جام جم سرا: ویلیام چکلی از دانشگاه جانز هاپکینز میگوید: «درست مانند حلقههای سن درختان، قد کودکان هم همیشه نشاندهنده رخداد بلایای طبیعی است».
به گزارش نیوساینتیست، سیلابهای آن دوره جادهها و مزارع را از بین بردند، درنتیجه به گفته چکلی، کوتاه شدن قد کودکان متولدشده در آن دوره، احتمالاً به سبب سوءتغذیه ناشی از کمبود غذا، اسهال ناشی از نوشیدن آبهای آلوده و نبود دسترسی به خدمات بهداشت عمومی است.
نوسان جنوبی النینو، رخداد آبوهوایی دورهای است که هر دو تا هفت سال یکمرتبه رخ میدهد، یعنی زمانی که گرمایش سطح اقیانوس آرام منجر به افزایش دوره بارشها در آمریکای جنوبی میشود. این پدیده همچنین منجر به خشکسالی در استرالیا میشود و بر خیلی دیگر از کشورها هم اثر میگذارد.
گامی به عقب
النینویی که در سالهای 1997 (1376خ.) و 1998 (1377خ.) رخ داد، بسیار شدید بود و منجر به این شد که در یک ناحیه ساحلی پرو به نام تومبز واقع در شمال غربی آن کشور، بارشها به 16 برابر مقدار معمول برسد. سیلابهای حاصل، دسترسی به جادهها را قطع کرد و تعدادی از دهکدههای دورافتاده را به مدت چندین ماه در محاصره نگاه داشت.
در سال 2008 (1387خ.) و 2009 (1388خ.)، گروه چکلی از 59 دهکده در آن منطقه بازدید و قد و وزن بیش از 2000 کودک در سنین بین 7 تا 17 سال را اندازهگیری کرد؛ که بزرگترین آنها در هنگام سیل 6 ساله بود و خردسالترین آنها تا چند سال پس از سیل به دنیا نیامده بود. اعضای گروه از دادههای ماهوارهای قدیمی و مقادیر ذخیرهشده آمارهای آبوهوایی استفاده کردند تا احتمال آسیب دیدن خانه پدری هرکدام را در هنگام سیل بررسی کنند.
پیش از سیل، کودکان آن منطقه درنتیجه رشد اقتصادی که منجر به افزایش غذای در دسترس و بهبود بهداشت عمومی شده بود، بر قدشان افزوده میشد. برای مثال، هرساله کودکان 10 ساله، 0/6 سانتیمتر بلندتر از کودکان متولد سال قبل از خود در همین سن میشدند؛ ولی پس از سیل سال 1997 (1376خ.)، روند معکوس شد. کودکان متولدشده در جریان النینو بهطور متوسط 0.3 سانتیمتر کمتر از انتظار قد کشیدند.
بدتر از همه اینکه آنهایی که در دهکدههایی به دنیا آمدند که بیش از دیگران از سیل آسیب دیده بودند تا 4 سانتیمتر کوتاهتر از دیگران بودند. چکلی میگوید: «این پدیده منطقه را نابود کرد». سیل منجر به از بین رفتن محصول برنج و موز و همچنین احتمالاً شیوع اسهال و مالاریا شد.
مهر پاکنشدنی
اثرات بر قد، دستکم برای کودکانی که تا 3 سال پس از النینو متولد شدهاند نیز باقی مانده و برای کودکان سالهای بعدی نیز هنوز پیمایش انجام نگرفته است. گروه چکلی همچنین دریافتند که کودکان متولدشده پس از النینو، جرم ماهیچهای کمتری دارند که به گفته او میتواند بعدها توانایی آنها را برای کارهای فیزیکی تحتالشعاع قرار دهد؛ و این یعنی دردسر بزرگ برای زندگی در جامعهای کشاورز و ماهیگیر مانند آن ناحیه. دیگر پژوهشها دریافتهاند که کوتاهی قد در دوره کودکی میتواند اثرات ماندگاری در سلامت جسمی و روحی مردم داشته باشد که افزایش خطر بیماریهای مزمنی چون بیماریهای قلبی از آن جملهاند.
وی میافزاید که این یافته، اهمیت هشدار به کشورهای درحالتوسعه را از قریبالوقوع بودن النینو نشان میدهد تا آنها اقدامات دفاعی در برابر سیل را تقویت کنند و برای کمک به روستاهای آسیبدیده برنامهریزی کنند.
به گفته آدام اسکایف از اداره هواشناسی انگلیس، پیشبینی النینو معمولاً دقیق است. این امکان وجود دارد که چنین رخدادی را چندین ماه قبل از وقوع پیشبینی کرد و تصوری کلی از آن داشت؛ هرچند پیشبینیهای دقیق محلی را نمیتوان برای بازههای چندین ماهه داشت، اما دستکم میتوان به کشورهایی که معمولاً از این پدیده آسیب میبینند هشدار داد که چه چیزی در انتظارشان خواهد بود. «النینو بنیاد و اساس پیشبینی بلندمدت است».
