آیا تومور های بدخیم مغزی هم قابل درمان هستند؟با دلگرم همراه باشید.
در حال حاضر انواع مختلفی از تومور های مغزی تشخیص داده شده است. برخی از انواع تومورها مثل Meningioma که طی ان اعصاب مننژ یا بخش بیرونی و محافظ مغز آسیب می بینند بسیار شایع ترند که در آن تنها با انجام یک عمل جراحی و برداشتن تومور این عارضه درمان می شود.
برخی دیگر از انواع تومور های مغزی مثل Astrocytoma به سرعت شیوع یافته و بسیار کشنده محسوب می شود که اگر فرد به آن مبتلا شود، ظرف مدت زمانی بسیار کوتاه جان خود را از دست خواهد داد.
تومور های مغزی می تواند نشانه های مختلفی را در پی داشته باشد که این نشانه ها با نوع تومور و بخشی از مغز که طی آن آسیب می بیند با یکدیگر تفاوت پیدا می کند. اما در عین حال یک یا دو نشانه در این زمینه وجود دارد که با توجه به آن می تواند از بروز تومور های مغزی مطلع شد.
تومور مغزی رشد یک توده غیرطبیعی در مغز است که امکان دارد خوشخیم یا بدخیم باشد یا به عبارتی نوعی نئوپلاسم داخلجمجمهای سخت و تو پُر، و یا یک تومور (رشد غیر طبیعی سلولی)، در داخل مغز و یا کانال مرکزی نخاع است.
تومورهای مغزی به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم میشوند.
تومورهای خوشخیم مغزی دارای سلولهای سرطانی نیستند. معمولا تومورهای خوشخیم قابل برداشتن هستند و به ندرت دوباره رشد میکنند. سلولهای تومورهای مغزی خوشخیم به ندرت بافتهای اطراف خود را مورد هجوم قرار میدهند و به دیگر قسمتهای بدن گسترش نمییابند.
سردردهایی که هنگام صبح بر شدت آنها افزوده می شود، سرفه های شدید، تقلای بیش از اندازه به هنگام خواب و حالت تهوع از مهم ترین عواملی هستند که می توانند احتمال ابتلا به تومور مغزی را نشان دهند.
تومورهای مغزی بدخیم که سرطان مغزی نیز نامیده میشود، حاوی سلولهای سرطانی هستند. تومورهای بدخیم احتمال دارد سریعتر رشد و تجمع کرده و یا به بافتهای مغزی مجاور حمله کنند.
البته باید گفت خوش خیم یا بدخیم بودن تومورهای مغزی، به تنهایی در تعیین پیش آگهی و آینده بیماری کافی نیست و محل تومور هم حائز اهمیت است، چون حتی یک تومور خوش خیم، اگر در محلی مهم و حیاتی قرار گرفته باشد، میتواند از نظر سیر بالینی بدخیم در نظر گرفته شود و به مرگ زودرس بیمار منجر شود.
دو نشانه خطرناکی که ممکن است در همان مراحل اولیه ابتلا به سرطان خود را نمایان کند به دنبال افزایش فشار در بخش جمجمه که ناشی از بزرگ شدن تومور مغزی است خود را نمایان می کنند و به آن افزایش فشار جمجمه ای می گویند. سردرد هایی که به در هنگام صبح بر شدت آنها افزوده می شود، سرفه های شدید، تقلای بیش از اندازه به هنگام خواب و حالت تهوع از مهم ترین عواملی هستند که می توانند احتمال ابتلا به تومور مغزی را نشان دهند. اگر چه این ممکن است این عوامل برای هر کسی بروز کند و هر فرد در طول روز با آنها درگیر باشد، به هنگام بروز افراد باید حتما با پزشک معالج خود مشورت کنند.
♦ سردردی که با دراز کشیدن بدتر میشود.
