«ام‌اس» درد بی‌ درمان نیست

براساس آمار در ایران70 نفر به ازای هر 100 هزار نفر به ام‌اس دچار می‌شوند. ام‌اس مانند هر بیماری دیگری علائمی دارد و آگاهی از آنها و مراجعه بموقع به پزشک معالج، به‌طور قطع تاثیر شگرفی روی بهبود سریع‌تر بیماران خواهد داشت.

از سوی دیگر و به دلیل شباهت علائم ام‌اس با بسیاری از بیماری‌ها، نباید در تصمیم‌گیری نسبت به بیماری عجله کرد.

برای اطلاع از‌ ام‌اس و نشانه‌های آن با دکتر «فرزاد اشرافی»، متخصص مغز و اعصاب و دانشیار دانشکده علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی گفت‌وگو کرده‌ایم.

بیماری ام‌اس چه نوع بیماری است؟

بیماری ام‌اس نوعی بیماری سیستم اعصاب است که به‌دلیل التهاب در غلاف میلین اطراف رشته‌های عصبی رخ می‌دهد.

میلین ماده‌ای است که روی اعصاب مغز را گرفته و باعث افزایش سرعت جریان عصبی و انتقال این جریان در مغز می‌شود.

وقتی این غلاف به علت التهاب تخریب می‌شود، باعث اختلال در هدایت پیام‌های عصبی در رشته اعصاب، عملکرد حرکتی- حسی، اختلال در بینایی، تعادل و سایر سیستم‌های عصبی می‌شود.‌

شیوع این بیماری در سنین جوانی و در خانم‌ها بیشتر از آقایان اتفاق می‌افتد. علت شیوع ام‌اس در خانم‌ها تاکنون ناشناخته بوده، ولی آمارها حکایت از آن دارند که شیوع این بیماری در خانم‌ها سه برابر بیشتر از آقایان است.

ولی در این میان، درفرم عودکننده و فروکش‌کننده که از انواع بیماری ام‌اس است، آقایان سه برابر بیشتر مبتلا می‌شوند. ام‌اس در 20 تا 40 سالگی شیوع بیشتری دارد، ولی با بالا رفتن سن شیوع آن کمتر می‌شود.

شیوع بیماری ام‌اس به گونه‌ای است که در دنیا 50 نفر به ازای هر 100 هزار نفر مبتلا به این بیماری می‌شوند در حالی که در ایران این آمار بالاتر است و 70 نفر به ازای هر 100 هزار نفر به ام‌اس دچار می‌شوند.

چه عواملی باعث بروز ام‌اس می‌شود؟

علت و عوامل مختلفی در بروز ام‌اس دخالت دارند. ژنتیک یکی از این علل اصلی به‌شمار می‌رود. کسانی که یکی از خویشاوندان درجه یک آنها مبتلا به ام‌اس هستند، 3 تا 4 درصد بیشتر به ام‌اس مبتلا می‌شوند.

از دیگر عوامل می‌توان به علل تغذیه‌ای اشاره کرد. مصرف زیاد چربی و نیز کمبود ویتامین D از‌جمله مواردی است که می‌تواند مشکل‌ساز شود.

کسانی که با نور مستقیم خورشید تماس دارند کمتر در معرض ابتلا به ام‌اس قرار دارند. ‌ مصرف سیگار نیز از دیگر مواردی است که احتمال ابتلا به ام‌اس را افزایش می‌دهد به‌طوری که بویژه در خانم‌های سیگاری این احتمال تا پنج برابر بالا می‌رود.

شرایط جغرافیایی هم در ابتلا به ام‌اس نقش دارد، به‌طوری که هر چه از خط استوا دور می‌شویم، خطر ابتلا به ام‌اس بیشتر می‌شود. در این میان، شیوع ام‌اس در آسیا کمتر و در اروپای شمالی و کشورهای اسکاندیناوی بیشتر است.

