حسن اختر - بخش اعتقادات شیعه تبیان
ولایت و امامت دارایی دو جنبه اســت. 1- جنبه ی تشریعی 2- جنبه ی تکوینی. جنبه ی تشریعی ولایت مربوط می شود به احکام و قوانین اعتباری شارع اعم از عبادات و معاملات ، حقوق ، سیاست اســت اما ولایت تکوینی همانطور که از اسمش پیدا اســت مربوط به حوزه ی تکوینی و هستی عینی اســت و متعلق اســت به دخل و تصرف و حکومت حق در هستی و قوانین آن، واژه امامت در لغت، پیشوا و صاحب اختیار اســت و حاکم اســت.(1)
امامت در مذهب شیعه از اصول دین و از ریشه های دین بر اساس ولایت تکوینی، محسوب می گردد ، چون ولایت باطن نبوت و امامت و امامت نیز در ادامه نبوت اســت و وظیفه امام مانند نبی بیان احکام و ریاست دنیایی و دینی مردم برای هدایت آنان به سوی خداوند اســت و از واجبات عقلی اســت نه تنها بر انسان مکلف اطاعت از امام واجب اســت بلکه بر خداوند نیز تعیین و معرفی امام واجب اســت ، چون همان طور که نبوت و ارسال رسول بر خدا واجب عقلی اســت امامت نیز بر خدا واجب اســت البته وجوب بر خدا به معنای الزام از سافل به عالی نیست بلکه به معنای ضرورت و استحقاق و شایستگی اســت و واجبات شرعی الطاف اند.
در واجبات عقلی اگر ما به حکم عقل ندانیم که پیغمبر ضرورت دارد و تکلیف لازم اســت و نیز یک سری مصالح نفس الامریه وجود دارد هرگز به احکام شرعی نیز دسترسی نخواهیم داشت آن وقت هرگز دین و شریعت الهی ثابت نخواهد شد. امام خمینی(ره) در کتاب الطهارة چنین نگاشته اســت: «و این سه اصل [توحید، نبوت و معاد [بی تردید و خلاف در معنای اسلام معتبر و ملحوظ اند. چه بسا اعتقاد به معاد با اندکی تأمل در شمار این اصول قرار گرفته باشد. اما اعتقاد به ولایت بی تردید در معنای اسلام لحاظ نشده اســت و می سزد که آن را از امور روشن و بدیهی در نزد طایفه بر حق بدانیم».(2)
نصوص فراوان اعم از آیات و روایات دال بر تعیین و نصب امامت بلافصل علی (علیه السلام) و یازده فرزندش بعد از پیغمبر چه از طریق شیعه و چه اهل سنت به تواتر داریم، حدیث ثقلین متواتر اســت، حدیث غدیر متواتر اســت، حدیث سفینه، حدیث منزلت، حدیث یوم الدار و آیه مباهله، آیه صادقین، آیه تطهیر، آیه اولوالامر همگی دال بر امامت و رهبری معصومین اســت
بنابر این کسانی که به توحید و نبوت و معاد معتقدند و به امامت آنگونه که شیعیان قبول دارند باور ندارند، نه تنها در قلمرو اسلامِ ظاهری قرار دارند، که در معنا و حقیقت نیز مسلمان اند. مرحوم محمدحسین آل کاشف الغطاء نیز پیش از امام خمینی(ره) و به صراحت در کتاب اصل الشیعة و اصولها نوشته اســت که «هر که به توحید و نبوت حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) و روز جزاء اعتقاد داشته باشد مسلمانِ حقیقی اســت».(3)
با مراجعه به منابع نقلیِ اسلام، یعنی کتاب و سنت به وضوح می توان با دو گونه کاربرد اسلام و ایمان روبرو شد؛ گاهی این دو برابر یکدیگر نهاده تلقی شده اند: «فأخرجنا من کان فیها من المومنین فما وجدنا فیها غیر بیت من المسلمین».(4) از ظاهر این دو آیه، برمی آید که مسلمانان همان مومنان هستند. امّا در موارد متعددی، به صراحت به تغایر اسلام و ایمان اشاره شده اســت: «قالت الاعراب آمنا قل لم تومنوا ولکن قولوا اسلمنا و لمّا یدخل الایمان فی قلوبکم... انما المومنون الذین آمنوا باللّه و رسوله ثم لم یرتابوا و جاهدوا باموالهم و انفسهم فی سبیل اللّه».