♦ استفراغ همراه با تهوع، یا استفراغ ناگهانی بدون تهوع
♦ اختلال بینایی، از جمله دو تا دیدن اشیاء
♦ ضعف در یک طرف بدن
♦ عدم عادل بدن؛ گیجی
♦ از دست دادن حس بویایی
♦ از دست دادن حافظه
♦ تغییرات شخصیتی
♦ حملات صرعی و تشنجی
عوامل خطر ذکر شده در زیر مربوط به سرطانهای سایر نقاط بدن که به مغز گسترش مییابند هستند:
♦ تغذیه نامناسب، به خصوص کم بودن فیبر غذایی (عامل خطر سرطان روده )
♦ سیگار کشیدن (عامل خطر سرطان ریه)
♦ افراط در مصرف الکل (عامل خطر سرطان کبد)
♦ قرار گرفتن بیش از حد در مقابل آفتاب (عامل خطر ملانوم بدخیم پوست)
♦ وجود یک سرطان دیگر در هر نقطهای از بدن
درجه بندی تومور های مغزی
متخصصان، انواع تومورهای مغزی را بر اساس درجه آنها درجه بندی میکنند؛
تومور مغزی درجه یک، توموری است که سلولهایش در زیر میکروسکوپ قابل رؤیت و مشاهده باشند.
بافت خوشخیم است. سلولها تقریباً شبیه سلولهای طبیعی مغزی هستند و به آرامی رشد میکنند.
تومور مغزی درجه دو : بافت تومور بدخیم است و در مقایسه با تومورهای درجه یک، سلولها شباهت کمتری به سلولهای طبیعی دارند.
تومور مغزی درجه سه : بافت بدخیم بوده و سلولهایی دارد که با سلولهای طبیعی متفاوت هستند؛ سلولهای غیرطبیعی فعالانه در حال رشد هستند (آناپلاستیک Anaplastic).
تومور مغزی درجه چهار : بافتها بدخیم و سلول هایی بسیار شبیه به سلولهای کاملا غیرطبیعی با تمایل به رشد سریع، دارند.
سلولها در تومورهای درجه پایین (درجه یک و دو) طبیعیتر بهنظر میرسند، و عموماً کندتر از سلولهای تومورهای درجه بالا (درجه سه و چهار) رشد دارند.
در طی گذشت زمان، یک تومور درجه پایین ممکن است تبدیل به تومور درجه بالاتر شود. به هرحال، این تغییر اغلب در بین افراد بزرگسال بیشتر از کودکان رخ می دهد.
انواع تومورهای مغزی اولیه
انواع گوناگونی از تومورهای مغزی اولیه وجود دارند؛ تومورهای مغزی اولیه براساس نوع سلولها و یا قسمتی از مغز که در آن شروع به رشد میکنند، نامگذاری میشوند. برای مثال، بیشتر تومورهای مغزی اولیه در سلولهای گلیال (Glial) شروع میشوند. این نوع تومور گلیوما (Glioma) نامیده میشود.
آستروسیتوما (Astrocytoma) : این تومور درسلول های گلیال (Glial) ستارهای شکل، که آستروسیت (Astrocytes) نامیده میشوند، شروع میشود. این تومور میتواند در هر درجهای باشد، در بزرگسالان، یک آستروسیتوما (Astrocytoma) اغلب در مخ ایجاد می شود.
آستروسیتومای درجه یک و دو : گلیوم (Glioma) درجه پایین نیز نامیده میشود.
آستروسیتومای درجه سه : آستروسیتومای آناپلاستیک نیز نامیده میشود.
آستروسیتومای درجه چهار : گلیوبلاستوما (Gliblastoma ) و یا گلیوم آستروستیک بدخیم هم نامیده میشود.
منینژیوما (Meningioma) : این تومور در مننژ (Meninnges) ((مننژ غشا و پرده ای سه لایه ای در اطراف مغز و نخاع می باشد و کار محافظت و تغذیه دستگاه عصبی مرکزی را بر عهده دارد) بروز میکند. این نوع تومور میتواند درجه یک، دو یا سه باشد. معمولاً به صورت خوشخیم (درجه یک) شروع میشود و بهآرامی رشد میکند.
الیگودندروبلاستوما (Oligodendroglimoa) : این تومور در سلولهای ماده چرب پوششدهنده عصبها، که آن را محافظت میکند، بروز میکند. این اتفاق معمولاً در مخ رخ میدهد؛ این بیماری در افراد میانسال شایعتر است و میتواند در درجات دو و سه باشد.
شایعترین انواع تومورهای مغزی درکودکان عبارتند از :
مدولوبلاستوما (Medulloblastoma ) : این تومور معمولاً در مخچه بروز میکند و به تومور اولیه نوروآکتودرمال (Neuroectodermal ) معروف است. این تومور درجه چهار است.
