برای دانستن مضرات سوسیس و کالباس با دلگرم همراه باشید.
یکی از نمونههای مواد غذایی است که به راحتی آماده مصرف میشود و در عین حال بسیار خوشمزه است و به همین دلیل طرفداران زیادی در میان مردم دارد. اما افزایش استقبال مصرف کنندگان از انواع سوسیس و کالباس، در شرایطی مشاهده میشود که بسیاری از متخصصان تغذیه، به مضرات مصرف این نوع مواد غذایی اشاره میکنند.
این در حالی است که مصرف نوشابهها، سوسیس و کالباس نیز همپای این مواد هر روز افزایش مییابد به همین علت اغلب کودکان و نوجوانان با مشکل کمبود آهن، روی و انواع ویتامینها مواجه هستند و رشد آنها به طور کامل انجام نمیشود.
سیدضیاءالدین مظهری متخصص تغذیه در این رابطه میگوید: 2 مسأله اصلی در موضوع استفاده از سوسیس و کالباس وجود دارد که سوسیس و کالباس از چه موادی تهیه میشود و در تهیه این فرآورده آیا از استانداردهای تعیین شده، تبعیت میکنند.
تمام محصولات موجود در بازار در کارخانههای نامآور تولید نمیشود، مشخص نیست سوسیس و کالباسهای فلهای موجود در بازار با چه مواد اولیهای و در چه اماکنی تولید میشود و نباید میزان مصرف مواد نگهدارنده نیترات و نیتریت در این مواد از میزان استاندارد بیشتر باشد و مدت نگهدارندگی آنها نیز نباید افزایش یابد. این مواد توان دفاعی بدن را تحت فشار قرار میدهد و موجب هجوم اسیدهای چرب اشباع شده، میشود و عوارض آن به صورت بیماریهای قلبی، عروقی و سرطانها بروز میکند. مصرف استاندارد مواد نگهدارنده مسئلهای ایجاد نمیکند اما بیش از آن خطرناک است.
این غذاها که با تبلیغات رنگارنگ و پرفریب فرد را مجاب به خوردن آن میکند مضراتی برای بدن دارد که در دراز مدت آسیب جدی به سلامتی او وارد میکند.
سرطانزا بودن سوسیس و کالباسها واقعیتی است که کارشناسان تغذیه وزارت بهداشت نسبت به آن اخطار دادهاند. بررسیهای این کارشناسان نشان میدهد میتوان فستفود و سوسیس و کالباس سالم در اختیار داشت اما در حال حاضر از وجود آن بیبهرهایم و البته این در حالی است که متخصصان تغذیه تاکنون تذکرات بسیاری بویژه به کارگاهها و تولیدکنندگان این فراوردههای گوشتی دادهاند که بعضی از شرکتها تولید خود را در مسیرهای دیگری بردهاند.
دکتر مرتضی صفوی مدیر کل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و دبیر علمی کنگره تغذیه ایران در گفتوگو با ایران با تأکید بر اینکه مصرف سوسیس و کالباس بیش از یک بار در ماه سرطانزاست میگوید: سوسیس و کالباس و غذاهای آماده نباید بیش از یک نوبت در ماه مصرف شود، زیرا مصرف بیش از حد این مواد به سبب نوع پخت و چربیهای موجود در آن سرطانزاست.وی ادامه داد: بسیاری از خانوادهها به سبب تهیه آسان و همچنین ارزان بودن سوسیس و کالباس این ماده غذایی را در لیست تغذیه خود قرار میدهند درحالی که عادت به مصرف سوسیس و کالباس عوارض بسیاری را به دنبال دارد که سرطان معده از مهمترین آنها تلقی میشود.
وی با بیان اینکه تولیدکنندگان سوسیس و کالباس برای ماندگاری آن و همرنگ شدن با گوشت اقدام به اضافه کردن نیترات و نیتریت به آن میکنند.