چه نشانه‌هایی را باید جدی گرفت؟

ام اس نشانه های متفاوتی دارد که در افراد مختلف،باهم فرق می کند. به علائم ام‌اس معمولا حمله ام‌اسی گفته می‌شود. حمله ام‌اس به‌گونه‌ای است که یک علامت بیش از 24 ساعت طول بکشد و تا یک ماه این علامت ادامه داشته باشد و به مرور بهبود پیدا کند که به آن حمله عصبی ام‌اس می‌گویند.

به عنوان مثال خواب رفتن دست و پا که بسیاری از افراد از آن شکایت می‌کنند هنگامی می‌تواند نگران‌کننده باشد که تا 24 ساعت به‌طور مرتب ادامه داشته باشد. در واقع، این که علائم ام‌اس در چه نقطه‌ای از بدن اتفاق بیفتد، به این مرتبط است که کدام عصب درگیر شده باشد.

ازجمله علائم ام‌اس می‌توان به این موارد اشاره کرد: علائم چشمی از شایع‌ترین علامت‌هاست به‌طوری که از تاری دید خفیف تا کاهش دید ناگهانی و شدید ایجاد می‌شود، پیشرفت می‌کند و به مرور زمان بهبود می‌یابد.

علائم حسی هم از علائم دیگری است که بیشتر خود را با سوزن‌سوزن و مورمور شدن اندام‌ها نشان می‌دهد؛ فرد احساس می‌کند زیر پایش خالی می‌شود یا پای خود را روی زمین می‌کشد یا قدرت پا کم شده است.

علائم ادراری از علامت‌های دیگر است که فرد مبتلا به ام‌اس در کنترل و نگهداری ادرار دچار مشکل می‌شود.

سرگیجه، دوبینی و تاری دید، عدم تعادل و خستگی‌پذیری از دیگر علائم ام‌اس محسوب می‌شود. خستگی‌پذیری به حالتی گفته می‌شود که فرد مبتلا نسبت به افراد دیگر بیشتر احساس خستگی کرده و دچار ضعف می‌شود.

البته این حالت نوعی علامت همراه سایر علائم است. به‌طور کلی، نشانه‌های این بیماری شباهت زیادی به برخی بیماری‌های دیگر دارد و پزشک باید با آزمایش‌های دقیق، نسبت به تشخیص آن اقدام کند.

اسپاسم عضلات، اختلال جنسی و حتی اختلالات شناختی در تصمیم‌گیری و تمرکز در مسیریابی از علائم ام‌اس به شمار می‌رود.

ام‌اس را چگونه باید تشخیص داد؟

به‌خاطر گسترده بودن علائم اعصاب در بیماری ام‌اس، ممکن است تشخیص آن تا ماه‌ها و سال‌ها به تأخیر بیفتد. البته کار تشخیص این بیماری باید توسط متخصص مغز و اعصاب انجام شود.

او با گرفتن شرح‌حال از مریض و معاینه دقیق بیمار اقدام به تشخیص می‌کند. اگر پزشک در طول معاینات به ام‌اس شک کرد، با روش‌های پاراکلینیکی از قبیل ام‌آر‌آی نخاع و مغز و سایر روش‌های تخصصی می‌تواند پلاک‌های مغزی را رؤیت کند و تشخیص دهد.

گاهی گزگز دست و پاها ممکن است هیچ ربطی به ام‌اس نداشته و تنها علامت یک دیسک کمر ساده باشد. یا سرگیجه ممکن است به دلایل مشکل گوش باشد.

اگر در ام‌آر‌آی پلاک مغزی مشاهده شود، با تشخیص پزشک مغز و اعصاب باید این کار صورت گیرد تا از سایر بیماری‌های مشابه تشخیص داده شود.

