صدای برخی افراد طوری اســت که انگار بینی خود را گرفته اند و مشغول صحبت می باشند. همانطور که می دانید مجراهای گلو و بینی در ایجاد صدای واضح انسان نقش دارند. آیا برای شما پیش آمده اســت با فردی برخورد کنید که متوجه صحبت های او نشوید و یا صدای او تو دماغی باشد؟ به اینگونه صداهایی که از ته چاه بیرون می آید و خفه یا تو دماغی اســت، صداهای دارای اختلال تشدید می گویند.
اختلالات تشدید صدا به سه نوع اصلی تقسیم می شود:
– تشدید خیشومی بیش از اندازه: صدا بیش از اندازه تو دماغی اســت. علل پر خیشومی شدن، وجود شکاف یا سوراخ در سقف دهان مثل شکاف کام و لب و شکاف زیر مخاطی اســت.
– خروج صدادار یا بی صدای هوا از بینی: علت ها متفاوتند، مانند وجود سوراخ در قدام دندان، وجود سوراخ در قسمت میانی کام یا وجود سوراخ در قسمت خلفی کام.
– تشدید خیشومی کمتر از حد: هوای لازم برای تولید همه صداها از راه دهان خارج می شود، به جز دو صدای «م» و «ن» که در این دو صدا هوا از بینی خارج می شود و در حفره بینی تشدید می یابد. در این نوع اختلال تشدید صدا، وقتی که صدا نیاز به تشدید بیشتر در بینی دارد، به اندازه کافی در بینی تشدید نمی شود.
این حالت در صداهایی مثل «م» و «ن» مشخص می شود که تبدیل به «ب» و «د» می شود و مثل فرد سرماخورده حرف می زند؛ مثلا به جای اینکه بگویند میم، می گویند بیب.این وضعیت تلفظ برای فرد سالمی که سوراخ های بینی خود را گرفته قابل تقلید اســت.
بعضی از علل تشدید خیشومی کمتر از حد عبارتند از:
– حجیم شدن لوزه سوم
– وجود تومور یا پولیپ در حفرات بینی
– انسداد بینی در اثر التهابات ناشی از عفونت دستگاه تنفسی یا حساسیت ها
– لوزه های کامی بزرگ
همگون شدگی خیشومی
مثل این اســت که فرد صدایش از ته چاه بیرون می آید و صدا خفه اســت و بلندی کمی دارد. ممکن اســت به شکل من من کردن یا زیر لب صحبت کردن توصیف شود. علت آن این اســت که انسداد در حفره های بینی و دهان وجود دارد یا لوزه ها بزرگ هستند.
اختلالاتی که همراه با تشدید بیش از اندازه خیشومی (تکلم تو دماغی) همراهند:
– شکاف کام و شکاف زیر مخاطی
– برداشتن قسمتی از کام به علت تومورها
– آسیب های ساختاری عضلانی در طی برداشتن لوزه های کامی و لوزه سوم
– حوادث ضربه ای نظیر افتادن جسم سخت و تیز در دهان
اصلاح صدای تو دماغی چطوری اســت؟
حدود ۳۰ درصد از بیماران بعد از عمل جراحی اصلاح شکاف کام و نیز قبل از جراحی، دچار اختلالی به نام صدای تو دماغی می باشند.علت این امر، فرار هوا از داخل حلق به داخل بینی به علت بسته نشدن کامل کام در عقب حلق می باشد. این صدای تو دماغی در بعضی از حروف مثل ک ٓ س و ش واضح تر اســت.
بعضی از این افراد علاوه بر صدای تو دماغی، مشکل عمده ای که دارند برگشت مایعات و یا غذا از داخل حلق به داخل بینی می باشد که باعث شرمساری بیمار هنگام غذا خوردن در مهمانی ها می شود.برای اصلاح این مشکل بهترین کار این اســت که شکاف کام به صورت اصولی و پس از سفالومتری لترال فلوروسکوپی و آندوسکوپی نازوفارنکس اصلاح شود.
در هنگام عمل جراحی باید جوری شکاف کام اصلاح شود که عضلات عقب کام به خوبی و در محل مناسب دوخته شوند. لذا باعث می شود بعد از عمل در هنگام صحبت کردن این عضلات به خوبی عمل کرده و کام را بالا بکشند و باعث بسته شدن عقب حلق شوند. معمولا این جراحی توسط میکروسکوپ انجام می شود.
شکاف لب باعث ایجاد عدم تقارن و کج شدن بینی می شود و باعث پهن شدن پره های بینی می گردد و در بزرگسالی باعث افتادن نوک بینی و بد فرم شدن نوک بینی شبیه نوک طوطی می گردد.
هنگامی که شکاف لب دو طرفه باشد، این نقص شدیدتر اســت و باعث کوتاه شدن شدید نوک بینی می گردد. جهت اصلاح این موارد بهترین کار این اســت که پس از رسیدن فرد به سن کامل بلوغ استخوانی (دختران ۱۵ سالگی و پسران ۱۷ سالگی) عمل جراحی زیبایی روی این بیماران انجام می شود و در این بیماران از پیوندهای متعدد غضروفی بر روی نوک بینی و پایه ی بینی استفاده می گردد.
البته این نوع جراحی زیبایی بینی جزء مشکل ترین اعمال جراحی زیبایی می باشد و اگر این جراحی با دقت و حوصله انجام شود، معمولا نتیجه مطلوب حاصل می شود.