(5) برخی چون سیدمرتضی نقل شده که تغایر اسلام و ایمان ناممکن اســت؛ هر که مومن نیست مسلمان نیز نمی باشد(6) و برخی به تغایر آن هم در مفهوم و هم در مصداق، حکم کرده اند. قائلان به تغایرِ مفهومی و مصداقیِ اسلام و ایمان خود بر دو دسته اند: گروهی که به تغایر این دو هم در حکم و هم در حقیقت حکم می کنند و گروهی که اسلام و ایمان را در حقیقت، یکی اما در حکم، متغایر می دانند. معنای این دیدگاه اخیر این اســت که آنکه مومن نیست در حقیقت، مسلمان نیز نیست، هر چند ممکن اســت در حکم مسلمان باشد و همه یا اغلب احکام ظاهری بر او مترتب شود. شهید ثانی از خواجه نصیر در قواعد العقائد عباراتی را نقل می کند که حاکی از گرایش خواجه به همین نظر اخیر اســت. ظاهر سخنان شهید و بلکه صریح آن پذیرش همین رأی اســت.(7)
ما نصوص فراوان اعم از آیات و روایات دال بر تعیین و نصب امامت بلافصل علی (علیه السلام) و یازده فرزندش بعد از پیغمبر چه از طریق شیعه و چه اهل سنت به تواتر داریم، حدیث ثقلین متواتر اســت، حدیث غدیر متواتر اســت، حدیث سفینه، حدیث منزلت، حدیث یوم الدار و آیه مباهله، آیه صادقین، آیه تطهیر، آیه اولوالامر همگی دال بر امامت و رهبری معصومین اســت، مسئله لطف الهی که در مباحث قبل گفته شد نیز از دلائل نصب امام از طرف خدا اســت که بیان شد . دلالت آیه اولی الامر بر امامت ائمه معصومین(علیهم السلام) اطیعوالله و اطیعواالرسول و اولی الامر منکم(8) یکی از مهمترین دلائل امامت این آیه شریفه اســت.
چون ولایت باطن نبوت و امامت و امامت نیز در ادامه نبوت اســت و وظیفه امام مانند نبی بیان احکام و ریاست دنیایی و دینی مردم برای هدایت آنان به سوی خداوند اســت و از واجبات عقلی اســت نه تنها بر انسان مکلف اطاعت از امام واجب اســت بلکه بر خداوند نیز تعیین و معرفی امام واجب اســت
از مجموع مباحث گذشته به دست می آید که مبنای خروج از اسلام انکار یکی از اصول سه گانه توحید، نبوت و معاد، یا انکار یکی از ضروریات دین اســت. اصل اعتقادیِ امامت یا از لوازمِ (اعم از مدلول تضمنی و التزامی) توحید و نبوت اســت، یا از جمله ضروریاتِ (یا قطعیاتِ) «ما جاء به النبی» که انکار آنها مستلزم انکار آن دو اصل اســت. در هر دو صورت سخن از ملازمه و استلزام اســت و در هر استلزامی مادامی که کسی علم به لازم و ملازمت نداشته باشد، احکام ملزوم و انکار آن بر وی مترتب نمی شود و همینطور مادامی که دیگران علم به وضوح لازم و ملازمت در نزد وی نداشته باشند نمی توانند حکم به ترتب احکام ملزوم بر وی نمایند.
پی نوشت:
1- حاکم حقیقی چه در حوزه ی تشریع و چه تکوین خداوند متعال اســت.و خداوند در هیچ صفت وفعل خود شریک ندارد اما منافات با این ندارد که با اذن خداوند اسباب و وسائط در طول اوامر و نواهی خداوند و اراده ی خداوند ی قرار داشته باشد زیرا درروایات خوانیم(( ابی ا... ان یجری الاشیاء الا باالاسباب....))
2- کتاب الطهارة، ج3، ص316.
3- اصل الشیعة واصولها، ص210
4- ذاریات: 35,36.
5- حجرات: 1415 و نیز رک: احزاب: 35. بحارالانوار، ج68، ص246.
6- به نقل از محقق سبزواری، ذخیرة المعاد فی شرح الارشاد، ص152.
