مقدمه ای در مورد قلیان
نامهای محلی قلیان bhan ، ,hookah narghile و shisha, می باشد .
بسیاری از افرادی که درگذشته از قلیان های میوه ای استفاده می کرده اند و دچار افت فشار و سردردهای چند روزه می شدند ، امروز بر این باورند که کشیدن قلیان میوه ای در یک سال اخیر موجب سردرد، عدم تمرکز و به هم خوردن تعادل بدن آنها می شود.
قلیان با طراحی های مختلف ساخته می شود و دودآن قبل از استنشاق ازآب رد می شودو تنباکو در کاسه کوچکی گذاشته می شود که در انتها دارای حفراتی می باشد و ازطریق این حفرات لوله هایی به آن متصل اسـت و اجازه می دهد که دود از انتهای محفظه آبی عبور کند, قلیان بطورشایع در میان خانواده ها ، کودکان و زنان درمناطقی که شکل رایج مصرف تنباکو در زنان میزان بسیار پائینی دارد, مصرف می شود علاوه بر این با عرضه تنباکو طعم دارد معطر ، مصرف قلیان بطور چشمگیری در میان جوانان ونوجوانان پسرودختران رو به افزایش اسـت.
مصرفکنندگان قلیان به این دلیل در بین انواع دخانیات موجود در بازار به قلیان روی آوردهاند که آن را کمخطرترین نوع مواد دخانی میدانند، غافل از اینکه آنچه کشیدن قلیان با مصرفکنندگان آن میکند به مراتب ناگوارتر از سیگار اسـت.
قلیان یک لوله آبی اسـت که برای کشیدن تنباکو از طریق آب سرد استفاده میشود. تنباکو در کاسهای که در بالای آن قرار میگیرد و از طریق زغالهایی که روی کاسه تنباکو قرار داده میشود، داغ شده و دود از طریق آب که در پایین آن قرار دارد، فیلتر میشود. تنباکوی مورد استفاده برای قلیان، تنباکویی مرطوب و چسبناک اسـت که در عسل و شیره خیسانده میشود و بطور معمول با طعم های مختلفی از قبیل سیب، هلو، نارگیل، انبه، نعناع و توتفرنگی به فروش می رسد.
افراد اکثراً با این استدلال قلیان مصرف می کنند که قلیان اعتیاد آور نیست و تفریحی می کشند یا چون ممکن اسـت مثلاً هفته ای یا ماهی یکبار آن را مصرف کنند پس خطرات کمتری آنها را تهدید می کند. باید گفت که این استدلال کاملاً اشتباه اسـت چرا که هر بار مصرف قلیان حاوی ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم نیکوتین اسـت در حالی که هر سیگار حاوی تنها ۸ میلی گرم نیکوتین اسـت. همین دلیل کافیست که مصرف هر دفعه آن میل شدیدی به مصرف دوباره را ایجاد کند. با دلگرم همراه باشید تا با دیگر مضرات قلیان آشنا شوید.
هدف از بررسی مصرف قلیان
هدف ازاین مطالعه بررسی باورهای غلط درموردمصرف قلیان که در جامعه وبخصوص جوانان ونوجوانان رواج داشته وباعث افزایش شیوع مصرف قلیان درجامعه بخصوص در بین دختران وزنان گردیده اسـت.
ازقرن ۱۶ به بعد تصور نادرست طریقه سالم و ایمن مصرف تنباکوبه صورت استفاده ازقلیان مطرح گردید زمانی که حکیمی بنام ابوالفتح پیشنهادکردکه دودباید اول از یک محفظۀ آبی بگذرد تا به شکل بی ضرردرآید این عقیده اولیه به منظور پوشاندن عوارض تنباکو انگیزه ای و هدفی خوب را دنبال می کرد ولی بدون هیچ گونه شواهد مبنی بر کاهش بیماری باعث تصور نادرست ایمن بودن مصرف تنباکو به شکل قلیان شد.
