچه ها در باره جنسیت برای غلب والدین کاری دشوار اســت . والدین یا نگران کم گفتن هستند و یا زیاد گفتن و یا نگران گیج کردن بچه های خود. بسیاری از والدین هم فکر میکنند اگر در باره مسائل جنسی به کودکان خود چیزی بگویند افکار جنسی را در ذهن کوچک آنها پرورش داده و آنان را به تجربه جنسی تشویق میکنند.
بعضی از والدین نیز فکر میکنند که اگر کودکشان سوال نمی کند یا علاقه خاصی نسبت به موضوع نشان نمیدهد به این علت اســت که خیلی کوچک اســت و یا اصلا به موضوع علاقه ای ندارد.
بچه ها حتما سوال دارند.شاید نمی دانند که چگونه بپرسند یا شاید بی میلی والدین خود را نسبت به پاسخ دادن به چنین سوالاتی احساس میکنند. بنابراین مسئولیت شما این اســت که حرف بزنید و اجازه ندهید که ناراحتی خودیا سکوت فرزندتان مانع از باز کردن باب گفتگو شود.
نزد فرزندتان اعتراف کنید که سخن گفتن در باره جنسیت گاهی با شرم وحیا همراه اســت چون موضوع خیلی حساس و خصوصی اســت و همین میتواند زمینه مشترکی باشد تا گفتگویتان را شروع کنید.
تمام عوامل موجود در محیط در پایه گذاری جنسیت کودکان نقش دارند و به سهم خود به برداشت بچه ها نسبت به خود میافزایند.
متاسفانه بسیاری از این پیامهای غیرکلامی که جامعه به بچه ها منتقل میکند بر ارزشها و عقایدی که جنسیت بالغ وسالم را پرورش میدهد ، پایه گذاری نشده اســت. به گزارش سلامت نیوز تردید نکنید ، پا پیش بگذارید و نقش خود را ایفاء کنید. هیچ وقت برای شروع دیر نیست.
همه روی فرزند شما تاثیر میگذارند، پس چرا شما نگذارید؟ شما تعهد دارید که احساسات و ارزش های خود را به کودکتان انتقال دهید. شما به عنوان پدرومادر هنوز مهم ترین معلم فرزند خود هستید.
پیدا کردن لحظه های مناسب آموزش
شما میتوانید هر یک از موقعیت های زیر را به یک موقعیت مناسب برای آموزش تبدیل کنید:
- معلم فرزندتان یا یکی از بستگان یا همسایه های شما باردار اســت.
- تلویزیون برنامه ای نشان میدهد که در آن ارزش های خانوادگی یا اختلاف اخلاقیات خانوادگی مطرح میشود.
- دیداری از باغ وحش دارید که شامل مشاهده رفتارهای جنسی حیوانات یا توضیح در باره چرخه حیاتی آنهاست.
- زائیدن یک حیوان خانگی
- هنگام رفتن به مطب پزشک برای معاینه
- وقتی کودک شما به بدنهای برهنه یا نیمه برهنه دیگران در خانه یا استخر زل میزند.
- وقتی دختر یا پسرتان سعی میکند کسی را که برهنه اســت را ببیند.
- نگاههای کنجکاو فرزندتان هنگامی که پوشک بچه ای را عوض میکنید.
- دیدن نوار بهداشتی در یک فروشگاه.
- هنگامیکه با فرزندتان ماشین سواری میکنید و با او تنها هستید و در عین حال ناگزیر هم نیستید که به روی هم نگاه کنید زمان خوبی برای آغاز گفتگو در باره جنسیت اســت.
چند نکته:
1- پدر و مادر نخستین آموزگاران کودک در زمینه جنسیت هستند.
2- هنگام شروع گفتگو در مورد جنسیت شرم و حیا تا حدودی طبیعی اســت.
3- کودکان به منابع اطلاعاتی قابل اعتماد نیاز دارند.
4- اگر احساس میکنید این کار برایتان دشوار اســت با والدین دیگر صحبت کنید و برای تمرین نظرات و پاسخ های خود را با صدای بلند بر زبان بیاورید.
