مصرفکنندگان ابتدا سرخوش میشوند از این همه امکانات و قابلیت. برخی چندان جدی هستند که گوشی باز نام گرفتهاند. این امر رایجی است هم در ممالک مترقی و نیز غیرمترقی. با ورود و عرضه هر محصول جدید، دیری نمیپاید که عوارض منفی و جنبههای مثبت آن نمایان میشود و کارشناسان سخن(!) سررشته کلام را به دست میگیرند. تعدادی نیز که عینک زیبای خوشبینی بر دیده دارند، شروع میکنند به تمجید، برخی هم از در مخالفت وارد آوردگاه میشوند و تحدید را پیشنهاد میدهند.
به هر حال سازندگان اصلی، خود نیز بر این مباحث آگاهند و میدانند میتوانند به جای محدودیت در استفاده از این فناوری، با ابزارهای قانونی لگام این غولها را مهار کنند. آنها در تمام عرصههای ارتباطی بموقع ورود مییابند پیش از آنکه عارضهای ناگزیرشان سازد به این امر. بخوانید چند مثال، چندی پیش اتحادیه اروپا پیشنهاد کرد با تشکیل یک بازار مشترک مخابراتی، هزینه استفاده از تلفن همراه و اینترنت را در محدوده کشورهای اروپایی ارزانتر کنند. هرچند این موضوع با مخالفت صاحبان صنعت مخابرات و کمیشنرهای اتحادیه اروپا رو به رو شد، امادر نهایت اتحادیه اروپا به این نتیجه رسید که تلاش خود را بر صاحبان صنایع معطوف کند تا آنان خود هزینهها را کاهش دهند.
هدف اتحادیه اروپا برای کاهش هزینهها، حمایت از مصرفکنندگان بود، البته در همان حال کمیته شورای اروپا استفاده از تلفن همراه در مدارس اروپایی را ممنوع کرد. آنها بر غیرضروری بودن استفاده از این وسیله در مدارس تاکید داشتند و بر همین مبنا درصدد ایجاد تغییراتی در قوانین رگولاتوری برآمدند. اما این تمام آن چیزی نیست که قانونگذاران برای هدایت و راهبری روند استفاده از تکنولوژی به کار بستهاند. بتازگی همین اتحادیه، از شهروندان، کارشناسان پزشکی، مقامات دولتی و تولیدکنندگان گوشیهای همراه دعوت کرده است تا به این اتحادیه درباره استفاده هرچه بهتر از این فناوری برای افزایش سطح سلامت مردم مشورت دهد. هدف از چنین کاری این است که با استفاده از تکنولوژی سطح سلامت و بهداشت در کشورهای عضو این اتحادیه را ارتقا دهند.
شاید اجرای بسیاری از طرحهای حوزه سلامت برای دولتها هزینههای سنگینی در پی داشته باشد، اما با طرح اخیر و با استفاده از فناوری گوشی همراه هوشمند، صد میلیارد یورو در این حوزه کاهش مییابد. همچنین براساس آمارهای اعلام شده تا سال 2017 بیش از 3.4 میلیارد نفر در جهان از گوشیهای هوشمند برای ارتباطات خود استفاده خواهند کرد که بالغ بر نیمی از این افراد از نرمافزارهای مرتبط با موضوع سلامت در گوشیهای خود بهره خواهند برد.
اتحادیه در برنامه خود که آن را منتشر ساخته عنوان کرده است بیماران و شهروندان میتوانند نظارت دقیقتری نسبت به وضعیت سلامت یا بهبود خود حاصل کنند. تاکنون نیز بیش از صد هزار نرم افزار با موضوعات پزشکی ـ سلامت برای نصب در گوشیهای هوشمند در جهان طراحی و ساخته شدهاند که 20 نرمافزار برتر در این حوزه بیشتر از 230 میلیون بار از سوی کاربران دانلود شده است.
80 درصد مشتریان بانکها در اروپا از موبایل بانکینگ استفاده میکنند، در حالی که در ایران، موبایل بانکینگ بهرغم همه تبلیغاتی که بانکها در این زمینه کردهاند، به دلیل ضعف زیرساختهای اپراتورهای موجود مورد استقبال مردم قرار نگرفته است. نگاه یکجانبه به موضوع تکنولوژی و اهتمام ندادن به توسعه زیرساختها، بخشی از دلایل این موضوع است. تاکنون در ایران مباحث زیادی در حوزه قانونگذاری، اجتماعی، کارکرد اقتصادی، تاثیر روانی و... صورت گرفته است که متاسفانه بیشتر مواقع نتیجه این مباحث در همان حوزه گفتوگو باقی مانده است؛ در حالی که اکنون این دو وسیله تا اندازهای به حوزه حریم اشخاص ورود کردهاند که حتی در اصطلاح عامیانه از آن بهعنوان مسواک شخصی، یاد میشود. گوشی همراه بخشی از زندگی یک فرد شده است، برخی زمان زیادی را با آن سپری میکنند و حتی تا اندازهای وابستگی روانی برای استفادهکنندگان خود ایجاد کردهاند.
ضروری است مسئولان نگاه جدیتر و کلانتر در راستای یک توسعه پایدار به حوزههای مختلف داشته باشند. هر روز یک غول جدید در راه است.
سامان عابری / جامجم