آستروسیتومای درجه یک و یادو : در کودکان، این تومور درجه پایین در هر قسمتی از مغز ممکن است بروز کند. شایعترین آستروسیتوما در کودکان، آستروسیتوم پیلوسیتیک جوانان است. تومور این بیماری درجه یک است.
تومور اپاندیموما (Ependymoma) : این تومور درسلولهایی که حفرة مغز و یا کانال مرکزی نخاع را میپوشانند بروز میکند. این نوع بیماری در کودکان و نوجوانان شایعتر است و میتواند درجه یک، دو و یا سه باشد.
گلیوم ساقه مغز (Brain Stem Glioma) : این تومور در پایینترین قسمت مغز بروز میکند و میتواند درجه پایین و یا بالا باشد. شایعترین نوع آن گلیوم منتشر داخل پل مغز است.
اگر شما دارای علائمی هستند که از احتمال وجود تومور مغزی خبر میدهد، پزشک بایستی یک معاینه فیزیکی از شما بهعمل آورد و سؤالاتی درباره سابقه بیماریهای شخصی و خانوادگیتان بپرسد.
معاینه دستگاه عصبی: پزشک بینایی، شنوایی، هوشیاری، قدرت عضلات، هماهنگی، و (رفلکسها) شما را بررسی میکند و همچنین چشمهایتان را جهت بررسی تورمی که در اثر فشار یک تومور بر عصبی که چشم را به مغز وصل مینماید بهوجود میآید، مورد معاینه قرار میدهد.
امآرآی (MRI) : دستگاه بزرگی مجهز به آهنربای قوی، که به کامپیوتر متصل است، جهت عکسبرداری دقیق از نواحی مختلف سر مورد استفاده قرار میگیرد. برخی اوقات رنگ مخصوصی (مادة حاجب) هم به داخل رگهای خونی در بازو یا دست شما تزریق میشود، تا کمک کند تفاوتهای بافتهای مغز بیشتر نشان داده شوند؛ این عکسها میتوانند نواحی غیرعادی، از قبیل تومور، را نشان دهند.
یکی از راه های تشخیص تومور مغزی سیتیاسکن (CT Scan) : دستگاه اشعه ایکس، متصل به کامپیوتر، یکسری عکسهای دقیق از سر شما میگیرد؛ گاهی ماده حاجب نیز به داخل رگهای بازو یا دست شما تزریق میشود. ماده حاجب باعث میشود که نواحی غیرعادی راحتتر دیدهشوند.
آنژیوگرام (Angiogaram) : مواد رنگی که به داخل جریان خون تزریق میشود موجب میشود که رگهای خونی مغز در اشعه ایکس نشان داده شوند؛ اگر تومور در مغز وجود داشتهباشد، اشعه ایکس تومور و یا رگهای خونی که آن تومور را تغذیه میکنند نشان میدهد.
نمونهبرداری از مایع مغزی نخاعی : پزشک از مایع مغزی نخاعی شما (مایعی که فضاهای داخل و اطراف مغز و نخاع را پر میکند) نمونهبرداری میکند. این فرآیند با بیحسی موضعی انجام میشود. پزشک از یک سوزن بلند نازک، جهت برداشتن مایع از داخل قسمت پایینی ستون فقرات، استفاده میکند. نمونهبرداری از نخاع حدود 30 دقیقه طول میکشد. شما بایستی برای چندین ساعت بعداز نمونهبرداری به پشت دراز بکشید تا دچار سردرد نشوید. این مایع جهت کشف سلولهای سرطانی و یا دیگر علائم بیماری، در آزمایشگاه مورد مطالعه قرار میگیرد.
نمونهبرداری از سلول تومور: به برداشتن بافتها، جهت بررسی وجود سلولهای تومور، نمونهبرداری میگویند؛ آسیبشناس جهت کشف سلولهای سرطانی، به بررسی سلولهای غیرعادی زیر میکروسکوپ میپردازد. نمونهبرداری میتواند سرطان، تغییر بافت منجر به سرطان و یا دیگر شرایط غیرعادی را نشان دهد؛ این روش تنها راه مطمئن جهت تشخیص تومور مغزی، اطلاع از درجه آن وبرنامهریزی درمان است.
درمان تومور مغزی
افرادی که دارای تومور مغزی هستند، چند گزینه درمان در اختیار دارند؛ این گزینهها عبارتند از جراحی، پرتودرمانی، و شیمیدرمانی. بسیاری از بیماران ترکیبی از این درمانها را دریافت میکنند.
