دکتر مصطفی شاهرضایی در خصوص پاتولوژی شکستگی ناشی از ضربه‌های کوچک در استخوان‌های ضعیف شده، گفت: علل بوجود آمدن این بیماری بسیار گسترده است و بیماری‌های مختلفی می‌توانند عامل ایجاد آن شوند.
این متخصص ارتوپدی با اشاره به اینکه پاتولوژی شکستگی میتواند ناشی از تومور‌ها و بیماری‌های مختلف متابولیکی باشد، گفت: استئوپروز (پوکی استخوان) یکی از شایع‌ترین علل ایجاد این بیماری است که بیشترین همراهی را با شکستگی پاتولوژیک دارد.
سرپرست مرکز تخصصی سارکوما پژوهشکده سرطان جهاد دانشگاهی افزود: بیماری‌های متابولیک از جمله هایپرپاراتیروئیدی، استئوژنز ایمپرفکتا و استئوپتروس از دیگر علل شایع بروز این بیماری هستند.
وی با اشاره به تومورهای مختلف و بسیاری از بدخیمی‌ها، افزود: وجود درد در استخوان قبل از شکستگی، شکستگی‌های متعدد که به تازگی در فرد ایجاد شده و شکستگی‌های نامتعارف همچنین شکستگی در افراد بالای ۴۵ سال میتواند از شرایط ایجاد این نوع شکستگی باشد. (ایسنا)
بعلاوه باید توجه داشت برخی شکستگی‌ها نیز به دلیل پر خطر بودن نسبت به شکستگی‌های کم آسیب‌تر برای بهبود و درمان به توجهات و مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارند. اما منظور از این شکستگی‌های خطرناک چیست؟
دکتر غلامعلی عکاشه، جراح و متخصص درباره شکستگی‌های خطرناک به جام‌جم می‌گوید: میزان خطر و احتمال مرگ و میر ناشی از شکستگی در بدن، به نوع درمان، محل شکستگی، باز بودن یا نبودن شکستگی و سن بیمار بستگی دارد. در واقع اگر منظور از خطر در شکستگی، مرگ و میر است باید گفت وقتی شکستگی در بخش‌های مختلف بدن همچون بازو، ساعد، ساق و لگن ایجاد شود، خطر مرگ و میر افزایش می‌یابد که این مساله معمولا بر اثر تصادفات بروز می‌کند.
دکتر حمیدرضا اصلانی، فوق‌تخصص جراحی آرتروسکوپی و طب ورزشی نیز با تاکید بر این که دررفتگی‌های مفاصل به دلیل آن که ممکن است روی عروق و اعصاب فشار وارد کنند نیاز به توجه خاص دارند به جام‌جم می‌گوید: یکی از خطرناک‌ترین شکستگی‌ها، شکستگی لگن است؛ چرا که با احتمال قطع خونرسانی به استخوان لگن و خطر از بین رفتن استخوان آن همراه است. همچنین آسیب دیدگی عروق و اعصاب پشت مفصل زانو به دلیل شکستگی نیز باید مورد توجه جدی قرار بگیرد. چون شکستگی در این ناحیه ممکن است منجر به پارگی درون عروق شود.
شکستگی در سنین بالا خطرناک تر است
دکتر عکاشه رئیس انجمن علمی جراحان ارتوپدی ایران با بیان این که شکستگی در سنین بالا در پی نارسایی و پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی و ریوی میتواند خطر مرگ نیز داشته باشد، می‌گوید: البته هر نوع شکستگی میتواند در سنین مختلف با ناتوانی همچون معلولیت و تأخیر در درمان همراه باشد.
دکتر اصلانی نیز در این باره اظهار می‌کند: یکی از خطراتی که افراد مسن را به دلیل ابتلا به پوکی استخوان تهدید می‌کند، آسیب‌دیدگی استخوان ناحیه مفصل ران به دلیل زمین‌خوردگی است. در واقع از آنجا که اندام تحتانی در این افراد مثل اهرم برای بدن عمل می‌کنند، هر نوع شکستگی در ناحیه پاها میتواند به بی‌حرکتی شخص و عوارض ناشی از آن از جمله مرگ منجر شود.
مراقب شکستگی‌های باز باشید
شکستگی باز یا شکستگی‌ای که بین استخوان و فضای بیرون بدن بروز کند، نسبت به بقیه شکستگی‌ها با خطرهای بیشتری همراه است و احتمال ایجاد عفونت، جوش نخوردن، بدجوش خوردن و حتی مرگ را به همراه دارد.
