مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....مجله مطالب خواندنی
سبک زندگی، روانشناسی، سلامت،فناوری و ....آیا خداوند ظلم می کند؟
[ad_1]امیر مومنان علی علیه السلام در نهج البلاغه بارها به مفهوم عدل الهی اشاره کرده اســت و خداوند را عاری از ظلم و ستم معرفی می نماید: «برتر از آن اســت که بر بندگانش ظلم کند، و در میان بندگانش قیام به قسط و عدل نموده، و در حکمش عدالت را نسبت به آنها مراعات کرده اســت».
فرآوری: حامد رفیعی - بخش نهج البلاغه تبیان
تبار شناسی مفهوم عدالت
عدل یعنی انصاف و این که به هر فرد آنچه اختصاص به او دارد بدهی و از او هر آنچه که باید گرفت بگیری . امام علی علیه السلام در معنای عدل می فرماید: «العدل وضع کل شیء موضعه؛ عدالت، آن اســت که هر چیزی در جای خودش قرار گیرد.» و یا «العدل اعطاء کل ذی حق حقه؛ عدالت، آن اســت که حق هر صاحب حقی، داده شود.»
مرحوم علامه طباطبائی معنای اصلی عدالت را اقامه مساوات میان امور می داند. به هر امری آنچه سزاوار ست بدهی، تا همه امور مساوی شود و هر یک در جای خود که مستحق آن اســت قرار گیرد. عدل الهى که از اصول دین اسلام اســت را مى توان به دو بخش عدل تکوینى و تشریعى تقسیم نمود:
عدل تکوینى
عدل تکوینی آنست که نظام آفرینش بر اساس عدل و داد استوار اســت.
«و اشهدا انه عدل عدل و حکم فصل؛ گواهی می دهم که او عادل اســت. عادل و داوری اســت پایان دهنده خصومتها».
جهان، موزون و متعادل اســت و هیچ نشانه اى از عدم تعادل و آشفتگى در ساختمان جهان هستى مشاهده نمى گردد.
عدل تشریعى
منظور از عدل تشریعى این اســت که تمام قوانین آسمانى که از طریق پیامبرانش بر مردم ابلاغ شد بر پایه ى عدل خداوندى اســت یعنى احکام و تکالیف صادره از جانب او متناسب با میزان استعداد و توان بندگان اســت، به گونه اى که حکم تکلیفى در وقت اضطرار و ناتوانى با سایر اوقات که از هر حیث گشایشى در انجام آن اســت کاملا متفاوت اســت، لذا ذات اقدس حق به مقتضاى قدرت و وسع انسان او را تکلیف مى کند چنانکه در قرآن کریم مى خوانیم: «لا نکلف نفسا الا وسعها ؛ هیچکس را جز به مقدار توانائیش تکلیف نمى کنیم.» همچنین یکى از مصادیق عدل تشریعى، عدل الهى در رستاخیز اســت و مقصود این اســت که حقتعالى در روز قیامت، اعمال بندگان را از روى عدالت خویش مورد رسیدگى قرار مى دهد.
خداوند نیازی به ستم کردن ندارد!
در روایات اسلامی اهمیت زیادی به شناخت «عدل الهی» و مسائل بسیاری که از آن سرچشمه می گیرد داده شده اســت به طوری که از مجموع آنها روشن می شود که مسأله عدل الهی مطلبی بوده که همه به آن اذعان داشته اند و از فطریات و ضروریات وجدان انسانها محسوب می شود. اصل عدل زیر بنای بسیاری از مسائل کلامی بشمار می رود و در ابواب مختلف به آن استناد می شود. قدمت این مسئله به زمان حضرت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله بر می گردد. شیخ صدوق از حضرت علی علیه السلام روایت کرده که فرمود:
«العدل وضع کل شیء موضعه؛ عدالت، آن اســت که هر چیزی در جای خودش قرار گیرد.» و یا «العدل اعطاء کل ذی حق حقه؛ عدالت، آن اســت که حق هر صاحب حقی، داده شود.»
