اروپا چگونه به جنگ آلودگی‌هوا می‌رود
دانش > محیط زیست جهان - سیدمحمد فخار:
آلودگی هوا این روزها به گرهی مشترک شبیه است که در هر شهر بزرگ جهان دیده میشود.
این معضل محیط‌زیستی اگرچه مشکلات مشابهی را برای مردم شهرهای اروپا و آسیا پدید آورده اما تنها به‌دست یک مدیر واحد و دارای اختیارات کامل باز میشود که دولت به وی اختیارات تام داده است. این الگو را با تهرانی مقایسه کنید که شهردار آن بارها برای کنترل آلودگی هوا اعلام آمادگی کرده اما دولت از دادن اختیار به وی طفره می‌رود.
هوای شهر پاریس این روزها آلوده است و غلظت آلاینده‌ها در فضای این شهر و حومه آن از سطح هشدار عبور کرده و باعث شده است تا از 3روز پیش طرح محدودیت تردد خودروها براساس پلاک‌های فرد و زوج به اجرا درآید.ان ایدالگو، شهردار پاریس که اختیارات تام دولتی در این راه دارد، می‌گوید:
آلودگی هوا در پاریس سالانه باعث مرگ‌ومیر حدود ۲۵۰۰نفر از ساکنان پایتخت میشود. در شهر لیون، سومین شهر بزرگ فرانسه نیز همزمان با آغاز جشن نور، طرح محدودیت تردد خودروها به اجرا درمی‌آید. به گزارش یورونیوز، بین کشورهای اروپایی، هوای شهرهای بزرگ ایتالیا هم آلوده‌تر گزارش میشود.
انگلیس، آلمان، فرانسه، اسپانیا، بلژیک، رومانی، هلند، لهستان و یونان به‌ترتیب در رده‌های بعدی جای می‌گیرند. براساس گزارش‌های منتشر شده 2کشور ایتالیا و انگلیس بیشترین آمار مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا را دارند. دود خودروهای دیزلی و هوای راکد و آرام و نوزیدن باد در کنار آلاینده‌های دیگر، دلایل عمده آلودگی آسمان شهرهای بزرگ اروپا در این روزهاست. در عین حال شهرهای بزرگ اروپایی محدودیت‌های خود نظیر طرح کاهش و فیلتر دوده را برپایه مدیریت واحد شهرداران اجرا کرده‌اند و توانسته‌اند به نحو مؤثری با رایگان‌کردن حمل‌ونقل عمومی و اعمال محدودیت‌های ترددی از آلودگی هوا بکاهند.
ساکنان مادرید در هفته گذشته شاهد انواع محدودیت‌های ترافیکی بوده‌اند که از سوی مدیریت این شهر وضع شده است. محدوده مرکزی شهر مادرید به روی خودروهایی که مالکان آنها ساکن این محدوده نیستند، بسته شده است. همچنین رانندگانی که در محدوده‌های مرکزی شهر تردد میکنند، حق ندارند از سرعت 30کیلومتر در ساعت تجاوز کنند. این در حالی است که در هفته جاری 2مناسبت تعطیلی به‌دلیل ایجاد محدودیت‌های ترافیکی از رونق کمتری برخوردار خواهند بود. گفته میشود میزان ذرات معلق کمتر از 10میکرون در این شهر از حد مجاز فراتر رفته است.
- سیاست انگلیسی برای مقابله با آلودگی هوا
صادق‌خان، شهردار لندن نیز در روزهای اخیر که این پایتخت اروپایی دچار آلودگی هوا شده، اعلام کرده که برای بهبود کیفیت هوای این شهر تا سال2021 باید اعتبار 875 میلیون پوندی هزینه شود. این در حالی است که گفته میشود آلودگی هوای این شهر اروپایی در حال افزایش است و هر سال حدود 9400 بیماری ناشی از آلودگی هوا در لندن ثبت میشود. صادق خان افزوده است: «با مرگ تقریبی سالانه 10هزار لندنی که به‌دلیل آلودگی هوا روی می‌دهد و سلامت عمومی شهروندان را در وضعیت اورژانسی قرار داده است، باید مشکل آلودگی هوا به‌صورت جدی برجسته شود.»
چین با شهرهای صنعتی خود از سالها پیش به آلوده‌ترین کشور جهان تبدیل شده است. بیشترین بخش از آلودگی هوای چین مربوط به استان هه‌بی در شمال چین بوده که سازمان هواشناسی در یک هفته گذشته برای آن هشدار قرمز بالاترین سطح خطر را صادر کرده است. ماه گذشته میلادی هم اعلام شده بود که بیشتر از ۳۰۰شهر چین شاهد آلودگی هوا بوده و نیمی از کشور چین در ماه قبل در آلودگی به‌سر برده است.
مشکل آلودگی یکی از اصلی‌ترین معضلات شهروندان چینی است و همزمان دولت اعلام کرده است که بسیاری از مناطق هشدارها و تدابیر اتخاذ شده را نادیده گرفته‌اند. در روزهای اخیر بارها در استان‌های مختلف ازجمله شهر پکن نشست‌هایی با حضور مسئولان محیط‌زیست و سازمان هواشناسی برای رفع این معضل برگزار شده اما هنوز راهی برای حل و برطرف‌کردن این مشکل یافت نشده و دولت هشدار داده که زمستانی آلوده در راه است.
در برابر غول آلودگی هوا، مقامات چین شدیدترین و جدی‌ترین سیستم حفاظت زیست‌محیطی در این کشور را به‌منظور مقابله با آلودگی‌های محیط‌زیستی ارائه کردند. شورای دولتی چین طرحی ملی به‌منظور بهبود وضعیت زیست‌محیطی ارائه کرده که براساس آن غلظت آلودگی ذرات معلق کمتر از ۲.۵میکرون در شهرهایی با کیفیت پایین هوا در سال۲۰۲۰ تا ۱۸درصد کاهش می‌یابد. جزئیات برنامه ملی این کشور برای بازه زمانی سال۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ است که در آن اقدامات متعددی برای پاکسازی آلودگی هوا، آب و خاک ارائه شده است.
همچنین در این برنامه اهدافی برای ارائه سبک زندگی دوستدار محیط‌زیست درنظر گرفته شده شامل کاهش آلاینده‌های اصلی و کنترل مؤثر خطرات زیست‌محیطی است. مهمترین اقدام چین در این راه سپردن اختیارات تام به مدیرانی است که برای کنترل آلودگی هوا توانایی لازم را دارند.
این روزها به جای مدیریت واحد در ایران انواع مسئولیت‌های نیمه‌کاره وجود دارد. این پراکندگی مسئولیت در شرایطی است که سازمان بازرسی، عدد مسئولان آلودگی هوا را 11سازمان و نهاد، برنامه توسعه کشور 15سازمان و برنامه‌های کنترل آلودگی هوا مسئولیت آن را با 16سازمان می‌دانند. در عین حال هنوز هیچ نهاد و قانون بالادستی نتوانسته مدیریت آلودگی هوا را به مدیریت واحد با اختیارات تام و تمام بسپارد. در این بحبوحه مدیریت، از همین امروز (21 آذر) موجی دیگر از آلاینده‌های جوی آسمان شهرهای کشور را فرا می‌گیرد اما ما هنوز حتی نمی‌دانیم تعداد مدیران مسئول در آلودگی هوا چندنفر است؟
