برج خلیفه یا برج دبی در امارات متحده عربی با 829 متر ارتفاع، رکورددار بلندترین ساختمان جهان، بلندترین مسجد جهان، بیشترین تعداد طبقات است.
برج خلیفه دبی یا برج دبی که در امارات متحده عربی قرار دارد، با 829.8 متر ارتفاع رکورد دار بلندترین ساختمان جهان است.
پروژه ساخت برج خلیفه
برج خلیفه بلندترین آسمانخراش جهان است. ساخت این پروژه عظیم و بیهمتا در ششم ژانویه سال 2006 آغاز شد و با تکمیل نمای خارجی در تاریخ اول اکتبر سال 2009 به پایان رسید. آسمانخراش برج خلیفه به طور رسمی در تاریخ 4 ژانویه سال 2010 افتتاح شد.
طراحی این بنا توسط شرکت آمریکایی اسکیدمور، اوینگز و مریل انجام شده است. طراح ارشد این پروژه آدرین اسمیت و مهندس ارشد آن بیل بیکر است. پیمانکار اصلی این پروژه شرکت سامسونگ کره جنوبی بود و ساختوساز آن توسط گروه سرمایهگذاری الغریر صورت گرفت.
سیر تکاملی برج خلیفه
برج خلیفه ترکیبی از 30 هزار خانه، 9 هتل، 3 هکتار پارک، 19 برج مسکونی، مرکز خرید بزرگ دبی (دبی مال) و 12 هکتار دریاچه مصنوعی است. هدف اصلی دولت از ساخت این برج، تنوع بخشیدن به اقتصاد مبتنی بر نفت بود و قرار بود که این مجموعه به یکی از جاذبههای گردشگری مهم دبی تبدیل شود. بنابه گفته مقامات این کشور، ساخت پروژههایی نظیر برج خلیفه برای جلب سرمایههای خارجی و همینطور کسب اعتماد بینالمللی ضروری است.
ابتدا قرار بود نام این برج "برج دبی" باشد اما در روز افتتاحیه به احترام رئیس جمهور امارات متحده عربی، خلیفه بن زاید آل نهیان، به "برج خلیفه" تغیر نام یافت.
ماجرای افزایش ارتفاع برج خلیفه
در ابتدا قرار بر این بود که برج خلیفه با ارتفاع 560 متر و شبیه به برج گرولو استرالیا ساخته شود اما طرح اولیه تغییر کرد و مارشال استرابالا (Marshall Strabala) که تا پایان سال 2008 روی این پروژه مشغول به کار بود اعلام کرد که ارتفاع نهایی برج خلیفه 808 متر خواهد شد.
وقتی آدرین اسمیت ادامه کار را بر عهده گرفت، احساس کرد که بخش بالایی ساختمان با سایر قسمتها تناسب جالبی ندارد بنابراین تصمیم گرفت تا ارتفاع برج را افزایش دهد. البته صراحتا اعلام شد که با افزایش ارتفاع برج قرار نیست تعداد طبقات آن تغییر کند و این طرح صرفا جهت باریکتر شدن تاج برج و زیبایی بیشتر آن است.
به تاخیرافتادن پروژه
با تغییراتی که در نقشه اولیه برج خلیفه پیش آمد زمان افتتاح آن به تعویق افتاد. مجری طرح اعلام کرد که ساخت برج به دلیل تغییراتی که به منظور هرچه زیباترشدن آن انجام گرفته کمی بیشتر طول خواهید کشید و در دسامبر سال 2009 کار ساخت بنا به اتمام خواهد رسید. با این حال افتتاح برج خلیفه یک ماه بعد از تاریخ اعلام شده صورت گرفت.
ساختار و طراحی برج خلیفه
طراحی برج خلیفه توسط شرکت اسکیدمور،اوینگز و مریل (SOM) صورت گرفت که طراحی برج ویلیس در شیکاگو (Willis Tower) و ساختمان مرکز تجارت جهانی (One World Trade Center) نیویورک را در کارنامه خود دارد.
جالب است که بدانید طبق طرح اولیهای که توسط Marshall Strabala انجام گرفته بود قرار بود برج خلیفه در 73 طبقه و کاملا مسکونی ساخته شود اما بعد ها تغییرات بزرگی در طرح اصلی پدیدار شد.
طراحی کنونی برج خلیفه برگرفته از الگوی معماری اسلامی است. طبق طرحی که بیل بیکر ارائه داد طراحی ساختمان شامل عناصر فرهنگی و تاریخی خاص از جمله منارههای مارپیچ است. طرحY شکل این منارههای مارپیچ ایدهآلترین حالت برای طراحی برجهای مسکونی و هتل هاست زیرا چنین شکلی به معماران این امکان را میدهد که حداکثر نمای خارجی و همینطور بیشترین نور طبیعی را در داخل ساختمان داشته باشند.
طبق آنچه شورای زیستگاههای شهری اعلام نموده، اگر تاج برج مرتفع نمیشد و با همان ارتفاع 560 متر به پایان می رسید، دیگر برج خلیفه مقام بلندترین آسمانخراش جهان را از آن خود نمیکرد. البته برای چنین ساختمان بلندی ساختار Yشکلی که به طرح اولیه اضافه شد یک ضرورت غیر قابل انکار است زیرا، با چنین ساختاری سازه قادر خواهد بود استوارتر باقی مانده و در آینده خم نشود.
سیستمهای لوله کشی
سیستم آب برج خلیفه روزانه حدود 946 هزار لیتر آب را از طریق 100 کیلومتر لوله منتقل مینماید. به علاوه 213 کیلومتر لولهکشی جهت خدمات آتشنشانی و 34 کیلومتر جهت تامین آب سرد برای سیستم تهویه مطبوع تعبیه شده است. سیستم آبوفاضلاب برج خلیفه نیز با استفاده از نیروی گرانش، آب اضافی لولهها، کف ساختمان، تجهیزات مکانیکی و آبهای ناشی از طوفان را به داخل فاضلاب شهری تخلیه مینماید.
