برای خیلی از شما سوال اسـت که ساختار و جو زمین چگونه می باشد؟به طور کلی سه چهارم جو در ارتفاع 10 کیلومتری از زمین قرار دارد.گازهای تشکیل دهنده جو به علت نیروی گرانش،دارای وزن و فشار بوده و لایه های بالایی برلایه های پایینی فشار آورده و غلظت آنها را افزایش می دهند.
لذا میزان فشار در لایه های پایینی بیش از لایه های فوقانی اسـت.جرم جو 10×5.6 به توان 14 و فشار متوسط جو زمین در سطح دریا 10 به توان 5 نیوتون بر متر مربع اسـت.جو زمین در قسمتهای فوقانی دارای لایه های مشخصی نیست.شهاب سنگها وجود هوا را تا ارتفاع 160 کیلومتری نشان می دهند.
شفقهای قطبی نیز وجود هوا را حداقل تا ارتفاع 700 کیلومتری از سطح دریا ثابت می کنند.از یک دیدگاه جو زمین را از نظر پراکندگی و تغییرات دما می توان به لایه های زیر تقسیم کرد: تروپوسفر tropospher: پایین ترین لایه جو می باشد که ضخامت آن 17-18 کیلومتر تا 8-7 کیلومتر از استوا تا قطب متغیر اسـت.
تغییرات فصلی این لایه عمدتا به علت تفاوت هایی اسـت که در ساختار حرارتی آن به وجود می آید.تقریبا تمامی پدیده هایی که در تکوین اقلیم مناطق مختلف موثرند،در این لایه یافت می شوند.از ویژگی های مهم آن کاهش دما به میزان شش درجه سانتی گراد در هر 1000 متر اسـت.
منبع حرارتی لایه تروپوسفر،انرژی تابشی سطح زمین اسـت.از این رو دمای آن با افزایش ارتفاع،بسرعت کاهش می یابد.درنتیجه دمای قسمت های پایین تروپوسفر گرمتر از قسمت های فوقانی آن اسـت. گرما و سرمای متناوب زمین نیز در این لایه تاثیر می گذارد،لذا در 3 تا 4 کیلومتری اولیه دارای حرکات بسیار پیچیده افقی و قائم می باشد.
همین ارتفاع،محل تشکیل ابرهای نوع کومولوس و استراتوس اسـت. حرکات قائم وافقی هوا در تروپوسفر نسبت به لایه های بالاتر از آن در اتمسفر بسیار شدید اسـت.این شدت تداخل بیشتر گازها را دراین لایه میسر میکند و باعث می شود که نسبت ترکیبات جو تا ارتفاع بسیار،پیوسته ثابت بماند.
در تروپوسفر جهت بادها به تبعیت از حرکت وضعی زمین از غرب به شرق اسـت و سرعت آنها با افزایش ارتفاع از سطح زمین معمولا زیادتر می شود.در زیر تروپوپاز(و گاهی در لایه های زیرین استراتوسفر)در کلیه عرضهای جغرافیایی،هسته های باریک سرعت،به نام رودباد تشکیل می شود
که سرعت آنها گهگاه به حدود 300 گره (حدود 550 کیلومتر در ساعت)می رسد. این رودبادها که طی جنگ جهانی دوم کشف شدند در هدایت سیستم های فشار لایه های پایین اتمسفر زمین و نیز در هوانوردی اهمیت بسیار دارند. استراتوسفرStratospher:: این لایه جو تا ارتفاع 60 کیلومتری از زمین امتداد دارد و دارای هوای روشن،
خنک و بدون ابر اسـت.جابجایی هوا در استراتوسفر خیلی سریع اسـت و لایه های هوا عمدتا در روی هم حرکت می کنند.استراتوسفر در واقع دومین لایه مهم جو اسـت. استراتوسفر را به لایه های فرعی پایینی،میانی و فوقانی تقسیم می کنند.ابرهای سیروس در این لایه تشکیل می شوند.
این لایه هم به نحوی از فرآیندهایی که در لایه های بالاتر اتمسفر رخ می دهند،تاثیر می پذیرد.مثلا افزایش شدت تابش ماورای بنفش،به هنگام طغیان های سطح خورشید به شدت استراتوسفر را گرم میکند و تحولات قابل ملاحظه ای در وضعیت هوا به وجود می آورد.همچنین پدیده های الکتریکی در اتمسفر پایین، فعل و انفعالات فتوشیمیایی،
پخش وانتشار امواج رادیویی مستقیما با چگونگی وضعیت اتمسفر بالایی ارتباط دارند. وضعیت دما در سطوح و پایین استراتوسفر(حدود 30 تا 35 کیلومتر اول)را از آغاز قرن اخیر پیوسته به وسیله رادیو سوند کنترل می کنند.دیده بانی های مزبور نشان می دهد که سطوح پایین استراتوسفر از یک لایه پایدار در جهت عمودی تشکیل شده اسـت.
دما در بالای تروپوپاوز بر حسب منطقه اقلیمی و فصل تفاوت دارد،به طوری که در مناطق حاره،به طور کلی،همیشه کمی افزایش می یابد؛در حالی که د عرضهای متوسط،معمولا فقط در تابستانها چنین افزایشی مشاهده می شود و در زمستانها حتی کاهش اندکی در دما وجود دارد.افزایش تابستانی و کاهش زمستانی دما در مناطق قطبی از ثبات سالانه بیشتری برخوردار اسـت.