مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....عقد اخوت چیست؟
[ad_1]عقد اخوت پیوند برادری میان دو مرد مسلمان یا زن مسلمان است. مهمترین عقد اخوت تاریخ اسلام را پیامبر اکرم (ص) میان مهاجرین و انصار منعقد کرد.
عقد اخوت به معنای «پیوند برادری»، (در عربی: مؤاخاة) پیوندی است که میان دو مسلمان بسته میشود تا با یکدیگر برادر باشند. معروف‌ترین عقد اخوت مربوط به پیمانی است که پیامبر (ص) بین مهاجران و انصار بست.
عقد اخوت چیست؟
یکی از ابتکارات اسلام، ایجاد استوارترین ارتباطات، بین کسانی است که بر حسب ظاهر هیچ گونه ارتباطی با هم ندارند؛ برادری نزدیکترین ارتباطی است که بین دو نفر وجود دارد علقه برادری در بین تمام ملل علاقه ای مطمئن و محکم است، ولی در میان اعراب خصوصا در دوران های گذشته از اعتبار بیشتری برخوردار است، به طوری که ملاک حق و باطل قرار می گرفت.
در این عرف، برادر ذی حق است و باید تایید شود و باید به یاری اش برخاست، اگرچه در حقیقت ظالم و متجاوز باشد و کسی که در مقابل اوست باید مغلوب گردد، اگر چه بر حق باشد در چنین محیطی، اسلام با تعریفی جدید از مفهوم اخوت و برادری این باور نادرستی را هدف گرفته چنین تعریفی از برادری و اخوت، ارائه می دهد: «انما المؤمنون اخوه»؛ «فقط مؤمنان با هم برادرند» پس غیر مؤمن در این خانواده بیگانه است، اگرچه در همین خانواده زاده و بالنده شده باشد.
این اصلی است که قرآن شریف بنا نهاده است بر اساس این اصل همه مؤمنان در این خانواده بزرگ با هم برادرند.
عقد اخوت مختص چه روزی است؟
اجرای عقد اخوت جزو اعمال مستحب در روز عید غدیر است و در این روز، افراد با خواندن عقد اخوت می‌توانند برادر دینی همدیگر شوند. البته مراجع، انجام عقد اخوت را مختص به این روز خاص ندانسته‌اند؛ چنان‌چه آیت‌الله خامنه‌ای در این‌باره می‌فرمایند: «انحصار آن به روز مبارک عید غدیر خم معلوم نیست، هر چند اولى و احوط است.» آیت‌الله مکارم شیرازی نیز بر همین نظرند و می‌فرمایند: «...خواندن آن در ایام دیگر به امید ثواب مانعی ندارد.»
پیشینه عقد اخوت
پیدا شدن مفهوم برادری دینی در فرهنگ صدر اسلام، زمینه‌ای کهن‌تر از ترویج برادری از سوی پیامبر اکرم (ص) در میان مهاجران و انصار پس از هجرت به مدینه داشته است. از کهن‌ترین نمونه‌های کاربرد تعبیر برادری میان مسلمانان، تعبیر برادری ناظر به برادری مسلمانان مکه با هم‌کیشانی در یثرب، در روزهای پیش از هجرت پیامبر و مسلمانان به آنجا است. از دیگر سو به نظر می‌رسد مفهوم برادری دینی در فرهنگ اسلامی یک امر عارضی و بازتاب صرف فرهنگ عرب جاهلی نبوده و در شمار اصلی‌ترین راهکارهای پیامبر (ص) محسوب می‌شده است.
در بررسی سیر تاریخی عقد اخوت در اسلام به این گزینه ها می توان اشاره نمود؛
عقد اخوت در مکه
میان مورخان مشهور است که پیامبر پیش از هجرت به مدینه، بین مسلمانان مکه (که بعدها مهاجران لقب گرفتند) عقد اخوت بست تا در تحمل آزار و اذیت‌های مشرکان و نیز مشکلاتی که در آینده در راه هجرت برای آنان پیش می‌آمد، یاور یکدیگر باشند. آن گونه که در منابع تاریخی آمده، پیامبر میان ابوبکر و عمر، حمزه بن عبدالمطلب و زید بن حارثه، عثمان و عبدالرحمان بن عوف، زبیر و ابن مسعود، بلال و عباده بن حارثه، مصعب بن عمیر و سعد بن ابی وقاص و... عقد اخوت بست.
