زخم های دهانی از درگیری های شایع در افراد هستند که تقریباً از هر پنج نفر، یک نفر آن را تجربه کرده است.
زخم‌های دهانی بیشتر از سه هفته را جدی بگیرید
این زخم ها به دو دسته آفت و تب خال تقسیم می شوند که شدت وقوع آنها از ضعیف تا شدید دسته بندی می شود.
در بیشتر از ۷۵ درصد مواقع این زخم ها خفیف است و خود به خود بهبود می یابد. علت زخم های دهانی می تواند عفونت، ضربه و یا آلرژی دارویی باشد. علاوه بر آن می تواند به عنوان یک علامت برای برخی از بیماری ها نظیر سرطان تلقی شود و میزان شیوع آن در خانم ها و در سنین ۱۰ تا ۴۰ سال بیشتر است.
آفت های دهانی ضعیف معمولاً به قطر پنج میلی متر و با مرکز سفید یا زردرنگ هستند که با التهاب قرمز رنگ احاطه شده اند. حاشیه زبان، گونه ها و لب ها مناطقی هستند که زخم های دهانی معمولاً در این مناطق ایجاد می شوند. بهبود این زخم ها به طور معمول بین ۵ تا ۱۴ روز طول می کشد.
وقوع آفت های شدید، معمول نیست و علاوه بر حاشیه زبان، گونه و لب ها، کام و انتهای گلو را نیز درگیر می کند. بهبود این آفت ها معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ روز زمان می برد.وقوع تب خال (زخم های هرپسی) شایع تر است که اندازه کوچکتری دارند و علاوه بر درگیری مناطق مربوط به آفت، سقف دهان و لثه ها را نیز درگیر می کنند.
هر زخم دهانی که بیشتر از سه هفته وجود داشته و بهبود نیابد حتماً باید توسط پزشک یا دندانپزشک بررسی شود، زیرا یک زخم دهانی با دوره طولانی می تواند دلیل بر وجود بیماری های جدی تری مانند سرطان باشد. سرطان های دهانی در افراد سیگاری شایع تر از افراد غیر سیگاری است.
سوابق خانوادگی، آسیب های دهانی (ضربه، گازگرفتن هنگام غذا خوردن و…)، استرس و عوامل احساسی، تغییرات هورمونی زنان (آغاز عادت ماهیانه، پس از حاملگی و…)، کمبود آهن، زینک، فولات و ویتامین B12 و حساسیت های غذایی؛ عوامل مؤثر در وقوع زخم های دهانی هستند.
در صورت درد شدید، سختی در غذا خوردن و در نهایت کاهش وزن، فرد باید حتماً به پزشک مراجعه کند،
همچنین زخم های دهانی که همراه با علائم گوارشی نظیر اسهال هستند هم باید به پزشک ارجاع داده شوند. به ندرت زخم های دهانی ممکن است با آنمی و کاهش غیر عادی گلبول های سفید خون و یا لوسمی در ارتباط باشد که در چنین مواقعی در صورت وجود علائم دیگری از بیماری ها در نخستین فرصت باید به پزشک ارجاع داده شود.
فرآورده های دارویی بدون نسخه موجود در داروخانه به توصیه دکتر داروساز می تواند باعث کاهش علائم و دوره درمانی آفت های خفیف و تب خال ها شود.
زخم‌های دهانی
مصرف دهانشویه کلروهگزیدین گلوکونات دو بار در روز آن و هر بار به میزان ۱۵ سی سی به مدت ۳۰ ثانیه باعث کاهش احتمال عفونت ثانویه می شود. پیش از مصرف بهتر است دندان ها مسواک زده شود تا از احتمال تغییر رنگ دندان ها جلوگیری شود.
کورتیکواستروئیدهای موضعی (تریا مسینولون و هیدروکورتیزون) باعث کاهش التهاب و درد و زمان بهبود می شوند که به شکل های ژل و خمیر دهانی در داروخانه ها موجود هستند. بهترین زمان استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی همزمان با شروع آفت است که روزانه ۳ تا ۴ بار به صورت موضعی باید استفاده شود.
این فرآورده های دارویی در عود دوباره آفت تأثیری ندارند و با مصرف به موقع می توانند دوره آفت را کاهش دهند.
دهانشویه بنزیدامین به عنوان یک ضد درد کوتاه اثر در آفت های شدید دهانی توصیه می شود که سه بار در روز و هربار ۱۵ سی سی به صورت دهانشویه مصرف شود. استفاده از این دهانشویه برای کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمی شود.
بی حس کننده موضعی (لیدوکائین و بنزوکائین) به صورت ژل و محلول در داروخانه ها موجود هستند و به دلیل ماندگاری کمی که در موضع دارند بر اساس نیاز می توانند استفاده شوند.