کشیدن یک یا دو بار قلیان در روز، فرد استفاده کننده را دچار اعتیاد می کند، در حالی که تصور غلط جامعه این اسـت که دود حاصل از قلیان از آب رد می شود و مواد سمی آن از بین می رود امروزه ترکیبات مخصوص تنباکو که فروخته می شوند اغلب با میوه ، عسل ، شهد و بعضی گیاهان با غلظت زیادی طعم دار شده اند که جذابیت کاذب درمصرف کننده ایجاد می کند.
هر وعده قلیان برابرمصرف یک پاکت سیگاربوده وقلیان، در هر بار مصرف، دود بسیار زیادتری را در مقایسه با کشیدن یک نخ سیگار ایجاد می کندبصورتی که مصرف یک نخ سیگار بین ۵۰۰ سیسی تا یک لیتر دود تولید می کند، اما استفاده ی یک بار از قلیان ۱۰ تا ۲۰ لیتر دود تولید خواهد, دود استنشاق شده از قلیان، نه تنها همه ی مواد سرطان زای دود سیگار را دارا اسـت، بلکه مونوکسیدکربن بیشتری هم دارد و در فرهنگ جامعه ی ما به این حقیقت علمی توجهی نمی شود.
افراد سیگاری که به طور متداول ۸ تا ۱۲ نخ سیگار در روز مصرف می کنند، به طور متوسط با ۴۰ تا ۷۵ پُک که به مدت ۵ تا ۷ دقیقه به طول می انجامد، حدود ۵ تا ۶ لیتر دود استنشاق می کنند و این در حالی اسـت که مصرف کننده ی قلیان در هر وعده مصرف که به طور متداول ۲۰ تا ۸۰ دقیقه طول می کشد، حدود ۵۰ تا ۲۰۰ پُک می زند که هر پک به طور متوسط حاوی ۱۵/۰ تا یک لیتر دود اسـت.
میزان و عمق دَم در حرکت دادن آب قلیان بسیار مهم اسـت و قلیان با وجود اینکه کمتر مصرف می شود، اما حجم دودی که از طریق آن وارد بدن می شود، ۱۰ تا ۲۰ برابر دود ناشی از مصرف سیگار اسـت.
تحقیقات ثابت کرده اسـت افراد سیگاری تا زمانی که میزان نیکوتین دریافتی در آنها به آستانه ی مورد نیاز برای رفع حالت وابستگی برسد، به کشیدن سیگار ادامه می دهند. پس با فرض جذب بخشی از نیکوتین موجود در دود قلیان در اثر عبور آن از آب، مصرف کنندگان قلیان برای رسیدن به آستانه ی ارضای وابستگی، با استنشاق مقادیر بسیار زیادتر دود، در معرض مقادیر بیشتری مواد شیمیایی سرطانزا و گازهای خطرناک مثل منواکسیدکربن قرار می گیرند.
این موضوع مصرف کنندگان قلیان و اطرافیان آنها را که در مواجهه با دود تحمیلی آن قرار دارند، همانند مصرف کنندگان سیگار به انواع سرطان ها، بیماری های قلب و عروق، تنفسی و آثار سوء در دوران بارداری مبتلا خواهد ساخت.
کشیدن قلیان حجم تنفسی بدن را کاهش داده و مواد سمی ناشی از نوع توتون و تنباکوی قلیان، سلامت افراد را با خطر روبرو می کند این ترکیب به علت حرارت زیاد، موادی را وارد بدن می کند که عوارض ناگواری برای انسان به دنبال دارد .
شخص مبتلا به بیماریهای مختلف ریه اگر به استعمال دخانیات و کشیدن قلیان ادامه بدهد بدون شک مبتلا به سرطان ریه و دستگاه تنفسی خواهد شد، متأسفانه به اکثر تنباکوهایی که در سال های اخیر به بازار آمده اسانسهایی اضافه می شود که این اسانس ها علاوه بر تحریک دستگاه تنفس موجب حساسیت و آلرژی می گردد، بنابراین علاوه بر بیماریهای ذکر شده، رینیت آلرژیک و سرفههای مزمن همراه با خلط را برای فرد به همراه دارد.