گفت: این ماده به سبب اینکه ماندگاری سوسیس و کالباس بالا برود و رنگ آن را صورتی کند به آن اضافه میشود اما زمانی که این دو ماده حرارت داده میشوند، به نیتروزامین که مادهای سرطانزا است، تبدیل میشوند. به همین خاطر معمولاً ویتامین ث را به این فراورده اضافه میکنند تا از شکلگیری نیتروزامین طی عمل گوارش جلوگیری کند. دکتر صفوی نیاز بدن انسان به نیترات و نیتریت را ۱۲۰ پیپیام در ماه اعلام کرد و
گفت: متأسفانه شرکتهای تولیدکننده سوسیس و کالباس بیش از حد مجاز و به خاطر صورتی شدن رنگ سوسیس و کالباس اقدام به اضافه کردن این دو ماده میکنند و مصرف سوسیس و کالباس چندبار در ماه سبب بروز انواع سرطان در انسان میشود.
این کارشناس تغذیه با بیان اینکه انسانهایی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است زودتر آسیب میبینند ادامه داد: پیشنهاد میکنیم اشخاص سالمند و کودکان که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیفتر از دیگران است از مصرف فراوردههـــــای گوشتی بخصوص سوسیس و کالباس اجتناب کنند.مدیر کل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت با بیان اینکه باید از غذاهای سنتیمان استفاده کنیم ادامه داد: غذاهای سنتی بسیار سالمتر از فست فودها می باشند و باید خوردن غذاهای اصیل ایرانی را در جامعه ترویج داد و کمتر از سوسیس و کالباس در سبد غذایی خانواده استفاده شود.
1-سوسیس، فشار خون را بالا میبرد
کارشناسان تغذیه در انگلیس هشدار دادند مقدار نمک موجود در اکثر سوسیسها بیشتر از نمکی است که در یک پاکت چیپس وجود دارد. گروهی از متخصصان تغذیه به مطالعه روی محتوای نمک موجود در گوشت تازه، گوشت منجمد و سوسیسها پرداختند و متوجه شدند از بین 246 محصول مختلف سوسیس که در این کشور توزیع میشود مقدار نمک موجود در آنها بیشتر از نمک یک پاکت چیپس است.
در واقع برای هر 50 گرم گوشت فراوری شده در هر وعده خطر بیماریهای قلبی تا 42 درصد افزایش مییابد و خطر دیابت نیز تا 19 درصد بالاتر میرود.
این متخصصان میگویند وقتی فردی در روز فقط 2 عدد سوسیس به عنوان وعده غذایی مصرف میکند، حدود نیمی از حداکثر مقدار مجاز مصرف روزانه نمک را دریافت کرده است. این کارشناسان تاکید دارند که گرانتر بودن کالا به معنی سالمتر بودن آن نیست، چون در برخی موارد حتی محصولات گرانتر، نمک بیشتری دارند.
نمک فشار خون را بالا میبرد و منجر به سکته مغزی، حمله قلبی، پوکی استخوان و بیماریهای کلیوی میشود به همین خاطر هر فرد مجاز نیست که بیش از 6 گرم نمک در روز مصرف کند.
2- سوسیس و کالباس؛ مضر برای پوست
در سالهای اخیر استفاده از فرآوردههایی چون سوسیس و کالباس به صورت چشمگیری افزایش یافته است. این در حالی است که این مواد در کنار طعم جذب کنندهی خود، مضرات فراوانی خواهند داشت.
دکتر فرید صفر، پژوهشگر بیماریهای پوستی گفت: مصرف زیاد سوسیس و کالباس ممکن است در مواردی کهیر ایجاد کند اما در بیشتر موارد تشدید کنندهی برخی بیماریهای پوستی از جمله خارش و یا بیماریهای حاد پوستی است.
بیشترین عامل تحریک کنندگی این مواد، فلفل، ادویه و مواد رنگی و افزودنی است که در آن به میزان زیاد وجود دارد بنابراین به افرادی که سابقه بیماریهای پوستی، خارش یا کهیر دارند، توصیه میشود مصرف این قبیل فرآوردهها را به حداقل برسانند و ترجیحاً از مصرف آنها خودداری کنند.
ضمناً در بسیاری از موارد اطمینانی از سلامت گوشت مصرفی در این فرآوردهها نیز وجود ندارد.
