بوتاکس کم‌عارضه‌تر از دیگر اقدامات زیبایی محسوب میشود، اما باز هم خالی از خطر و عارضه بخصوص در انواع نامرغوب و تقلبی آن نیست.
به گفته مسئولان سازمان غذا و داروی کشور، گاهی ژل‌ها و بوتاکس‌های تقلبی به صورت تلفنی به مطب‌ها آورده و تزریق می‌شوند که عوارض جدی در پی دارند. حتی مقامات مسئول این سازمان هشدار داده‌اند، برخی آرایشگاه‌ها نه‌تنها اقدام به فروش ژل و بوتاکس میکنند که متاسفانه تزریق هم انجام می‌دهند در حالی که آرایشگاه‌ها مجاز به این کار نیستند. پزشکان نیز طبق شرایط خاص می‌توانند بوتاکس و ژل تزریق کنند؛ بنابراین این مساله باید جدی گرفته شود.
دکتر فریده مهتی‌پور، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه شاهد نیز در این باره به جام‌جم می‌گوید: در سالهای اخیر، سم بوتولینیوم یا بوتاکس جایگاه خاصی در موارد زیبایی و درمانی پیدا کرده است، به طوری که روزانه صدها نفر را به مطب‌ها و کلینیک‌های پوست و زیبایی می‌کشاند. برخلاف سالهای گذشته که مصرف‌کنندگان این آمپول، خانم‌های بالای 35 سال و میانسال بودند، این روزها دختران جوان هم متقاضی آن هستند. در این میان نباید از عوارض این دارو هنگامی که توسط افراد غیرمتخصص تزریق میشود، غافل شد.
عوارض تزریق غیراصولی
به گفته دکتر مهتی‌پور، عوارضی مانند سردرد، عفونت تنفسی، تهوع، درد نواحی مختلف صورت و قرمزی در محل تزریق به نوع ماده مورد استفاده بستگی دارد، اما تزریق غیرکارشناسانه بوتاکس ممکن است خطرات مختلفی مثل غیرقرینه شدن صورت و ابرو، افتادگی پلک، لبخند مصنوعی یا فلج صورت را به‌دنبال داشته باشد. نکته دیگری که در تزریق غیرکارشناسانه وجود دارد، این است که تزریق گاه باعث فعال شدن برخی بیماری‌های نهفته در فرد میشود. پزشک با سوالاتی که از بیمار میکند و فرم‌هایی که از این طریق بررسی میکند، بیماری‌های زمینه‌ای مداخله‌کننده را تشخیص می‌دهد، به این معنی که حتی اگر مراجعه‌کننده ظاهر سالمی داشته باشد، باز هم باید از لحاظ بیماری‌های قبلی، بیماری‌های خانوادگی و ارثی مورد بررسی قرار بگیرد. مشکل دیگر، وجود بوتاکس‌های غیراستاندارد و بدون مجوز در بازار دارویی کشور است که توسط قاچاقچیان وارد میشود و برخی افراد غیر متخصص بدون توجه به نکات ایمنی از آن استفاده میکنند. کشورهایی مثل چین و تایوان چیزهایی به اسم بوتاکس تولید کرده‌اند که غیراستاندارد است، مجوز هم ندارد و استفاده از آنها مشکلات غیرقابل جبران برای مصرف‌کنندگان ایجاد خواهد کرد.
تشخیص دوز دارو با پزشک
دکتر مهتی‌پور ادامه می‌دهد: برای استفاده از سم بوتولونیوم از نظر سنی یا تعداد دفعات تزریق، محدودیت وجود ندارد و تزریق دوز کنترل شده، باعث شل شدن عضله و از بین رفتن موقت چین و چروک‌هایی که ناشی از انقباض عضله هستند، میشود. ممکن است چند ساعت پس از تزریق، سردرد خفیف یا حالت تهوع موقت ایجاد شود که خیلی زود بهبود می‌یابد. اثر این تزریق حدود 3 تا 6 ماه باقی می‌ماند و پس از آن رشته‌های عصبی بازسازی میشود و قدرت انقباض عضله برمی‌گردد. دوز استفاده از این سم بسیار حائزاهمیت است و باید توسط متخصص پوست مشخص شود چرا که میزان زاید سم میتواند خطرآفرین باشد و حتی به مرگ منجر شود.
از تزریق ژل تا فرار از آینه
یکی از راه‌های رفع چروک‌های پوستی نیمه‌عمیق و عمیق، تزریق مواد پرکننده (فیلر) یا ژل‌هاست. دکتر مهتی‌پور با بیان این مطلب اضافه میکند: برای مصرف پرکننده‌ها باید مورد کاربرد و شرایط میزبان را سنجید و از موادی استفاده کرد که سازگاری بافتی بیشتری با پوست دارند و عوارض جانبی کمتری برای بیمار ایجاد میکنند. به همین دلیل، استفاده از برخی پرکننده‌ها منسوخ یا کاربرد آنها به موارد خاصی محدود شده است. موضوع مهم دیگر، تکنیک تزریق و تجربه پزشک در انواع تزریقات است که همراه با دید بالینی و زیبایی‌شناسی پزشک میتواند در حصول نتایج ایده‌آل و رضایت‌بخش بسیار مهم باشد. در صورت رعایت نشدن موارد فوق یا استفاده نکردن از مواد استاندارد، ایجاد عوارض اجتناب‌ناپذیر خواهد بود و به طور معمول، از بین بردن این عوارض حداقل در کوتاه‌مدت کار ساده‌ای نیست. متاسفانه عوارض تزریق غیراصولی فیلرها تا آخر عمر ماندگار است و نه‌تنها کمکی به زیبایی فرد نمی‌کند بلکه گاه باعث میشود فرد جرات نگاه کردن به آینه را نداشته باشد؛ هر چند خطر ناشی از تزریقات مرگبار را هم نباید نادیده بگیریم.
چه افرادی نباید بوتاکس تزریق کنند؟
دکتر مهتی‌پور با بیان این که تزریق بوتاکس توسط افراد غیرمتخصص میتواند سلامت فرد را تهدید کند، می‌گوید: اگر سـابقه حسـاسیت بوتاکس در شما وجود دارد یا به تخم مرغ حساسیت دارید، از تزریق بوتاکس خودداری کنید. همچنین اگر در محل تزریق عفونت پوستی وجود دارد تا بهبود عفونت، تزریق را به تأخیر بیندازید. در مبتلایان بیماری‌های عضلانی اسکلتی تزریق بوتاکس نادرست است. اگر باردار یا شیرده هستید یا تصمیم دارید در آینده نزدیک باردار شوید، بوتاکس تزریق نکنید چون این موضوع که بوتاکس برای جنین ضرر دارد یا خیر، به اثبات نرسیده است.
پریسا اصولی
جام‌جم