این تصور، تصوری کاملاً غلط اسـت، که اگر دود قلیان وارد ریه نشود و فقط از راه دهان خارج شود، آسیبی به ریهها وارد نمی شود چون دود از طریق مخاط دهان و حنجره جذب بدن گشته و آثار سوء خود را می گذارد. حتی در هوایی که دود قلیان آزاد می شود، افرادی که قلیان نمی کشند و در معرض دود قرار گرفته اند، در طولانی مدت دچار عوارض آن خواهند شد.
بر خلاف تصور عمومی که عدهای معتقدند وجود آب قلیان جلوی مواد مضر و سمی آن را می گیرد، بیشتر این مواد سمی از جمله نیکوتین و خاکستر وارد ریه می شوند و به خاطر دَمهای عمیقی که فرد برای جذب دود می زند، تخریبهای جدی به حبابچههای ریه وارد می شود.همچنین به دلیل مرطوب بودن راههای هوایی و مجرای خروج دود، قلیان می تواند عامل مهمی جهت رشد میکروب ها و قارچ ها باشد و این میکروبها و قارچ ها به راحتی توسط دود، وارد دستگاه تنفس شده و ایجاد عفونت های مزمن می کند.
سرطان ریه، سرطان لب و دهان و حنجره، سرطان مری و معده، لوزالمعده، کبد و سرطان روده بزرگ از عوارض بدخیم و زخمهای گوارشی , ریفلاکس معده(برگشت اسید معده به مری) ازجمله عوارض خوشخیم استفاده از سیگار و قلیان هستند.
علاوه بر بیماریهای مرتبط با تنباکو ، مصرف اشتراکی قلیان می تواند منجر به افزایش احتمال میکروب سل و ویروسهایی مثل هرپس و هپاتیت شود.موارد دیگری که با مصرف قلیان ارتباط دارد مثل اگزمانی دست ، مشکلات دندان بدنبال کشیدن دندان ( آلوئولیت متعاقب کشیدن دندان) و تحلیل استخوانی بصورت عمودی در ناحیه پری اودنتال.
در مطالعه ای بر روی کودکان لبنانی در مورد ۵/۸ درصد کودکانی که تنها در خانه با دود قلیان مواجهه داشته اند ، نسبت شانس بیماریهای تنفسی نسبت به کودکانی که مواجهه با دود نداشته اند ۵/۲ بوده اسـت ، این نسبت شانس مشابه کودکانی اسـت که تنها با دود سیگار مواجهه داشته اند . مصرف قلیان غیر سیگاری هایی مجاور فرد مصرف کننده قلیان و جنین مادران باردار را نیز با خطر مواجه می کند .
مواجهه با مونوکسید کربن در طی حاملگی ممکن اسـت برای جنین خطرناک باشد و تصور می شود که علت وزن کم هنگام تولد و نمره آپگار پایین(سندرم تنباکو – جنین ) مشاهده شده در نوزادان مادران سیگاری به همین علت باشد. سندرم تنباکو جنین مسلماٌ خطری برای زنانی که قلیان هم مصرف می کنند خواهد بود ، این زنان با افزایش خطر داشتن کودکانی با وزن کم هنگام تولد مواجه می باشند.
سرطان
مصرف قلیان شما را ۴ تا ۱۰ برابر بیشتر از افراد دیگر در معرض سرطان دهان ، حنجره و مری قرار می دهد . سرطان دهان در هر نقطه ای که دود را لمس کرده از جمله لب ، دهان و گلو توسعه پیدا می کند . همچنین شما را در معرض ابتلا به سرطان ریه ، لوزالمعده و مثانه قرار می دهد . بیماری قلبی کشیدن قلیان سکته های مغزی و و بیماری های قلبی را افزایش می دهد . و شما را ۳۰ درصد بیشتر از دیگران در معرض بیماری های عروق کرونر و قلب قرار می دهد .