3- خطر بروز سرطان مثانه با مصرف سوسیس و کالباس
مصرف سوسیس و کالباس خطر بروز سرطان مثانه را 30 درصد افزایش میدهد. محققان تاکید کردند: مواد افزودنی که در گوشتهای فرآوری شده شامل سوسیس و کالباس استفاده میشوند، خطر ابتلا به این سرطان را تشدید میکنند. محققان در تشریح این اثرگذاری، متذکر شدند که نمکهایی مثل نیتریت سدیم و نیترات سدیم در این غذاها میتوانند با اسید معده واکنش انجام داده و در طول فرآیند هضم و جذب غذا، مواد سرطانی را تشکیل دهند.
در این پژوهش دانشمندان انستیتو ملی سرطان در راکویل آمریکا، رابطه بین مصرف افزودنیهای گوشتی و خطر بروز سرطان مثانه را مورد ارزیابی قرار دادند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا به نقل از روزنامه تلگراف، دکتر آماندا کروس محقق اصلی در این پژوهش یادآور شد که انجام مطالعات بیشتر در این زمینه ضروری است. البته چندین پژوهش دیگر نیز وجود این رابطه را تایید کرده است.
کالباس
4- سوسیس و کالباس باعث ابتلا به بیماریهای ژنتیکی میشود
محمد تقی اکبری، رئیس انجمن ژنتیک ایران میگوید: مصرف سوسیس و کالباس قطعاً در ابتلا به بیماریهای ژنتیکی اثر دارد، البته این ابتلا به مرور اتفاق میافتد.
میزان بیماریهای ژنتیک در ایران نظیر سایر کشورهاست و در مواردی به دلیل ازدواج خویشاوندی بیشتر از سایر کشورها میباشد. امکانات موجود برای تشخیص و شناسایی بیماریهای ژنتیکی به این صورت است که سازمان بهزیستی مراکز مشاوره ژنتیک برای بیماریهای ژنتیک طی دهه گذشته در استانهای مختلف ایجاد کرده است و مراکز بهداشت سراسر کشور نیز به بیماریهای ژنتیک پرداختهاند.
در حال حاضر حداقل 13 تا 16 هزار بیماری ژنتیکی وجود دارد که برخی از آنها شیوع بالا دارد و شیوع برخی خیلی پایین است. متأسفانه آمار دقیقی از همه مبتلایان به بیماریهای ژنتیکی نداریم؛ اما در مورد بیماریهای غربالگری شده مانند تالاسمی میتوان آمار داد.
مصرف زیاد سوسیس و کالباس ممکن است در مواردی کهیر ایجاد کند اما در بیشتر موارد تشدید کنندهی برخی بیماریهای پوستی از جمله خارش و یا بیماریهای حاد پوستی است
بیماریهای ژنتیکی 2 دسته هستند: این بیماریها یا ارثی هستند و از پدر و مادر به ارث میرسند یا بر اثر جهش جدید در ژن فرد به وجود میآید. به عنوان مثال آکندروپلازی که کوتاهی قد را موجب میشود، دوسوم به علت جهش جدید در ژن ایجاد میشود. یکسوم افرادی که به هموفیلی مبتلا میشوند بر اثر جهش جدید است و قبلاً پدر و مادر فرد به آن مبتلا نبودهاند.
سیدضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه در این رابطه میگوید: مصرف بیش از حد مواد افزودنی در سوسیس و کالباس خطرناک است و رادیکالهای آزاد که بر اثر استفاده از این مواد به وجود میآید، میتواند اطلاعات DNA را تغییر دهد و یک سلول سالم را به سمت سرطانی شدن سوق دهد. افرادی که در دوره رشد قرار دارند نیازمند 4 گروه اصلی نان، غلات، سبزی و میوه هستند. هر روزه هر فرد به سبزی پخته یا خام300 تا 700 گرم و میوه 200 تا 400 گرم نیاز دارد. بهبود روش زندگی و مناسب بودن مواد غذایی روی رفتار ژنها تأثیر میگذارد.
5- دشمنی سوسیس و کالباس با قلب
تحقیقات تازه حاکی از آن است که گوشتهای فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس به سلامت قلب آسیب میرساند.
به گزارش هلثدینیوز، بررسیهای دانشمندان دانشگاه هاروارد نشان میدهد که چربیهای گوشت قرمز موجود در گوشتهای فرآوری شده عامل خطری برای بیماریهای قلبی است. واژه گوشت فرآوری شده به هر گوشتی اشاره میکند که با دودی شدن، نمک سود کردن و اضافه کردن مواد شیمیایی خاص و مواد نگهدارنده تهیه میشوند. همبرگر، سوسیس، کالباس و ژامبونها جزو گوشتهای فرآوری شده هستند.