5- در طول روز لحظه های بیشماری پیش میاید که برای آموزش مناسب اســت. از این لحظه ها استفاده کنید.
6- اگر فرزندتان شما را با سوالهای خود غافلگیر کرد، میتوانید پاسخ خود را به تعویق بیندازید اما حتما در اولین فرصت به سوال او جواب بدهید.
7- اطلاعات در مورد جنسیت مثل هر موضوع دیگری ، نیاز به بیان مکرر دارد. یکبار گفتن کافی نیست.
8- اگر احساس میکنید هنگام گفنگو با فرزندتان چیزی را اشتباه گفته اید به اشتباه خود اقرار کنید و آنرا اصلاح نمائید. مثلا میتوانید بگوئید که "یادت میاید داشتیم در باره نوزادان حرف میزدیم؟ همه اطلاعات من صحیح نیود.کمی در باره اش مطالعه کردمف واقعیت اینجوری اســت که ...".
تا سن 5 سالگی بیشتر بچه ها باید:
1- نام صحیح اعضای بدن از جمله اعضای تناسلی را بدانند.
2- درک کنند که نوزادان از رحم مادر متولد میشوند.
3- مفهوم فضای خصوصی را هنگام تعویض لباس و رفتن به توالت بدانند. به ویژه ضروری اســت کودکان 5 ساله تفاوت خصوصی و سری را بفهمند.
4- بتوانند براحتی با والدین یا فرد بزرگسال قابل اعتماد دیگری در باره جنسیت صحبت کنند.
5- نسبت به هویت مذکر یا مونث خود عزت نفس داشته باشند.
بین 6 تا 9 سالگی بیشتر بچه ها باید :
1- بتوانند تولید مثل حیوانات و گیاهان را به عنوان بخشی از چرخه حیات درک کنند.
2- در پاسخ به سوالاتی چون "نوزادان از کجا میایند؟"،"چطوری میروند تو دل مامان؟"،"چطوری میایند بیرون؟" چیزهائی شنیده باشند.
3- از تفاوت بین دو جنس آگاه باشندو بتوانند از واژگان صحیح برای اشاره به اندام تناسلی خود و جنس مخالف استفاده کنند.
4- مفاهیم مربوط به خانواده، یعنی پدر و مادر شدن ، طلاق و ازدواج مجدد را بفهمند.
5- درکی پایه ای از ایدز و عفونت های دیگری که از طریق جنسی منتقل میشود داشته باشند.
6- نسبت به سلامت کلی و نیازهای ایمنی بدن خود مسئولیت روزافزون پیدا کنند و بهداشت شخصی خود را با مسواک زدن ، دوش گرفتن ، رعایت تغذیه مناسب و غیره حفظ کنند.
7- مفاهیم دوستی و عدالت را بفهمند و بتوانند احساسات خود را با والدین یا افراد بزرگسال قابل اعتماد دیگری در میان بگذارند.
بین 9 تا 13 سالگی بیشتر بچه ها باید:
1- جنسیت را بعنوان بخشی طبیعی از زندگی درک کنند.
2- با تغییرات طبیعی دخترها و پسرها در دوران بلوغ (عادت ماهانه و احتلام) آشنا شوند.
3- بتوانند با دیگران دوست شوند و دوستی هایشان را حفظ کنند.(معمولا با هم جنس های خودشان)
4- روند تولید مثل ، از جمله مفاهیم آمیزش جنسی ، پدرو مادر شدن، سقط جنین و جلوگیری از بارداری را درک کنند.
5- در باره انتقال ایدز و بیماریهایی که از طریق جنسی منتقل میشوند اطلاعات بیشتری بدست بیاورند.
6- همچنان مفهوم خصوصی بودن برخی از اعضای بدن خود را حفظ کنند و بدانند که سوء استفاده جنسی چیست ، چگونه میتوان آنرا تشخیص داد، چگونه میتوان خود را از آن محافظت نمود و در موقعیتهای که بالقوه خطرناک هستند ، چگونه باید رفتار کرد.
