با گسترش آپارتمان‌نشینی قوانین جدیدی برای زندگی در این خانه‌ها وضع و سبک زندگی نوینی پایه‌ریزی شد که فرهنگ آپارتمان‌نشینی نام گرفت. با شکل‌گیری فرهنگ آپارتمان‌نشینی همچنان مشکلات و اختلاف بین همسایگان وجود داشت و باعث شد افراد ساکن فردی را به‌عنوان مدیر یا سرپرست ساختمان برگزینند. مدیر ساختمان درواقع فردی معتمد و از اهالی همان آپارتمان است که وظایفی در یک چارچوب مشخص دارد؛ برای مثال جمع‌آوری حق شارژ برای پرداخت قبوض ساختمان، هزینه نظافت، آسانسور و بقیه موارد. اکنون مدیران ساختمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی از دفتر حساب و تابلوی اعلانات (و در موارد پیشرفته) از یک فایل اکسل برای حساب و کتاب هزینه‌های ساختمان و اطلاع‌رسانی برای جمع‌آوری حق شارژ استفاده می‌کنند که اغلب بخصوص در مجتمع‌های پرواحد مشکلاتی را برای مدیر ساختمان در کنترل جمع‌آوری حق شارژ و اطلاع به صاحبان واحدها ایجاد می‌کند. حال یک تیم استارت‌آپی روشی جایگزین برای این کار تدارک دیده که سامانه آنلاین مدیریت مجتمع‌های مسکونی یا به اختصار «پلاک 21» نام دارد. سراغ زهره رفعتی، یکی از اعضای اصلی تیم این ایده رفتیم تا بیشتر در مورد آن بدانیم.
ایده‌ای آپارتمانی برای آپارتمان
«ایده ما در وهله اول نرم‌افزاری بود که بتواند کار مدیریت ساختمان را انجام دهد و از اینجا به وجود آمد که همه ما در مجتمع‌های بزرگ شهرک‌های آپارتمانی غرب تهران زندگی می‌کردیم و با این موضوع درگیر بودیم. جست‌وجو کردیم و دیدیم در کشورهای خارجی از نرم‌افزار و سیستم‌های رایانه‌ای برای مدیریت ساختمان استفاده می‌کنند و به ذهن‌مان خطور کرد این کار را در ایران انجام بدهیم.» اینها را خانم رفعتی از اعضای اصلی تیم پلاک 21 می‌گوید و اضافه می‌کند از اوایل سال 92 این کار را شروع کرده‌اند. ابتدا نرم‌افزاری را برای مدیریت حساب و کتاب هزینه‌های ساختمان نوشته‌اند، اما کمی بعدتر تصمیم می‌گیرند آن را بر بستر کلاود (سایت) ارائه کنند.
او می‌گوید در مجتمع‌های پرتراکم و بزرگ مشکلات زیادی بر سر مسائل پرداخت حق شارژ و حساب و کتاب وجود دارد که باعث میشود ساکنان بسیاری از این ساختمان‌ها مدام به شورای حل اختلاف مراجعه کنند. پلاک 21 درواقع سایتی است که مدیر ساختمان میتواند توسط آن هزینه حق شارژ هر واحد را توسط پیامک به اطلاع هریک از ساکنان آپارتمان برساند و از اطلاع‌رسانی توسط بورد یا مراجعه به در واحدها رهایی یابد.
خانم رفعتی می‌گوید: «بخش اول کارشان این است که کار مدیریت، حسابداری و امور مالی را برای مدیر ساختمان آسان می‌کند. این نرم‌افزار تمام کارهای مالی و حسابداری هزینه‌های ساختمان را بدون نیاز به دانش حسابداری انجام می‌دهد. همه چیز با انتخاب یک گزینه و کلیک کردن انجام میشود. برای مثال با فشردن یک دکمه هزینه شارژ هر واحد محاسبه میشود.»
رفعتی در ادامه حرف‌هایش می‌گوید بتازگی با بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت موبایلی مذاکره کرده‌اند تا راهکار پرداخت برای ساکنان ساختمان نیز آسان شود. برای مثال هر واحد میتواند از طریق یکی از روش‌های درگاه آنلاین پرداخت، USSD (کدهای دستوری) یا دستگاه پوز هزینه شارژش را به مدیریت پرداخت کند. همه اینها برای سهولت و جایگزین مراجعه حضوری طراحی شده است.
مهاجرت همیشه سخت است
وقتی از خانم رفعتی در مورد نحوه درآمدزایی‌شان سوال می‌کنیم، پاسخ می‌دهد که برای استفاده از سیستم‌شان هر مجتمع مسکونی ماهانه مبلغی ناچیز در حد 500 تومان پنل‌شان را شارژ می‌کند و از این طریق درآمد تامین میشود. البته او اضافه می‌کند ساختمان‌ها تا ده واحد می‌توانند به رایگان از این سیستم استفاده کنند. رفعتی در مورد تعداد مشترکان سیستم‌شان می‌گوید تعداد زیادی ثبت‌نام کرده‌اند، اما اکنون 700 کاربر به‌صورت فعال از پلاک 21 استفاده می‌کنند. همچنین ارسال پیامک از طرف مدیر به اهالی ساختمان نیز همان هزینه پیامک عادی اپراتورها را دارد که از صندوق ساختمان کسر میشود.