انتخاب نحوۀ درمان اساساً بستگی به موارد زیر دارد :
برای برخی از انواع سرطان مغز، پزشک باید بداند آیا سلولهای سرطانی در مایع مغزی نخاعی نیز وجود دارند یا نه.
پزشک میتواند گزینههای درمانی، نتایج احتمالی و عوارض جانبی را برای شما تشریح کند. از آنجا که درمان سرطان معمولاً به سلولها و بافتهای سالم نیز آسیب میرساند، عوارض جانبی هم بسیار شایع هستند. بنابراین قبل از آغاز درمان، از تیم خدمات پزشکی خود درباره عوارض جانبی احتمالی و اینکه در چه صورت درمان میتواند فعالیتهای طبیعی شما را تغییر دهد، سؤال کنید. شما به کمک تیم خدمات پزشکیتان میتوانید برنامة درمانی طراحی کنید که نیازهای پزشکی و شخصی شما را برآورده کند.
اگر میخواهید در مورد شرکت در پژوهشهای بالینی، مطالعة تحقیقاتی شیوههای جدید درمان، اطلاعاتی بهدست آورید، به بخش شرکت در تحقیقات سرطان مراجعه کنید.
پزشک ممکن است شما را به نزد یک متخصص بفرستد، و یا اینکه شما چنین درخواستی از او داشته باشید؛ متخصصین درمان تومورهای مغزی عبارتند از: متخصص بیماریهای مغز و اعصاب، جراح مغز و اعصاب، سرطانشناس تومورهای مغزی، رادیوتراپیست آنکولوژیست (Radiation Oncologist) و رادیولوژیست عصبی.
گروه خدمات پزشکی همچنین شامل یک پرستار سرطان شناس، کارشناس تغذیه، مشاور بهداشت روان، مددکار اجتماعی، فیزیوتراپیست یا توان درمانگر، یک درمانگر شغلی و گفتار درمان، و نیز یک متخصص درمان فیزیکی است؛ کودکان هم شاید به یک مربی جهت کمک به انجام تکالیف درسیشان نیاز داشتهباشند. (اطلاعات بیشتری در مورد درمانگرها و مربیان به شما ارائه میدهد)
شاید لازم باشد قبل از شروع درمان، این سؤالات را از پزشکتان بپرسید:
به چه نوع تومور مغزی مبتلا هستم؟
این تومور خوشخیم است یا بدخیم؟
درجة تومور چند است؟
چه گزینههای درمانی دارم و کدام را توصیه میکنید؟ چرا؟
مزایای احتمالی هر کدام از گزینههای درمان چه هستند؟
برای آماده شدن جهت درمان چه کاری میتوانم و باید انجام دهم؟
آیا نیازی هست که در بیمارستان بستری شوم؟ اگر چنین است، برای چه مدت؟
خطرات و عوارض جانبی احتمالی هر کدام از گزینههای درمانی چه هستند؟ چگونه با عوارض جانبی آنها کنار بیایم؟
هزینة احتمالی درمان چقدر است و آیا بیمه آن را تحتپوشش قرار میدهد؟
درمان چگونه بر فعالیتهای عادی من اثر میگذارد؟ چقدر احتمال دارد که بعد از درمان دوباره مجبور به یادگیری چگونه راه رفتن، حرف زدن، خواندن و یا نوشتن شوم؟
آیا شرکت در تحقیقات برای من مناسب است؟
آیا میتوانید پزشکان دیگری را توصیه کنید که گزینة دومی را بهجای گزینههای درمانی من ارائه دهند؟
هرچند وقت یکبار بایستی معاینة عمومی شوم؟
جراحی
جراحی اولین روش معمول برای درمان اغلب تومورهای مغزی است. برای جراحی بایستی بیهوشی عمومی دریافت کنید و قبلاً هم موی سر خود را بتراشید؛ البته همیشه نیازی به تراشیدن تمامی سر خود ندارید.
جراحی جهت بازکردن جمجمه را کرانیوتومی Craniotomy مینامند؛ برای این کار جراح برشی در پوست سر شما ایجاد کرده و از اره مخصوصی برای بریدن مقداری از استخوان جمجمه استفاده میکند.