مشکلات دندان ها
مشکلاتی که قلیان برای دندانها به وجود می آورد واقعا˝ افتضاح اسـت . بوی بد ، دندانهای زرد ، از دست دادن دندان و بیماری های لثه از عوارض ناشی از مصرف قلیان اسـت .
هر فرد که قلیان مصرف کند ممکن اسـت حتی دندان خود را از دست بدهد . اختلالات نعوظ از عوارض دیگر مصرف قلیان اسـت . حجم دود ناشی از قلیان ۱۰۰ تا ۲۰۰ برابر بیشتر از سیگار اسـت . برای ترک قلیان از همین حالا اقدام کنید و در اولین اقدام طی معاینه های منظم برای سرطان ریه مراجعه کنید.
مغز
قلیان کشیدن با آسیب رساندن به حافظه، قدرت یادگیری و استدلال باعث پوسیده شدن مغز می شوند.
تحقیق انجام شده بر روی 8800 نفر افراد بالای 50 سال توسط محققان کالج پادشاهی لندن نشان داد که قلیان بر روی عملکرد مغز تأثیر میگذارد. دانشمندان هشدار دادند که سبک زندگی درست مانند جسم بر ذهن نیز تأثیر میگذارد.
محققان در مورد سلامت و سبک زندگی افراد بالای 50 سال آزمایشهای مغزی انجام دادند مانند اینکه به آنها کلمات جدید بیاموزند یا اینکه ببینند در یک دقیقه چند حیوان را میتوانند نام ببرند.
این آزمایشها پس از 4 و سپس پس از 8 سال تکرار شد. نتایج نشان داد که خطر کلی حمله قلبی به شدت مرتبط با کاهش رفتارهای شناختی و تواناییهای ذهنی اسـت و اثبات کرد که رابطه مداومی میان مصرف قلیان و دخانیات و کاهش امتیازات در تستهای مغزی وجود دارد. محققان در مورد تلاش برای تغییر سبک زندگی مردم و هدایت آنها به سمت فعالیتهای بیشتر جسمی و مغزی برای پیشگیری از کاهش تواناییهای ذهنی آنها هشدار دادند.
یک سری باورهای نادرست و واقعیت درباره کشیدن قلیان وجود دارد که آنها را برای شما دوستان بیان می کنیم:
بــاور غلط اول
از آنجا که تنباکوی قلیان از طریق آب فیلتر میشود، کلیه مواد مضر آن تصفیه میشود.
واقعیت اول:
کشیدن تنباکو از طریق آب، مواد سرطانزای آن را تصفیه نمیکند. این دود میتواند به اندازه دود سیگار اثر مخرب بر روی ریه و قلب داشته باشد.
بــاور غلط دوم
استنشاق دود قلیان ریهها را نمیسوزاند، به همین دلیل مضر نیست.
واقعیت دوم :
دود قلیان وقتی استنشاق میشود، ریهها را نمیسوزاند، زیرا از طریق آبی که در پایین آن قرار دارد خنک میشود. با اینکه دود خنک میشود، اما هنوز هم حاوی مواد سرطانزایی اسـت که برای بدن مضر اسـت.
بــاور غلط سوم
کشیدن قلیان سالمتر از کشیدن سیگار اسـت.
واقعیت سوم :
دود قلیان به همان اندازه دود سیگار مضر اسـت. قلیان به طریقی متفاوت دود تولید میکند: دود سیگار از سوختن تنباکو ایجاد میشود، در حالی که دود قلیان از طریق گرم شدن تنباکویی که در کاسهی بالای آن قرار دارد از طریق زغال تولید میشود. محصول نهایی آن یعنی دود یکسان اسـت که حاوی مواد سرطانزا اسـت.
بــاور غلط چهارم
کشیدن قلیان به اندازه کشیدن سیگار اعتیادآور نیست، زیرا نیکوتین در خود ندارد.
واقعیت چهارم
تنباکوی قلیان هم مثل تنباکوهای معمولی حاوی نیکوتین اسـت. در واقع، در یک جلسه 60 دقیقهای قلیان، فرد در معرض حجم دودی 100 تا 200 مرتبه بیشتر از یک سیگار قرار میگیرد.