برای کاهش خطر حملات قلبی و دیابت افراد باید از مصرف زیاد گوشتهای فرآیند شده اجتناب کنند. به عنوان مثال نباید زیاد در وعدههای غذایی خود هاتداگ، سوسیس و یا کالباس بخورند. مصرف این غذاها نباید بیش از یک بار در هفته باشد.
طبق تحقیقات دانشمندان دانشگاه هاروارد روی یک میلیون و دویست هزار نفر که نتایج آن در کنفرانس انجمن قلب آمریکا مطرح شد، مشخص شد 23 هزار و هشتصد نفر از این افراد دچار بیماریهای قلبی بوده و 2 هزار و دویست نفر هم به سکته مبتلا شده و 10 هزار نفر دیابت داشتند.
مصرف بیش از حد مواد افزودنی در سوسیس و کالباس خطرناک است و رادیکالهای آزاد که بر اثر استفاده از این مواد به وجود میآید، میتواند اطلاعات DNA را تغییر دهد و یک سلول سالم را به سمت سرطانی شدن سوق دهد
محققان در این بررسی دریافتند که افرادی که گوشت قرمز فراوری نشده مصرف میکردند به طور قابل توجهی کمتر در معرض خطر بیماریهای قلبی و دیابت قرار داشتند. اما در هر حال خوردن گوشتهای فرآیند شده با افزایش خطر ابتلا به این دو بیماری ارتباط داشت. در واقع برای هر 50 گرم گوشت فراوری شده در هر وعده خطر بیماریهای قلبی تا 42 درصد افزایش مییابد و خطر دیابت نیز تا 19 درصد بالاتر میرود.
به گفته محققان وجود نمک، مواد شیمیایی نگهدارنده و چربی دلیل ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت است. خوب است بدانیم که هم گوشتهای فراوری شده و هم سایر غذاها نظیر کره و پنیری که دارای چربیهای اشباع باشند با ابتلا به بیماریهای مزمن ارتباط دارند و باید در مصرف آنها محدودیت وجود داشته باشد.
مضرات سوسیس و کالباس همردیف سیگار
نیترات و نیتریت موجود در فراوردههای گوشتی از جمله سوسیس و کالباس در بدن انسان تبدیل به نیتروزامین میشود که این ماده خطرناک در سیگار نیز وجود دارد و سبب کاهش میزان آنتیاکسیدان در بدن میشود و انسان را در معرض بیماریهای کشندهای چون سرطان قرار میدهد. دکتر احمد ساعدی متخصص تغذیه و استاد دانشگاه با بیان این موضوع تأکید کرد تا زمانی که کیفیت غذاهای فراوری شده در کشورمان به حد استاندارد نرسد به هیچ عنوان پیشنهاد نمیکنیم که خانوادهها از این نوع غذاها بخصوص سوسیس و کالباس استفاده کنند.
وی ادامه داد: این موادغذایی متأسفانه از ضایعات گوشت که در کشتارگاهها کنار گذاشته میشوند درست میشوند و این ضایعات توسط خودروهای نیسان در یک مسافتهای طولانی به کارگاهها و کارخانههای تولید سوسیس و کالباس منتقل میشود و تولیدکنندگان نیز برای آنکه آلودگی و همچنین فساد این ضایعات گوشتها را از بین ببرند اقدام به اضافه کردن نیترات و نیتریت میکنند.
وی افزود: اگرچه روی این فراوردهها درصد گوشت آن نوشته شده است ولیکن این درصد در اکثر موارد نادرست است. متأسفانه بسیاری از خانوادهها اعلام میکنند به سبب کمبود وقت نمیتوانند برای پخت غذا زمان بگذارند و به همین خاطر هر روز از ساندویچ و غذاهای فراوردههای گوشتی استفاده میکنند باید به این اشخاص اخطار داد از این نوع غذاها استفاده نکنند زیرا این نوع غذاها از میزان پروتئین پائینی برخوردارند و زمینهساز بیماریهای خطرناکی از جمله سرطان در بدن میشوند.
گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی دلگرم
مرجان امینی