پس قبل از ازدواج طرفین باید وجود هرگونه مشکل جسمی و روانی را به اطلاع همسر آینده خود برسانند. مخفی کردن این مشکلات فقط سبب بروز مشکلات متعدد در آینده میشود و در بیشتر موارد عاقبت آن طلاق است.
به آزمایشهای قبل از ازدواج اکتفا نکنید
در سال‌های اخیر با انجام آزمایشهای متعددی روی مرد و زن قبل از ازدواج تا حدودی وضع سلامت جسمی و جنسی مشخص میشود، ولی این آزمایش‌ها به‌هیچ‌وجه کامل نیست و شامل حداقل‌ها نیز نمی‌شود. بسیاری از خانواده‌ها نیز دلخوش به همین آزمایشهای قبل از ازدواج هستند و تصور می‌کنند آزمایش‌ها نشان می‌دهد که همسر آینده فرزندشان فاقد مشکل است؛ غافل از اینکه در پس‌زمینه، مشکلات بزرگ و عدیده‌ای ممکن است وجود داشته باشد. فرض کنیم دختر خانمی بیست و پنج ساله هنوز پریود نشده است و تصور می‌کند که اگر ازدواج کند مشکلش حل میشود، یا مردی بیست و پنج ساله به‌صورت مادرزادی فاقد هر دو بیضه است و آن را به همسر آینده خود نمی‌گوید و باوجود داشتن مشکل به این بزرگی ازدواج می‌کند. اگر چنین افرادی وارد زندگی زناشویی شوند خیلی‌زود همه چیز برملا خواهد شد و متاسفانه در بسیاری از موارد نتیجه چنین پنهانکاری‌هایی فقط شکست در زندگی زناشویی و طلاق است. بنابراین خانواده‌ها و زوجها باید در این موارد بی‌پرده سخن بگویند؛ حتی اگر ازدواج سر نگیرد. مثال‌هایی از این نوع زیاد است؛ بنابراین موقع ازدواج هم خود زوجها و هم خانواده‌ها نباید رودربایستی داشته باشند و این حق را دارند که از همسر آینده خود یا زوج فرزند خود درخواست گواهی صحت جسمی، جنسی و باروری را کنند. موارد پزشکی که باعث اختلاف‌های زناشویی میشود متعدد و گسترده است. در مورد سایر موارد مانند اجتماعی و روانی باید به متخصصان مربوط مراجعه کرد، اما آزمایش‌هایی که مردان و زنان جوان قبل از ازدواج برای اطمینان از سلامت جسمی و جنسی باید به آنها توجه کنند شامل موارد زیر است.
تست‌های پاراکلینیک لازم در خانم‌ها:
1. سونوگرافی از رحم و تخمدان‌ها : خانم‌هایی که دارای رحم دوشاخ هستند یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارند ممکن است برای حامله‌شدن مشکل پیدا کنند. سونوگرافی از رحم و ضمایم آن وجود این دو مشکل یا بسیاری از مشکلات مربوط به این دو عضو زنانه را نشان خواهد داد).
2. سونوگرافی از کلیه‌ها و مثانه : (از نظر بیماری‌های کلیوی؛ بخصوص بیماری‌های مادرزادی کلیه).
3. تست‌های آزمایشگاهی: قند خون ناشتا و دو ساعت پس از غذا، HbA1c، اوره و کراتینین خون، گروه خون و Rh، آنزیم‌های کبدی، الکتروفورز هموگلوبین‌های خون، آنزیم G6PD، آزمایش ادرار، پروفایل چربی خون، تست بیماری‌های آمیزشی (اچ‌آی‌وی، زگیل تناسلی، هپاتیت B و C، سیفلیس، کلامدیا و سوزاک)، تست‌های باروری، FSH، LH، پرولاکتین، TSH، استرادیول و پروژسترون، آزمایش کاریوتایپ.
4. تست‌های ژنتیکی: اگر در فامیل سابقه یکی از بیماری‌های ژنتیک وجود داشته باشد، باید تست‌های مربوط انجام شود. بیماری‌های ژنتیکی زیاد است و حتما باید با پزشک درباره آنها مشورت کرد.
5. تست‌های بالینی: اندازه‌گیری فشار خون، اندازه‌گیری BMI و نوار قلب
تست‌های پاراکلینیک لازم در مردان:
1. سونوگرافی از کبد و کیسه صفرا.
2. سونوگرافی از کلیه‌ها، مثانه و پروستات (از نظر بیماری‌های کلیوی، بخصوص بیماری‌های
مادرزادی کلیه).
3. رادیوگرافی سینه
4. تست‌های آزمایشگاهی: قند خون ناشتا و دو ساعت پس از غذا، HbA1c، اوره و کراتینین خون
گروه خون و Rh، آنزیم‌های کبدی، الکتروفورز هموگلوبین‌های خون، آنزیم G6PD، آزمایش ادرار، پروفایل چربی خون، PSA، تست‌های بیماری‌های آمیزشی، HIV (ایدز)، HPV (زگیل تناسلی)، هپاتیت B و C، سیفیلیس، کلامیدیا (IgG IgA)، سوزاک، تست‌های باروری، FSH، LH، پرولاکتین، TSH، تستوسترون آزاد خون، آزمایش تجزیه مایع منی دو بار به فاصله چهار هفته، آزمایش کاریوتایپ.
5. تست‌های ژنتیکی: همانطور که زنان باید از نظر ژنتیکی بررسی شوند مردان نیز نیاز به بررسی دارند.
6. تست‌های بالینی: اندازه‌گیری فشار خون، اندازه‌گیری BMI، نوار قلب.
بررسی‌ها محدود به موارد فوق نیست. معمولا هر کشور یا هر منطقه از کشوری باتوجه به شرایط آن منطقه، راهنمایی‌هایی را برای آزمایشهای قبل از ازدواج دارد؛ مثلا ایالت‌های مختلف در کشور آمریکا راهنماهای مختلفی دارند، ولی در کشور ما مثل سایر موارد بهداشتی راهنمای استانداردی برای این موضوع تهیه نشده است. در استان‌های جنوبی کشور ما کم‌خونی داسی‌شکل و بیماری شیستوزومیاز خیلی بیشتر از سایر استان‌ها دیده میشود.
دکتر محمدرضا صفری‌نژاد - جراح و متخصص بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار- (ضمیمه سیب روزنامه جام جم )