بــاور غلط پنجم
تنباکوی گیاهی قلیان سالمتر از تنباکوی معمولی اسـت.
واقعیت پنجم
این هم مثل کشیدن سیگار گیاهی یا "طبیعی"، فرد را در معرض مواد سرطانزا قرار میدهد.
در همین حال سازمان بهداشت جهانی بعد از اعلام همهگیری در حال رشد مصرف سیگار که در دهه گذشته بارها و بارها تکرار کرده بود، در چند سال گذشته اذعان کرده اسـت که با همهگیری دیگری از دخانیات به نام "قلیان" روبهرو هستیم.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، دود قلیان حداقل حاوی همان مقدار ماده سمی اسـت که دود سیگار دارد و مصرف آن برای سلامتی فرد و دیگران مضر اسـت.
این درحالیست که تهیهکنندگان توتون قلیان بخوبی از ترفندهای گوناگون برای فروش هر چه بیشتر محصولات خود استفاده میکنند؛ به این ترتیب با مصرف قلیان در اماکن عمومی فقط قلیان آماده تحویل میشود و هرگز بستههای آلوده و فاسد شده توتون قلیان در معرض دید نیست.
از آن گذشته سازمان بهداشت جهانی با بررسی 18 نوع تنباکوی قلیان که در کشورهای مختلف دنیا به مصرفکنندگان عرضه میشود، به این نتیجه رسید که در هیچکدام از آنها برای افزایش آگاهی مصرفکنندگان، هشدار بهداشتی و یا مشخصات محتویات آن اعلام نشده بود.
رشد قارچ و میکروب در ریه شما
اگر هنوز هم به هیچ قیمتی حاضر به کنار گذاشتن قلیان نیستید پس خودتان را برای پذیرایی از مهمانهای ناخوانده آماده کنید، چون ریههای شما محل مناسبی برای رشد انواع میکروب و قارچ خواهد بود.
به گفته پزشکان به دلیل مرطوب بودن راههای هوایی و مجرای خروج دود، قلیان میتواند عامل مهمی در رشد میکروب و قارچ باشد.
تحقیقات نشان میدهد که کشت مواد داخل لوله قلیان حاوی صدها نوع قارچ و میکروب بوده و براحتی با دود، وارد دستگاه تنفس شده و ایجاد عفونتهای مزمن میکند.
ابتدا شخص متوجه بیماری خود نمیشود، ولی سالهای بعد به دلیل نفوذ این قارچ و میکروب در لایههای مختلف ریه، بیماریهایی مثل برونشیت، آمفیزم ریه و سرانجام آسم ایجاد میشود، این در حالی اسـت که شخص هنگامی به بیماری خود پی میبرد که متاسفانه چارهای جز تحمل بیماری تا آخر عمر نخواهد داشت.
کشیدن قلیان و سیگار چه تاثیراتی بر زنان باردار و جنین دارد ؟
از آنجا که لوله قلیان حاوی میکروارگانیسمهای عفونی زیادی اسـت و زنان باردار سیستم ایمنی ضعیفی دارند، احتمال گرفتن بیماری بیشتر خواهد بود. قلیان هم مانند سیگار میتواند احتمال وضعحمل پیش از موعد، و حتی مرده به دنیا آمدن نوزاد و سایر مشکلات را افزایش دهد. همچنین میتواند بر رشد جنین نیز تاثیر منفی داشته باشد.
دود قلیان غلظت اکسیژن را در بدن مادر کاهش داده و نهایتاً موجب تنگی نفس جنین شده و او را به سمت مرگ میکشاند.
بیشترین تاثیر سوءمصرف سیگار بر روی جنین، در سه ماهه دوم و سوم بارداری اسـت، زیرا در این زمان اندام های جنین به تدریج تشکیل می شوند و در صورت استعمال سیگار، رشد اندام ها مختل و جنین با عقب ماندگی مواجه می شود.
