جام جم سرا: وقتی یافتن روشی موثر، برای مقابله با مشکلات شایع پوست و مو ذهنتان را مشغول کرده باشد، طبیعی است که بشدت تحت تاثیر تبلیغات رسانه‌ای در این زمینه قرار می‌گیرید. در حالی که به گفته متخصصان پوست و مو چنین تبلیغاتی معمولا غیرواقعی بوده و از پشتوانه علمی برخوردار نیست. با این حال بسیاری از افراد، همچنان نمی‌دانند که کدام دسته از خدمات درمانی تبلیغی در حوزه پوست و مو، غیرعملی است.
دکتر علیرضا فیروز، متخصص پوست و مو در گفت‌وگو با جام‌جم در این باره می‌گوید: امروزه بسیاری از افراد سودجو با تبلیغات دروغین، بخصوص در بحث زیبایی پوست دکان باز کرده‌اند و خودسرانه و بدون داشتن تخصص در زمینه پوست، اقدامات درمانی انجام می‌دهند. در واقع، این افراد صدمات جبران‌ناپذیری را به سلامت افراد وارد می‌کنند.
این متخصص می‌افزاید: از آنجا که پوست وسیع‌ترین عضو بدن و بسیار حساس و دارای سلول‌های مختلف است و ساختار بسیار پیچیده‌ای دارد، افرادی باید در حوزه درمانی آن وارد شوند که به ساختار این عضو از بدن آشنایی کامل داشته باشند و در این راستا تخصص لازم را کسب کرده باشند. متأسفانه مشکلی که در این زمینه در کشور ما وجود دارد این است که نظارت‌های قوی در این باره وجود ندارد تا جایی که بحث دخالت افراد غیرمتخصص در حیطه پوست و زیبایی به یکی از چالش‌های بزرگ سلامت تبدیل شده است. توجه داشته باشید که بحث زیبایی از پایه‌های علمی برخوردار است که بی‌توجهی به آنها صدمات و عوارض خطرناک و گاهی جبران‌ناپذیر را بر پوست و مو به جا خواهد گذاشت.
درمان قطعی ریزش مو ممکن نیست؟
اما تبلیغ روی کدام خدمات درمانی پوست و مو را نباید باور کرد؟
دکتر فیروز در پاسخ به این پرسش بر تبلیغات وسیع در ارتباط با درمان قطعی ریزش مو تاکید می‌کند و می‌گوید: توجه داشته باشید که ریزش مو یک بیماری نیست، بلکه یک نشانه است. مو، روزانه طی پروسه‌ای رشد می‌کند و در دوران استراحت دچار ریزش میشود. در واقع، ریزش روزانه 30 تا 70 تار مو در همه افراد امری طبیعی است و فقط زمانی که ریزش موها بیش از این تعداد باشد به این معناست که تعادل میان روند رشد و ریزش مو به هم خورده است.
این متخصص پوست و مو می‌افزاید: ریشه و دلایل ریزش مو در سنین مختلف متفاوت است. یعنی از عوامل متعدد ریزش مو می‌توان به برخی بیماری‌های زمینه‌ای، داروها، ارث، ژنتیک و حتی در مواردی استرس اشاره کرد. در نتیجه نمی‌توان برای همه افراد بدون درنظر گرفتن علت ریزش مو، یک روش درمانی یا دارویی ثابت را ارائه کرد. بعلاوه با هیچ روشی نمی‌توان ریزش مو را به طور کامل و تا پایان عمر از بین برد و فقط می‌توان با روش‌های درمانی متناسب، از شدت ریزش مو کاست.
جوشگاه‌هایی که هرگز محو نمی‌شود
بسیاری از ما افرادی را می‌شناسیم که از طریق روش‌های مختلف و با صرف هزینه‌های گزاف برای از بین بردن جای جوش و اسکار ناشی از جوش‌های دوران بلوغ خود تلاش کرده‌اند و ناکام مانده‌اند، دلایل این ناکامی چیست؟
دکتر فیروز در این باره با تاکید بر این که با هیچ روشی نمی‌توان به طور صددرصد جوشگاه‌های عمیق را از بین برد، می‌گوید: از بین بردن جای جوش یا زخم بستگی به شدت، عمق و نوع آسیب وارده دارد.
همچنین این که این آسیب‌ها در کجای پوست واقع شده باشد و زمینه ژنتیکی فرد در ترمیم‌پذیری چه میزان باشد در رفع آثار باقیمانده از آسیب‌ها موثر است. در واقع، باید نوع آسیب، نوع پوست و عامل ایجادکننده آسیب در درمان آثار آن مورد توجه قرار بگیرد. بی‌شک، تبلیغات انجام شده در این راستا مبنی بر درمان کامل جای هر نوع جوش و زخم نمی‌تواند واقعی باشد.
هر خالی را دستکاری نکنید
افراد زیادی به طور ژنتیکی، مستعد بروز خال و کک و مک هستند و بشدت درصدد هستند تا راهی برای از بین بردن آثار پوستی ناشی از این دو عامل در خود پیدا کنند، اما دکتر فیروز این افراد را از دستکاری کردن خال‌ها منع می‌کند. چراکه احتمال بروز خطرات بسیار جدی‌تر و ازجمله سرطانی شدن در پی دستکاری‌های مکرر و غیرتخصصی خال‌ها وجود دارد.
این متخصص پوست و مو تاکید می‌کند: برای از بین بردن خال‌ها، پیش از هر اقدامی باید به بررسی نوع خال پرداخت و سپس از سوی یک پزشک متخصص با توجه به نتایج بررسی به اتخاذ روش درمانی موثر برای رفع خال اقدام کرد. در نتیجه به هیچ عنوان نباید از روش‌های تبلیغی برای رفع انواع خال و کک و مک‌های پوستی بهره گرفت.
سراب از بین بردن همیشگی چین و چروک
جوان‌سازی پوست و رفع چین و چروک‌های پوستی، سودایی است که این روزها خیلی‌ها، بویژه با گذشت سنین جوانی در سر خود می‌پرورانند، اما به گفته دکتر فیروز، بروز چین و چروک‌های پوستی روندی است که با گذشت زمان در همه افراد اتفاق می‌افتد، اما در برخی افراد، تحت تاثیر عوامل مختلفی چون ژنتیک، نوع تغذیه، آفتاب و مصرف دخانیات سریع‌تر و با شدت بیشتری ایجاد میشود.
وی تاکید می‌کند: خیلی‌ها به اشتباه تصور می‌کنند که با بهره‌گیری از روش‌های مختلف درمانی چون استفاده از داروهای موضعی، تزریقی یا درمان با برخی دستگاه‌ها که تبلیغ میشود، می‌توان برای همیشه و به طور دائم با چین و چروک خداحافظی کرد. در حالی که این روش‌ها فقط ممکن است اثرات موقتی و نسبی در جوان‌سازی پوست به جا گذارد.
رفع موقتی موهای زائد
موهای زائد، تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و نیز اختلالات هورمونی در برخی افراد ایجاد میشود. دکتر فیروز با اشاره به این مساله می‌گوید با بهره‌گیری از روش‌هایی چون الکترولیز و لیزر، طی جلسات متعدد می‌توان تعداد این موها را کم کرد، ولی نمی‌توان آنها برای همیشه از بین برد و در بهترین شرایط می‌توان انتظار اثربخشی تا 70 درصد را از روش‌های درمان موهای زائد داشت.
وی تاکید می‌کند: باید توجه داشته باشید که روش‌های رفع موهای زائد نه‌تنها دائم نیست بلکه اثر بخشی آن بستگی به زمینه ژنتیکی فرد و نیز انجام درمان‌های هورمونی دارد. بعلاوه «رفع موهای زائد، طی سه جلسه به طور تضمینی»، فقط یک دروغ تبلیغاتی است و کاهش موهای زائد، پس از جلسات درمانی متعدد شش ماهه تا یک ساله ممکن است.
رفع سلولیت با رژیم غذایی و ورزش
اگر توجه کرده باشید، چند سالی است که تبلیغات گسترده‌ای در زمینه رفع چاقی‌های موضعی و سلولیت صورت می‌گیرد و برخی افراد را به بهره‌گیری از این روش‌ها برای رهایی از روش‌های سخت‌تر چون داشتن رژیم‌های غذایی و انجام ورزش تهییج می‌کند.
دکتر فیروز با نفی اثر بخشی این روش‌ها، بدون داشتن رژیم غذایی اصولی و داشتن تحرک بدنی منظم می‌گوید: هیچ روشی به طور کامل نمی‌تواند در پیشگیری و درمان چربی‌هایی که به مرور زمان در نقاط مختلف بدن انباشته شده است، موثر باشد. بلکه بهره‌گیری از روش‌های رفع سلولیت صرفا در برخی موارد و رعایت اصول تغذیه‌ای و تحرکی میتواند کمک‌کننده باشد.
پونه شیرازی / گروه سلامت