وی افزود: رجیستری (ثبت گوشیهای تلفن همراه) طرحی برگرفته از کشورهای دیگر بوده که دوستانی در وزارت صنعت و ستاد مبارزه با قاچاق آن را پیش کشیده‌اند اما هیچ کدام از این بخشها تخصص شبکه ارتباطی را ندارند و با پیچیدگیهای آن آشنا نیستند. لذا برخی قابلیتهای مدنظر آنها در راستای اجرای رجیستری اصلا در شبکه وجود نداشت و باید مقدمات آن فراهم می‌شد.
پیچیدگیهای رجیستری مشخص نبود
فلاح جوشقانی با بیان اینکه در حال حاضر برخی مقدمات اجرای این کار فراهم شده است، ابراز کرد: اپراتورهای تلفن همراه قابلیتهایی را برای انجام این کار روی برخی نودهای خود در شبکه ایجاد کرده‌اند که برای اجرای کامل طرح باید قابلیتها را به کل شبکه بسط دهند؛ به عبارتی برای اجرای کامل باید لایسنسهای مورد نیاز را از تأمین کنندگان تجهیزات شبکه‌شان دریافت کنند.
معاون رگولاتوری با تأکید بر اینکه اجرای طرح رجیستری گوشیهای تلفن همراه از نظر وزارت ارتباطات با کندی مواجه نشده است، تصریح کرد: برای نمونه باید بگویم برخی تستها را در شبکه یک اپراتور برای اجرای رجیستری داشتیم که قابلیتهای مورد نیاز را پشتیبانی نمی‌کرد و تأمین کننده شبکه آن به دلیل شرایط تحریمی در گذشته، پشتیبانی از شبکه را رها کرده بود.
وی افزود: بنابراین حدود 50 روز صبر کردیم تا این قابلیت در شبکه آن ایجاد شود. بسترهای لازم و پیچیدگیهای اجرای این طرح ملی از روز اول مشخص نبود و از این جهت با وقفه‌هایی مواجه شدیم.
او با اشاره به اینکه همین الان هم اجرای رجیستری روی شبکه تلفن همراه قابل انجام است اما ریسکهای سیگنالینگی آن مشخص نیست، گفت: ما حاضر هستیم در طول مرحله اجرا، فرآیند را بهینه کنیم.
رجیستری سال 85 باعث بروز 10 هزار IMEI تکراری در شبکه شد
فلاح جوشقانی با بیان اینکه در ابتدای کار پیش‌بینی می‌شد ظرف دو ماه بتوانیم رجیستری را وارد مرحله آزمایشی کنیم، گفت: اما تأخیرهایی که به دلایل فنی ایجاد شد کار را به اینجا رسانید که اکنون وارد مرحله آزمایشی شده‌ایم.
وی با پذیرفتن تمامی انتقادات مطرح از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ارتباط با کندی اجرای رجیستری گوشیهای تلفن همراه، اذعان کرد: انتقادات و نگرانیهای آنها به دلیل حساسیت این طرح است اما نمی‌توانیم به گونه‌‌ای وارد فرآیند اجرا شویم که شبکه دچار مشکل شود.
نماینده وزارت ارتباطات در این برنامه اشاره‌ای هم به اجرای ناموفق رجیستری گوشیهای تلفن همراه در سال 85 داشت و ابراز کرد: در آن سال شماره سریال گوشی (IMEI) مبنای رجیستری قرار گرفت و باعث شد تا در حال حاضر بیش از 10 هزار کد گوشی تکراری در شبکه داشته باشیم. دلیل چنین موضوعی هم این بود که نرم‌افزاری به راحتی در دسترس همگان قرار داشت و کپی IMEIهای قابل قبول را در اختیار کاربران قرار می‌داد و چون شبکه اپراتورها به شماره‌های تکراری حساس نبود، اکنون وضعیت به این گونه شده است.