استعمال سیگار حتی پیش از بارداری هم مضر اسـت و بر تخمک های زن تاثیر منفی دارد و قدرت باروری آن ها را کاهش دهد.
استعمال سیگار موجب می شود تا هنگام زایمان، جنین با استرس مواجه شود و با آغاز درد زایمان، ضربان قلب جنین کاهش یابد و نتواند انقباضات رحم را تحمل کند. به این ترتیب زایمان با مشکل مواجه شده و نوزاد باید به روش سزارین متولد شود.
استعمال سیگار توسط اطرافیان مادر باردار هم اثراتی سوئی بر جنین دارد و تنفس دود ناشی از سیگار اطرافیان نیز بسیار خطرناک اسـت.
دود قلیان نیز برای جنین بسیار مضر اسـت و به دلیل این که پیش از استعمال با بخار آب مخلوط می شود، بسیار خطرناک تر از دود سیگار اسـت.
مصرف سیگار و قلیان موجب پوکی استخوان می شود
مصرف سیگار و قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون های جنسی می شود که به تسریع پوکی استخوان می انجامد. مصرف الکل نیز با کم کردن فعالیت سلول های سازنده استخوان موجب پوکی استخوان می شود.
مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد
در سیستم گوارشی و در بیمارانی که مبتلا به سوء هاضمه هستند می توان گفت مصرف دخانیات، به صورت استنشاقی یا طرق دیگر، در ایجاد زخم های گوارشی، تشدید برگشت اسید معده به مری و ایجاد سرطان های دستگاه گوارش موثر اسـت .همچنین در بیمارانی که دچار زخم های سیستم گوارشی هستند، مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد و پاسخ به درمان را کند می کند.
به بیمارانی که از سوء هاضمه رنج می برند توصیه اکید می شود، حتما برای افزایش تاثیر درمان و کاهش عود بیماری، به طور جدی مصرف مواد دخانی را ترک کنند. دود قلیان باعث پیری زودرس پوست میشود. استفاده مکرر از قلیان موجب از بین رفتن شفافیت و طراوت و در نتیجه پیری زودرس پوست میشود.
عوامل محیطی مثل دود سیگار، قلیان، مصرف الکل و عدم استفاده از مایعات به پیری پوست شتاب بیشتری میبخشد.
عوامل وراثتی در پیری پوست نقش اساسی و قابل توجهی دارند ولی این تاثیرعوامل را میتوان با مصرف بیشتر میوه و سبزیجات کاهش داد.
عوامل محیطی و ژنتیکی که موجب پیری زودرس میشود در مرحله اول باعث کاهش خون رسانی و از بین رفتن سلولهای جدید و در مراحل بعدی موجب سیاه شدن و عدم شفافیت پوست میشود.
از راههای کاهش چروک میتوان به پلینگ (پاکسازی پوست)، جراحی پوست، استفاده از لیزر، بوتکس، ژلهای استاندارد اشاره کرد و همچنین داروها و قرصهایی که در این زمینه تجویز میشوند نیز میتوانند کارآمد موجب کاهش چروکهای پوستی شوند.
با وجود اینکه لیزر و عملهای جراحی تاثیر سریعتری در از بین بردن چروکهای پوستی میتوانند داشته باشند ولی مصرف قرص بیخطرترین راه ممکن در این زمینه اسـت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: معمولا با توجه به نوع پوست و درجه چروکها یک راه درمانی پیشنهاد داده میشود که کارآیی بیشتری داشته باشد.
یک وعده کشیدن قلیان بیشتر از یک پاکت سیگار نیکوتین وارد بدن میکند
به گزارش خبرگزاری رویترز از قاهره، سازمان جهانی بهداشت (WHO) چهارشنبه 15 مارس (24 اسفند) اعلام کرد قلیانهای آبی معروف مصری، زیان بیشتری از سیگار دارند.."