بسته به این که پلاک مغزی در کدام نقطه تشکیل شده، نشانه‌ها متفاوت است به عنوان مثال، گاهی ممکن است یک دست، یک پا، دو دست، دو پا یا هر چهار اندام با هم درگیر شوند و علائم مورمور و گزگز در آنها احساس شود. در واقع، الگوی درگیری اعصاب در ام‌اس گاهی منظم نیست.

ام‌اس چند مدل دارد. مدل اول، فرم عودکننده و فروکش‌‌کننده است. در این حالت، حملات غیرقابل پیش‌بینی هستندو بعد از ماه‌ها و هفته‌ها و حتی بدون درمان به‌طور ناقص بهبود پیدا می‌کند.

مدل دوم ام‌اس، پیشرونده اولیه است که 15 درصد موارد را دربرمی‌گیرد. این حالت بیشتر در افراد بالای 40 سال ایجاد می‌شود و بیماری بدون فروکش کردن، بتدریج پیشروی می‌کند.

مدل سوم ام‌اس، پیشرونده ثانویه است که اگر پیشرونده اولیه درمان نشود، مدل عودکننده و فروکش‌کننده ممکن است به این حالت سوم تبدیل شود.

بیماران چقدر باید به درمان امیدوار باشند؟

گاهی برای درمان ام‌اس از برخی داروهای کورتونی استفاده می‌شود. بعد از آزمایش‌های صورت گرفته نیز سیر درمان سریع می‌شود. بعد از آن، دارودرمانی صورت می‌گیرد.

امروزه در داخل و خارج کشور داروهای جدید با عوارض کمتر و اثربخشی بیشتر ارائه می‌شوند و جای نگرانی برای بیماران وجود ندارد تا حدی که برخی داروها تا 70 و 80 درصد علائم بیماری را کاهش می‌دهد.

در درمان ام‌اس معمولا از داروهایی استفاده می‌شود که برخی از آنها جزء«اینترفرون‌ها» هستند. برخی نیز داروهای شیمی‌درمانی و شبیه آنها هستند و گروه دیگر نیز قرص‌های خوراکی هستند که روی گلبول‌های سفید اثر گذاشته و پروسه خودایمنی را محدود می‌کند.

علائم ام‌اس براساس شدت بیماری فرق می‌کند و مبتلایان معمولا هیچ محدودیتی برای زندگی ندارند. به طوری که مثل سایر افراد می‌توانند ورزش و فعالیت کنند.

شنا در آب ولرم یکی از بهترین گزینه‌ها برای مبتلایان به ام‌اس است. در بیمارانی که ضعف اندام دارند، فیزیوتراپی و کاردرمانی می‌تواند وضعیت آنها را بهبود بخشد و نیز استفاده از بازتوانی توانبخشی، راهکارهای غیردارویی هستند که می‌تواند شرایط زندگی مبتلایان به ام‌اس را تا حد زیادی بهتر کنند.

ندا اظهری - سیب

لینک منبع :«ام‌اس» درد بی‌ درمان نیست

«ام‌اس» درد بی‌ درمان نیست - جام جم آنلاین jamejamonline.ir/sara/.../ام‌اس-درد-بی‌-درمان-نیست‎Cached2 سپتامبر 2015 ... تصویر «ام‌اس» درد بی‌ درمان نیست. براساس آمار در ایران70 نفر به ازای هر 100 هزار نفر به ام‌اس دچار می‌شوند. ام‌اس مانند هر بیماری دیگری علائمی دارد و ... Images for «ام‌اس» درد بی‌ درمان نیست روماتیسم مفصلی‌، درد بی درمان نیست - جام جم آنلاین jamejamonline.ir/online/.../روماتیسم-مفصلی‌،-درد-بی-درمان-نیست‎Cached Similar9 آوریل 2014 ... روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است که به دلیل التهاب، درد و تورمی که در مفاصل ایجاد می‌شود، شخص مبتلا را با محدودیت حرکت و ناتوانی در ... علت و علائم بیماری ام اس (ms) و درمان آن - متخصص مغز و اعصاب تهران ... drsakhabakhsh.ir/علت-و-علائم-بیماری-ام-اسms-و-درمان-آن/‎Cachedعلت،علائم و نشانه‌های بیماری ام اس(MS) خوش خیم(خفیف) و بد خیم در مردان و زنان، راههای ... این مورد تغلب شامل احساس گزگز و سوزن سوزن شدن یا خواب رفتن و بی حسی ... برخی از افراد مبتلا به ام‌اس دچار درد می‌شوند که این دردها به دو صورت می‌تواند باشد: ... البته هنوز مشخص نیست که با توجه به این موضوع، مکمل‌های ویتامین D می‌توانند در ... ترس از بیماری ام اس! - متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات clinicbrain.com/article/MS-Phobia‎Cached Similar7 سپتامبر 2015 ... گزگز، سوزن سوزن شدن و بی حسی جزو علائم شایع بیماری ام اس است. ... بلکه یک احساس ناخوش آیند حسی است که همره با درد، خارش و سوزش می باشد. درد در این .... دلیل این توصیه این است که در بیماری ام اس، شروع درمان اورژانسی نیست. علل مرگ و میر بیماران ام اس – دکتر دونلو متخصص مغز و اعصاب سردرد و ... drdavanlou.com/علل-مرگ-و-میر-بیماران-ام-اس/‎Cached Similar... نیست بخصوص اگر در گرفتاران بیماری بدنامی به اسم ام اس باشد که خود با درد و رنج ان ... مرگ ومیر انها دور از دسترسی به همان هدف درمان و افزایش طول عمر مثمر انها نیست . ... مقوله مرگ در بیماران ام اس توسط متخصصین مغز واعصاب مورد بی توجهی واقع شده ... درد دلی از زبان گروهی اندک از بیماران ام.اس | انجمن مولتیپل اسکلروزیس ... markazi-ms.ir/news/درد-دلی-از-زبان-گروهی-اندک-از-بیماران-ا/‎Cached Similarولی تنها این من نیستم که ام.اس دارم. هزاران جوان دیگر هم این درد بی درمان را دارند. مشکل من علاوه بر بیماری، پنهان کردن و زندانی کردنم توسط خانواده ام است. آنها می پندارند ... ام‌اس - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد https://fa.wikipedia.org/wiki/ام‌اس‎Cachedاگرچه علت بیماری مشخص نیست اما مکانیزمِ اصلیِ آن آسیب زدن توسط سیستم ایمنی بدن و ... اگرچه داروهایی که برای درمان ام‌اس تجویز می‌شود اندکی موثرند اما دارای اثرات ... دید یا دوبینی)، احساس خستگی، درد شدید یا درد مزمن و مشکل در ادرار و مدفوع می‌باشد. آشنایی با 21 نکته درباره بیماری ام اس - همشهری آنلاین www.hamshahrionline.ir/details/220106‎Cached Similar24 ژوئن 2013 ... ریشه اصلی ایجاد ام اس معلوم نیست، اما پزشکان عواملی را یافته‌اند که با شیوع ام اس همراهی دارند. ام اس در نواحی ... 14- درمان ام اس: کنترل درد. حدود نیمی از ... اثرات ام اس بر چشم - ایسنا www.isna.ir/news/94012206747/اثرات-ام-اس-بر-چشم‎Cached11 آوریل 2015 ... ام اس. یک جراح و متخصص چشم با اشاره به اینکه التهاب عصب بینایی ... بیماران (MS ) اولین علامت است، گفت: شروع ناگهانی دوبینی، تمرکز ضعیف، درد چشم ... تشدید علائم به این معنی نیست که یک حمله جدید MS در فرد اتفاق افتاده بلکه ... عصب بینائی باعلائم خفیف ممکن است بدون درمان رها شوند اما علائم شدیدی که ...