7- رک: حقائق الایمان، صص114127 و نیز رک: قواعد العقائد، ص142.
8- نساء 59
منابع برای مطالعه بیشتر:
1. حسینی عاملی، سیدمحمدجواد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعدالعلامة، قم،انتشارات اسلامی، 1419ق.
2. خمینی، روح اللّه، کتاب الطهارة، ج3، نجف اشرف، مطبعة الآداب، 1389ق.
3. طباطبائی، محمدحسین، المیزان، ج اول و دهم، چاپ سوم، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات.
4. طوسی، نصیرالدین، قواعد العقائد، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، 1416ق.
5. علم الهدی، شریف مرتضی، رسائل الشریف مرتضی، قم، چاپخانه دارالقرآن الکریم، 1405ق.
6. کاشف الغطاء، شیخ جعفر، کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، اصفهان، انتشارات مهدوی، بی تا.
حرم شاه عبدالعظیم حسنی، کلیسای سنتسرکیس و آتشکده زرتشتیان از معروفترین مکانهای مذهبی تهران هستند. با مکانهای مذهبی تهران بیشتر آشنا شوید
تهران، پایتخت ایران یکی از شلوغترین پایتختهای دنیا به حساب میآید ولی جزء کهنترین پایتختها نیست. با این حال مکانهای مذهبی تهران، طیف وسیعی از کلیساها، کنیسهها و مکانهای عبادت برای زرتشتیان است که باعث تعجب بسیاری از توریستهای خارجی پس از بازدید از تهران میشود. در اینجا ما برخی از قابل توجهترین مکانهای مذهبی تهران را معرفی میکنیم.
امامزاده صالح، تجریش
امامزاده صالح از قدیمیتریم مکانهای مذهبی تهران است و در منطقه خوش آب و هوای تجریش در مقابل رشته کوههای البرز قرار دارد. آنگونه که از کتیبه بالای سردر صحن برمیآید، از پسران امام موسی کاظم و برادران امام هشتم شیعیان است. کاشی کاری لاجوردی گنبد و منارههای آن به تقلید از سبک سنتی صفوی بنا گردیده. گنبد کاشیکاری شده بقعه در سال ۱۳۳۸، در آخرین سال عمر مرحوم حسن فداکار با هزینه شخصی تعمیر و کاشیکاری مجدد شد.
مسجد مصلی
ساخت و ساز این مصلی در سال 1369 با مساحت 650.000 متر مربع آغاز شد. این مسجد قویترین مدعی برای کسب عنوان بزرگترین مسجد جهان میباشد. در ساخت این مسجد از معماری سنتی و مدرن استفاده شده است. این مکان نشانه بارز از برنامههای جمهموری اسلامی از آثار عمومی است. هر ساله نمایشگاه بینالمللی کتاب در این مکان برگزار میشود که میلیونها بازدید کننده را به خود جذب میکند.
بهشت زهرا
بزرگترین گورستان ایران میباشد که در شهرستان ری در جنوب تهران قرار دارد. بهشت زهرا ابتدا ۳۱۴ هکتار وسعت داشت که در سال ۱۳۷۶ بخش شمالی به مساحت ۱۱۰ هکتار و در سال ۱۳۸۷ بخش شرقی به مساحت ۱۶۰ هکتار خریداری و به آن اضافه شد. بهشت زهرا در حال حاضر 1300.000 نفر را در خود جای داده است. در قطعه ۳۳ بهشت زهرا تعدادی از مبارزان مشهور که در درگیری با رژیم شاه کشته شده یا در زندان اعدام شدند، به خاک سپرده شدهاند. ده قطعه از بهشت زهرا محل دفن کشتهشدگان جنگ ایران و عراق است. آرامگاه شهدای هفتم تیر در قطعه ۲۴ و آرامگاه امام خمینی (ره) در غرب بهشت زهرا قرار دارد و قطعه هنرمندان بهشت زهرا و قطعه نامآوران بهشت زهرا ویژه سرشناسان است.
