اشتباه‌هایی که باعث شد آتش‌نشان‌ها به جای تقدیر،تشییع شوند

[ad_1]
مفیدستان:

اشتباه‌هایی که باعث شد آتش‌نشان‌ها به جای تقدیر،تشییع شوند

بررسی علمی فاجعه‌ای که می‌توانست یک حادثه ساده باشد

به گزارش خبرآنلاین،همیشه به نظرمان همه هشدارها شوخی هستند،ازکپسول ساده آتش‌نشانی تا یادگرفتن کمک‌های اولیه. انگار همیشه اتفاق و حادثه برای همسایه است. شاید هیچ وقت فکر نمی‌کنیم که یک حادثه کوچک می‌تواند به راحتی تبدیل به فاجعه شود و آتش‌نشان‌ها مثل پلاسکو زیر آوار تقصیرهای ما باقی بمانند. شاید اگر به فکر بودیم،اگر از قبل آماده بودیم،تجهیزات لازم را داشتیم،ایمنی را رعایت می‌کردیم،مدیریت بحران را درست اجرا می‌کردیم و شاید اگر جان‌مان را به مال ترجیح می‌دادیم آتش‌سوزی پلاسکو تنها یک خبر ساده حوادث بود و پیکر ۱۶ آتش‌نشان به خاک سپرده نمی‌شد.

پیش‌بینی نکردن رفتار سازه

طولانی شدن آتش سوزی و وجود مقادیر زیادی پارچه و مواد قابل اشتعال، باعث گرم شدن بیش از حد سازه فلزی و رسیدن آن به دمای بحرانی شد. به این ترتیب سازه دیگر قادر نبوده تا در برابر باری که بر آن وارد می‌شده، مقاومت کند. پلاسکو اما اولین و آخرین سازه فولادی جهان که دچار آتش‌سوزی شده نبوده است. رفتار سازه فولادی در مقابل این حجم آتش و مواد قابل اشتعال باید از سوی فرماندهی بحران پیش‌بینی و اقدام لازم درباره آن صورت می‌گرفت.

ساختمان ۱۵ طبقه پلاسکو، در ضلع شرقی چهارراه استانبول تهران، به‌ عنوان اولین سازه های مرتفع و مدرن ایران با اسکلتی فلزی کار ساختش در سال ۱۳۴۱ به پایان رسید. فولاد ساختمانی علیرغم مقاومت و شکل‌پذیری مناسب در دمای محیط، در دماهای بالا به‌شدت دچار افت مقاومت می‌شود. در شرایط آتش‌سوزی، دمای محیط بسته به‌شدت آتش می‌تواند تا 1000 درجه سانتی‌گراد بالا رود،با با افزایش دمای سازه، مقاومت آن به سرعت کاهش می‌کند.  فولاد ساختمانی بیش از ۵۰ درصد مقاومت اولیه خود را تا دمای ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد از دست می‌دهد. این نمودار به خوبی این مسئله را نشان می‌دهد.مطابق بسیاری از استانداردهای بین المللی از قبیل استاندارد ASTME-119 دمای بحرانی ستونها 538 و تیرها 598 درجه سانتی‌گراد تعریف شده است. این مسئله به معنای این ست که در این دما تیرها و ستون های فلزی حدود نیمی از مقاومت خود را از دست می دهند و به همین خاطر فلزات به کار رفته در ساختمانها در مقابل حریق بسیار آسیب پذیر می‌شوند.

