در مورد مصرف باقلا چه میزان اطلاع دارید ؟این دانه خوراکی چه فایده هایی برای سلامتی مان در بر دارد ؟
دانستنی های مهم در مورد باقلا
بهتر است در زمینه خوردن باقلاي سبز خام بیشتر دقت کنید اگر سابقه بیماری آلرژیک دارید از خوردن آن صرفنظر کنید همچنین افراد مبتلا به فاویسم بهتر است باقلا میل نکنند تا با عوارض خطرناک و کشنده این سبزی مواجه نشوند .
متخصص طب سنتی با اشاره به اینکه دانه باقلا در تقويت اعصاب مفيد است و اثر نرم کننده و از بين برنده التهاب بدن را دارد،
گفت: با وجود تمامي فوائد غذايي و درماني باقلا، همه ساله با آغاز فصل بهار و عرضه باقلا در بازار برخي افراد دچار بيماري بنام فاويسم يا حساسيت به باقلا مي شوند که گاهي عوارض و عواقب خطرناک و وخيمي را بدنبال دارد تا حدي که برخي به دليل بي اطلاعي و تاخير در مراجعه به بيمارستان جان خود را از دست داده‌اند.
علی بهادری افزود: باقلا از نظر طبیعت سرد محسوب می شود ولی گل باقلا گرم است، دم کرده آن نیز برای دفع سنگ کلیه و قولنج‌های کلیوی به کار می‌رود.
وی با بیان اینکه گل باقلا ضدتشنج بوده و برای ورم مثانه مفید است، بیان کرد: همچنین مخلوطی از باقلای پودر شده با روغن بادام و کمی قند برای سرفه و خراش‌های گلومفید است.
بهادری با اشاره به اینکه خوردن باقلا دربرخی افراد نوعی مسمومیت ایجاد می‌کند که به آن فاویسم می‌گویند، اظهار کرد: در بعضی از موارد عوارض خیلی شدید و مهلکی ایجاد کرده و خوردن باقلای تازه و خام را با ترس همراه می‌کند.
وی افزود: فاويسم بيماري فصلي،ارثي و تغذيه‌اي است که به شکل کم خوني ليتيک با واکنش‌هاي هموليز شديد و گاهي کشنده در اثر خوردن باقلاي سبز خام و گاهي فريز شده و استنشاق گرده گل باقلا هنگام عبور از مزارع باقلا يا دست زدن به پوست باقلا و گاهي هم در اثر مصرف برخي داروها و مواد شيميايي اکسيدکننده در افراد حساس اتفاق مي‌افتد.
این متخصص طب سنتی خاطر‌نشان کرد: این بیماری میتواند با بوئیدن گل و گرده‌های باقلا نیز به وجود آید و بیشتر در افرادی که فاقد آنزیم گلوکز۶ فسفات دهیدروژناز هستند، ایجاد میشود. نه تنها باقلا بلکه برخی از داروها همانند مصرف آسپیرین با دوز بالا، داروهای ضدمالا‌ریا، مصرف برخی آنتی بیوتیک‌ها، نفتالین، حنا و عوامل عفونی می‌توانند گلبول‌های قرمز را تخریب کنند.
وی اضافه کرد: اين بيماري در افرادي که بطور مادرزادي کمبود آنزيم گلوکز فسفات –هيدروژناز (G۶PD) در گلبولهاي قرمز خود دارند و به علت کاهش ميزان گلوتاتيون موجب آگلوتيتاسيون و هموليز شديد و ناگهاني گلبولهاي قرمز خون ميشود و باعث بروز وآشکارشدن بيماري ميشود.
بهادری با بیان اینکه وقوع بيماري فصلي است و بالاترين ميزان بروز بيماري در نوزادان و کودکان است، بیان کرد: به طور کلي زمينه ارثي و خانوادگي در کمبود آنزيم G۶PD نقش دارد. همچنين ممکن است ساير عوامل ژنتيکي افزون بر کمبود آنزيم در بروز بيماري دخالت داشته باشد .
وی اضافه کرد: تا کنون مواد سمي در باقلا شناسايي نشده اما نقش مواد آلبومينوئيدي کونويسين، ويسين VISIN ،نو ويسين NO VISIN و ايزو راميل Isoramile (از مشتقات پيريدامين‌ها) و آلکالوئيدهاي اکسيدان در بيماري فاويسم اثبات شده است.
این متخصص طب سنتی خاطر‌نشان کرد: کمبود آنزيم G۶PD در پسران توسط مادر انتقال مي‌يابد اما در دختران هم پدر و هم مادر بايد داراي اين کمبود باشند.