سیستم تهویه مطبوع
سیستم تهویه برج خلیفه، هوای خنک و تمیز را از طبقات بالا به سمت پایین میکشد. در زمان اوج خنکی، هوای داخل برج به اندازه ذوب شدن 13 هزار تن یخ در یک روز، خنک میشود. سیستم جمعآوری میعانات برج خلیفه، هوای گرم و مرطوب بیرون را به داخل کشیده و با مقدار معینی از هوای خنک داخل ساختمان ترکیب میکند و در نتیجه رطوبت را به میزان قابل توجهی تعدیل میکند.
تمیزکردن شیشههای برج خلیفه
برای شستوشوی 24348 پنجره برج خلیفه که چیزی معادل 120000 متر مربع است، سیستم خاصی طراحی شده است. در این سیستم از چند شیار افقی که در نمای خارجی برج و در طبقات 40، 73 و 109 نصب شده است استفاده میشود. هر یک از آنها مخزنی در حدود 1500 کیلوگرم را حمل می کنند که با استفاده از کابلهای سنگین ابتدا به صورت افقی و بعد به صورت عمودی حرکت میکنند. در بالای منار مخروطی برج البته افراد متخصص و شجاعی که ترسی از ارتفاع و بادهای تند دبی ندارند وظیفه تمیزکردن شیشه ها را بر عهده دارند. در حالت عادی، زمانی که همه واحدهای تعمیر و نگهداری ساختمان یعنی 36 نفر از کارگران متخصص وارد عمل شوند، تمیزکردن نمای خارجی برج خلیفه چیزی حدود 3 تا 4 ماه زمان می برد.
آبنمای دبی
آبنمای خارجی برج خلیفه که توسط شرکت WET و به ارزش 218 میلیون دلار ساخته شده، 275 متر ارتفاع دارد و دارای 6600 چراغ و 50 پروژکتور رنگی است که در شب، نمایی زیبا و بینظیر ایجاد میکند. این آبنما، آب را تا ارتفاع 150 متر به بالا پرتاب میکند و همراه با رقص نور، موسیقی کلاسیک عربی نیز پخش میشود. آبنمای برج خلیفه در پی نتایج یک نظرسنجی، آبنمای دبی نامگذاری شد.
عرشه برج خلیفه
در طبقه 124 برج خلیفه تراس یا عرشه بزرگی قرار دارد که بازدیدکنندگان از آن برای تماشای مناظر اطراف برج استفاده میکردند. این عرشه با ارتفاع 452متری تا دسامبر سال 2011 بلندترین عرشه جهان بود تا اینکه برج کانتون در چین از آن پیشی گرفت و با ارتفاع 488 متر رکورد برج خلیفه را شکست. سپس عرشه طبقه 148 برج خلیفه افتتاح شد که در آن تلسکوپ الکترونی فوق قوی تعبیه شده و با آن میتوان تصاویر زنده از مناظر اطراف و همچنین تصاویر ضبط شده و عکسهای منحصر به فرد از مواقع و مناسبتهای خاص را مشاهده نمود. عرشه برج خلیفه در تاریخ 8 فوریه 2010 به طور موقت بسته شد. علت این کار مشکل فنی اعلام شد که باعث توقف آسانسور حامل بازدیدکنندگان برج به مدت 45 دقیقه مابین طبقات شده بود. شایعاتی مبنی بر بازگشایی عرشه در روز ولنتاین شنیده میشد اما تا آوریل سال 2010 این عرشه همچنان بسته ماند.
پارک برج خلیفه
اطراف برج خلیفه پارکی به وسعت 11 هکتار قرار دارد. در طراحی این پارک زیبا که توسط گروه معماری SWA صورت گرفته از گل صحرایی "Hymenocallis" الهام گرفته شده است. برای آبیاری این پارک بزرگ از سیستم جمعآوری میعانات و آب موجود در سیستم خنک کننده برج استفاده میشود.
حوادث دلخراش در برج خلیفه
17 ماه پس از افتتاح برج خلیفه یک مرد 30 ساله آسیایی که جزو کارگران ساختمانی پروژه بود از طبقه 147 برج به پایین پرید و با برخورد با میلههای فلزی و افتادن روی عرشه طبقه 108 به طرز دلخراشی جان سپرد. پلیس علت این خودکشی را مخالفت کارفرما با درخواست مرخصی این کارگر آسیایی اعلام نمود.
در نوامبر سال 2014 نیز یک زن پرتقالی به نام "Laura Vanessa Nunes" که با ویزای گردشگری به دبی آمده بود از طبقه 148 به پایین پرت شد. بعد از این دو حادثه پلیس از مسئولین برج خلیفه خواست تا شکاف میان پنلهای شیشهای برج را کوچکتر کنند تا دیگر شاهد چنین حوادثی نباشند.
اعتراض و اعتصاب کارگران برج خلیفه
در سال 2006 حدود 2500 نفر از کارگران ساختمان برج خلیفه در اعترض به شرایط سخت کاری و شیفتهای طولانی دست به اعتصاب زدند و با حمله به اتومبیلها، دفاتر فروش، کامپیوترها و تجهیزات ساختمانی حدود 500 هزار یورو خسارت به بار آوردند. بسیاری از این افراد روز بعد به سر کار بازگشتند اما از انجام کار خودداری نمودند.
تعدادی از رکوردهای برج خلیفه
آلبوم عکس برج خلیفه دبی
تهیه و ترجمه: مجله اینترنتی ستاره