دکتر محمدمهدی آخوندی افزود: با توجه به پیشرفت‌ها در حوزه درمان انواع سرطان و امکان تداخل این درمان‌ها با توان باروری بیماران، متخصصان و پژوهشگران حوزه باروری و علوم مرتبط با آن تلاش کرده‌اند امکان‌هایی برای حفظ باروری بیماران پدید آورند.
این جنین‌شناس با اشاره به تحقیقات جهانی پیرامون ناباروری که در دهه‌‌های اخیر پر رنگ تر شده است، گفت: تحقیقات نشان می‌دهد که میزان باروری در سطح جهانی در ۵۰ سال اخیر تقریبا به نصف کاهش یافته و لذا، میزان ناباروری به طور مرتب در حال افزایش است. نتایج حاصل از بررسی عوامل، نشان دهنده آن است که از یک سو، عوامل محیطی و از سوی دیگر، عوامل اجتماعی، فرهنگی، روانی و همچنین، برخی از بیماری‌ها بر باروری تاثیرمنفی می‌گذارند.
آخوندی، ضمن اشاره به اینکه علل فیزیکی و شیمیایی مهمترین عوامل محیطی به شمار می‌آیند، افزود: دما، فعالیت‌های بدنی زیاد، فعالیت در محیط گرم، امواج موبایل، رادیوتراپی و پارازیت، از جمله علل مهمی هستند که می‌توانند به شدت بر باروری اثر بگذارند، عملکرد طبیعی هورمون‌ها را دچار اختلال کنند و سبب پایین آمدن کیفیت اسپرم‌ها و تعداد، حرکت و شکل آنها شوند.
وی تصریح کرد: نوع تغذیه، سبک زندگی، فشارهای روانی، اضطراب‌های شغلی و به‌خصوص، آلاینده‌های محیطی در کیفیت اسپرم مردان تأثیرگذار است و تمام این عوامل دانشمندان را دچار نگرانی کرده است. از این رو، باید برای کاهش عوامل خطر، که سبب افزایش نازایی و کاهش قدرت باروری می‌شوند، برنامه‌ریزی کرد.
رئیس مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا گفت: عوامل اجتماعی و فرهنگی همچون اعتیاد به سیگار، تنش های روزمره زندگی، بالا رفتن سن ازدواج و نوع اشتغال می توانند بر باروری افراد تأثیرگذار باشند و سبب پایین آمدن کیفیت و کاهش اسپرم در مردان و تخمک در زنان شوند و اثری منفی بر قدرت باروری آنها بر جای بگذارند.
آخوندی، ضمن تاکید بر مسئله سن باروری در زنان، گفت: بهترین سن باروری در خانم‌ها بین ۲۵ تا ۳۰ سال است. تا سن ۳۵ سالگی، به علت ذخیره تخمک‌ها در تخمدان و آزاد شدن آنها به مرور، نگرانی چندانی در مورد قدرت باروری زنان وجود ندارد اما پس از این سن، کم‌کم و به طور مداوم، از قدرت باروری زنان کاسته می شود، به گونه‌ای که به طور مثال، اگر امکان باروری با لقاح خارج رحمی برای یک زن ۳۲ ساله چیزی در حدود ۳۵ درصد باشد، این امکان در سن ۴۲ سالگی، اگر اساساً آن زن دارای تخمک باشد، حدود ۵ تا ۱۰ درصد خواهد بود.
وی با اشاره به بیماریهایی که ممکن است باروری را به مخاطره اندازند، گفت: یائسگی‌های زودرس و بیماریهایی مانند اوریون، لوپوس،ام اس و اندومتریوز، که به دستگاههای تولید مثل مربوط می شود، و می توانند دارای علل ویروسی باشند یا از سن کودکی فرد را درگیر خود کنند از جمله عللی‌اند که باروری را با مشکل مواجه می‌کنند.
این متخصص جنین‌شناسی در ادامه افزود: آنچه در حفظ باروری افراد از اهمیت بیشتری برخوردار است، سرطان است که نیاز به توجهی بسیار دارد چراکه میزان ابتلا به سرطان بسیار بالا است. سرطان میتواند از کودکی بر افراد تأثیرگذار باشد و به‌تنهایی سبب کاهش قدرت باروری شود. از آنجا که داروهایی که برای درمان سرطان استفاده می شوند، داروهایی هدف‌دار نیستند که صرفاً سلول‌های سرطانی را از بین ببرند، بر روی سایر سلول‌های در حال تقسیم بدن، همچون سلول‌های جنسی، نیز تأثیر می‌گذارند.
رئیس مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا، ضمن اشاره به اینکه زمان مناسب جهت اقدام افراد برای حفظ باروری چه زمانی است و چه افرادی باید مراقب باروری خودشان باشند، گفت: حفظ باروری هم برای کم کردن خطر باروری در سنین بالا و هم برای کسانی که توان تولید مثل خود را بر اثر بیماری یا درمان آن از دست داده‌اند مورد توجه قرار می‌گیرد. (مهر)