وی با بیان اینکه از مهر ماه سال گذشته وارد فاز مذاکرات با ستاد مبارزه با قاچاق کالا شدیم، بیان کرد: تنها نقطه اختلاف ما با این دوستان بر سر برنامه زمانبندی است زیرا ما می‌گوییم این برنامه متناسب با آنچه در عمل باید باشد، نیست.
وزارت ارتباطات تأخیر نداشته است
او با تأکید بر اینکه حتما می‌خواهیم اجرای این طرح را کمک کنیم، گفت: ما معتقدیم اگر تأخیری در اجرای رجیستری مشاهده میشود، از سمت ما نبوده است زیرا کار باید با متانت و کارشناسی پیش رود.
فلاح جوشقانی افزود: تا جاییکه قابلیتهای فنی شبکه اجازه می‌داده، کار را در موعد خودش جلو برده‌ایم.
معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با بیان اینکه طرح رجیستری (ثبت گوشی تلفن همراه) قرار است به مبارزه با قاچاق کمک کند و اصل مبارزه با قاچاق نیست، گفت: اصل مبارزه با فرایند قاچاق در مرحله عرضه است. تمام سامانه‌های وزارت صنعت هم بر این مبنا ایجاد شده است اما با این حال وزارت ارتباطات می‌خواهد برای تکمیل این طرح کمکی در بخش مصرف کننده باشد تا زنجیره مقابله با قاچاق کامل شود.
وی بار دیگر با تأکید بر اینکه وزارت ارتباطات تلاش می‌کند کار مربوط به این حوزه را در تمام زمانهای منطقی انجام دهد، ابراز کرد: پیمانکار مرحله آزمایشی این طرح طبق پیشنهاد دوستان در وزارت صنعت مشغول کار است و اگر تمایل دارند، می‌توانند برای اجرای نهایی با آن قرارداد ببندند اما وزارت ارتباطات در انتخاب این شرکت دخالتی نداشته است.
او ضریب نفوذ تلفن همراه در کشور را صد درصد عنوان کرد و گفت: در چنین شرایطی طرح رجیستری باید به شکلی اجرایی شود که کمترین درگیری را برای 80 میلیون مشترک موبایل کشور ایجاد کند.
تشریح فرآیند رجیستری گوشیها
فلاح جوشقانی درباره فرآیند اجرای رجیستری هم عنوان کرد: پیش از هر اقدامی باید اطلاعات IMEI گوشیهای فعال کنونی را جمع‌آوری کنیم تا در راستای رجیستری با محدودیتی مواجه نشوند و فعال بمانند. نحوه استعلام‌گیری (پیامک، تماس یا ussd) توسط مردم در مراکز عرضه را هم از طریق بسته اطلاع‌رسانی در آینده شرح می‌دهیم.
وی افزود: نحوه اطلاع‌رسانی به این شکل است که ابتدا مشترکان اطلاعات IMEI گوشی و شماره تلفنهای همراه‌شان را به درگاه‌های انتخاب شده، ارائه می‌کنند تا در بانک داده ثبت شود. بعد از این مرحله هر زمان گوشی آنها روشن شود، شبکه اپراتور از بانک داده طراحی شده توسط ستاد مبارزه و وزارت صنعت استعلام می‌گیرد که ببیند ترکیب شماره IMEI و شماره در آنجا ثبت شده است یا خیر.
او یادآور شد: اگر شناسه یکتا در بانک داده آنها ثبت شده باشد، سرویس‌دهی اپراتور به آن مشترک آغاز میشود در غیر این صورت به او مهلت داده میشود تا فرآیند ثبت را طی کند و در واقع از لیست سفید به خاکستری می‌رود. اما اگر باز هم در آن بازه زمانی به سمت ثبت نرفت، گوشی او از دریافت سرویس در شبکه اپراتورها منع میشود.
معاون رگولاتوری با تأکید بر اینکه زمان اجرای قطعی رجیستری را نمی‌دانم، گفت: در اولین جلسه‌ای که وارد این بحث شدم، اعلام کردم که اجرای این طرح از نظر من یک سال زمان نیاز دارد و لذا الان هم فکر می‌کنم تا نیمه اول سال آینده رجیستری اجرایی شود.