در منابع آمده است وقتی پیامبر بین اصحاب خود عقد اخوت بست، علی(ع) گریان نزد پیامبر آمد و گفت: میان اصحابت برادری برقرار کردی و مرا با هیچ کس برادر نساختی! پیامبر فرمود تو برادر من در دنیا و آخرت هستی. |
عقد اخوت در مدینه
پنج ماه و به نقلی هشت ماه پس از هجرت مسلمانان به مدینه، روزی پیامبر (ص) به اصحاب خود فرمود: «تآخوا فی الله أخوین أخوین»؛ «در راه خدا، دو تا دو تا با یکدیگر برادر شوید.» بنا بر مشهور تعداد آنها ۹۰ نفر بوده است: ۴۵ نفر از مهاجران و ۴۵ نفر از انصار. بنا بر نقل منابع، پیامبر بین ابوبکر و خارجه بن زید انصاری، عمر و عتبان بن مالک انصاری خزرجی، عثمان و اوس بن ثابت، ابوعبیده بن جراح و سعد بن معاذ، عبدالرحمان بن عوف و سعد بن ربیع، طلحه و کعب بن مالک، زبیر و سلمه بن سلام، سلمان فارسی و ابودرداء، عمار بن یاسر و حذیفه بن نجار یا به نقلی ثابت بن قیس و... برادری برقرار کرد. پس از برقراری این پیوند، مسلمانان همچون دو برادر حقیقی از یکدیگر ارث می‌بردند. ولی این حکم، موقت بود و با نزول آیه «وَأُولُو الْأَرْ‌حَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِی کِتَابِ اللَّـهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُهَاجِرِ‌ینَ» (احزاب، ۶)، ارث بردن به خویشان نسبی اختصاص یافت.
عقد اخوت عمومی در سال نهم هجری
عقد اخوتی که در سال نخست هجری برقرار شد نقش مهمی در روابط میان مسلمانان داشت ولی آنچه اهمیت بیشتری دارد، برادری همه مسلمانان با یکدیگر است که در سال نهم هجری با نزول آیه «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَه» (حجرات، ۱۰) بر آن تاکید شد. هنگامی که این آیه نازل شد، پیامبر میان افرادی که شبیه و نظیر یکدیگر بودند، پیمان برادری بست؛ از جمله میان ابوبکر و عمر...، ابوذر و ابن مسعود، سلمان و حذیفه...، مقداد و عمار، عایشه و حفصه، ام سلمه و صفیه و...
عقد اخوت پیامبر (ص) با امام علی (ع)
پیوند برادری میان امام علی (ع) و پیامبر (ص) جزو متواترات تاریخی است. بجز منابع شیعی، بسیاری از منابع اهل سنت نیز این واقعه را نقل کرده‌اند که علامه امینی در کتاب الغدیر به پنجاه مورد از آنها اشاره کرده است.
هدف از برقراری عقد اخوت
از مهمترین دغدغه‌های پیامبر (ص) چگونگی برقراری عدالت اجتماعی در میان همه مردم بوده است و لازمه پدیدار گشتن چنین عدالتی، از یک سو بر افتادن تضادهای طبقاتی و از دیگر سو، ایجاد پیوندهای قرابت میان آحاد مردمان بوده است. به همین سبب پیامبر (ص) پیوند برادری دینی را به عنوان راهکاری عملی برای شکل‌گیری برادری و برابری میان همه انسان‌ها برقرار ساخته است.
از بین بردن کینه‌ها و دشمنی‌ها، زدودن غربت و تنهایی مهاجران و جایگزین کردن پیوند ایمانی به جای پیوندهای قومی و نژادی نیز از جمله اهداف عقد اخوت شمرده شده است.
تا پیش از نزول آیه دهم از سوره حجرات، گمان می‌شد که ایجاد پیوند برادری میان مسلمانان، تنها کاری هوشمندانه و خردمندانه از سوی شخص پیامبر(ص) در مقام یک رهبر دینی و سیاسی با هدف بنیان نهادن جامعه‌ای اسلامی و فراهم آوردن پشتوانه معنوی برای آن بوده است، اما با نزول این آیه معلوم شد که این پیوند افزون بر یک شیوه سیاسی برای ایجاد وحدت و یکپارچگی بین امت اسلام، بخشی از آیین اجتماعی اسلام است که خداوند متعال تشریع کرده است.
ویژگی های عقد اخوت
این عقد تعهداتی همچون ارث و محرمیت افراد وابسته به طرفین ایجاد نمی‌کند. بنابراین این افراد از هم ارث نمی‌برند و هیچ‌گونه رابطه محرمیت میان وابستگان آنها ایجاد نمی‌شود.