او می‌گوید برخلاف تصورشان در تمام مناطق شهر تهران به‌صورت پراکنده و همچنین کشور از سیستم‌شان استفاده می‌کنند: «ابتدا تصورمان بر این بود ساکنان مناطق شمالی و غرب تهران بیشتر اقبال نشان دهند، اما عملا این‌گونه نبود.» رفعتی در ادامه می‌گوید کماکان به سوددهی نرسیده‌اند و نزدیک به نقطه سربه سر استارت‌آپ‌شان هستند. او می‌گوید کمتر از یک سال است که کار بازاریابی روی سایت‌شان انجام می‌دهند و سعی می‌کنند ساختمان‌های بیشتری را به سیستم‌شان متصل کنند.
او بزرگترین چالش سیستم‌شان را گذار از سیستم سنتی به آنلاین عنوان می‌کند و مجاب کردن مشتری برای دل کندن از دفتر حساب و کاغذ و مهاجرت به سمت پلاک 21 را دشوار تلقی می‌کند. رفعتی می‌گوید: «در اغلب مجتمع‌ها غالبا افراد بازنشسته و مسن مسئولیت مدیریت ساختمان را به عهده دارند و بسختی سیستم ما را می‌پذیرند، هرچند وقتی یاد می‌گیرند به آن علاقه‌مند می‌شوند، ولی متقاعد کردن این افراد در ابتدا سخت است.» همچنین مدیر ساختمان میتواند با یک کلیک بر مبنای متراژ، تعداد اعضای خانوار، تعداد اتاق خواب و روش‌های دیگر حق شارژ هر واحد را حساب کند. رفعتی در توضیح امکانات سیستم‌شان می‌گوید سیستم تشویق و جریمه نیز در پلاک 21 گنجانده شده است: «بعضی مجتمع‌ها می‌گویند برای مثال اگر تا پنجم هر ماه شارژ پرداخت شود تخفیف لحاظ میشود یا جریمه که ما هر دو را در سیستم قرار داده‌ایم.»
آغاز پروژه با سرمایه شخصی
در این سیستم اعضای ساختمان می‌توانند با یکدیگر جلسه آنلاین برگزار کنند یا مدیر ساختمان، ساکنان را در جریان اتفاق‌ها و رویدادها بگذارد؛ برای مثال مدیر میتواند قطع آب در ساعت و تاریخی مشخص را به ساکنان اطلاع دهد یا واحدی را در جریان دیرکرد پرداخت صورتحسابش بگذارد. او اضافه می‌کند با استفاده از این سیستم اعضای ساختمان می‌توانند از مفاد جلسه‌های آپارتمان مطلع شوند، در مورد آن نظرسنجی کرده و نتیجه نهایی را توسط ایمیل یا پیامک دریافت کنند. رفعتی می‌گوید در نظر دارند بخش‌های مختلفی همچون نظافت، بیمه و... را در آینده به سیستم‌شان اضافه کنند و کل پروسه مدیریت ساختمان را آنلاین و سیستمی کنند.
شیوه عملکرد سیستم به این صورت است که به هر ساکن یک نام کاربری و رمز عبور اختصاص داده میشود و از طریق آن ساکنان می‌توانند وارد محیط کاربری خود شوند و اطلاعات مربوط به حسابشان را ببینند. غیر از این امکان ارسال پیامک یا نوتیفیکیشن هم از سوی مدیر وجود دارد. همچنین اعضای تیم پلاک 21 اپلیکیشن مخصوصی برای سیستم‌عامل اندروید طراحی کرده و قرار است بزودی نسخه iOS آن نیز منتشر شود.
وقتی از رفعتی در مورد تیم‌شان می‌پرسیم، می‌گوید: «تیم ما پنج نفر است و کار را از خانه خودمان شروع کردیم. سیستم پشتیبانی را نیز تا یک سال پیش با یک خط تلفن در خانه انجام می‌دادیم. برای بازاریابی ابتدا توسط اینترنت و تبلیغات آنلاین مشتری جذب می‌کردیم، اما الان بازاریاب به مجتمع‌ها می‌فرستیم و به روش حضوری بازاریابی می‌کنیم. سه نفرمان تمام‌وقت کار می‌کنیم و بقیه به‌صورت نیمه‌وقت. با سرمایه شخصی کارمان را جلو می‌بریم و به دنبال سرمایه‌گذار نیز هستیم.»
در پایان از او در مورد علت نامگذاری پلاک 21 می‌پرسیم که می‌گوید پلاک نمادی از ساختمان بوده و عدد 21 نشان قرن 21 و فناوری است و یک ساختمان مدرن را نشان می‌دهد. در آینده قصد دارند برای هر واحد یک قبض شارژ با شناسه قبض و پرداخت صادر کنند تا ساکن هر ساختمان بتواند مانند قبوض آب، برق و گاز هزینه شارژ واحدش را پرداخت کند.
رامین فتوت
ضمیمه کلیک جام‌جم