همان طور که در نمودار مشخص است فاکتور مقاومت فولاد در دمای ۱۰۰۰ درجه سلسیوس به صفر میل می‌کند. آتش‌سوزی پلاسکو حدود سه ساعت ادامه داشته است. نمودار بعدی که مشهور به نمودار «آزمایش استاندارد آتش» است به خوبی نشان می‌دهد که به صورت تخمینی در ۹۰ دقیقه آتش‌سوزی دما در چنین سازه‌ای به ۱۰۰۰ درجه سلسیوس یا سانتی‌گراد می‌رسد. به صورت تخمینی باید پس از ۹۰ دقیقه دستور تخلیه کامل ساختمان صادر می‌شده است و به هر شکلی افراد را خارج می‌کردند. ۹۰ دقیقه مقاومت سازه پس از این زمان هم خودش جای شگفتی دارد. برخی کارشناسان سازه اعتقاد دارند که با وجود عمر ۵۴ ساله ساختمان سازه آن به شکلی بوده که ۳ ساعت در مقابل این حجم آتش دوام آورده است که ممکن است حتی در ساختمان‌های جدید سالهای اخیر دیده نشود. طبق استاندارد BS476 در حریق های سلولزی (آتش سوزی های شهری و ساختمان ها) ظرف مدت 5 دقیقه درجه حرارت ناشی از آتش سوزی به حدود 576 درجه سانتیگراد خواهد رسید.

به همین خاطر فروریختن سازه فولادی در آتش‌سوزی طولانی پلاسکو یک مسئله طبیعی است و به همین خاطر تیم‌های امداد با طولانی شدن چنین آتش‌سوزی‌هایی در سازه‌های فولادی مسئله زمان را برای دستور تخلیه کامل ساختمان در نظر دارند.

اشتباه استراتژیک در استفاده از آب
استفاده از آب برای مهار آتش‌سوزی گسترده در ساختمان‌های اسکلت‌فلزی یک اشتباه استراتژیک به حساب می‌آید. آب علاوه بر این‌که به وزن ساختمان اضافه می‌کند، باعث ایجاد شوک حرارتی هم می‌شود. مخصوصا بروز این شوک در سازه‌ای که مرکز توزیع پوشاک بوده بسیار محتمل است. به دلیل وجود منسوجات آتش به سرعت گسترش یافته و درجه حرارت به سرعت بالا می‌رود. این حرارت اسکلت فلزی ساختمان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اگرهمان‌طور که در بالا گفته شد، به تنهایی باعث فروپاشی نشود، ریختن آب سرد بر این فلزهای گداخته باعث ایجاد شوک و تنش حرارتی در آن‌ها می‌شود. به این ترتیب ممکن است برخی اجزاء کلیدی سازه زیر این شوک و افزایش وزن ناشی از آب دچار خمش، پیچش و یا برش شوند. به این ترتیب واکنشی زنجیره‌ای رقم می‌خورد که به «خرابی پیش‌رونده» مشهور است.

حالت انفجاری که در تصاویر فروریختن پلاسکو دیده شد به خاطر فروریختن سقف هر طبقه روی سقف زیرین بود که باعث شد دود و غبار به بیرون از پنجره‌ها زده شود. با ریزش پشت هم سقف‌ها ستون‌ها هم مهار جانبی خود را از دست داده و با همراهی افت مقاومت فولاد، ستون‌ها نیز خراب می‌شوند. در واقع نوع سازه ساخته شده پلاسکو با دانش زمان خودش به شکلی بوده است که ساختمان دچار خرابی پیش‌رونده (Progressive Collapse) شده است. این نوع تخریب زمانی رخ می‌دهد که با از بین رفتن یکی از اعضای اصلی سازه سایر اعضا نمی‌توانند بار و فشار اضافی را تحمل کنند و در واقع مانند یک دومینو ساختمان پی‌در‌پی و پیش‌رونده با خاک یکسان می‌شود.