این عقد، فقط میان دو مرد یا دو زن بسته میشود و هیچ زن و مردی نمی‌توانند این عقد را بین خود جاری کنند و خواهر و برادر شوند.
با توجه به نکات گفته شده مضمون این عقد رعایت برخی امور معنوی نسبت به یکدیگر در دنیا و پس از مرگ است. مثلاً برادران متعهد می‌شوند که در دنیا همدیگر را از دعا فراموش نکنند و در آخرت هم اگر از اهل نجات و شفاعت باشند، همدیگر را شفاعت کنند.
گردآوری: مجله اینترنتی ستاره
[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان
عبارات مرتبط با این موضوع
فارس از عیدانه‌های غدیر گزارش می‌دهد بهترین اعمال در …فارس از عیدانه‌های غدیر گزارش می‌دهد بهترین اعمال در روز عید غدیر خم، از عقد اخوت تا حساسیت افکارعمومی و رسانه‌ها قابل ستایش است با کسی عقد حساسیت افکارعمومی و رسانه‌ها قابل ستایش است با کسی عقد اخوت نبسته ام؛مبارزه با فساد لااله الاالله محـــمدرســــــول الله نکاح در اسلاملااله الاالله محـــمدرســــــول الله نکاح در اسلام مغرورمه راځه کعبه بی ربه نده عباس عبدی آقای‌وزیر اگرمی‌خواستی فیش حقوقی‌ات را …یک فعال اصلاح‌طلب در واکنش به سخنان وزیر صنعت گفت کسی نیست به این آقای وزیر آشنایی با ماه رمضان نماز ماه رمضان ماه رمضان چیست اعمال ماه رمضانماه مبارک رمضاندعای رمضانماه رمضان غدیر مرحوم آغاسی غدیر یکی گوید سراپا عیب دارم یکی گوید زبان از غیب دارم نمی دانم که هستم هرچه هستمبه مناسبت فرارسیدن عید بزرگ شیعیان معرفی …پایگاه اینترنتی کتابستان کتاب‌هایی با موضوع عید غدیرخم در ریزموضوعاتی که بیشتر مورد نکته ها و نوشته ها متن کامل … نکته ها و نوشته ها متن کامل دعای کمیل آشنایى با قرآن پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری دانشنامه شهید مطهری ، کتابخانه ، آثار ، انجمن شجره نامه عمر بن خطاب رض و فضایل او پایگاه …حضرت عمر رض شیرمرد اسلام نسبش چند پشت قبل با نسب پیامبر ص یکی می شود خبرگزاری فارس بهترین اعمال در روز عید غدیر خم، از عقد اخوت فارس از عیدانه‌های غدیر گزارش می‌دهد بهترین اعمال در روز عید غدیر خم، از عقد اخوت تا اطعام حساسیت افکارعمومی و رسانه‌ها قابل ستایش است با کسی عقد اخوت حساسیت افکارعمومی و رسانه‌ها قابل ستایش است با کسی عقد اخوت نبسته ام؛مبارزه با فساد و رانت لااله الاالله محـــمدرســــــول الله نکاح در اسلام لااله الاالله محـــمدرســــــول الله نکاح در اسلام مغرورمه راځه کعبه بی ربه نده ابابیل غدیر مرحوم آغاسی غدیر یکی گوید سراپا عیب دارم یکی گوید زبان از غیب دارم نمی دانم که هستم هرچه هستم الف عباس عبدی آقای‌وزیر اگرمی‌خواستی فیش حقوقی‌ات را یک فعال اصلاح‌طلب در واکنش به سخنان وزیر صنعت گفت کسی نیست به این آقای وزیر بفرماید که آشنایی با ماه رمضان نماز ماه رمضان ماه رمضان چیست اعمال ماه رمضانماه مبارک رمضاندعای رمضانماه رمضانفضیلت نکته ها و نوشته ها متن کامل دعای کمیل نکته ها و نوشته ها متن کامل دعای کمیل دست نوشته های یک بسیجی دوران دفاع مقدس دست نوشته های یک بسیجی دوران دفاع مقدس بسیجی بودن به چفیه و لباس خاکی نیست دست نوشته به مناسبت فرارسیدن عید بزرگ شیعیان معرفی کتاب‌هایی با موضوع پایگاه اینترنتی کتابستان کتاب‌هایی با موضوع عید غدیرخم در ریزموضوعاتی که بیشتر مورد سوال آشنایى با قرآن پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری دانشنامه شهید مطهری ، کتابخانه ، آثار ، انجمن ، اخبار
لینک منبع :عقد اخوت چیست؟