نکته :
با توجه به مراحل رشد کودک ، به پرسشهای او پاسخ دهید. هر چه سن او کمتر اســت پاسخ ها را عینی تر و با لحن جدی بیان کنید.
جواب آنها را حداکثر در دو تا سه جمله بدهید. بچه های ده - دوازده ساله به اطلاعات بیشتری نیاز دارند که میتوان از طریق کتاب ها ، جزوه ها و کلاسهای آموزشی به آنها دست یافت.
بچه چگونه داخل شکم مادر میشود؟
کودکان وقتی بزرگتر میشوند ، یعنی بین 5 تا 8 سالگی ممکن اســت دیگر به دانستن محل رشد و نحوه بیرون آمدن نوزادان رضایت ندهند و نسبت به نحوه ورود نوزاد کنجکاوی کنند.
در این گروه سنی بچه های بزرگتر آگاهند که برای بوجود آمدن یک نوزاد یک مرد و یک زن لازم اســت اما ممکن اســت درک درستی از نقش پدر در مجموعه این فرآیند نداشته باشند. بچه های کوچک میتوانند بفهمند که برای بچه دار شدن یک مادر و یک پدر لازم اســت . این مفهوم را میتوان به گونه ای ساده با انها در میان گذاشت و گفت که سلول تخمک مادر و سلول اسپرم پدر در بدن مادر به هم میرسند و بچه شروع به رشد میکند.
خودتان امتحان کنید و از بچه ها بپرسید که نوزاد از کجا میاید. حتما از چوابهائی که میشنوید تعجب خواهید کرد ، اما این خود فرصتی به شما میدهد که برداشتهای آنها را اصلاح کنید.مثلا :
کودک :«مامانها چطوری بچه درست میکنند؟»
مادر :«چه سوال خوبی! میدانی خاله ات دارد بچه دار میشود؟»
وقتی این سوال را میپرسید هم فرصت پیدا میکنید که بر خود مسلط شوید و هم به فرزندتان این پیام را میدهید که برای گفتگو در باره این موضوع حساس آمادگی دارید. سپس میتوانید بپرسید:«به نظر تو بچه از کجا میاید؟» با پرسیدن این سوال به برداشتهای غلط احتمالی آنها پی میبرید و بعد میتوانید ادامه بدهید که:
"در بدن زن سلولهای مخصوصی برای درست کردن بچه وجود دارد . این سلولها تخمک نامیده میشود و به اندازه یک نقطه کوچک اســت. پدرها هم سلولهای مخصوصی دارند که برای درست کردن بچه اســت . این سلولها اسپرم نام دارد ، وقتی این سلولها در بدن مادر به هم میرسند ، بچه جدیدی شروع به رشد میکند."
اگر کودکتان از شما پرسید که بچه «چگونه» بوجود میاید میتوانید بگوئید:
«برای درست کردن یک بچه دو نفر لازم اســت ، یک مرد و یک زن _ یک مادر و یک پدر. پدر سلولهای اسپرم دارد و یکی از این سلولها با سلول تخمک مادر ترکیب میشود. وقتی این دو سلول در بدن مادر به هم میرسند بچه شروع به رشد میکند. حالا تو برایم تعریف کن که من چه گفتم.»
کودکتان ممکن اســت بعد از تکرار این مطلب بپرسد «سلول چیست؟»
شما در پاسخ میتوانید بگوئید:«سلول بخش خیلی کوچک و مخصوصی از بدن ماست که زنده اســت . آنقدر کوچک اســت که باید برای دیدنش از میکروسکوپ استفاده کرد. وقتی دو سلول کوچک بهم میرسند ، یعنی تخمک مادر و اسپرم پدر ، بچه در بدن مادر شروع به رشد میکند.»
در این حال باز ممکن اســت با این پرسش روبرو شوید که : «آخر این سلولها چه جوری وارد بدن مادر میشوند؟»
بسیاری از والدین با شنیدن این سوال نگران میشوند چون اکنون باید جزئیات نحوه رسیدن تخمک و اسپرم به هم را توضیح دهند.