گاهی ممکن است هنگامی که جراح تمامی تومور مغز یا بخشی از آن را برمیدارد به هوش باشید؛ جراح تا مقدار ممکن تومور را بر میدارد و از شما خواسته میشود که مثلاً پای خود را حرکت دهید، بشمرید، یا الفبا را بگویید و یا یک داستان نقل کنید. توانایی شما در انجام این دستورها به جراح کمک میکند تا از بخشهای مهم مغز مراقبت کند.
بعد از اینکه تومور برداشته شد، جراح سوراخ جمجمه را با تکهای از استخوان و یا با تکه فلز میپوشاند و سپس برش پوست را بخیه میزند.
برخی مواقع جراحی غیرممکن است، مثلاً اگر تومور در ساقه مغز و یا بخش خاص دیگری باشد، جراح ممکن است قادر نباشد بدون آسیب رساندن به بافتهای طبیعی مغز، تومور را بردارد. این افراد که نمیتوانند مورد جراحی قرار گیرند، باید پرتودرمانی و یا دیگر درمانها را دریافت کنند.در چند روز اول پس از جراحی ممکن است سردرد داشته باشید و یا احساس بیقراری کنید در اینصورت دارو میتواند معمولاً درد را کنترل کند.
قبل از جراحی، بایستی برنامه کاهش درد را با گروه پزشکی خود در میان بگذارید . بعد از جراحی، تیم شما میتواند، در صورتیکه نیاز به تسکین درد بیشتری داشتهباشد، برنامة خود را با شما تنظیم کند.
شما همچنین ممکن است گاهی احساس خستگی و یا ضعف کنید. زمان مورد نیاز برای دوره نقاهت در افراد مختلف متفاوت است. ممکن است چند روزی را هم در بیمارستان سپری کنید.
برخی مشکلات غیرمعمول دیگر نیز بعد از جراحی تومور مغزی اتفاق میافتد. مغز ممکن است متورم شده یا مایع در جمجمه جمع شود. گروه پزشکی شما، علائم تورم و یا تجمع مایع را کنترل کند؛ به طور مرتب در شما مورد بررسی قرار میدهد. شما ممکن است برای کمک به کاهش تورم استروئید (کورتن) دریافت کنید.
جهت بیرون کشیدن مایع، شاید به جراحی دومی هم نیاز باشد. جراح یک لولة باریک بلند در بطن مغز قرار میدهد. (برای برخی افراد، شانت قبل از انجام عمل جراحی تعبیه میشود) لوله از زیرپوست به قسمت دیگری از بدن ـ معمولاً به شکم ـ وصل میشود. مایع اضافه از مغز بیرون کشیده شده به داخل شکم ریخته میشود. برخی اوقات هم مایع به داخل قلب ریخته میشود.
عفونت مشکل دیگری است که ممکن است بعد از جراحی اتفاق بیفتد، در اینصورت گروه درمانی به شما آنتیبیوتیک میدهد.
جراحی مغز گاهی میتواند به بافتهای سالم نیز آسیب برساند؛ آسیب مغزی ممکن است یک مشکل جدی باشد و میتواند باعث بروز مشکلاتی در فکر کردن، دیدن، و یا صحبت کردن شود. برخی اوقات هم این آسیب مغزی دائمی و یا طولانی است. و شاید به توان درمانگری، گفتار درمانی، و یا درمانی شغلی نیاز داشته باشید. به بخش بازتوانی مراجعه کنید.
شما بهتر است در مورد جراحی این سؤالها را از پزشکتان بپرسید :
آیا جراحی رابه من پیشنهاد میکنید؟
بعد از عمل چه احساسی خواهم داشت؟
اگر احساس درد داشته باشم، شما چه کاری برای من انجام خواهید داد؟
چه مدت در بیمارستان بستری خواهم بود؟
آیا دچار عوارض طولانیمدت خواهم شد؟ آیا موهایم دوباره رشد خواهند کرد؟ آیا استفاده از فلز و یا پارچه، جهت جایگزینی استخوان جمجمه، عوارض جانبی خواهد داشت؟
چه موقع میتوانم فعالیتهای روزمره خود را از سر بگیرم؟
احتمال بهبودی کامل من چقدر است؟
پرتودرمانی
پرتودرمانی، با استفاده از اشعه ایکس بسیار قوی، اشعه گاما، و یا پروتون، باعث از بین بردن سلولهای سرطانی میشود.