دکتر اصلانی با تاکید بر این که شکستگی‌های باز در کودکان خطرناک است و نیاز به توجه جدی‌تری دارد، توضیح می‌دهد: شکستگی‌های باز با خطر بروز عفونت همراه است و بویژه در کودکان باید مراقب بود این نوع شکستگی‌ها به عفونت نینجامد. البته بیشتر شکستگی‌ها در کودکان بجز شکستگی در ناحیه گردن، ران، قسمتی از آرنج و مچ پا از طریق درمان‌های بسته و بدون نیاز به جراحی بهبود می‌یابد.
وقتی خونرسانی به پاها مختل شود
به گفته دکتر عکاشه، در شکستگی‌های اندام تحتانی همچون شکستگی ران، ساق و مچ پا معمولا به خاطر خونرسانی اندام تحتانی، جوش‌خوردگی با تأخیر همراه است .
این جراح ارتوپدی می‌افزاید: بعلاوه با توجه به این که از طریق اندام‌های تحتانی، وزن بیمار به زمین منتقل میشود، در صورت شکستگی، راه رفتن و سلامت استخوان‌ها با چالش مواجه خواهد شد. به بیان دیگر، شکستگی اندام تحتانی اصولا سبب ناتوانی در راه رفتن میشود و بیشتر میتواند سبب بروز معلولیت شود.
از شکستگی ستون فقرات بترسید!
اکثر افراد بویژه در تصادفات از خطر بروز شکستگی در ناحیه گردن و ستون فقرات می‌ترسند. در واقع، چنین ترسی نابجا هم نیست، زیرا به گفته رئیس انجمن علمی جراحان ارتوپدی ایران، شکستگی ستون فقرات به دلیل عوارضی که بر سیستم عصبی ممکن است ایجاد کند، میتواند سبب فلج اندام‌ها، بی‌اختیاری و بی‌حسی اعضای بدن شود. بعلاوه گاهی شکستگی‌ها و دررفتگی‌ها با هم به وقوع می‌پیوندد که در صورت بروز این مسأله، عوارض شکستگی و خطرات آن بیشتر و گاهی غیرقابل جبران است.
به گفته دکتر اصلانی آنچه هنگام بروز آسیب در گردن یا ستون فقرات شخص مهم است، حمل و نقل وی است. در چنین مواردی شخص آسیب‌دیده را باید با روش‌ها و ابزارهای حمایتی در نواحی آسیب‌دیده به مراکز درمانی منتقل کرد. چرا که احتمال بروز ضایعه عصبی پایدار بر اثر بی‌توجهی به نواحی آسیب‌دیده زیاد است.
7 نکته برای کمک به جوش خوردن استخوان‌ها
توجه داشته باشید برای جوش‌خوردن استخوان، سه عامل تعیین‌کننده هستند که اگر هر کدام از آنها دچار اشکال بشود، جوش‌خوردن استخوان به تاخیر می‌افتد و حتی ممکن است بدرستی صورت نگیرد:
بی‌حرکتی محل شکستگی که با استفاده از گچ و آتل یا ابزاری به نام فیکساتور خارجی صورت می‌گیرد. حرکت هرچه سریع‌تر عضله شکسته شده که با کمک ابزار کمکی مثل واکر یا چوب زیربغل و نیز وزن‌گذاری یا وزن‌کشی روی عضله تا حد تحمل است.
داشتن بستر خوب خونرسانی که هرچه شکستگی چند قطعه‌ای باشد یا شکستگی همراه با آسیب عضلات یا بافت‌های اطراف باشد خونرسانی سطحی‌تر و جوش‌خوردن دیر انجام میشود.
فراموش نکنید مصرف زیاد پاچه، پای مرغ و امثال آن نه‌تنها نقشی در جوش‌خوردن شکستگی‌ها ندارد، بلکه تاخیر جوش خوردن را نیز سبب میشود.
کاهش وزن در افراد چاق به شرط این که ناگهانی نباشد و بنا به توصیه پزشک و طبق برنامه علمی باشد به جوش خوردن سریع‌تر شکستگی‌ها کمک می‌کند .
اگر شخصی، کمبود کلسیم و ویتامین داشته باشد، تجویز این مکمل‌ها به طبیعی شدن بدن کمک می‌کند و روند جوش خوردن را از کندی نجات می‌دهد.
سیگار یکی از عوامل مهم جوش‌نخوردن یا تاخیر در جوش خوردن استخوان‌ها بخصوص در افرادی است که سابقه بیماری‌های عمومی مثل دیابت و کم‌کاری بعضی از غدد را دارند.
پونه شیرازی
دانش و سلامت