بسیاری از مصریها که قلیان میکشند، معتقدند عبور دود از میان آب درون محفظه شیشهای، برخی از سموم تنباکو را تصفیه میکند. ا
دهها سال، عقیده کاذب فراگیری وجود داشته اسـت که قلیانهای آبی از سیگار خطر کمتری دارند. دود استنشاقشده از قلیان، نه تنها همه مواد سرطانزای دود سیگار را داراست، بلکه مونوکسیدکربن بیشتری هم دارد.
به علاوه دود قلیان مجموعهای از مواد سرطانزای دیگر هم دارد که ناشی از سوختن زغال اسـت و خطر انتقال بیماریهای عفونی مانند سل و هپاتیت از قطعه دهانی مشترک قلیان هم وجود دارد
بررسی WHO نشان میدهد که یک قلیانکش عادی 2 تا 3 بار در روز از قلیان استفاده میکند و مقدار نیکوتین دریافتی در هر وعده قلیان کشیدن، از نیکوتین دریافتی کشیدن یک بسته سیگار هم بیشتر اسـت.
عثمانیها در قرن 17 میلادی قلیانهای آبی را به مصر آوردند. اگرچه در قرنهای بعدی با آمدن سیگار به بازار، فقط در مناطق روستایی از قلیان استفاده می شد، ولی در دهه های اخیر دوباره مصرف قلیان در میان مصری ها رواج پیدا کرده اسـت.
به خصوص زنان مصری تحت تاثیر این مد جدید و با تصور زیان کمتر قلیان نسبت به سیگار، به کشیدن آن روی آوردهاند.
زخمهایی که دیر خوب میشود
آنهایی که اهل کشیدن سیگار و قلیان هستند باید بدانند حالا دیگر نه فقط مستعد ایجاد زخمهای گوارشی، تشدید برگشت اسید معده به مری و ایجاد سرطانهای دستگاه گوارش هستند، بلکه اگر همین حالا هم به زخمهای سیستم گوارشی مبتلا بوده و مراحل درمان را میگذرانند، مصرف قلیان بهبود زخمشان را به تاخیر میاندازد و پاسخ به درمان را کند میکند.
به همین دلیل اسـت پزشکان متخصص به بیمارانی که از سوءهاضمه رنج میبرند، توصیه میکنند برای افزایش تاثیر درمان و کاهش عود بیماری، به طور جدی مصرف سیگار و قلیان را کنار بگذارنند.
مصرف سیگار و قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهشوزن و تخریب هورمونهای جنسی میشود که همه اینها سرانجام به تسریع روند ابتلا به پوکی استخوان کمک میکند.
● نتیجه گیری
بر خلاف تصور و باور عمومی که معتقدند ضررقلیان از سیگار وسایرمواددخانی کمتربوده وآب قلیان جلوی مواد مضر و سمی آن را می گیرد،ولی باتوجه به میزان ومدت مصرف قلیان باید اذعان نمود که ضرر و عوارض جسمی وروانی استعمال قلیان از سیگار وسایرمواددخانی نه تنها کمتر نبوده بلکه میزان ونوع عوارض آن بیشتر ومتنوع تر می باشد واین باورهای غلط درموردمصرف قلیان در جامعه وبخصوص جوانان ونوجوانان رواج داشته وباعث افزایش شیوع مصرف قلیان درجامعه بخصوص در بین دختران وزنان گردیده اسـت.
لذا باید با اگاهی دادن به جامعه از طرق مختلف وبخصوص به جوانان ونوجوانان در زمینه باورهای غلط ومضرات استعمال قلیان آموزش فراگیر داده وزمینه ازبین بردن این باورها راایجاد کرد که پیشنهاد می شوددرزمینه های ذیل باید برنامه ریزی واقدام نمود:
▪ اجرای مداخله آموزشی درخصوص ازبین بردن باورهای غلط درمورد قلیان و اتخاذ عملکردهای پیشگیری کننده از کشیدن قلیان به عنوان یک رفتار پرخطر ودروازه سایر رفتارهای پرخطر در بین بزرگسالان و نوجوانان .
