کمپانیهای تولیدکننده مواد و تجهیزات پزشکی در کمین سلامت مردم ما نشستهاند و از طریق ارتباطات پنهانی با پزشکان در قالب برگزاری کلاسهای آموزشی، تورهای خارجی یا پورسانت به ازای خرید و استفاده از تجهیزات پزشکی همچون ایمپلنت برخی پزشکان را نمکگیر میکنند تا در سایه تغییرات جدی در سبک زندگی و گرایش افراطی جوانان ایرانی به تعریف هالیوودی از زیبایی، درآمدهای نجومی کسب کنند. در این بین سازمانهای ناظری همچون سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت هم انگار آنقدر در دعواهای زرگری برای لاپوشانی کمکاریها و اشتباهات خود درگیرند که اصلاً حواسشان نیست، خیلی از افراد در جامعه هستند که با صرفنظر از بسیاری هزینههای ضروری زندگی، خود را به دست کلینیکهایی میسپارند که قرار است برایشان زیبایی هالیوودی به ارمغان بیاورند یا حاضرند با استفاده از خمیر دندانهای گرانقیمتی که حالا حتی زنانه و مردانهشان آمده سلامت دندانشان را قربانی سفید شدن آن بکنند.
تجارت با آموزش
شرکتهای تولیدکننده تجهیزات و مواد دندانپزشکی در کشور ما بیهیچ ضابطهای فعالند. آنطور که باقر شهنیزاده، رئیس انجمن دندانپزشکان عمومی ایران میگوید برخی شرکتهای تجهیزات دندانپزشکی به بهانه معرفی کالای خود، کلاسهای آموزشی برگزار میکنند. به طور مثال شرکتی ایمپلنت یا کامپوزیت وارد کرده و به بهانه معرفی این کالا دورهای هم برای دندانپزشکان برگزار میکند و مدرک هم میدهد و این دندانپزشک با همین مدرک شروع به انجام این کارهای تخصصی میکند و هیچ نظارتی هم بر کار این شرکتها نیست. این در حالی است که شرکتهای تجاری نباید به بهانه معرفی کالایشان وارد کار آموزش بشوند و آموزش باید از طریق مجاری قابل قبولی مانند انجمنها و تحت نظارت وزارت بهداشت انجام شود.
لبخند هالیوودی به قیمت عوارض ماندگار
شهنیزاده در پاسخ به سؤالی درباره ضرورت و درمانی بودن اصلاح خط لبخند و لبخند هالیوودی یا تبلیغاتی و غیر واقعی بودن آن میگوید: برخی کارهای زیبایی در دندانپزشکی هست که کاربرد درمانی هم دارد. به طور نمونه اگر دندانها در هم فرو رفته باشند یا فکها به گونهای قرار گرفته باشند که فرد سیستم جویدن مناسبی نداشته باشد، بدیهی است که اینجا کارهایی نظیر ارتودنسی و ایمپلنت و دیگر روشها علاوه بر اینکه به زیبایی و اصلاح خط لبخند منجر میشود، به درمان مشکلات جویدن فرد هم منجر خواهد شد، اما خیلی وقتها هم این کارها ضرورت درمانی ندارد و تنها به خاطر زیبایی است. به طور نمونه افرادی که هنگام خندیدن بخش زیادی از لثههایشان دیده میشود و طی جراحی بخشی از لثه یا استخوان آنها را بر میدارند و سپس روی دندانهایشان لمینت میگذارند که ممکن است منجر به زیبایی شود، اما عوارض خاص خود را دارد.
لبخند هالیوودی برای فرهنگ هالیوودی
دکتر پیام آتش رزم هم در پاسخ به سؤالی درباره واقعی یا تبلیغاتی بودن موضوعاتی مانند اصلاح خط لبخند و لبخند هالیوودی تصریح میکند: بخش عمده این ادعاها تبلیغات است. بنا به تأکید وی فرهنگ ما هالیوودی نیست که بنا باشد لبخندمان هالیوودی باشد و دندانی که سالم است و مشکلی ندارد برای چه باید روکش یا با روشهای مختلف سفید شود. روکش مخصوص دندانی است که عصبکشی شده یا اگر دندان فردی به خاطر نژادش تیره است و مشکلی ندارد، چرا باید به سراغ روشهایی برای سفید کردن دندانش برود که ممکن است برایش مشکل ایجاد کند.
این متخصص پروتزهای دندانی میافزاید: برای روکش کردن دندانها را میتراشند که تبعاتی دارد و دندان روکش شده هرگز مانند دندان طبیعی نیست و تمیز کردن و پاکیزگی آن مشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند. بنابراین به نظر من چنین ادعاهایی بیشتر تبلیغات تجاری است و نه فقط تأثیری در سلامت دهان و دندان ندارد، بلکه خیلی وقتها با عوارضی همراه است. به گفته وی عمر یک روکش دندانی از پنج تا شش سال آغاز میشود، اما بسته به شرایط ممکن است تا 30 سال هم در دهان یک فرد باقی بماند. دبیر علمی یازدهمین کنگره علمی سالانه انجمن دندانپزشکان عمومی ایران در واکنش به اینکه برخی افراد به راحتی از دندانهای کرسی خود میگذرند، اما حاضرند برای داشتن دندانهای زیبا در جلوی صورت هزینههای کلانی بدهند، میگوید: بله ما با این مسئله مواجهیم در حالی که دندانهای عقب نقش مهمی در جویدن و سلامتی افراد دارند.
وی با اشاره به تب بالای ایمپلنت در کشور میافزاید: حتی در کشوری مثل امریکا حداکثر 10 درصد مردم میتوانند این نوع پروتز را انجام دهند و دلیل ندارد هر بیمار بیدندان برای دنداندار شدن از ایمپلنت استفاده کند هر چند کارایی ایمپلنتها بیشتر است.
تبلیغات داشتن دندانهای سفید برای فروش خمیر دندانهای سفید کننده و حتی نوع تازه این خمیر دندانها که زنانه و مردانه دارد نیز موضوع دیگری است که دکتر لیلا عطایی درباره آنها اینگونه توضیح میدهد:خمیردندانهایی که ادعا میشود سفیدکننده است حتی در برخی موارد باعث حساس کردن دندانها میشود، به صورتی که در برخی موارد، آسیبهای طولانی مدت را به دندانهای افراد وارد کرده است.
تجدید نظر در فرهنگسازی
در کنار تمام اینها همچنان همه ما چه در سطح شهر و چه در فضای مجازی با تبلیغاتی مواجهیم که به ما القا میکند اگر کمی دندانهایمان نامرتب است یا کمی رنگش تیره، زیبا نیستیم و برای زیبا شدن باید شبیه بازیگران هالیوودی شویم. این تبلیغات زمانی اثرگذارتر میشود که بسیاری از چهرههای سرشناس ایرانی هم مشتری پر و پا قرص این کلینیکها هستند. همه این مسائل بیانگر این است که علاوه بر نظارت باید در فرهنگسازی هم تجدید نظر کنیم.