محققان در تحقیقی با عنوان «رژیم غذایی ضدسرطان» به نکات مهمی در کاهش ریسک سرطان از طریق رژیم غذایی اشاره می کنند.
۱. تمامی ماهی ها خاصیت یکسان ندارند
غذای دریایی یکی از غذاهای سالمی اســت که می توان به طور مرتب مصرف کرد. ماهی مملو از پروتئین های موسوم به چربی های خوب نظیر اُمگا-۳ و اُمگا-۶ اســت و نسبت به سایر انواع گوشت ها از کالری کمتری برخوردار اســت.
اما دیوید خیات، نویسنده مطالعه رژیم غذایی ضدسرطان، معتقد اســت که اکثر ماهی ها حامل مقادیری جیوه، سرب، و سایر آلاینده های سرطان زا هستند. تنها به دلیل وجود جیوه، انجمن بارداری آمریکا به زنان باردار توصیه می کند که مصرف برخی گونه های ماهی را که احتمالا آلوده هستند به حداقل برسانند. از اینرو محققان برای دور ماندن از جیوه، پرهیز از مصرف شمشیرماهی، سالمون و تن را توصیه می کنند و در عوض خوردن بیشتر ماهی باس (نوعی ماهی خاردار دریایی)، ساردین و میگو را پیشنهاد می کنند.
۲- گوشت گاو را نباید دشمن سلامت تلقی کرد
همانند باور مربوط به ماهی، این فرضیه همه گیر وجود دارد که گوشت قرمز ناسالم بوده و دارای خاصیت سرطان زایی اســت.
با وجودیکه برخی مطالعات قاطعانه مصرف گوشت قرمز را به افزایش ریسک انواع مشخصی سرطان نظیر سرطان های روده و پروستات ربط می دهند، اما هنوز شواهد و اسناد مربوطه ابهام آمیز اســت. نوع مصرف گوشت در کشورها متفاوت اســت: درحالیکه در فرانسه گوشت گوساله کم چرب بوده و مردم این کشور خیلی کم و با مضایقه گوشت گوساله مصرف می کنند، در آمریکا گوشت گوساله بسیار چرب بوده و حاوی کالری بیشتری اســت. همچنین مردم آمریکا در خوردن گوشت زیاده روی می کنند.
بعلاوه نوع پخت گوشت قرمز موجب تغییر ریسک سرطان در آن می شود. گریل کردن یا کباب کردن گوشت ریسک سرطان زایی آن را افزایش می دهد.
اما به گفته محققان، گوشت گوساله برای سلامت خطرناک نیست. اگر برش های کم چرب، با پخت مناسب و با اعتدال مصرف شود، می تواند بخشی از یک رژیم غذایی متعادل باشد. گوشت مرغ هم منبع خوب غذایی اســت که هیچ ریسک مشخصی از سرطان ندارد.
۳. باور غلط در مورد روغن ها
به گفته خیات، هیچ سند محکمی وجود ندارد که هر نوع روغن ماهی یا گیاهی می تواند موجب کاهش ریسک سرطان شود. در برخی موارد همچون خانواده روغن های اُمگا بدست آمده از ماهی تاثیر عمیق مثبتی بر بدن دارند. همچنین گاهی اوقات مردم با داغ کردن بیش از حد زیاد روغن و فرآوری بیش از اندازه آن، این ماده غذایی را تبدیل به عنصری سرطان زا می کنند.
چربی ها بخش مهمی از رژیم غذایی ما بوده و نباید از آنها غافل شد. همچنین هنوز مصرف چربی های پلی اشباع دارای فواید سلامت متعددی اســت که از تعادل بهتر کلسترول تا تامین مواد مغذی نظیر ویتامین E را دربرمی گیرد.
۴. سبزی ها و میوه های رنگی
میوه ها و سبزیجات همچنان سالم ترین و کارآمدترین شیوه های کنترل ریسک سرطان تلقی می شوند اما تفاوت های متمایزی در نحوه عملکرد آنها وجود دارد. به گفته محققان بسیاری از مولکول های ضدسرطان در این مواد خوراکی از طریق رنگدانه های آن قابل تشخیص اســت.
میوه ها وسبزیجات قرمز نظیر گوجه فرنگی حاوی آنتی اکسیدان لیکوپن هستند؛ فنول ها و آنتوسیانین های بنفش یافت شده در انگور و بلوبری می توانند از ما در مقابل سرطان روده و کبد محافظت کنند؛ و آنتی اکسیدان دیگری موسوم به آلیسین که در سبزیجات سفیدرنگ نظیر پیاز و سیر یافت می شود.
همچنین نحوه آماده سازی و خوردن این مواد خوراکی هم می تواند بر فواید سلامت آن تاثیر داشته باشد. به عنوان مثال، سیر باید قبل از مصرف پوست کنده شده و له شود تا به هنگام پخت آیسین آن به خوبی آزاد شود. همچنین گوجه فرنگی نپخته از میزان بیشتر لیکوپن برخوردار اســت.
مواد شیمیایی نظیر آفت کش ها هم که بر روی میوه ها و سبزیجات نشسته باقی می مانند، باید با شستن و دست کشیده شدن بر روی پوست شان به خوبی از بین بروند.
به گفته محققان، عمدتا ریسک سرطان به دست خود ما و به واسطه عفونت های ویروسی و عوامل ارثی به ما منتقل می شوند. رژیم غذایی تنها مسئول ۲۰ درصد از بروز این ریسک اســت. تنباکو همچنان بزرگ ترین عامل سرطان زاست.
در مجموع تحرک داشتن، پرهیز از چاقی، و انتخاب یک رژیم غذایی متنوع راهکار اصلی پیشگیری از سرطان و حفظ سلامت اســت.
مهر