نداشتن تجهیزات کافی و مدرن
در شهرها بزرگ کشور هر روز تعداد ساختمان‌های بلندمرتبه و مرتفع بیشتر می‌شود اما هنوز کمبود گسترده‌ تجهیزات مدرن برای مقابله با این نوع آتش‌سوزی‌ها به ویژه در شهرستان‌های بزرگ وجود دارد.
محسن سرخو، عضو شورای شهر تهران در یادداشتی اعلام کرده که  شورای شهر تهران بعد از حادثه خیابان جمهوری مصوبات متعددی را در مورد تامین تجهیزات مدرن و بالگرد برای سازمان آتش نشانی داشته است ، و بارها تذکر داده شده که در صورت وقوع آتش سوزی و حادثه در ساختمان های بلند مرتبه، تجهیزات آتش نشانی برای مهار آن کافی نیست. ولی متاسفانه تاکنون شهرداری تهران اقدام موثری در اجرای این مصوبات و تذکرات انجام نداده است.
آتش‌نشان‌های فداکار بدون داشتن تجهیزات کافی برای نجات مردم در ساختمان پلاسکو دل به آتش زدند و جانشان را فدا کردند. اما داشتن تجهیزاتی که برای شهری مانند تهران از نان شب واجب تر است احتمالا می‌توانست جان افراد زیادی و حتی ساختمانی با نیم‌قرن قدمت را نجات دهد. تجهیزاتی که در کشورهای دیگر با داشتن ساختمان‌های مرتفع عادی است اما در کشور ما هنوز به امکانات لازم برای آتش‌نشان‌ها به عنوان یک موضوع تجملی نگاه می‌شود!

تجهیزات قدیمی و فرسوده در مهار آتش‌سوزی ساختمان‌های بلند مانند تلاش برای کندن تونل با قاشق است. از جمله این تجهیزات مدرن می‌توان به بالگردهای آتش‌نشانی مجهز به واترگان(نه بالگردها و هواپیماهای اطفای حریق در جنگل‌ها)،پهپادهای آتش‌نشانی،لباس‌ها و تجهیزات مدرن فردی آتش‌نشان و همچنین تجهیزات رباتیک آتش‌نشانی اشاره کرد.

عدم ایمن‌سازی سازه

چندین گزارش درباره اخطار‌های آتش‌نشانی به هیات مدیره برای سیستم اطفای حریق منتشر شده اما در هیچکدام از آنها شهرداری درباره لزوم ایمن‌سازی سازه فولادی حرفی نزده است. برای به حداکثر رساندن زمان مقاومت ساختمان‌های فولادی نوساز در برابر آتش سوزی از روش‌های متفاوتی استفاده می‌شود. به طور مثال در آمریکا با افشانه‌های ضد حریق سطح فلز را می‌پوشانند. در مواردی هم از عایق‌های حرارتی استفاده می‌شود تا در صورت وقوع آتش سوزی، زمان انتقال گرما به فلز طولانی‌تر بشود.
برای مقاوم‌سازی چنین ساختمان قدیمی معمولا گروهی از مهندسین پس از بازدید از ساختمان و مطالعه اسناد مربوط طرحی را تنظیم می‌کنند که با عمر سازه و موقعیت و ویژگی‌های ساختمان هماهنگی داشته باشد. ایمن‌سازی ساختمان می‌تواند شامل بخش‌های مختلفی از جمله ستون‌ها، تیرهای اصلی، دیوارها و غیره باشد و حتی در موارد تغییر سیستم تهویه هوا، برای جلوگیری از انتشار دود و حرارت به بقیه قسمت‌های ساختمان را هم در بر می‌گیرد.

معمولا سازه‌های فلزی دارای پوشش ضد حرارت هستند. این پوشش جلوی انتقال میزان زیادی از حرارت به فلز که آن را تا مرحله گسیختگی پیش می‌برد را می‌گیرد. اما سازه قدیمی ساختمان پلاسکو فاقد چنین پوششی بوده است. به این ترتیب شانس بروز گسیختگی چند ناحیه‌ای بالا می‌رود که در مورد سازه‌های فلزی بسیار خطرناک است. این سازه‌ها به طور عمومی می‌توانند در مقابل گسیختگی‌های ناحیه‌ای مقاومت کنند، اما گسترش آتش به دلیل انفجار دوباره در ساختمان دامنه گسیختگی را زیاد کرده و منجر به فروپاشی شده است. تحقیقات نشان می‌دهد که بخش‌های فلزی این سازه‌ها در اثر حرارات و پاشش آب دچار فروپاشی مقاومتی می‌شود. به این ترتیب نیازی نیست که فولاد به کار رفته در سازه فلزی ذوب شود، اگر حرارت به قدر کافی بالا برود رفتار فلز در مقابل نیرو تغییر می‌کند. این موضوعی است که تقریبا هر مهندس جوان سازه می‌داند.

عدم آموزش ساکنان ساختمان‌های مرتفع

آتش‌سوزی در ساختمان‌های بلند‌مرتبه یکی از دشوارترین حوادث شهری برای آتش‌نشان‌هاست که هر روز بیشتر می‌شود. یکی از مهم‌ترین، کارآمد‌ترین و کم هزینه‌ترین راه‌ها برای به حداقل رساندن تلفات انسانی در آتش سوزی‌ها به خصوص آتش سوزی‌های ساختمان‌های بلند مرتبه، آموزش ساکنان است که باید از سوی آتش‌نشانی و سازمان‌های مسئول صورت بگیرد. این آموزش چند بخش مختلف دارد. یکی از آنها برگزاری مانورهای مرتب آمادگی برای آتش سوزی است.

بخش دیگر، برگزاری کلاس‌های دوره‌ای برای سکنه و کارکنان هر ساختمان که راه‌های خروج اضطراری، محل استقرار کپسول‌های آتش‌نشانی و اهمیت واکنش سریع به آژیر خطر آموزش می‌دهد. شاید اگر این آموزش حداقل به صورت کلامی وجود داشت ساکنان پلاسکو متوجه شدت خطر و بحران آن می‌شدند و برای جمع کردن چک و اموال جان خود و آتش‌نشان‌ها را به خطر نمی‌انداختند.

نداشتن سیستم اطفای حریق
به گفته کارشناسان ساختمان پلاسکو به سیستم اطفای حریق مجهز نبوده است. سازمان آتش‌نشانی شهر تهران مقررات تدوین‌شده‌ای در این‌باره دارد. به طور مثال درباره وجود کپسول‌های آتش‌نشانی در محیط‌‌‌ های تجاری گفته شده که، هر واحد تجاری زیر ۱۰۰ متر موظف به نصب یک خاموش کننده شش کیلوگرمی است. همچنین در بخش چهار این آیین نامه ذکر شده که تمامی قسمت‌های ساختمان‌های تجاری باید به طور کامل زیر پوشش شبکه بارنده قرار گیرد. گرچه به گفته مهندسین نصب یا توسعه چنین سیستمی در ساختمان‌های قدیمی پروژه‌ی دشواری است، اما این کار در بسیاری از کشورها انجام می‌شود و سیستم‌های قدیمی هم بر اساس استاندارهای جدید به روز می‌شوند. بر اساس مطالعات انجمن سازه‌های فلزی در آمریکا (ای آی اس سی) شبکه‌های بارنده اگر درست تعمیر و نگهداری شوند می‌توانند نقش به سزایی در مهار آتش سوزی‌ها داشته باشند.

در مقررات انجمن ملی ایمنی آمریکا "ان اف پی ای" این دستور العمل‌ها به طور جزئی‌تر هم بیان شده است. بر اساس مقررات انجمن ملی ایمنی در برابر آتش، سیستم اطفا حریق ساختمان‌های بلندمرتبه باید به بلندگو مجهز باشد تا امکان صدور دستورالعمل‌های مناسب توسط افراد متخصص در زمان تخلیه ساختمان فراهم باشد.

۵۴۵۴ 

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط
خوردبین صدرنشینی پرسپولیس جای بحث نداردخرداد نیوز دیروز در این سفر با استقبال زیادی از سوی هواداران روبرو شدیم که با حضور موثر و مدبرانه نیروی انتظامی باعث شد شور و اشتیاق هواداران را در کنار نظم و انضباط، آرامش و امنیت بیشتر نتایج خبر اشتباه هایی که باعث شد آتش نشان ها به جای تقدیر،تشییع شوند خبرآنلاین ۵۹ دقیقه پیش شاید اگر امروز زنده بودند مراسمی برایشان برگزار می شد تا حداقل با چند کلمه از شجاعت شان در نجات هر روزه جان مان تشکر کنیم،برایشان دست بزنیم،تشویق شان کنیم و به جای گل گذاشتن روی ماشین نیمه سوخته شان کاری کنیم که با دسته گلی به کنار خانواده هایشان بازگردند اشتباه هایی که باعث شد آتش نشان ها به جای تقدیر،تشییع شوند تیک ۶ دقیقه پیش نتایج بیشتر ادامه نتایج وب سایت خبری تحلیلی تابناکاخبار ایران و جهان دیروز پیمانه اقتصادی؛ از «پرتقال هایی که در جاده و رودخانه ریخته شد» تا «جمله ای که ارزش یک سهام را فرو ریخت» از «پرتقال هایی که در جاده و رودخانه ریخته شد» تا «جمله ای بیشتر مسئول هزاران میلیارد تومان خسارت به سهامداران خردِ بانکی کیست؟خرداد دیروز این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه حمایت‌هایی که بعد از این از نمادها می‌شود قطعا مسکن‌های کم‌دوام خواهد بود، گفت ریشه اصلی این موضوعات را باید در تصمیمات بیشتر «هنر مقدس» دزدیده شده است برخی هنر را برای بهره‌برداری از معارف ۴ روز پیش هنر شاخه‌هایی دارد که اگر شاخه‌های آن به فطرت تبدیل شود چنان در عالم نمایان‌گر می‌شود که انسان را رشد می‌دهد هنر مقدس دزدیده شده است و در راه غیر هنر به کار گرفته بیشتر جایزه دکتر مزینی به کتابی از انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی رسیدلینک ۱۳۹۴۳۲۹ نوغانداران خراسان شمالی امیدوار به رهایی از پیله مشکلات ماه عسل با حاشیه هایش آغاز شد گمانه زنی برای انتخاب دبیر کل اتاق بازرگانی ایران هشت سنت غلط ازدواج از نگاه بیشتر به این خودروی خارجی اطمینان چندانی نباید کرد تصاویر به این خودروی خارجی اطمینان چندانی نباید ۱۳۹۵۹۹ به عادتی به ظاهر بی ضرر اما بالقوه خطرناک سلامت نیوز مالش چشم ها با توجه به میزان نیروی وارد شده می تواند به آسیب دیدن رگ های همه چیزهایی که باید در برخورد با بیشتر بیماریهایی که در اثر مشاجرات بین طرفین ایجاد میشود بیماریهایی که در اثر مشاجرات بین طرفین ایج ۱۳۹۵۹۹ حمله قلبی می شود به عادتی به ظاهر بی ضرر اما بالقوه خطرناک سلامت نیوز مالش چشم ها با توجه به میزان نیروی وارد شده می تواند به آسیب دیدن رگ های همه چیزهایی که بیشتر رفتن به نوشته‌هاآروم بخواب خالق عصر پاییزی من زمین جای خوبا نیست ۱۳۹۵۱۰۲۳ سریعتر درمان صورت می‌گیرد خبرنگار نظر دکتر توکلی در رابطه با بحث‌هایی که در فضای مجازی راجع به سکته یا مصرف دارویی اشتباه برای مرتضی پاشایی مطرح شده، جویا شد که وی گفت بیشتر جایزه جشنواره فیلم لومیر به مارتین اسکورسیزی اهدا خواهد شدلینک ۱۳۹۴۳۲۹ نوغانداران خراسان شمالی امیدوار به رهایی از پیله مشکلات ماه عسل با حاشیه هایش آغاز شد گمانه زنی برای انتخاب دبیر کل اتاق بازرگانی ایران هشت سنت غلط ازدواج از نگاه بیشتر تشییع جنازه باشکوه در گنبد پس از چهارسال مفقودیت شهید آرشیو سایت تشییع جنازه باشکوه در گنبد پس از چهار ۱۳۹۵۴۲۱ کننده برتر استان کارخانه نئوپان گنبد در انتظار مزایده است می‌ترسم به تشییع جنازه‌ام هم نیایند من را فراموش نکنید حال ناخوش این روزهای ملکه رنجبر شهر باعث شد، روز بیشتر خوردبین صدرنشینی پرسپولیس جای بحث نداردخرداد نیوز دیروز برچسب ها خوردبین ، پرسپولیس نگاهی به زندگی شخصی پسران پرزیدنت ترامپ تصاویر تجهیزات جهانی که آتش‌نشانان پلاسکو نداشتند تصویـر با چهره‌هـای ایرانی سینمای بیشتر الف نگاهی دیگر به تشییع آقای هاشمی ۳ روز پیش تابوت مردی که زمانی جزء فعالترین شخصیت های نظام و جنگ بود نشان از سطر آخر کارنامه کسی که سود خدمات، یا زیان اشتباهاتش به کیسه مردم واریز، یا از جیبشان هزینه شده و بیشتر سایت بیتوته مرد در آتش گم شدند دیروز گرچه در نقطه‌ی نهایی پیکر هر ۱۹ آتش‌نشان و شهروند از زیر آوار خارج شد اما هنوز از سرنوشت دیگر مفقودان خبری نیست کسبه‌ی پاساژ پلاسکو می‌گویند حدود هفت نفر از بیشتر وداع خانواده آتش نشانان حادثه پلاسکو با پیکر شهیدان فیدگاه آخرین وداعخانوادهآتشنشانانحادثهپلاسکوباپ دیروز اشعار شهادت آتش نشانان عقیق به مناسبت شهادت چند تن از آتش نشان جان بر کف در حادثه آتش سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو عقیق تعدادی از اشعار شاعران را به این مناسبت بیشتر محمد رفیع ضیایی درگذشت تشییع تیرماه از خانه هنرمندان ایران محمدرفیعضیاییدرگذشتتشییعتیر ۱۳۹۵۴۳ وی در سال ۱۳۲۷ در شهر اِوز از توابع فارس به دنیا آمد و از معدود کسانی بود که علاوه بر کار عملی در کار تئوری نیز بسیار فعال بود از نخستین کاریکاتورهایی که بعد از بیشتر سینمای ایران به احترام آتش‌نشانان تمام قد ایستاد صالحی امیری دیروز آتش نشانان سه ساعت و نیم با خون خود سازه را نگه داشتند مهدیان در میان تشویق حضار گفت ببخشید که مجلس شما را اندوهگین کردم صحنه هایی که دیدم و اتفاقاتی که برای این بیشتر درخواست تأخیر در شروع به کار ادارات برای ادای احترام به شهدای آتش‌نشان أ دیروز وی در ادامه با تاکید بر اینکه شهروند این شهر است گفت گلایه شهروندی دارد مربوط به افرادی غیر از آتش‌نشانان که در این حادثه جانشان را از دست داده اند مسجد جامعی در بیشتر برخی بیماران متوجه معاینه پزشک نمی شوند روزنامه کیهان برخی بیماران متوجه معاینه پزشک نمی شوند ۱۳۹۵۹۹ آسیب دیدن رگ های همه چیزهایی که باید در برخورد با سکته مغزی بدانید وقت طلایی بیمار یک عضو انجمن سکته مغزی کشور گفت در تمام سکته‌های رایج، شروع درمان سه تا چهار ساعت بیشتر عباس جدیدی آرتیست سینما هم درباره مسائل شهری عرض اندام می کندسرخو ۳ روز پیش این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه ضدانقلاب سعی می‌کند در وحدت مردم رخنه ایجاد کند، گفت چند روز پیش رضا پهلوی برای شهدای آتش‌نشان ما از عنوان هلاکت استفاده کرد بیشتر آتش بنای تسلیم ندارداجساد پیداشده، پنجشنبه فوت کرده بودند فیلم ۷ روز پیش وی در این رابطه گفت روز بعد از حادثه آمادگی خود را برای هر گونه کمک در نامه‌ای به شهرداری تهران اعلام کردیم با توجه به اینکه بیمه آتش نشانان بیمه شهر است و این بیشتر