روزه‌داری و باید و نباید‌های مصرف دارو

از جمله این افراد می‌توان به بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و بعضی از مبتلایان به دیابت نوع 2، بیماران دیالیزی، افراد مبتلا به فشارخون‌های کنترل نشده، افراد مبتلا به زخم فعال معده یا اثنی عشر، افرادی که کلیه‌هایشان سنگسازی مکرر دارد، مبتلایان به نارسایی قلبی، افراد مبتلابه آسم شدید و در نهایت زنان باردار اشاره کرد. در این افراد نباید هیچ گونه تغییری در رژیم درمانی و غذایی ایجاد شود؛ اما در مورد دیگران با توجه به این که داروهای خوراکی فقط در فاصله افطار تا سحر می‌توانند مصرف شوند برای روزه‌داری لازم است تغییراتی در رژیم دارویی بیماران اعمال شود. به این منظور ساده‌ترین حالت، تغییر دفعات و زمان مصرف دارو به صورت یک‌بار در روز موقع افطار است.

با وجود این در مورد برخی دارو‌ها، این حالت می‌تواند به تغییر در اثربخشی یا تحمل بیمار نسبت به دارو منجر شود؛ مثلا در مورد داروی پروپرانول جذب دوز مصرفی در صبح نسبت به دوز شب سریع‌تر است یا انالاپریل (داروی کنترل فشار خون) تک‌دوز شب، اثر‌بخشی بیشتری بر فشار خون شبانه دارد، اما باعث افزایش فشار خون طی روز می‌شود.

این یعنی اثربخشی دارو گاهی به زمان مصرف آن بستگی دارد. پس بیماران قبل از هرگونه تغییر در رژیم دارویی خود باید با پزشک و داروساز خود مشورت کنند.

روزه‌داری باعث ایجاد برخی تغییرات در ریتم فیزیولوژیک یا روندهای طبیعی بدن انسان می‌شود. مثلا فعالیت اعصاب سمپاتیک کاهش و فعالیت‌های آنزیم‌های کبدی افزایش می‌یابد. همچنین حجم غذای مصرفی و میزان مصرف مایعات بویژه چای همراه با وعده‌های سحری و افطار بیشتر می‌شود. این تغییرات به نوبه خود می‌توانند با مکانیسم‌های مختلف از تاثیر دارو بکاهند یا با تغییر در میزان یا سرعت جذب دارو باعث افزایش سطح خونی یک دارو و تبعات ناشی از آن شوند.

مثلا تانن موجود در چای می‌تواند باعث کاهش جذب ترکیباتی مثل آهن وکلسیم شود یا مصرف غذاهای چرب می‌تواند منجر به تاخیر در جذب اشکال آهسته رهش داروها شوند.

در مدت روزه‌داری، ترشح اسید در روز نسبت به شب افزایش چشمگیری می‌یابد. لذا به بیماران دارای زخم مزمن فعال توصیه شود تا حد امکان از روزه‌گیری خودداری کنند. همچنین برای جلوگیری از بروز مشکل یبوست باید در فاصله افطار تا سحر تا حد امکان از مایعات استفاده کرد و غذاهای حاوی فیبر بخصوص میوه‌ها را در رژیم غذایی گنجاند. برای بیماران مبتلا به یبوست استفاده از ملین‌های حجم‌دهنده مثل پسیلیوم نسبت به بقیه ارجحیت دارد.

در صورت بروز اسهال نیز به علت خطر دهیدراتاسیون (از دست دادن آب)، روزه‌داری به هیچ وجه صحیح نیست.

گرسنگی با تاثیر بر فعالیت اعصاب سمپاتیک، باعث کاهش مشکلات بیماران مبتلا به فشار خون می‌شود. معمولا در این بیماران ممکن است پزشک برای جلوگیری از دهیدراتاسیون، داروهای مدر بیمار را با داروهای دیگر جایگزین کند؛ اما در صورت عدم امکان این تغییر بهتر است از دیورتیک‌ها فقط بلافاصله بعد افطار استفاده شود.

در مورد بیماران تنفسی نیز در صورت مصرف کورتون‌های خوراکی بهتر است دوز روزانه یکجا بعداز افطار میل شود تا بیمار کمتر دچار مشکلات گوارشی شود.

در نهایت این که مهم‌ترین موضوعی که بیماران باید مدنظر داشته باشند این است داروها براساس شرایط خاص هر بیمار تجویز می‌شوند. بنابراین هرگونه تغییر خودسرانه در رژیم دارویی زیانبار است و در این خصوص باید فقط نظر پزشک معالج و داروساز را ملاک قرار داد.

