با دلگرم همراه باشید تا با خواص دارویی گل ختمی بیشتر آشنا شوید.
برگها و گلبرگهای گل ختمی را میتوان به شکل دمنوش و عرقیات مصرف کرد که برای درمان انواعی از بیماریها مفید است.گل ختمی علاوه بر آن که به دلیل داشتن گلهای رنگی و بزرگش در تزئین خانه یا باغچه استفاده میشود، کاربردهای پزشکی و درمانی هم دارد. برگها و گلبرگهای گل ختمی را میتوان به شکل دمنوش و عرقیات مصرف کرد که برای درمان انواعی از بیماریها مفید است.
ختمی، گیاهی است علفی، پایا به ارتفاع تا 5/1 متر و پوشیده از کرک. برگ های این گیاه با پهنک بزرگ و شامل 5-3 لب دندانه دار است. ختمی گل هایی به رنگ سفید مایل به گلی یا ارغوانی دارد که در قسمت های انتهایی ساقه اکثرا به صورت 3 تایی دیده می شوند. قسمت مورد استفاده ی ختمی گل، ریشه و برگ آن است.
ریشه ی ختمی به عنوان منبع مهم موسیلاژ بیش از دو هزار سال است که برای درمان گلودرد، سرفه و ناراحتی های معده و به طور موضعی جهت التیام زخم، کاربرد دارد. این موسیلاژ، در تهیه پمادهایی که برای تسکین پوست های ترک خورده تجویز می شود و همچنین به میزان کم (20 ppm)، جهت شکل ظاهری و حجیم کردن غذا مصرف می شود.
مهم ترین ترکیب ریشه ی ختمی، موسیلاژ آن است که در فصول مختلف، درصد آن متفاوت است و در زمستان به حداکثر می رسد. منابع مختلف، درصد موسیلاژ ریشه ی ختمی را بین 10 تا 35 درصد ذکر می کنند. موسیلاژ در اثر هیدرولیز، قندهای رامنوز، گالاکتوز و اسید گالاکتورونیک، ایجاد می کنند ترکیبات دیگر، شامل: فلاونوئید، پکتین، قندها، آسپاراژین و کمی استرول هستند.
به لحاظ تاریخی گل ختمی در فرهنگهای مختلف به عنوان گزینهای برای درمان چندین بیماری کاربرد داشته است.
* در مصر باستان از دم نوش گل ختمی برای کاهش دمای بدن، درمان بیماریهای عصبی و قلبی و افزایش دهنده ادرار استفاده میکردند.
* در کشورهای آفریقایی نیز دمنوش گل ختمی را برای درمان یبوست، سرطان، بیماری کبد و علائم سرماخوردگی تجویز میکردند. همچنین خمیر تولید شده از برگهای این گیاه برای درمان جراحت روی پوست قرار داده میشد.
* در ایران این دم نوش به عنوان روش درمانی برای کاهش فشار خون بالا مورد استفاده بوده است. مطالعات جدید هم حاکی از آن است که گل ختمی میتواند در کاهش فشارخون و کلسترول بالا موثر باشد. هرچند لازم است بررسیهای بیشتری در این باره انجام گیرد.
* در یونان باستان، گل ختمی را با عسل میجوشاندند و برای درمان زخمها، اسهال خونی، درد سیاتیک و دندان درد استفاده میکردند.
* قسمتهای مختلف این گیاه از جمله گلبرگها، برگ، ریشه و ساقه خواص دارویی متفاوتی دارند. بیشترین کاربرد ختمی برای درمان مشکلات تنفسی و برونشیت است.
* استفاده از ریشه گیاه ختمی به عنوان داروی گیاهی برای درمان سرماخوردگی، گلودرد و دیگر مشکلات تنفسی سابقهای چند هزار ساله دارد که این خاصیت درمانی فوقالعاده حاصل لعاب زیادی است که از خیس کردن گلبرگها و ریشه این گیاه به دست میآید.
* همچنین برگهای این گیاه برای درمان گازگرفتگی و سوختگی شفابخش است.
* همچنین گل ختمی در درمان مشکلات مرتبط با التهاب دستگاه گوارش موثر است و میتواند در کاهش التهاب لثه نوزادان در زمان دندان درآوردن آن ها مفید باشد.
* میتوان عصاره ریشه و ساقه ختمی را برای درمان سوختگیها و زخمهای پوستی استفاده کرد و درمانی موثر برای کاهش قرمزی و سوزش ناشی از اگزماست.
استفاده از ریشه گیاه ختمی به عنوان داروی گیاهی برای درمان سرماخوردگی، گلودرد و دیگر مشکلات تنفسی سابقهای چند هزار ساله دارد که این خاصیت
* اخیرا، گل ختمی در درمان مشکلات گوارشی از جمله سوزش معده، سوء هاضمه، کولیت زخمی و زخم معده استفاده میشود. همچنین محققان در نظر دارند تا کارآیی ختمی را به عنوان درمان طبیعی برای کنترل قندخون در دیابتیها مورد بررسی قرار دهند.
* این گیاه دارای خواصی است که میتوان از آن در درمان سرطان و کاهش وزن استفاده کرد. در نتایج یک مطالعه دیگر آمده است عصاره گل ختمی روی متابولیسم اثر میگذارد و از چاقی و تشکیل چربی در کبد جلوگیری میکند.
* این گیاه استوایی به عنوان ترکیبی دارویی در درمان شپش سر نیز تاثیرگذار است.
اثرات مهم گل ختمی
ختمی به عنوان ضد سرفه به ویژه برای سرفه های حاصل از تحریکات التهابات غشاء مخاطی و یا تورمی گلو(نزله ای) که دارای ترشح می باشند بسیار موثر است.
ریشه ی خشک شده ی ختمی را ابتدا باید با آسیاب به صورت پودر تبدیل کرد؛ سپس بر روی 3 تا 10 گرم از این پودر، یک استکان یا لیوان آب سرد اضافه نمود و به مدت نیم ساعت خیساند. (البته هر چه بیشتر خیسانده شود، بهتر است)؛ آن گاه با همزن، آن را به خوبی هم زد و سپس صاف کرد.
حاصل صاف شده را می توان به طور مستقیم و یا با یک قاشق عسل، مخلوط کرده و میل نمود. چون عسل، خود دارای اثرات ضدسرفه و گرفتگی صدا است، لذا در صورت مخلوط کردن این دو، اثر آن ها تقویت شده و کارایی بهتری را ایجاد می کند.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی