در بیشتر موارد فشار خون یک بیماری اولیه و بنیادی است و نمیتوان عامل خاصی برایش یافت و درواقع این گروه، کسانی هستند که به دلیل استعداد ژنتیک در معرض این بیماری هستند و در سن بالاتر از 30 سال به دلایلی مثل چاقی، کمتحرکی، خوردن نمک زیادی و دلایل ناشناخته دیگر فشار خونشان بالا میرود و بیمار میشوند.
تنها راه درمان این نوع فشار خون تغییر روش زندگی است و البته با دارو میتوان این نوع فشار خون را کنترل کرد.
روش صحیح زندگی شامل تغذیه صحیح یعنی خوردن میوه، سبزی و غذاهای دریایی فراوان، فعالیت ورزشی روزانه و جلوگیری از افزایش وزن باعث میشود درصد زیادی از افراد به فشار خون مبتلا نشوند و البته در شروع بیماری فشار خون نیز با همین تمهیدات میتوان جلوی پیشرفت بیماری را گرفت.
حداکثر در 20 درصد بیماران دچار فشار خون، بیماری خاصی که عامل فشار خون باشد، یافت میشود. به این نوع فشار خون ثانویه میگوییم.
این نوع فشار خونها خصوصیاتی دارند که آنها را از نوع اولیه ـ که نوع شایع و معمول است ـ متمایز میکند: سن شروع این نوع از فشار خونها در جوانی و کمتر از 30 سال است یا خیلی دیرتر از معمول؛ مثلا در بالای 60 سال شروع میشوند. نکته مهم دیگر شدت این نوع فشار خون و سرسختی در برابر درمانهای رایج است.
در این موارد میتوان با درمان این بیماریها، فشار خون را به طور کامل درمان کرد.
پرکاری تیروئید از عوامل فشار خون است که باعث تند شدن ضربان قلب و بالا رفتن فشار خون میشود. با درمان بیماری تیروئید فشار خون این بیماران هم کنترل میشود.
زیادی کورتیزون در بدن و خوردن کورتون به مدت طولانی نیز از عوامل فشار خون هستند که این موارد نیز قابل درمان است.
یکی دیگر از بیماریهای مهم عامل فشار خون، تنگی رگهای کلیههاست. این بیماری باعث فشار خون شدید میشود که به سختی و با مصرف چند نوع دارو قابل کنترل است. بنابراین وقتی فشار خون شدید است و به دارو جواب نمیدهد باید با آنژیوگرافی رگهای کلیه وجود تنگی در این رگها را بررسی کرد.
یکی از بیماریهای عامل فشار خون، توموری به نام «فئوکروموسیتوم» است که در غده فوق کلیه تشکیل میشود.
به دلیل رها شدن ناگهانی آدرنالین این بیماران که در حالت عادی مشکلی ندارند، ناگهان دچار حملات شدید تپش قلب، عرق کردن و فشار خون شدید میشوند. راه درمان این بیماری جراحی و در آوردن تومور است.
دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماریهای غدد
جام جم سرا به نقل از ایسنا:سهیل رضایی با بیان مطالب بالا اظهار کرد: در این شرایط چون فرد به خود اجازه افسرده شدن و در خود فرو رفتن را برای مدتی نمیدهد. در واقع انکار احساساتی، موجب بروز زخم احساسی میشود.
وی افزود: هیچ زوجی علاقه به طلاق گرفتن ندارد؛ اما ممکن است در مقطعی یکی از زوجین به این نتیجه برسد که بهتر است از همسر خود جدا شود. زوجی که به چنین جمعبندی نرسیده است، از طلاق آسیب بیشتری میبیند، چراکه از نظر روانی هنوز آماده جدایی را ندارد.
رضایی در ادامه گفت: تغییر وضعیت، مهمترین ترسی است که افراد پس از طلاق تجربه میکنند. حتی اگر در زندگی مشترک در عذاب مطلق باشند، پس از جدایی فشار روحی سنگینی به آنان وارد میشود. حتی اگر خودشان درخواست طلاق داده باشند. خیلی افراد پس از طلاق گمان میکنند که کلا زندگی را از دست دادهاند.
این روانکاو اظهارکرد: یکی از مواردی که موجب ترس میشود، ناتوانی در قبال آینده است. این ناتوانی میتواند احساسی، مالی، اجتماعی و شخصیتی باشد. علاوه بر آن افراد پس از طلاق احساس تنهایی میکنند.
رضایی در ادامه گفت: پس از دورهای ناراحتی، فرد میتواند مشغولیتی را برای خود مانند پیدا کردن شغل یا فعالیتهای اجتماعی دیگر چون شرکت در خیریهها فراهم کند، چرا که چنین اقداماتی موجب میشود مطلقهها بیش از حد در خود فرو نروند.
این روانکاو درباره راهکارهای تدریجی فکرکردن به ازدواج مجدد اظهار کرد: افراد بهتر است پس از طلاق خیلی زود در صدد ازدواج مجدد نباشند؛ بلکه به کمک روانکاو، کلاس و یا کتاب آموزی دلایل به هم خوردن رابطه قبلی را متوجه شوند، چون اگر از گذشته تحلیل درستی نداشته باشند در آینده اشتباهات خود را تکرار میکنند.
وی افزود: دستیابی به تحلیل موجب میشود که این افراد از یک ازدواج مجدد ترسی نداشته باشند. برخی افراد پس از جدایی خطرات استراتژیکی مرتکب شده و تلاش میکنند به سرعت وارد رابطه جدیدی شوند؛ این در حالیست که استفاده از کتاب و کلاس آموزشی و روانکاو موجب میشود که اضطرابهای خود را برطرف کنند که در صورت تحقق این امر خود به خود ارتباطهای بعدی اتفاق میافتد.
رضایی گفت: تا زمانی که فرد همه تقصیرها را به گردن همسر اول خود بیندازند، هنوز به او فکر میکند. در نتیجه تا چند ماه اول در هر رابطهای، فرد مقابل را فرشته میبیند و بعد احساس بدی نسبت به او پیدا میکند. بنابراین لازم است فرد پیش از ازدواج مجدد خود را بهدرستی بشناسد و کینه خود را نسبت به همسر اولش کم کند تا بتواند در ارتباطهای بعدی موفق باشد.
جام جم سرا: پژوهشگر طرح «تخمین فشار سیستولی و دیاستولی حین تست ورزش با استفاده از مدل فیزیولوژیک هوشمند فازی» با بیان اینکه تست ورزش یکی از مهمترین روشهای بررسی بیماری رگهای کرونری قلب است گفت: توانستیم برنامهای برای اندازه گیری فشار خون به هنگام تست ورزش طراحی کنیم که میتواند فشار خون را ضربان به ضربان اندازه گیری کند.
مریم مقدم افزود: با استفاده از این سیستم هوشمند میتوان فشار خون فرد را با سرعت بالایی اندازه گیری کرد در صورتیکه با استفاده از روشهای معمول میتوان فشار خون را به فاصله دو دقیقه یکبار اندازه گیری کرد.
مقدم اظهار داشت: سیستم اندازه گیری فشارخون به هنگام تست ورزش در قالب یک نرم افزار کاربردی قابل نصب بر روی حتی سادهترین کامپیوترها طراحی شده که برای ذخیره دادگان ثبت، مانند فشارخون و سیگنال نوار قلب در تست ورزش مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در آینده قابلیت نصب بر روی تلفن همراه را نیز دارد.
وی در خصوص عملکرد این سیستم افزود: سیگنالهای خروجی که ویژگیهای مشخص مرتبط با فشارخون در طی فرآیند پردازش سیگنال هستند، به عنوان ورودی به سیستم هوشمند داده می شود و خروجی سیستم هوشمند، مقدار فشارخون سیستولی و دیاستولی است که در نتیجه نیازی به استفاده از کاف (وسیله معمول و کاربردی برای اندازه گیری فشار خون) برای اندازه گیری فشار خون نیست. استفاده از سیستم هوشمند اندازه گیری فشار خون به هنگام تست ورزش نیز هیچ هزینهای برای خرید و نصب دستگاههای جدید جهت ارتقاء نیاز ندارد.
او اضافه کرد: در حال حاضر دو سیستم اندازه گیری فشارخون حین تست ورزش تولید و تجاری سازی شدهاند ولی استفاده از این سیستمها محدودیتی از جمله استفاده از کاف و رعایت فرم فیزیکی خاصی برای دست را دارند. ضمن اینکه قیمت مدلهای مختلف این دستگاه بسیار بالا (حدودا بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار) است. همچنین این دستگاهها نمیتوانند فشار خون را به هنگام تست ورزش، به صورت ضربان به ضربان اندازه گیری کنند.
وی اظهار داشت: هدف از این پروژه ارائهٔ یک مدل فیزیولوژیک کامل و ایجاد یک سیستم هوشمند تخمین با توجه به ماهیت پویای عملکرد قلب در ایجاد فشارخون است. همچنین این مدل فیزیولوژیک و سیستم هوشمند در کاربردهایی غیر از تست ورزش برای تخمین فشارخون در حین حرکت و نیز تصحیح عملکرد سیستمهای اندازهگیری فشارخون حساس به آرتیفکت حرکتی میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: این برنامه در بیمارستان، مطب قلب و مکانهایی که تست ورزش انجام میگیرد کاربرد دارد و میتواند سلامت و نحوه میزان عملکرد قلب را بررسی کند. سیستم هوشمند اندازه گیری فشار خون مشکلات قلبی، گرفتگیها، سکته و مواردی از این دست را در بیماران و یا افراد سالم نشان میدهد، در نتیجه با ثبت دادگان از چنین افرادی و ایجاد مدلهای هوشمند و قدرتمند در تخمین سریع زمانی فشارخون، میتوان سیستمهای پایش بیمارستانی را به این امکان مجهز کرد.
برای ساخت این سیستم هوشمند از دادههای تست ورزش که توسط مهندس متقی در سال ۱۳۹۰ از یک جامعه آماری کامل (از نظر وسیع بودن رنج گروه سنی (۱۹ تا ۶۰ سال) و وجود افراد با قدرت فیزیکی متفاوت از جمله حضور گروهی ورزشکار در اینجامعه آماری) ثبت شده، استفاده و با همکاری مریم مقدم و حسن مرادی این کار به نتیجه رسیده است. (مهر)
دکتر عنایتالله کریمیان اظهار کرد: برای اندازهگیری فشارخون دو فشار مختلف سنجیده میشود؛ فشارخون سیستولیک که حداکثر فشار در زمان انقباض بطن چپ قلب است و فشار دیاستولیک که زمان استراحت و انبساط قلب است. معمولا در افراد سالم، فشار سیستولیک ۱۲۰ میلیمتر جیوه بر فشار دیاستولیک ۸۰ میلیمتر جیوه است که عموم افراد جامعه با فیزیک متوسط، دارای اینگونه فشار هستند. فشار کمتر از این میزان که اگر به تازگی در افراد ایجاد شود خطراتی را میتواند به وجود آورد.
وی با اشاره به این مطلب افزود: قلب و سیستم عروقی بدن با توجه به نیازهای خود سیستمش را تنظیم میکند. در همین راستا فشارخون بالا در درازمدت بر تمام اعضای بدن اثرات سوئی خواهد داشت. در رابطه با فشارخون پایین نیز میتوان گفت عوامل مهمی در کاهش فشار خون دخیل هستند که ممکن است به دلیل بیماری خاصی بروز کند و یا اینکه به دلیل داشتن اندام لاغر و وزن کم ممکن است فشار پایینی داشته باشند که در چنین شرایطی چون مشکلی ندارند نیازی به درمان نیست.
این فوقتخصص جراحی قلب و عروق تصریح کرد: از جمله بیماریهای قلبی، ضعف ماهیچه قلب است که میتواند باعث نارسایی قلب شود و در نتیجه مقدار پمپاژ خون توسط قلب کاهش یابد و کاهش فشارخون را منجر شود. یکی از علل شایع ضعف ماهیچه قلب، مرگ (از کارافتادگی) قسمت عمدهای از ماهیچه قلب است. همچنین هیجانات ناگهانی و تنشهای عصبی، حساسیتها و مسمومیتهای غذایی، خونریزیهای داخلی که پنهان است، نظیر زخم معده از عوامل مهم در کاهش فشارخون است. در ضمن در افراد بالای ۶۵ سال اگر فرد علائمی نظیر ورم دست و پا و افت فشارخون داشته باشد باید به نارسایی قلبی مشکوک شد و مورد معاینه قرار داد.
عصمت عباسی افزود: فشارخون در واقع همان نیروی خون است که به رگها وارد میشود. قلب خون را به درون رگها پمپاژ میکند و به این ترتیب خون در تمام بدن حمل میشود. فشارخون بالا به افزایش خون سیستولی بالاتر یا مساوی 140 میلیمتر جیوه، فشارخون دیاستولی بالاتر یا مساوی 90 میلیمتر جیوه یا یکی از هر دو حالت اطلاق میشود.
وی ادامه داد: امروزه فشارخون بالا یکی از مشکلات بهداشتی در جهان محسوب میشود. فشارخون بالا سبب افزایش خطر حملات قلبی، سکته و نارسایی کلیه میشود. خطر این عوارض در صورت وجود بیماری دیابت افزایش مییابد. فشارخون بالا قابل پیشگیری و درمان است. با پیشگیری و کنترل فشارخون بالا مرگ و ناتوانی ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی کاهش مییابد. همچنین با کاهش مصرف نمک، رعایت رِژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم میتوان از میزان پیشرفت فشارخون کم کرد.
عباسی تصریح کرد: افزایش وزن بدن باعث افزایش فشارخون میشود. همچنین کاهش میزان مصرف چربی میتواند از کاهش فشارخون بالا پیشگیری کند. در حقیقت وقتی که مقدار زیادی از غذاهای شور و پرنمک خورده شود، مقدار زیادی سدیم وارد بدن میشود. به دنبال آن بدن مقدار زیادی آب جذب میکند تا بتواند سدیم اضافی را از خود خارج سازد. این مسئله باعث افزایش فشارخون در برخی از افراد خواهد شد. بنابراین آب اضافه شده به بدن باعث افزایش فشار بر قلب و رگهای خونی میشود.
این کارشناس تاکید کرد: طبق توصیههای استاندارد بهتر است که میزان سدیم دریافتی در روز بیشتر از 2300 میلیگرم یا کمتر از پنج گرم (یک قاشق مرباخوری) نمک نباشد که متأسفانه اغلب افراد بیشتر از این مقدار در روز سدیم دریافت میکنند. توصیه شده است که بیماران قلبی، افرادی که فشارخون بالا دارند و همچنین افراد بالای 50 سال روزانه کمتر از 1500 میلیگرم سدیم که معادل 3 گرم نمک است، مصرف کنند.
عباسی خاطرنشان کرد: از غذاهای متنوع استفاده کنید، به عبارت دیگر روزانه از مواد غذایی موجود در پنج گروه اصلی غذایی (نان و غلات، میوهها، سبزیها، شیر و لبنیات، پروتئینها) به مقدار توصیه شده مصرف کنید. همچنین از غذاهای سرشار از فیبر نظیر (نان سنگک و جو) از نوع کمنمک، ماکارونی سبوسدار، میوهها و سبزیهای تازه استفاده کنید. غذاهایی با حداقل اسیدهای چرب ترانس و اشباع را انتخاب کنید. از مصرف غذاهای سرخ شده، گوشتهای پرچرب، کیکها، کلوچهها و شیرینی خامهای که چربی بالا دارند پرهیز کنید. نانهایی را مصرف کنید که در تهیه آنها جوش شیرین به کار نرفته است. (خبرگزاری ایسنا)
423
فشار خون بالا عامل خطری شایع، ساکت و بیسروصدا است که اگر درمان نشود، میتواند منجر به مرگ بیمار شود و کنترل آن بهطورقابل ملاحظهای از بروز حوادث قلبی عروقی جلوگیری میکند.
تفاوت بیانیه قدیم و جدید
تفاوت بیانیه اخیر با توصیههای پیشین در مقایسه دقت سه روش مانیتورینگ فشار خون است: مانیتورینگ فشارخون در کلینیک پزشک، مانیتورینگ سیار فشار خون و مانیتورینگ فشار خون در منزل. در مانیتورینگ سیار اندازهگیری فشار خون هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در طول ۲۴ تا ۴۸ ساعت فعالیت معمولی بیمار انجام میشود.
کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده به این نتیجه رسیدند که مانیتورینگ سیار فشار خون باید «مرجع استاندارد تایید» تشخیص پرفشاری خون در کلینیک یا office-based diagnosis باشد. طبق گزارش اخبار پزشکی Medscape، بررسی شواهد اخیر نشان داده که مانیتورینگ سیار فشار خون این مزیت را دارد که میتواند احتمال فشار خون بالای ناشی از روپوش سفید را رد کند.
طبق توصیهها، استفاده از روش مانیتورینگ فشارخون در خانه هر چند ممکن است قابل قبول باشد، اما شواهد کمی برای ارجحیت این روش نسبت به مانیتورینگ سیار وجود دارد. همینطور برای ارزیابی دقت روش «اندازهگیری کیوسک» که در مکانهای عمومی نظیر داروخانهها انجام میشود، نیز شواهد بیشتری مورد نیاز است.
دکتر مایکل وبر، پروفسور پزشکی در کالج پزشکی SUNY Downstate بروکلین نیویورک، معتقد است مانیتورینگ سیار فشار خون در انگلستان، روشی معمول است، اما در ایالات متحده، شواهد کافی و قوی برای حمایت از توصیه این روش گزارش نشده است. دکتر وبر از اعضای تیمی بود که در دو دهه گذشته یک مقاله کلیدی در مورد فشار خون بالای ناشی از روپوش سفید منتشر کرد.
افزایش استفاده از مانیتورینگ سیار فشار خون به منظور رد کردن فشار خون بالای ناشی از روپوش سفید، میتواند به تشخیص افراد در معرض خطر که هنوز فشارخون بالای آنها تشخیص داده نشده نیز کمک کند. دکتر وبر میگوید، افرادی که در طول شب فشار خون بالا دارند، اما در در طول روز فشار خونشان طبیعی است، دقیقا مانند افراد سالم نیستند. آنها بیشتر احتمال دارد که در معرض بزرگ شدن قلب، شواهدی از مقاومت به انسولین و چربیهای بالای خون داشته باشند.
گزارشها اشاره میکنند که اگرچه مانیتورینگ سیار فشار خون با مضرات کمی (اختلال در خواب، زحمت و محدودیت حرکت) همراه است، در صورت انجام نشدن و نقصان در تایید تشخیص فشار خون بالا، میتواند به مصرف غیرضروری داروهای ضدفشار خون منجر شود.
هرچند وقت یکبار؟
کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده توصیه میکند که غربالگری فشار خون برای برای بزرگسالان با سن ۴۰ سال و بالاتر و افراد در معرض خطر بالا، از جمله کسانی که فشار خون آنها در بالای حد مناسب (۱۳۰ - ۱۳۹/۸۵ – ۸۹ میلیمتر جیوه) است، دارای اضافه وزن یا مبتلا به چاقی هستند یا سیاهپوست هستند، سالی یکبار و برای بزرگسالان بین سنین ۱۸ و ۳۹ سال با فشار خون طبیعی (کمتر از ۸۵/۱۳۰) و بدون عامل خطر هر ۳ تا ۵ سال انجام شود.
دکتر وبر اشاره میکند، توصیه جدید کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده این محدودیت را دارد که هزینههای این روش را در نظر نگرفته و برنامههای بیمه درمانی و خدمات درمانی هم انجام مانیتورینگ سیار فشار خون را پوشش نمیدهند. او همچنین در خواست کرد که در دستورالعمل کمیته مشترک ملی هشتم (JNC۸) برای پیشگیری، تشخیص، ارزیابی و درمان فشار خون بالا در بزرگسالان مسنتر از ۶۰ سال و بدون بیماری مزمن کلیه یا دیابت، میزان فشار خون کمتر از ۹۰/۱۵۰ میلیمتر جیوه را بهعنوان هدف درمان در نظر بگیرد، زیرا این کمیته با نظر اقلیت مبنی براینکه حدمرزی باید ۹۰/۱۴۰ میلیمتر جیوه باشد، به نتیجه نرسیده است.
کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده در این پیشنویس با قاطعیت نتیجهگیری میکند که غربالگری فشار خون بالا در بزرگسالان برای جلوگیری از بـروز ناتوانـیها و مـرگ و مـیر قلبی- عروقی دارای فواید قابلتوجه و ضررهای کمی است. لازم به ذکر است این پیشنویس تا ۲۶ ژانویه برای دریافت نظرات عمومی باز بوده و بعد از اعمال پیشنهادات نهایی منتشر خواهد شد. (امیرمحمد جعفری/هفتهنامه سپید)
اندکی کمتر یا بیشتر بودن همیشه به معنای بیماری نیست و جزئی از فیزیولوژی بدن فرد محسوب میشود، اما در علم پزشکی میزانی برای پرفشاری خون وکمفشاری خون تعیین کردهاند. در این مطلب به تفصیل درباره آن توضیح خواهیم داد.پرفشاری خون امروزه یکی از بیماریهای مزمن غیرواگیر است که خطر مرگومیر زودرس را بالا میبرد. افزایش فشار خون باعث افزایش مقاومت در برابر جریان خون میشود و این مقاومت خطر ایست قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلب و بیماریهای مزمن کلیه را بیشتر میکند.
پرفشاری خون یعنی چه؟
اگر به طور مزمن، فشار سیستولی فردی بزرگسال بیشتر از 140 میلیمتر و فشار خون سیستولی بیشتر از 90 میلیمتر جیوه باشد به آن فشار خون بالا اطلاق میشود. پرفشاری خون به دو گروه طبقهبندی میشود؛ پرفشاری اولیه و پرفشاری ثانویه.
پرفشاری اولیه: این نوع فشار خون بالا در میان مردم بسیار شایع است و تقریبا 90 درصد بیماران به این نوع فشار خون مبتلا هستند. افراد مبتلا معمولا در سنین بالا قرار دارند. تاکنون دلیل کاملا مشخصی برای ایجاد این بیماری شناخته نشده است؛ ولی محققان میگویند سابقه بیماری در خانواده، عوامل محیطی، سبک بد زندگی، افزایش وزن، خوردن غذاهای پرنمک طی سالیان دراز، مصرف سیگار و الکل احتمال ابتلا به پرفشاری خون را بالا میبرد.
پرفشاری ثانویه: این نوع بالارفتن فشار خون ربطی به سن و... ندارد؛ بلکه نشانه وجود بیماری دیگری در بدن است. نارسایی کلیه، کمکاری تیروئید، بیماریهای غدد، بیماریهای قلبی ـ ریوی، بعضی از داروها و... باعث پرفشاری ثانویه میشود.
زنان باردار در معرض پرفشاری خون
پرفشاری خون را در زنان باردار نیز مشاهده میکنیم. فشار خون بالا در دوران بارداری پرهاکلامپسی یا همان مسمومیت حاملگی نام دارد و معمولا از نیمه دوم بارداری به بعد شروع میشود. البته در بیماری پرهاکلامپسی مادران باردار غیر از فشار خون بالا دفع پروتئین از ادرار هم دارند. پرهاکلامپسی بیماری خطرناکی است و اگر درمان نشود باعث مرگ مادر و جنین خواهد شد. از علامتهای شایع آن ادم (تجمع مایع در بافت و تورم اندام) در اندامها، بخصوص اندام تحتانی، سردرد، تاری دید و در مواقع شدید تشنج و اختلال هوشیاری و نهایتا مرگ است.
فشار خون پایین
بعضی از افراد که همیشه دچار کاهش فشار خون هستند کسل بوده و هرازگاهی هم از حال میروند و باید آنها را به بیمارستان رساند تا با تزریق سرم و... بهبودیشان حاصل شود. برای فشار خون پایین در این افراد شاید دلیل خاصی نتوان پیدا کرد، اما فشار خون پایین یعنی وقتی فشار خون سیستولی کمتر از 90 میلیمتر جیوه باشد؛ ولی وقتی به کمتر از 80 میلیمتر جیوه میرسد حتما با عوارضی همراه میشود. افرادی که فشار خون پایین دارند معمولا خانمهای جوان و بسیار لاغر هستند که بدنشان به این وضع عادت دارد، ولی ممکن است در اثر شرایطی خاص افت فشار بیشتر از قبل و علامتدار شود.
فشار خون پایین علامتدار است. علائم شامل بیحالی شدید توام با ضعف، سرگیجه، سیاهیرفتن چشم، و گاهی هم اختلال در سطح هوشیاری و در مرحله آخر عارضهای به نام سنکوب است. البته کاهش فشار خون ممکن است ناشی از خونریزی خیلی زیاد باشد، مثل فردی که در اثر تصادف دچار خونریزی داخلی شده یا گلوله خورده یا دچار اختلال انعقادی است. خونریزی از این نوع بسیار خطرناک است و سریع باعث کاهش حجم خون، افت فشار خون و حتی مرگ میشود. بعضی از بیماریها مانند اسهال و استفراغ نیز باعث کاهش آب بدن، کاهش حجم خون و کاهش فشار خون میشوند به همین دلیل همیشه توصیه میشود آب بدن بیمار به سرعت جایگزین شود و بیماران مبتلا به اسهال و استفراغ مصرف مایعات را بالا ببرند. البته بعضی از بیماریهای قلبی ـ عروقی یا ریوی هم باعث افت فشار خون میشوند.
راه هایی برای کاهش فشار خون
برای این که پرفشاری خون در بیمار قطعی شود باید معاینه کامل از بیمار به عمل آورند، آزمایش خون بگیرند و بعد از قطعیشدن بیماری، فشار خون باید با تجویز دارو کنترل شود. اگر فشار خون بیمار 180/ 110 میلیمتر جیوه باشد پرفشاری خون شدید محسوب میشود و وضعیت بیمار را بحرانی میدانند. این افراد ممکن است علامتی نداشته باشند یا با سردرد و سرگیجه به پزشک مراجعه کنند. گاهی لازم است چنین بیمارانی در بیمارستان بستری شوند.
سبک زندگی باید تغییر کند
همه افرادی که مبتلا به فشار خون بالا هستند علاوه بر مصرف دارو باید سبک زندگی خود را تغییر دهند. یعنی اگر دچار افزایش وزن هستند وزن خود را کاهش دهند، کمتر نمک مصرف کنند و سبزیجات تازه و میوه را در غذای روزانه خود بگنجانند، ورزش کنند (روزی 30 دقیقه پیادهروی توصیه میشود، البته انجام هر ورزشی برای افراد مبتلا به پرفشاری خون باید با نظر پزشک معالج باشد)، مصرف سیگار و الکل را محدود کنند.
راههایی برای افزایش فشار خون
وقتی افت فشار خون عامل مشخصی دارد، باید درمان با توجه به مشکل بیمار صورت بگیرد. ولی وقتی دلیل خاصی برای آن پیدا نمیکنیم باید کاری کرد که فشار خون بیمار کمی افزایش یابد؛ مثلا مصرف مواد نمکی را بالا برد. بیماران لاغر و کموزن هم باید به متخصص تغذیه مراجعه کنند تا با تغذیه درست افزایش وزن پیدا کنند. رژیم غذایی این افراد باید طبیعی باشد و در آن از غذاهای مفید مانند سبزیجات و میوههای تازه و غلات استفاده شود. بیماران باید آب بیشتری بنوشند. بهتر است مصرف آب در این بیماران حداقل یک لیتر در روز باشد. میوههای حاوی ویتامین ث مانند گریپفروت، پرتقال، لیمو، سبزیجات سبزبرگ و روغنهای گیاهی و دانههای روغنی برای این افراد مفید است. ورزش هم نباید فراموش شود. (جام جم سرا/دکتر ایرج خسرونیا- متخصص بیماریهای داخلی و رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران/سیب، ضمیمه سه شنبه روزنامه جام جم)
37
این در حالی است که مشکلات قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیوی و... فقط به افرادی که فشارخون بالا دارند محدود نمیشود، بلکه در افرادی که فشارخون آنها کمی بالاتر از حد طبیعی است نیز بروز میکند. پس اگر فشارخونتان بالاست باید خیلی سریع برای درمان و تغییر سبک زندگیتان اقدام کنید. اگر هم جزو افرادی هستید که فشارخونتان پایین است نباید خیالتان راحت باشد چرا که این مشکل هم ممکن است از بیماریهای مختلفی نشات بگیرد و عوارض خاص خود را دارد. حالا احتمالا این پرسش برایتان مطرح میشود که فشار بالا خطرناکتر است یا فشارخون پایین؟
به گفته متخصصان، عوامل مختلفی در بروز پرفشاری خون تاثیرگذار است که از مهمترین آنها میتوان به تغذیه نامناسب (دریافت زیاد چربی اشباع و نمک از طریق رژیم غذایی)، چاقی، کم تحرکی، سوابق فامیلی، مصرف دخانیات، استرس، بیماریهای کلیوی، مشکلات هورمونی و...اشاره کرد. البته افزایش سن هم در بالا رفتن فشارخون تاثیرگذار است. دکتر محمدرضا کرباسی، متخصص داخلی در گفتوگو با جامجم میگوید: معمولا بیماری فشارخون بالا علائمی ندارد و اگر فرد نشانههایی مانند درد پشت سر، تلوتلو خوردن، گرگرفتگی، داغ شدن صورت و گوشها و تهوع را حس کرد بیانگر آن است که فشارخون به سطح خطرناکی رسیده است.
مصرف دارو در کنار اصلاح سبک زندگی
هر چند مصرف داروهای کاهنده فشارخون تاثیر بسزایی در کنترل بیماری دارد، اما اصلاح سبک زندگی مهمترین راهکار درمانی است. به همین دلیل هم به همه بیماران مبتلا به فشارخون بالا توصیه میشود تغذیه درستی داشته باشند، مصرف روغن را به کمترین مقدار ممکن برسانند و به جای سرخ کردنیها سراغ غذاهای بخارپز و کبابی بروند، به جای نمک از طعم دهندههای سالم مثل گرد لیمو یا آبغوره خالص یا نارنج استفاده کنند و سبزیجات و گوشت سفید بویژه ماهی را جایگزین گوشتهای قرمز پرچرب کنند.
حواستان به غذاخوردنتان باشد
به گفته دکتر کرباسی، مصرف غذاهای شور، گوشتهای نمک سود شده، مواد غذایی کنسروی، سوسیس و کالباس، کراکرها، تنقلات مضری مثل چیپس و پفک و کرانچی، خیارشور، ماهیهای شور و دودی، سوپهای آماده، انواع ترشی، آجیل شور، زیتونهای آغشته شده با نمک، فستفودها و... مهمترین عوامل موثر در بالا رفتن فشارخون است؛ پس بهتر است مصرفشان را کنار بگذارید.
همچنین باید ذائقه بچهها را از همان دوران کودکی با غذاهای سالم عادت دهید و خوراکیهای سالم را جایگزین تنقلات پرخطر کنید. یادتان باشد بچهها علاقهای به خوردن غذاهای شور ندارند و فقط از عادات غذایی والدینشان تقلید میکنند.
میوه و سبزی بخورید
دکتر کرباسی با توجه به نقش پتاسیم در پیشگیری و درمان پرفشاری خون پیشنهاد میکند که در برنامه غذایی روزانه از میوهها، سبزیها، حبوبات و غلات استفاده شود. از طرفی زردآلو، گوجه فرنگی، هندوانه، موز، سیبزمینی، آب پرتقال و گریپ فروت منابع خوبی از پتاسیم بوده و مصرفشان در کنترل بیماری موثر است. همچنین کلسیم و ویتامین C در کاهش فشارخون نقش دارد، بنابراین دریافت کافی این عنصر از طریق مصرف منابع غذایی حاوی آن بویژه شیر و فرآوردههای لبنی کم چرب و مرکبات توصیه میشود. در عین حال، دریافت مقادیر مناسبی منیزیم که نقش مهمی در پیشگیری از گر گرفتگی عروق دارد از طریق منابع غذایی مثل انواع سبزی با برگ سبز تیره، مغزها، حبوبات، نان و غلات سبوس دار هم تا حد زیادی میتواند از بروز مشکلات قلبی ناشی از بالا بودن فشارخون پیشگیری کند.
چرا فشارخونتان پایین است؟
هنگامی که فشارخون فردی کمتر از محدوده طبیعی باشد (در زبان عام کمتر از 10 روی 6) به آن فشارخون پایین گفته میشود، اما نکته مهم این است که خیلی هم نمیتوان مرزبندی قطعی برای این موضوع اعلام کرد، چون محدوده طبیعی فشارخون از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است و فشاری که برای یک نفر طبیعی محسوب میشود، ممکن است برای دیگری فشارخون پایینی باشد. حتی گاهی فشارخون فردی از نظر عددی پایین است، اما فرد عوارض و نشانههای فشارخون پایین را ندارد. بنابراین جای نگرانی نیست و میتوان گفت این فشارخون برای او طبیعی است. به گفته دکتر کرباسی، فشارخون پایین با علائمی مثل سرگیجه، تاری دید، عدم تعادل، احساس سبکی سر، تپش قلب هنگام بلند شدن از زمین، تعریق و پوست سرد بروز میکند. البته ابتلا به فشارخون پایین گاهی به دنبال ایجاد برخی نارساییها در قسمتهای مختلف بدن اتفاق میافتد. بنابراین اگر فشارتان پایین است و از عوارض گفته شده رنج میبرید ممکن است مبتلا به بیماری خاصی (مثلا نارسایی غدد فوق کلیوی، مشکلات قلبی، پرکاری تیروئید و کمآبی بدن) باشید. پس حتما باید برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید، اما در صورتی که برای فشارخون پایینتان هیچ بیماری و دلیل پزشکی پیدا نشد نگران نباشید؛ چراکه به طور ژنتیکی فشار پایینی دارید.
به گفته دکتر کرباسی اگر فشارخونتان پایین است خوششانستر از بیماران مبتلا به فشارخون بالا هستید چون درمان فشارخون پایین خیلی سادهتر از فشارخون بالاست و عوارض بسیار کمتری هم دارد.
پریسا اصولی / جامجم
«پرادیپ گاج» از مرکز درمانی دیابت بمبئی هند در این رابطه میگوید: فشارخون نباید یک مشکل جسمیِ کماهمیت تلقی شود. این بیماری به خودی خود موجب بروز سکته قلبی، معلولیت، نارسایی کلیوی، سفت شدن رگها و بیماریهای دیگر میشود و به همین دلیل بیمار مبتلا به فشارخون هرگز نباید به دنبال خوددرمانی باشد.
به طور معمول فشارخون بالا با علامت و نشانهای همراه نیست و به همین دلیل ضرورت دارد افراد پیوسته فشارخون خود را تحت کنترل داشته باشند.
مطالعات جدید نشان میدهد در آینده نزدیک شیوع فشار خون بالا به پایان میرسد. در حال حاضر بیش از هفت میلیون انسان در سراسر جهان بر اثر فشارخون بالا جان خود را از دست میدهند. آفریقای جنوبی بیشترین تعداد بیماران مبتلا به فشارخون را داراست.
این بیماری که قاتل خاموش نامیده میشود به گروه سنی خاصی محدود نشده و حتی افراد جوانتر را نیز مبتلا میکند. تغییر در سبک زندگی، کمبود مواد خوراکی مغذی، مصرف استروئیدها و قرصهای ضدباروری از مهمترین عوامل بروز فشارخون بالا در جوانان هستند.
به گزارش خلیج تایمز، افراد مبتلا به فشارخون بالا به غیر از مصرف داروهای تجویزی پزشک باید مصرف روزانه میوهها و سبزیجات را فراموش نکرده و میزان مصرف چربی و قند را به حداقل برسانند و از هر گونه خوددرمانی در این زمینه پرهیز کنند. (ایسنا)
سه شنبه 29 اردیبهشت 1394 ساعت 09:33
جام جم سرا- یک دانشجوی ۲۲ ساله به نام «علی تیموری»، ۱۵ روز پس از مراسم نامزدی خود، در حالی که مشغول آرماتوربندی در ساختمان بود، دچار برق گرفتی شد و برق فشار قوی هر دو دست وی را چنان سوزاند که پزشکان مجبور شدند دستهای این تازهداماد بدشانس را قطع کنند. او امکانات مالی خرید دست مصنوعی را نیز ندارد.