اگر مطمئن هستید که کودکتان میخواهد از نحوه بوجود آمدن بچه و ساز و کار آمیزش جنسی بپرسد ، میتوانید توضیح ساده ای بدهید . بسیاری از والدین نگران این هستند که کودکشان بخواهد باز هم پشت سر هم از این سوالها بپرسد.
والدین از خودشان میپرسند :«اگر نگرانی ما معلوم باشد چه ؟اگر جواب سئوالات را ندانیم چه؟ » جواب بسیاری از سئوالات بچه ها به اخلاقیات و ارزشهای جنسیت انسانی مربوط میشود.
والدین باید تلاش کنند که برای انتقال این مفاهیم به فرزندان خود عبارات مناسبی بیابند. برای اینکار میتوان از کتابهای مناسب استفاده کرد اما بدانید که تعهد قلبی شما برای یادگرفتن و یاددادن به فرزندانتان کاری ارزشمند اســت.
بسیاری از والدین از اینکه در باره نحوه رسیدن اسپرم به تخمک و آمیزش جنسی به فرزندان خود چیزی بگویند احساس ناراحتی میکنند .
یکی از نگرشهای نویسنده این کتاب این اســت که برای حفظ سلامت جنسی بچه ها و ایجاد نگرش سالم در آنها بهتر اســت که بچه ها آموزش جنسی را نه از همسالان و رسانه ها و منابع دیگر ، بلکه از والدین و یا بزرگسالان مورد اعتماد والدین ببنند. کنجکاوی در مورد تولیدمثل و روابط جنسی در ذات هر کودکی نهفته اســت.
برای گفتگو در مورد مسائل مربوط به جنسیت تنها یک راه صحیح وجود ندارد. میتوانید از نسخه زیر استفاده کرده و یا آنرا مطابق سلیقه خود تغییر بدهید. با توجه به سن مرحله رشد و سوالات فرزندانتان میتوانید اطلاعاتی را اضافه و یا حذف کنید. (در زبان فارسی علاوه بر واژگان فارسی کلمه سکس نیز رایج اســت .) برخی معانی جنسیت عبارتند از :
- جنسیت میتواند به پسر یا دختر بودن شما اشاره داشته باشد و هم به آمیزش جنسی.
- آمیزش جنسی رفتاری اســت مخصوص بزرگسالان
- بزرگسالان از راه آمیزش جنسی بچه درست میکنند.
- پدر و مادر که همدیگر را دوست دارند علاوه بر آمیزش جنسی از راه های دیگری نیز با هم برخورد جنسی میکنند . آنها همدیگر را در آغوش میگیرند، میبوسند و لمس میکنند.
- پدر و مادر که همدیگر را خیلی دوست دارند هنگام آمیزش جنسی به روش مخصوصی شریک بدنهای همدیگر میشوند.
- فعالیت جنسی وقتی اســت که مرد و زن بخشهای خصوصی بدن خود را به اشتراک میگذارند.
- آمیزش جنسی برای دو فرد بزرگسال که به همدیگر علاقه جنسی دارند چیز خوشایندی اســت.
- برای سهیم شدن در بدن یکدیگر هر دو فرد بزرگسال باید پخته و مسئولیت پذیر باشند.
- آمیزش جنسی را هم بستر شدن یا عشق بازی کردن هم میگویند.
کودکان بین 8 تا 12 سال به سطح درک تازه ای میرسند و میتوانند درک کنند که برای بوجود آمدن یک بچه عوامل گوناگونی باید فراهم شود . این عوامل عبارتند از عشق و ارتباط ، آمیزش جنسی و به هم رسیدن تخمک و اسپرم که بچه ها مفهوم اولیه ای از آن را درک میکنند.
علاوه بر آن بچه ها میفهمند که زن و مرد هنگام آمیزش بدنهای خود را به اشتراک میگذارند. والدین باید در همین مرحله ، روش و سیستمهای ارزشی خود را برای بچه ها پایه گذاری کنند و با آنها در میان بگذارند و در سنین قبل از بلوغ که بچه ها هنوز به حرف والدین خود گوش میکنند و برای نظرات آنها ارزش قائل هستند ، میتوان از فرصت استفاده کرد.