جام جم سرا:مهندس علی گورانی با تاکید بر لزوم حفاظت از پوست در برابر تابش مستقیم نور خورشید، گفت: بهتر است افراد در ساعت‌هایی که تابش نور خورشید شدید است ( از حدود ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر) تا حد امکان در معرض مستقیم نور خورشید قرار نگیرند.
وی در گفتگو با ایسنا افزود: بیش از ۸۰ درصد آسیب‌هایی که از تشعشات به بدن انسان وارد میشود از منابع طبیعی ناشی میشود. با پیشرفت تکنولوژی نیز طبیعتا دریافت پرتوهای مصنوعی در حال افزایش است.
گورانی نور خورشید را اصلی‌ترین منبع طبیعی تشعشعات عنوان کرد و ادامه داد: از میان تشعشعات خورشید، پرتو ماوراءبنفش یکی از اصلی‌ترین تشعشات است. در طیف ماوراءبنفش نیز یکی از اصلی‌ترین طیف‌ها که بسیار آسیب رسان بوده و از لایه ازن به طور کامل عبور می‌کند، ماوراءبفنش طیف A است که طول موج بلندی داشته و نفوذ آن در پوست زیاد است.
گورانی، سرطان پوست را اولین سرطان مردان و دومین سرطان در زنان ایرانی دانست و افزود: موقعیت جغرافیایی ایران طوری است که پرتوگیری در چهار نقطه کشور و در طی چهار فصل زیاد است. بر همین اساس میزان بروز سرطان پوست در کشور بالاست. همچنین پیرپوستی در ایرانی‌ها زودرس است. کاتاراکت (آب مروارید) نیز در کشور زیاد است و اصطلاحا گفته میشود ایران بر روی مدار کاتاراکت دنیا قرار دارد که بی‌تردید یکی از دلایل اصلی این موضوع، مواجهه با پرتوهای ماوراءبنفش است.
وی ادامه داد: بر این اساس لازم است که آسیب‌های ناشی از پرتوها در قالب برنامه‌ای ملی هدایت و کنترل شود. از طرف دیگر لازم است که اطلاعات مردم نیز در زمینه چگونگی حفاظت در مقابل پرتوها افزایش یابد و آموزش‌های مربوطه را دریافت کنند.
کارشناس بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت تاکید کرد که هنگام قرار گرفتن در فضای آزاد از پوشش لازم برای حفاظت بدن در مقابل پرتوها استفاده شود و گفت: بهتر است افراد در ساعت‌هایی که تابش نور خورشید شدید است تا حد امکان در معرض مستقیم نور خورشید قرار نگیرند. در صورتی که افراد مجبور به فعالیت در فضای باز طی ساعات 10 تا 16 هستند باید تدابیر لازم اندیشیده شود تا نور خورشید به صورت مستقیم به فرد تابیده نشود.
وی افزود: لازم است که افراد از میزان شدت نور در ساعت‌های مختلف و در نقاط مختلف کشور اطلاع داشته باشند تا بر اساس شاخص‌های مربوطه، تدابیر حفاظتی در برابر نور خورشید را در نظر بگیرند. بر همین اساس جهت استقرار دستگاه‌های سنجش پرتوی فرابنفش توافق‌نامه‌ای با سازمان انرژی اتمی به امضا رسیده است. به دنبال توافقات انجام شده، اخیرا 10 دستگاه سنجش پرتوی فرابنفش در 10 نقطه از کشور مستقر شده است. در مجموع امیدواریم بتوانیم به دنبال همکاری مشترک وزارت بهداشت و سازمان انرژی اتمی، تا پایان امسال 36 نقطه از کشور را به این دستگاه‌ها مجهز کنیم.
گورانی در این باره افزود: به این ترتیب با استقرار این دستگاه‌ها، روزانه عددی به عنوان شاخص فرابنفش خورشید (UVI) در مناطق مربوطه، بوسیله سایت‌های اینترنتی در دسترس مردم قرار خواهد گرفت و مردم می‌توانند با استفاده از این اعداد، هنگام خروج از منزل اقدامات حفاظتی مناسب نظیر استفاده از عینک، کلاه، ضد آفتاب و ... را انجام دهند.
کارشناس بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت نسبت به پرتوگیری بدن از منابع تابش مصنوعی نیز هشدار داد و گفت: از آنجا که پرتوگیری بدن از منابع طبیعی قابل توجه است، منطقی به نظر نمی‌رسد که با استفاده از منابع مصنوعی، پرتوگیری بیشتری انجام شود. متاسفانه سولاریوم (دستگاه sun bed ) یکی از منابع تابش مصنوعی به شدت خطرناک است که استفاده از آن توجیه عقلانی ندارد. در مجموع برنزه کردن پوست حال به روش طبیعی یا مصنوعی، اقدام پرخطری است.
وی به تاریخچه استفاده از دستگاه sun bed در اروپا اشاره کرد و گفت: زمانی که این دستگاه به کشورهایی مانند ایران وارد شد، متاسفانه به دید مد به آن نگریسته شد؛ این درحالیست که قرار دادن بدن در معرض تشعشات مستقیم در فضای مصنوعی آسیب‌های پوستی شدید را به دنبال داشته و ضریب ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد. به همین دلیل استفاده از این دستگاه به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
گورانی افزود: به دلیل شدت خطرات استفاده از دستگاه sun bed، وزارت بهداشت استفاده از این دستگاه را غیرقانونی اعلام کرد. اما متاسفانه استقبال از این دستگاه زیاد است. در مجموع مردم می‌توانند مراتب مربوطه را به معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اعلام کنند تا برخوردهای قانونی لازم با مراکز استفاده کننده از این دستگاه صورت گیرد.
وی ادامه داد: برنزه کردن پوست برای گروهی از افراد اکیدا ممنوع است. به این ترتیب برنزه کردن برای کودکان و افراد مستعد بیماری‌های ژنتیکی پوستی به ویژه سرطان پوست، ممنوع است. همچنین افراد دارای پوست‌های کک و مک، در برنزه کردن مستعد آسیب‌های جدی‌تری هستند.
وی آفتاب سوختگی و آسیب جزیی پوست، زخم‌های پوستی و در نهایت سرطان بدخیم پوست را از عوارض برنزه کردن پوست به روش طبیعی و مصنوعی خواند و گفت: از آنجا که گردش خون در چشم و گنادها پایین است، هنگام برنزه کردن پوست، گرما در این نقاط تجمع می‌یابد و در نتیجه آسیب‌پذیری این قسمت‌های بدن نیز بسیار جدی است.
کارشناس بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت در پایان گفت: بر اساس شاخص اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت افرادی که پنج بار در طول عمرشان آفتاب سوختگی پوست را تجربه کرده‌اند، در معرض خطر سرطان بدخیم پوست یا ملانوما قرار دارند. در مجموع سرطان پوست جزو کشنده‌ترین سرطان‌هاست، اما از آنجا که در معرض دید است، زودتر شناسایی شده و درمان میشود و به این ترتیب میزان کشندگی آن کم است.