پرتودرمانی معمولاً بعد از جراحی آغاز میشود. پرتو، سلولهای توموری را که ممکن است در برخی بخشها باقی مانده باشند از بین میبرد. برخی اوقات، در مورد بیمارانی که نمیتوانند جراحی شوند، از پرتودرمانی استفاده میکنند.
پزشکان جهت درمان تومورهای مغزی از انواع پرتودرمانی خارجی و داخلی استفاده میکنند.
• پرتودرمانی خارجی: اگر جهت درمان به یک درمانگاه و یا بیمارستان بروید، دستگاه بزرگی در خارج از بدن، اشعههای پرتو را به سر شما میتاباند. از آنجاییکه سلولهای سرطانی میتوانند در بافتهای سالم اطراف تومور نیز گسترش پیدا کرده باشند، پرتو به تومور، بافتهای مغزی اطراف و یا تمامی مغز نیز تابانده میشود؛ همچنین برخی بیماران به تابش پرتو بر نخاع نیز نیاز دارند. برنامة درمان به سن، نوع و اندازه تومور بستگی دارد. پرتودرمانی خارجی تفکیک شده (Fractionated External Beam Therapy) شایعترین شیوة پرتودرمانی است، که برای افراد دارای تومور مغزی استفاده میشود. استفاده از دوز کامل پرتو در طول چندین هفته، به حفظ بافتهای سالم در ناحیه تومور کمک میکند. معمولاً درمان پنج روز در هفته و به مدت چندین هفته است. یک ویزیت معمولی اغلب کمتر از یک ساعت و هر درمان فقط چند دقیقه طول میکشد.
برخی مراکز درمانی در حال بررسی روشهای جدیدی جهت بهکارگیری پرتودرمانی خارجی هستند :
پرتودرمانی با شدت سازمان یافته یا پرتودرمانی سه بعدی تطبیقی : در این نوع درمان از کامپیوتر جهت هدفگیری دقیق تومورها استفاده میشود، تا میزان آسیب به بافتهای سالم کاهش یابد.
پرتودرمانی با اشعه پروتون : بهجای اینکه منبع پرتو اشعه ایکس باشد، منبع آن پروتون است و پزشک تومور را هدف اشعة پروتون قرار میدهد. دوز تابش پرتو به بافت سالم از اشعة پرتون، کمتر از دوز اشعة ایکس است.
پرتودرمانی استریوتاکتیک : پرتوهای باریکی از اشعه ایکس و یا اشعه گاما از زوایای مختلف به سمت تومور هدفگیری میشوند. برای این فرآیند، شما کلاهی از جنس سخت را به سر میگذارید. ممکن است درمان در یک نوبت (جرحی استریوتاکتیک) و یا چندین نوبت انجام میگیرد.
پرتودرمانی داخلی (پرتودرمانی ایمپلنت و یا براکیتراپی) : پرتودرمانی داخلی معمولاً برای درمان تومورهای مغزی رایج و در دست مطالعه است. پرتو از مادة رادیواکتیو موجود درایمپلنتهایی که دانهها (Seeds) نامیده میشوند، متصاعد میشود. دانهها در داخل مغز کار گذاشته میشوند و برای ماهها پرتوهایی متصاعد میکنند؛ بعد از تمام شدن پرتو، این دانهها نیازی به برداشته شدن ندارند.
برخی افراد بعد از درمان دچار عوارض جانبی کمی شده یا اصلاً دچار عوارض جانبی نمیشوند. در موارد نادری هم افراد تا چندین ساعت بعد از پرتودرمانی خارجی دچار حالت تهوع میشوند. گروه پزشکی شما میتواند شیوههایی ارائه دهد که به شما برای غلبه بر این مشکل کمک کند. پرتودرمانی گاهی هم باعث میشود شما بعد از هر درمان شدیداً احساس خستگی کنید. البته استراحت کردن بسیار اهمیت دارد، اما پزشکان معمولاً به افراد توصیه میکنند تا آنجا که میتوانند فعال باقی بمانند.
علاوه بر این، پرتودرمانی خارجی معمولاً باعث از دست دادن مو در آن قسمت از سر میشود که مورد درمان واقع شده است. معمولاً ظرف چندین ماه موها دوباره شروع به رشد میکنند. پرتودرمانی همچنین باعث میشود که پوست سر و گوشها قرمز، خشک و حساس شود. گروه خدمات پزشکی شما میتواند شیوههایی را برای کاهش این مشکلات به شما پیشنهاد کند.