بهادری با اشاره به تظاهرات باليني، بیان کرد: تظاهرات باليني اصلي فاويسم حاد به صورت کم خوني، يرقان يا زردي و کاهش ترشح و دفع ادرار است، کم خوني در اثر ليز شدن گلبولهاي قرمز پس از مصرف يا تماس با باقلا ايجاد ميشود. با ليز شدن گلبول قرمز مقداري از محتويات آن در ادرار ظاهر ميشود و رنگ ادرار تيره و شبيه به رنگ چاي پر رنگ ميشود.
وی خاطر‌نشان کرد: نشانه‌هاي باليني ۱ تا ۳ روز و بطور متوسط ۱۲ تا ۴۸ ساعت بعد از خوردن و در صورت استنشاق گرده گل باقلا یک تا هشت ساعت بعد به شکل خستگي و کوفتگي و درد عضلاني همراه با اختلالات معدي –روده اي (اسهال و استفراغ)، احساس درد در ناحيه بالاي شکم ، ورم کبد و طحال و درد کمر، تب با نبض سريع، لرز، تنفس تند، سرگيجه، کم خوني، زردي و رنگ پريدگي، اختلالات روحي و هذيان ناراحتي قلبي و حتي مرگ در نوزادان و کودکان نشان مي‌دهد.
بهادری افزود: گاهي ميزان همو گلوبين به ۴-۳ گرم در ۱۰۰ cc کاهش مي‌يابد، افزايش بيلي روبين سرم و همچنين افزايش نيتروژن غير پروتئيني npn و گاهي وجود همو گلوبين در ادرار ديده ميشود.
وی با بیان اینکه پیشگیری از ابتلا به فاویسم در مواردی که بیماری در شخص همچنان ناشناخته است، آسان نیست، افزود: در صورت ابتلای قبلی به بیماری می‌توان با دور بودن از عوامل غذایی، شیمیایی و دارویی حساسیت‌زا از بروز بیماری جلوگیری کرد، اما در صورت پنهان‌بودن بیماری به‌خصوص در کودکان، پیشگیری بسیار مشکل خواهد بود.
بهادری تاکید کرد: خانواده‌ها باید توجه کنند اگر ریشه ارثی بیماری فاویسم را در خود دارند، از خوراندن باقلا به فرزندشان در خردسالی جلوگیری کنند. فاویسمی‌ها حتی به مزارع باقلا نیز نباید نزدیک شوند.
وی به درمان فاویسم توسط طب سنتی اشاره کرد و گفت: در طب سنتی برای درمان گیاهی فاویسم از داروی ترکیبی صفرابر و سنای مکی استفاده می‌کنند که روش استفاده مخصوصی دارد و باید زیر نظر پزشک متخصص و با تجربه طب سنتی مصرف شود.
این متخصص طب سنتی افزود: داروی دیگر برای درمان گیاهی فاویسم به این طریق آماده میشود که یک عدد سیب رنده شده را داخل ترکیب عرق بیدمشک و گلاب ریخته و بخورید.
بهادری با بیان اینکه افراد مبتلا به کم خونی باید به صورت منظم غذاهای خون ساز میل نکنند، بیان کرد: مصرف هفته‌ای دو تا سه بار گوشت قرمز و جگر به خصوص جگر شتر برای رفع کم خونی توصیه میشود.
وی به مواد غذایی که بیماران فاویسمی نباید استفاده کنند، اشاره کرد و گفت:خانواده نخودیان (لگومینوزه) مانند باقلا، انواع لوبیا، سویا، انواع نخود، عدس، گیاه خرنوب، کهور، سولفیت‌ها و غذاهای شامل آنها از مواد غذایی است که نباید این گونه بیماران استفاده کنند.
این متخصص طب سنتی خاطر نشان کرد: همچنین مواد غذایی و فراورده‌های بهداشتی البته عصاره نعناعی طبیعی مشکلی ایجاد نمی‌کند، رنگ‌های خوراکی مصنوعی، حنا، نوشابه‌های الکلی و مصرف اسید اسکوربیک که در برخی ویتامین‌ها استفاده میشود، به میزان زیاد مشکل‌ساز خواهد بود .
باقلا با نام علمي faba volgaris گياهي علفي با ساقه شيار دار، گل‌هاي درشت و سفيد يا گلي رنگ، برگ هاي داراي ۲ تا ۶ برگچه درشت و بدون پيچک و ميوه اي نيام دار و پوشيده از کرک و متورم و ضخيم حاوي ۴ تا ۶ دانه باقلا است.
باقلا يکي از حبوبات پرمصرف است که در بيشتر نواحي ايران به ويژه شمال ايران کاشت ميشود. دانه باقلا مقوي و ارزش غذايي بالايي دارد. اين گياه را ميتوان از غني ترين پروتئين گياهي دانست.