در این اختلال کودک به طور غیرارادی هنگام خواب ادرار میکند و به این دلیل اختلال نامیده میشود که در همسن و سالهای کودک کنترل نکردن مثانه غیرطبیعی است و بقیه در آن سن میتوانند خود را کنترل کنند.
شب ادراری در کودکان به دو شکل بروز میکند؛ اولیه و ثانویه. در شب ادراری اولیه کودک از بدو تولد کنترل ادرار ندارد و کماکان شبها ادرار میکند. در شب ادراری ثانویه کودک قبلا سابقه شب ادراری نداشته و بتازگی دچار این اختلال شده است.
در بیشتر دختران تا شش سالگی و پسران تا هفت سالگی به طور خودبهخود این مشکل برطرف میشود، اما مداخلات درمانی همواره ضروری به نظر میرسد. ابتدا باید مشخص کرد که فرد دچار مشکلاتی از قبیل مثانه غیرطبیعی، صرع، تشنج، عفونت یا دیابت، تأخیر در تکامل مغزی یا خواب سنگین است یا خیر.
در مرحله بعد باید در نظر گرفت که اگر کودک شما با مشکلات جسمانی و عضوی روبهرو نیست، لازم است مسائل روانشناختی نیز مورد بررسی قرار گیرد. معمولا در اختلال شب ادراری ثانویه مسائل رفتاری و شرح حال زندگی اثر مستقیمتری در ایجاد این اختلال دارند.
اضطراب، تنشهای درون خانواده، مشکلات روابط همسالان، ترسهای مرضی، مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفتن، تنبیههای بدنی شدید، اعتیاد والدین و دیگر آسیبها میتواند روی بروز این نشانهها اثرگذار باشد. برای درمان شب ادراری حتما باید ابتدا علل شب ادراری کودک شناسایی و متناسب با آن درمان و مداخلات اجرا شود. چنانچه مشکلات کودک مربوط به اضطرابهای او باشد لازم است تا مسائل او به دو دسته قابل مداخله و غیرقابل مداخله تقسیم شود.
درمانگر اصولا فراخور مواردی که میتواند مداخله کند راهکارهای درمانی را شروع میکند. این توصیهها ضروری است:
ـ محیط خانه عاری از تنش باشد
ـ کودک مورد تمسخر و سرزنش قرار نگیرد
ـ اجتناب از خوردن مایعات مدتی قبل از خواب
ـ بیدار کردن کودک در طول خواب شبانه برای رفتن به دستشویی
ـ آموزش تمرینات تن آرامی و ریلکسیشن به کودک
ـ آموزش کنترل مثانه در زمان طولانیتر در روز
ـ تشویق کودک در صورت کنترل مثانه
ـ شناسایی اضطرابهای کودک و کاهش عوامل اضطرابزا
ـ استفاده از ورزشهای مناسب برای تقویت مثانه: مثل شنا و دراز نشست
یکی از مسائلی که در کودکان به چشم میخورد نیاز به توجه و مورد تائید قرار گرفتن است که به ایجاد این اختلال منجر میشود. برآورده کردن نیاز به توجه و مورد تائید قرار گرفتن نیز برای درمان توصیه میشود. بهترین تمرینات تن آرامی برای کودکان نشان دادن مثالهای عینی است.
تمرین ماکارونی یکی از آنهاست. به کودکتان نشان دهید که چگونه یک ماکارونی قبل پختن سفت است و بعد از اینکه داخل آب جوش قرار میگیرد، نرم میشود. میتوانید از او بخواهید که اعضای بدن خود را سفت کرده و سپس با این تمرین آن را شل کند.