▪ مسئولان وزارت بهداشت ودرمان باهماهنگی وزارت آموزش وپرورش نسبت به برنامه ریزی آموزش دانش آموزان براساس الگو های آموزشی وبصورت مستمر جهت اصلاح باورهای غلط و پیشگیری از استعمال قلیان اقدام نمایند.
▪ از گروههای همسالان جهت انتقال آموزشها به عنوان لیدر در مدارس ومحلات استفاده گردد
▪ دربرنامه های آموزشی ودرسی دانش آموزان مطلب آموزشی مناسب جهت اگاهی وراهنمایی دانش آموزان ومعلمان درنظرگرفته شود.
▪ برنامه های آموزشی فراگیرازطریق رسانه های جمعی وهمچنین استفاده از تیزرهای آموزشی جذاب ومناسب بطور مستمر تهیه وارائه گردد.
▪ قوانین پیشگیری از استعمال قلیان به خصوص درمورد نوجوانان بصورت جدی ومستمرتصویب و اجراگردد. بسیاری از متخصصان اذعان دارند مصرف دخانیات به هر شکلی، با افزایش خطر بیماریهای قلبی- عروقی، سرطان راههای هوایی و ریه همراه اسـت، پس مصرف قلیان میتواند با مشکلات جدیتر همراه باشد.
بر این اساس اثبات شده اسـت: دخانیات عامل 90 تا 95 درصد سرطانهای ریه و 40 درصد بیماریهای قلبی- عروقی اسـت. همچنین 50 تا 70 درصد سرطانهای دهان، حلق، حنجره و 40 درصد سرطانهای لوزالمعده و 30 درصد سرطانهای مثانه در اثر مصرف دخانیات اسـت.
جالب اسـت بدانید برخی اینگونه تصور میکنند که قلیان کشیدن موجب صمیمیت میشود بویژه زمانی که شلنگش مشترک استفاده شود!در حالی که این طریقه مصرف قلیان که در آن قسمت دهانی شلنگ بین افراد جابجا میشود موجب انتقال بیماریهایی مثل هپاتیت، تبخال و سل میشود.
برخی نیز بر این باورند که اگرچه در قلیان توتون هست ولی اعتیادش از سیگار کمتر اسـت؛ حال آنکه اعتیاد به نیکوتین موجود در قلیان در ابتدا با تمایل به استنشاق بوی قلیان شروع میشود، بطور قطع قسمتی از نیکوتین قلیان توسط آب گرفته میشود ولی در نهایت مقدار کلی نیکوتین به حدی بالاست که چند برابر سیگار حاوی نیکوتین اسـت.
دود قلیان به خاطر ذغالی که در سوخت آن بکار میرود، خیلی بیشتر حاوی مونوکسید کربن اسـت؛ ضمن این که قلیان در حرارت پایینتری نسبت به سیگار میسوزد و در نتیجه مونوکسید کربن و قطران بالاتری دارد.
بعد از مصرف یک قلیان به مدت 45 دقیقه مونوکسید کربن به 45 تا 70 mmp میرسد که برابر اسـت با مصرف 45 تا 70 سیگار در عرض یکساعت و جالب اسـت بدانیم: در اروپا وقتی مونوکسید کربن به 35ppm میرسد، خودروها اجازه تردد ندارند!
نکته حایز اهمیت دیگر این که اولین قدمهای اعتیاد به نیکوتین و بسیاری از سایر مواد مخدر میتواند با استعمال قلیان آغاز شود. توتون تنها یک چهارم وزن مادهای که برای استعمال قلیان استفاده میشود را شامل میشود و بقیه آن را مواد افزودنی تشکیل میدهند و در نتیجه مادهای که مصرف میشود حاوی نیکوتین و بسیاری مواد سمی دیگر اسـت. بخاطر وجود نیکوتین کمتر (مادهای که فرد به خاطر آن قلیان را مصرف میکند) پکهای مصرف کنندگان قلیان عمیقتر و در نتیجه ضررهای قلیان نسبت به سیگار به مراتب بیشتر خواهد بود.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی