امروز، روز جهانی قلب است. دکتر نیلوفر سمیعی، متخصص قلب و عروق در آستانه این روز در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: کودکان، قلب تپنده زندگی ما هستند. اگر بتوانیم از کودکی سبک زندگی سالم را به آنها آموزش دهیم و با عاداتی که سبب محافظت از بدن و قلب‌شان میشود، آشنایشان کنیم در طول دوران زندگی از بیماری‌های مختلف دور می‌مانند و در بزرگسالی با بیماری قلبی مواجه نمی‌شوند.
بیماری‌های قلب و عروق از شایع‌ترین عوامل مرگ و میر در جهان محسوب میشود. این متخصص می‌گوید: ابتلا به بیماری‌های قلبی با تغییر سبک زندگی قابل پیشگیری است، در حالی که برخی عوامل قابل تغییر نیست. این بیماری با افزایش سن و در مردان بیشتر دیده میشود. همچنین ژنتیک و سابقه بیماری‌ها هم عواملی هستند که ناخواسته فرد را در معرض ابتلا قرار می‌دهد، اما فراموش نکنیم سبک زندگی سالم و کنترل و چکاپ در سنین جوانی از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند.
ماده غذایی‌ای که بدنام شده
سبک زندگی سالم یعنی این که بدانید کدام ماده غذایی سلامت بدن ما را تهدید نمی‌کند. این متخصص تاکید می‌کند: یکی از عوامل برای محافظت از قلب، رژیم غذایی سالم و متعادل است. مصرف مواد قندی، کربوهیدرات‌ها و فست‌فود‌ها که این روزها رایج شده است، سلامت قلب را به خطر می‌اندازد. تخم‌مرغ به عنوان ماده غذایی‌ای که این روزها بدنام شده، خیلی بهتر از فست‌فودهاست. همچنین رژیم حاوی سبزیجات و میوه‌های تازه به‌خصوص میوه‌های دارای رنگ بنفش یا قرمز و مقادیر کم‌کاکائو که دارای آنتی‌اکسیدان هستند در سلامت قلب موثر است.
مصرف ماهی به صورت کبابی و آب پز و حداقل دوبار در طول هفته به دلیل وجود ترکیبات امگا و نوع پروتئین در کاهش عوارض بیماری‌های قلبی موثر است.
وی توصیه می‌کند: در صورت مصرف نکردن غذاهای دریایی بهتر است مکمل امگا 3 مصرف شود، گرچه این مکمل قابلیت‌های اساسی ماده غذایی چون ماهی را ندارد.
مصرف ویتامینD
عضو هیأت علمی مرکز قلب و عروق شهید رجایی با اشاره به این که کمبود ویتامین D باعث بروز بیماری‌های قلبی است، می‌گوید: استفاده از آفتاب مناسب در ساعاتی از روز و مصرف مکمل‌های ویتامین D میتواند در پیشگیری از بیماری‌های قلبی موثر باشد. همچنین میزان هفت تا هشت ساعت خواب در شبانه‌روز در سلامت قلب موثر است. متاسفانه الگوی زندگی ما تغییر کرده، خواب باید از ساعت ده یازده شب شروع شود. در واقع بعضی هورمون‌ها، اگر در ساعات مناسبی نخوابیم، ترشح نمی‌شوند.
پیاده‌روی یک ورزش ساده
وقتی به بیماران توصیه میشود از غذاهای پرچرب استفاده نکنند، می‌گویند پدربزرگ‌های ما روغن حیوانی مصرف می‌کردند و سال‌ها بیماری قلبی نداشتند. البته باید بپذیریم در گذشته افراد به خاطر شغل‌هایشان از نظر فیزیکی فعال بوده‌اند. حال آن که امروزه بیشتر شغل‌ها پشت میزی شده است و افراد کم‌تحرک هستند.
دکتر سمیعی می‌گوید: زندگی پرتحرک، اصل اول زندگی سالم است. هر انسان سالمی باید دست‌کم روزانه 30 تا 45 دقیقه در پنج روز هفته ورزش داشته باشد. ورزش‌هایی نظیر پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری میتواند به سلامت قلب کمک کند. پیاده روی به عنوان یک ورزش کم‌هزینه باید با سرعتی انجام شود که در صورت صحبت کردن، صدای تنفس شنیده شود. یادمان باشد اختصاص زمان برای فعالیت‌های ورزشی باید از دوران کودکی آموزش داده شود.
کنترل دیابت و چاقی
مبتلایان به فشار خون و دیابت، مستعد بیماری قلبی و مغزی هستند.
این متخصص در این باره می‌گوید: کنترل دیابت و فشار خون خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. به بیان دیگر، سلامت قلب و سایر ارگان‌های بدن به کنترل این بیماری‌ها وابسته است.
دکتر سمیعی با اشاره به این که چاقی شکمی عوارضی معادل مصرف یک پاکت سیگار در روز دارد، می‌گوید: در صورتی که نسبت دور شکم به دور باسن بیشتر باشد، فرد در معرض ابتلا به بیماری قلبی است. متاسفانه در حال حاضر چاقی در کودکان نیز دیده میشود. کنترل چاقی در کودکی به مراتب سخت‌تر از بزرگسالی است.
وی تاکید می‌کند: از سوی دیگر، پدری که سیگار می‌کشد باید منتظر باشد روزی سیگار را دست فرزند خودش ببیند. سیگار نقش اصلی در بروز بیماری‌های ریوی و قلبی دارد. با مصرف نکردن سیگار علاوه بر تضمین سلامت خود، به طور غیرمستقیم سلامت فرزندتان را تحت تاثیر قرار می‌دهید.
حکایت قلب شکسته
وقتی می‌گوییم قلب‌مان شکسته، چطور می‌توانیم از آن محافظت کنیم؟
دکتر سمیعی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: زمانی که عاملی باعث استرس، ترس یا ناراحتی میشود به دلیل ترشح هورمون‌هایی در مغز، ضربان قلب بالا می‌رود و ممکن است فشار خون بیشتر شود. در این حالت، قلب با ضربه قوی‌تری عمل می‌کند و احساسات مان را در قفسه سینه احساس می‌کنیم. البته از نظر پزشکی، بیماری‌ای به نام سندرم قلب شکسته بر اثر هیجانات در خانم‌های 50 سال به بالا بیشتر دیده میشود و به نوعی عملکرد قلب مختل میشود.
هانیه ورشوچی - جام‌جم