دکتر کاوه سالارمند

داروساز

لینک منبع :روزه‌داری و باید و نباید‌های مصرف دارو

روزه‌داری و باید و نباید‌های مصرف دارو - جام جم آنلاین jamejamonline.ir/sara/.../روزه‌داری-و-باید-و-نباید‌های-مصرف-دارو‎Cachedروزه‌داری و باید و نباید‌های مصرف دارو. سه شنبه 1 تیر 1395 ساعت 05:30. امروزه ثابت شده در صورت مدنظر قرار دادن ملاحظات لازم، روزه‌داری تداخلی با درمان بعضی از ... باید و نبایدهای روزه‌داری برای افراد بیمار - جام جم آنلاین jamejamonline.ir/sara/.../باید-و-نبایدهای-روزه‌داری-برای-افراد-بیمار‎Cached7 ژوئن 2017 ... تصویر باید و نبایدهای روزه‌داری برای افراد بیمار .... آنها باید داروهای خود را به طور مرتب مصرف کنند و در صورت تشدید علائم به پزشک معالج مراجعه ... روزه‌داری و باید و نباید‌های مصرف دارو - جام جم آنلاین 77.104.65.15/sara/.../روزه‌داری-و-باید-و-نباید‌های-مصرف-دارو‎Cached21 ژوئن 2016 ... امروزه ثابت شده در صورت مدنظر قرار دادن ملاحظات لازم، روزه‌داری تداخلی با درمان بعضی از بیماری‌ها ندارد. اما انجام این فریضه برای گروهی از بیماران ... باید و نبایدهای مصرف دارو در ماه رمضان - صبحانه آنلاین ... sobhanehonline.com/fa/.../باید-و-نبایدهای-مصرف-دارو-در-ماه-رمضان‎Cached27 مه 2017 ... کارشناس تجویز و مصرف منطقی دارو گفت: مصرف قرص‌های ضدبارداری در ماه ... و مصرف منطقی داروی دانشگاه همدان در خصوص مصرف داروها در ایام روزه داری ... مصرف دارو و روزه داری ejournal.sums.ac.ir/33/ramezan/daroo.html?print=true‎Cachedدر طول ارزیابی پزشکی تمام تغییرات لازم در رژیم غذایی و دارویی بیماران باید اعمال شود تا بیمار بتواند روزه‌داری را زمانی آغاز کند که در شرایطی پایدار به سر می‌برد و ... کارشناس تجویز و مصرف منطقی دارو مطرح کرد باید و نبایدهای مصرف ... www.farsnews.com/newstext.php?nn=13960306000184‎Cached6 مارس 1996 ... باید و نبایدهای مصرف دارو در ماه مبارک رمضان/ بدون مشورت پزشک ... و مصرف منطقی داروی دانشگاه همدان در خصوص مصرف داروها در ایام روزه داری اظهار کرد: ... باید‌ها و نباید‌های مصرف دارو در ایام روزه داری - خبرلند khabarland.com/.../باید‌ها-و-نباید‌های-مصرف-دارو-در-ایام-روزه-داری-1‎Cached31 مه 2017 ... باید‌ها و نباید‌های مصرف دارو در ایام روزه داری یکی از دغدغه‌های بیماران در ماه ... بیمارانی که تک دوز دارو را در طول شبانه روز مصرف می‌کنند، گفت: باید ... میهن مگ - باید ها و نباید های مصرف دارو در ایام روزه داری https://mihanmag.com/.../باید_ها_و_نباید_های_مصرف_دارو_در_ایام_روزه_داری‎Cached30 مه 2017 ... فراهم می کند که مراقبت های بهداشتی پزشکی, گروه علمی باشگاه روزنامه نگاران جوان و با آغاز ماه رمضان بیماران باید مشورت با داروساز یا پزشک به ... باید و نبایدهای مصرف دارو در ماه رمضان - صبحانه انلاین | خبر فارسی khabarfarsi.com/u/38953708 27 مه 2017 ... قطع خودسرانه مصرف دارو در ایام روزه داری عوارض زیادی به همراه دارد. دکتر شیما نصراله ... باید و نبایدهای روزه داری برای بیماران دیابتی. داروهای خوراکی ... روزه داری و مصرف دارو • پرتال تعاون www.taavonportal.ir/روزه-داری-و-مصرف-دارو/‎Cached6 ژوئن 2017 ... یکی از دغدغه های بیماران در ماه رمضان روزه داری و چگونگی مصرف دارو می باشد، در ... نکته اصلی که باید به آن اشاره کرد آن است که بارداری، شیردهی و برخی از ... بیماران نباید بدون مشورت با داروساز یا پزشک معالج خود، اقدام به قطع دارو، ...