برخی اوقات پرتودرمانی باعث میشود که بافت مغز متورم شود. شما ممکن است دچار سردرد شوید یا احساس فشار کنید. گروه خدمات پزشکی شما میتواند مراقب علائم بروز این مشکلات باشد. آنها میتوانند داروهایی را برای کاهش این ناراحتیها تجویز کنند. پرتو گاهی بافتهای سالم مغز را از بین میبرد و اگرچه این امر بسیار نادر است، این عارضه جانبی میتواند باعث سردرد، تشنج و حتی مرگ شود.
پرتو ممکن است به غده هیپوفیز و دیگر قسمتهای مغز آسیب برساند. برای کودکان، این عارضه باعث مشکلات یادگیری و کندی رشد و پیشرفت میشود؛ علاوه بر این، پرتو خطر ایجاد تومورهای ثانویه را در مراحل بعدی زندگی افزایش میدهد.
بهتر است قبلاً این سؤالها را دربارۀ پرتو درمانی از پزشکتان بپرسید :
چرا به این درمان نیاز دارم؟
درمان چه موقع شروع میشود و چه موقع پایان مییابد؟
در طی درمان چه احساسی خواهم داشت؟ آیا عوارض جانبی نیز وجود دارد؟
برای مراقبت از خودم در طی درمان، چه کاری باید و میتوانم انجام دهم؟
چگونه میتوانم بفهمم که پرتودرمانی مؤثر بوده است؟
آیا قادر خواهم بود در طی درمان به فعالیتهای روزمره خود بپردازم؟
شیمی درمانی
گاهی اوقات از شیمیدرمانی، یعنی استفاده از داروها برای از بین بردن سلولهای سرطانی، جهت درمان تومورهای مغزی استفاده میشود. داروها به شیوههای زیر به بیمار داده میشود:
خوراکی یا داخل وریدی : شیمیدرمانی ممکن است در طی و یا بعد از پرتودرمانی انجام شود. داروها وارد جریان خون میشوند و در تمام بدن جریان پیدا میکنند. این داروها ممکن است در بخش بیماران سرپایی بیمارستان، درمطب پزشکان، و یا در منزل به بیمار داده شوند. شما بهندرت نیاز خواهید داشت که در بیمارستان بمانید.
عوارض جانبی شیمیدرمانی اساساً بستگی به این دارد که چه نوع دارو و چه مقدار از آن به بیمار داده شده است. عوارض جانبی رایج عبارتند از حالت تهوع و استفراغ، از دست دادن اشتها، سردرد، تب و لرز، و احساس ضعف. اگر داروها سطح سلولهای خونی سالم را پایین بیاورد، احتمال بیشتری دارد که شما دچار عفونت، کبودی و یا خونریزی و نیز احساس ضعف و خستگی شوید. گروه خدمات پزشکی شما به بررسی سطح پایین سلولهای خونی خواهد پرداخت. برخی از عوارض با مصرف دارو کاهش پیدا خواهند کرد.
در ویفرهایی (Wafer) که در داخل مغز کار گذاشته میشوند : در برخی افراد بزرگسالی که دچار گلیوم درجه بالا هستند، جراح چندین ویفر را در داخل مغز قرار میدهد. هر ویفر تقریباً به اندازه 19 میلیمتر است. در طی چندین هفته، ویفرها حل شده و دارو را در داخل مغز آزاد میکند. دارو، سلولهای سرطانی را از بین میبرد. این امر ممکن است مانع برگشت تومور در مغز بعد از جراحی جهت برداشتن تومور بشود.
افرادی که یک ایمپلنت (یک ویفر) حاوی دارو را دریافت میکنند جهت کنترل علائم عفونت بعد از جراحی توسط گروه خدمات پزشکی تحت نظر قرار میگیرند. عفونت میتواند با استفاده از آنتیبیوتیک درمان شود.
بهتر است این سؤالات را درباره شیمیدرمانی از پزشکتان بپرسید :
چرا به این درمان نیاز دارم؟
این درمان چه کاری انجام خواهد داد؟
آیا دارای عوارض جانبی است؟ من چه کاری میتوانم دربارة آن انجام دهم؟
درمان چه موقع آغاز و چه موقع تمام میشود؟
درمان چگونه میتواند بر فعالیتهای روزمرة من تأثیر بگذارد؟
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی