چند سالی است که فروش اینترنتی در کشور ما رواج یافته و فروشگاه‌های ریز و درشتی هم در این زمینه فعالیت دارند. دامنه فعالیت این فروشگاه‌ها در سراسر کشور گسترده شده و اختصاص به شهرهای بزرگ هم ندارد؛ بلکه در روستاها هم کم‌کم مردم با این شیوه از خرید آشنا شده‌اند و حتی به دلیل تنوع کمتر کالا در شهرهای کوچک، به نظر می‌رسد فروشگاه‌های اینترنتی تاثیر زیادی بر کاهش میزان فروش فروشگاه‌های بومی شهرها داشته‌اند. این تاثیر به دلایلی روی فروش برخی از اقلام، از جمله کالاهای دیجیتال بیشتر بوده است؛ کاملا مشابه اثرات همه‌گیر شدن فروشگاه‌های زنجیره‌ای رنگارنگی که زمانی به تهران و چند شهر بزرگ اختصاص داشت. فروشگاه، اینترنتی باشد یا حضوری، بر اساس رابطه بین فروشنده و خریدار شکل گرفته و به فعالیت خود ادامه می‌دهد اما نوع رابطه در این دو نحوه فروش تفاوت‌هایی دارد. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا از دیدگاه یک خریدار، مقایسه‌ای داشته باشیم بین خرید اینترنتی و خرید حضوری!
انتخاب کالا
خرید یک کالا معمولا دو دلیل دارد: احساس نیاز و خرید تفریحی! یعنی یا به چیزی نیاز دارید و آن را می‌خرید، یا این که از چیزی خوشتان می‌آید و بدون این که واقعا نیاز داشته باشید، اقدام به خرید می‌کنید. در این مورد تفاوت خاصی بین خرید اینترنتی و خرید حضوری وجود ندارد اما اگر کالای مورد نظر خود را انتخاب کرده باشید، خرید اینترنتی انتخاب‌های بیشتری از نظر تنوع برند، مدل و رنگ پیش رویتان قرار می‌دهد؛ بدون این که مجبور به صرف زمان و هزینه و البته نیروی بدنی برای گشت و گذار و جستجو در فروشگاه‌های شهر شوید. همچنین امکان مقایسه کالاهای مختلف، دانستن نظر خریداران قبلی و دریافت اطلاعات کافی از طریق مشاوران برخی از فروشگاه‌ها وجود دارد؛ بدون آنکه مجبور به خرید باشید. از سوی دیگر با خرید حضوری می‌توانید کالا را از نزدیک بررسی و لمس کنید و با وجود این که تعدادی از فروشگاه‌های اینترنتی با تصاویر و ویدیوهای مختلف و حتی نمای ۳۶۰ درجه از یک کالا، تلاش می‌کنند تجربه احساس واقعی از لمس کالا را به خریدار منتقل نمایند، در دست گرفتن آن و بررسی از نزدیک، حس دیگری دارد! با توجه به نوع کالا، در خرید حضوری می‌توانید سلامت آن را هم بررسی کنید؛ در صورتی که در خرید اینترنتی اگر فروشگاه معیوب بودن کالا را بپذیرد، روند بازگرداندن و تعویض آن زمان‌بر و خسته کننده است. اطمینان از اصالت کالا هم بیشتر از نوع فروشگاه، به اعتبار آن بستگی دارد، پس بهتر است در صورت امکان از فروشگاه معتبر و با گارانتی رسمی خرید کنید و در غیر این صورت، از افراد خبره کمک بگیرید.
مقایسه قیمت
بدون شک در شیوه خرید اینترنتی به راحتی می‌توان قیمت فروشگاه‌های اینترنتی مختلف را با یکدیگر یا بازار مقایسه کرد. این که بخواهیم قیمت را بین فروشگاه‌های مختلف حضوری مقایسه کنیم به مراتب دشوارتر است، البته دقت کنید که گاهی اختلاف قیمت به علت کیفیت بالاتر یک کالا یا نوع گارانتی آن است؛ همچنین کالاهایی که بدون دلیل خاصی در یک فروشگاه، قیمت بسیار ارزان‌تری از سایر فروشگاه‌ها دارند، به احتمال زیاد فیک هستند و نباید آنها را بخرید. در مقایسه قیمت خرید اینترنتی و خرید حضوری، هزینه ارسال را هم در نظر بگیرید. این موضوع در مورد کالاهای سنگین و حجیم اهمیت بیشتری دارد.
پرداخت وجه
پس از خرید و دریافت یک کالا به روش حضوری، هزینه آن را پرداخت می‌کنید؛ این کار هم برای فروشنده و هم خریدار اطمینان خاطر بیشتری به همراه دارد. در خرید اینترنتی از بعضی از فروشگاه‌ها، امکان پرداخت وجه پس از تحویل کالا و جود دارد اما فروشگاه‌های معتبر به دلایلی از جمله مزاحمت‌ها و خریدهای غیر واقعی، کمتر از این شیوه استفاده می کنند. برخی از فروشگاه‌ها هم از طریق پرداخت کارت به کارت یا حواله بانکی وجه کالا را دریافت می‌کنند؛ اما رایج‌ترین و آسان‌ترین شیوه پرداخت وجه کالا استفاده از درگاه‌های پرداخت بانکی است. هنگام پرداخت از طریق درگاه بانک حتما به نوار آدرس دقت کنید که با سایت پرداخت مطابقت داشته باشد، همچنین هیچ‌وقت از طریق کامپیوتر مکان‌های عمومی نظیر کافی‌نت‌ها و به صورت کلی به وسیله کامپیوتری که متعلق به خودتان نیست، اقدام به پرداخت اینترنتی نکنید. در صورتی هم که ناگزیر به این کار هستید، در اولین فرصت رمز دوم کارت بانکی خود را عوض کنید.
زمان
در خرید حضوری بلافاصله کالای مورد نظر خود را به دست می‌آورید؛ اما برای دریافت کالایی که از طریق اینترنتی خریداری می‌کنید، با توجه به سیستم فروشگاه و محل سکونت، از چند ساعت تا چند روز باید منتظر باشید. تحویل سریع کالا یکی از پارامترهای اصلی در رقابت بین فروشگاه‌های اینترنتی به شمار می‌رود و معمولا فروشگاه‌هایی که کالاها را درانبار خودشان نگهداری می‌کنند، سرعت عمل بهتری دارند؛ اما فروشگاه‌هایی هم هستند که فقط نقش یک واسطه برای فروش اجناس تامین‌کنندگان را ایفا می‌کنند و تحویل کالا به مشتری، با فاصله زمانی بیشتری انجام میشود. در تمامی فروشگاه‌های اینترنتی زمان تحویل به اطلاع مشتری می‌رسد.
پس از خرید
با توجه به نوع کالا اگر پس از خرید نیاز به دریافت خدمات پس از فروش داشته باشید، معمولا تفاوتی بین کالاهای خریداری شده به روش‌های مختلف وجود ندارد و این کار توسط نمایندگان خدمات پس از فروش انجام میشود، اما کالاهایی که شامل گارانتی نمی‌شوند یا اقلامی مانند پوشاک و… در صورتی که دارای ایراد باشند، خرید حضوری آنها با اطمینان بیشتری همراه است؛ همانطور که در ابتدای مطلب گفتیم، حتی اگر فروشگاه حاضر به قبول وسیله معیوب و تعویض آن شود، روند بازگشت کالا، طولانی، خسته کننده و گاهی با پرداخت هزینه همراه است.
سایر موارد
علاوه بر مواردی که بیان شد، برای خرید اینترنتی مواردی مانند کاهش سفرهای غیرضروری و در نتیجه کاهش ترافیک و آلودگی هوا، صرفه‌جویی در وقت، گستره انتخاب بیشتر و … به عنوان مزایا در نظر گرفته می‌شوند و برای خرید حضوری هم لذت واقعی خرید، کمک به اقتصاد بومی شهر و… مطرح میشود که البته هر کدام از آنها لزوما درست نیست و جای بحث دارد. فروشگاه‌های اینترنتی در سراسر دنیا در کنار فروشگاه‌های فیزیکی به فعالیت مشغولند و حتی با گسترش روزافزون این شیوه از خرید و فروش در کشور ما، نمی‌توان با قاطعیت خرید اینترنتی یا خرید حضوری را شیوه بهتری دانست! شما چه نظری دارید؟