روزی پیامبر صلی الله علیه و آله در مسجد نشسته بود، مردی یهودی وارد شد و پرسشهایی را در زمینه توحید و صفات خدا مطرح نمود، و از آن جمله پرسید: آیا پروردگار تو ستم می کند؟ پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمود: خیر، یهودی گفت: به چه دلیل؟ پیامبر پاسخ داد: «لعلمه بقبحه و استغنائه عنه»؛ چون به زشتی ظلم آگاه اســت، و نیازی به انجام آن ندارد. یهودی گفت: آیا در این باره از جانب خدا مطلبی بر تو نازل گردیده اســت؟ پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمود: آری، آنگاه آیاتی از قرآن را برای او تلاوت نمود.
کلام آخر
امیر مومنان علی علیه السلام در نهج البلاغه بارها به مفهوم عدل الهی اشاره کرده اســت و خداوند را عاری از ظلم و ستم معرفی می نماید: «ارتفع عن ظلم عباده، وقام بالقسط فی خلقه، و عدل علیهم فی حکمه؛ برتر از آن اســت که بر بندگانش ظلم کند، و در میان بندگانش قیام به قسط و عدل نموده، و در حکمش عدالت را نسبت به آنها مراعات کرده اســت».
مولای متقیان در جای دیگر می فرماید: «و اشهدا انه عدل عدل و حکم فصل؛ گواهی می دهم که او عادل اســت. عادل و داوری اســت پایان دهنده خصومتها».
در حدیث معروفی از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می خوانیم: "بالعدل قامت السموات والارض" «تمام آسمانها و زمین با عدالت بر پا اســت». روشن اســت که عدالت در اینجا به معنی وسیع کلمه یعنی قرار دادن هر چیزی در جای خود به کار رفته اســت که هم عدالت درباره بندگان را شامل می شود و هم عدالت و نظم را در مجموعه جهان هستی.
منابع:
- قرآن کریم؛ سوره هاى انعام، اعراف و مومنون، به ترتیب آیات 40 - 62 - 153.
- نهج البلاغه ،صبحی صالح ، خطبه ى185، 214 ،37 ؛ کلمات قصار 477.
- دانش نامه امام علی علیه السلام ، ج 7، ص 68. (زیر نظر علی اکبر صادقی رشاد).
- توحید صدوق، شیخ صدوق، ص 398-397
- تفسیر المیزان، علامه طباطبائی ، ج 12، ص 276
[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان
عبارات مرتبط
کلماتی برای این موضوع
آیا برای جبران حق الناس میشود قرآن ختم کرد و …آیا می توانم در ماه مبارک رمضان یک دور ثواب ختم قرآن را برای از بین بردن حق الناس هایی پس از خیانت به شوهرم آیا خدا مرا میبخشد؟ شهر سوالسلام دوست عزیز حمید آقا شما بر چه اساسی از جایگاه خدا سخن می گویید ؟ شما دلیل و سندی اصلا نگران نباشید، همه انسانها به بهشت می …آیا میدانید که در روز قیامت خداوند آنقدر میبخشد که شیطان هم وسوسه می شود که خداوند او آیا می توان در خانه مرغ تخمگذار نگهداری کرد؟مرغها جانوران کم خرجی هستند اصلی ترین دغدغه در نگهداری مرغ، جای آن است مرغها را می زمانی که نفرین اثر می کند بسیاری از افراد در مقابل گفتار و رفتارهای خوب دیگران خوشحال می شوند و واکنش های مثبتی واقعا خداوند همه گناهان را می بخشد؟آیا واقعاً خدا همه گناهان را میبخشد و آیا در آیات یا روایات چنین بیان شده است؟عشق واقعی بنام خدا حرفهای خودمانی آیا به دنبال عشقید ؟ ایا می خواهید که زندگی مملو ازعشق و آیا حیوانات و جمادات در قیامت محشور می شوند؟نعمت های بهشتی برای کسانی آفریده شده اند که پرهیزگارند و از خدا می ترسند قرآن نعمت های بررسی نقش حضرت عیسی علیه السلام در حکومت …بررسی نقش حضرت عیسی علیه السلام در حکومت جهانی اسلامی امام عصرعج آیا امام زمان و الف آیا مسئولان ارشد ناجا خبر دارند در آموزشگاه های آیا مسئولان ارشد ناجا خبر دارند در آموزشگاه های رانندگی چه می گذرد؟
لینک منبع :آیا خداوند ظلم می کند؟