بااینحال، آرمین بونده از دانشگاه گیسن آلمان اشاره میکند که همین امسال، او و جمع کثیری از دیگر پژوهشگران؛ النینوی شدیدی را برای سال 2014 (1393خ.) پیشبینی کرده بودند که هنوز رخ نداده است. «سهچهارم پیشبینیهای ما درست از آب درمیآیند، ولی در حال حاضر ما هنوز نمیتوانیم قدرت النینوی بعدی را پیشبینی کنیم».(نسیبه خانلرزاده/خبرآنلاین)
دانش > پزشکی - همشهری آنلاین:
تغییرات آبوهوایی باعث انتشار برخی از بیماریهای پوستی و بیماریهای دیگر به مناطقی میشود که قبلاً این بیماریها ندرتاً در آنها دیده میشود.
به گزارش رویترز این پژوهشگران که تغییرات بیماریهای معینی را در آمریکای شمالی تجزیه و تحلیل کردهاند، میگویند متخصصان پوست در هنگام تشخیص باید این الگوهای در حال تغییر بیماریهای پوستی را در ذهن داشته باشند.
برای مثال میزان بروز بیماری لایم (یک اختلالات التهابی دارای علائم پوستی ناشی از یک باکتری مارپیچی) که بهوسیله کنه منتقل میشود از ۱۰۰۰۰ مورد در سال ۱۹۹۵ به ۳۰۰۰۰ مورد در سال ۲۰۱۳ رسیده است و منطقه شیوع این بیماری با گسترش زیستگاه مطلوب کنههای ناقل عامل بیماری از نیوانگلند به سوی شمال تا درون کانادا گسترش یافته است.
دکتر میشا روزنباک از دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا دراینباره گفت: «اکنون در مکانهایی مانند کانادا، کنههایی وجود دارند که بیماری لایم را بیشتر به سوی شمال به مناطقی گسترش میدهند که پزشکان در آنها انتظار دیدن این بیماری را ندارند.»
به گفته او، گستره بیماری «تب دره» (یک بیماری قارچی که باعث تب و سرفه میشود) در جنوب غرب آمریکا به شیوه مشابهی افزایش یافته است.
ویروسهایی مانند دنگی، چیکونگونیا و زیکا که بهوسیله پشهها منتقل میشوند و محل شیوع اصلیشان آفریقا و آسیا بود، اکنون با توجه به امکان بقای پشههای ناقلشان و انتشارشان به سوی شمال، اکنون به طور گستردهای در آمریکای شمالی شیوع پیدا کردهاند.
روزنباک گفت: «ما شاهد انتشار گستردهتر برخی از این بیماریهای سابقاً مختص مناطق گرمسیری هستیم که اکنون در ایالتهای تگزاس و فلوریدا در جنوب آمریکا هم دیده میشوند.»
این پژوهشگران در ژورنال انجمن متخصصان پوست آمریکا مینویسند که در ۱۸ سال گذشته ۱۷ سال جزو گرمترین سالهای ثبتشده بودهاند و علت این افزایش دما عمدتاً به استفاده از سوختهای فسیلی و نابودی جنگلهای گرمسیری مربوط میشود.
به گفته این پژوهشگران، گرم شدن هوا و سیلابها میتواند باعث شیوع بیماریهای پوستی در مناطقی شود که بهطورمعمول در آنها به چشم نمیخوردند. برای مثال گرم شدن اقیانوسها باعث افزایش جمعیتهای عروسهای دریایی میشود و عروسهای دریایی گلتکمه (مرد جنگنده پرتغالی) که در دریاهای گرم زندگی میکند، اکنون در سواحل جنوب شرق آمریکا هم پیدا میشوند. گزشهای این جانداران دریایی باعث بثورات پوستی، خارش و تورم میشود.
افزایش درجه حرارت در خلیج مکزیک باعث افزایش موارد بیماری ناشی از خوردن صدفهای خام شده است.
یک پیامد پوستی دیگر تغییرات آبوهوایی سرطان پستان است: باریک شدن لایه اوزون باعث افزایش خطر دچار شدن به سرطان پوست میشود. این پژوهشگران مینویسند که دو درجه سلسیوس افزایش دما میتواند هر سال میزان بروز سرطان پوست را ۱۰ درصد افزایش دهد.
پیامدهای پوستی تغییرات اقلیمی ممکن است همیشه منفی نباشد- به گفته روزنباک ممکن است این بحث را مطرح کرد که تداوم بالا رفتن دما باعث خواهد شود که زیستگاههای برخی از پشهها به علت بروز خشکسالی از بین خواهد رفت و گستره شیوع بیماریهای منتقلشونده بهوسیله آنها کاهش خواهد یافت.
به گفته او هنگامیکه پزشکان بیماران دچار تب و دانههای پوستی را میبینند، «ظن تشخیصیشان به محل زندگی شما هم بستگی دارد.»