حرم شاه عبدالعظیم، شهر ری
حرم شاه عبدالعظیم حسنی قدیمیترینِ مکانهای مذهبی تهران است که در شهر ری در جنوب تهران قرار واقع شده است. شاه عبدالعظیم حسنی از نوادگان حسن بن علی میباشد. این مکان قبل از ظهور تهران یک مرکز مهم سیاسی به مدت طولانی بوده است. این آرامگاه یکی از مشهورترین زیارتگاههای شیعیان ایران بوده و مربوط به دوره ایلخانی- دوره صفوی- دوره قاجار است و هر ساله باعث جذب زائران شیعه از سراسر جهان میشود. این آرامگاه دارای یک حیاط مرکزی بزرگ همراه با گنبد طلایی است.
آتشکده زرتشتیان (آدریان)
هرچند یزد و کرمان مراکز سنتی زرتشتیان در ایران هستند اما در تهران مراکز عبادت زرتشتیان نیز وجود دارد. معبد و نیایشگاه آدریان یکی از این عبادتگاههاست که بین خیابان جمهموری و انقلاب در مرکز شهر تهران واقع شده است. سنگ بنای آدریان تهران در روز اشتاد ایزد و یزدگردی، 1293 هجری خورشیدی برابر با 13 اوت 1913 میلادی، با حضور ارباب کیخسرو شاهرخ، ریاست انجمن زرتشتیان تهران و تنی چند از مقامات مملکتی و عده زیادی از زرتشتیان بنا گذارده شد. بنای معبد آدریان، مربوط به دوره قاجار است و این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن 1381 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای سنت سرکیس
کلیسای سنت سرکیس در تهران، خیابان کریم خان زند، نبش خیابان استاد نجات الهی واقع و کلیسای جامع ارامنه تهران است. کلیسای سرکیس مقدس با هزینه شخصی فردی خیر از ارامنه تهران بنام مارگار سرکیسیان به یاد همسرش و طرح مهندس اوژن آفتاندلیانس بنا شد و کار بنای کلیسا و ساختمانهای اداری واقع در جنوب محوطه آن در سال 1349 ش (1970 م) خاتمه یافته و مقر خلیفهگری ارامنه تهران از کلیسای مریم مقدس به این محل جدید انتقال یافت. کلیسا بر روی صفه نسبتا کوتاهی قرار دارد به طوری که بخش غربی آن بصورت پلههایی در مقابل در ورودی کلیسا در آمده است. پلان بنا چه از داخل و چه از خارج دارای شکل بازیلیک است (مستطیلی شکل با جهت طولی شرق به غرب). کلیسا دارای یک گنبد در بالای مرکز نمازخانه با نورگیرهای بزرگ و دو برج گنبدی برای ناقوسخانه کلیسا در قسمت غرب بنا و دو سمت ورودی اصلی کلیسا است.
زورخانهی آیتالله طالقانی
ورزش باستانی و یا ورزش پهلوانی نام مجموعه حرکات ورزشی با اسباب و بیاسباب و آداب و رسوم مربوط به آنهاست که در محدوده تاریخی و فرهنگی ایران از گذشتههای دور رواج داشته است. ورزشهای زورخانهای نام دیگر ورزشهای باستانی ایرانیان است. این مرکز ورزشی فضای سرپوشیدهای حدود 300 متر مربع را در بر میگیرد که در سال 1359 تاسیس شده است. در این زورخانه حرکات و فنون مختلف ورزش باستانی ایران نظیر میل، کباده، سنگ، شنای زورخانهای، چرخ باستانی، میل بازی (هنرهای فردی و شیرین کاری) اجرا و آموزش داده میشود. زورخانه آیتالله طالقانی در چیذر جنب امامزاده حضرت علی اکبر (ع) واقع شده است.
ترجمه و گردآوری: مجله اینترنتی ستاره
معاون محتوای مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به رشد و توسعه محتوای مذهبی و دینی در فضای مجازی گفت: هم اکنون محتوای مذهبی رتبه پنجم تولید محتوا را در کانالهای تلگرام به خود اختصاص داده است.
کد مطلب: 417866
معاون مرکز فضای مجازی خبر داد:
رتبه محتوای مذهبی در کانالهای تلگرام/ رصد انتشار محتوای نادرست
بخش دانش و فناوری الف،6 آذر95
معاون محتوای مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به رشد و توسعه محتوای مذهبی و دینی در فضای مجازی گفت: هم اکنون محتوای مذهبی رتبه پنجم تولید محتوا را در کانالهای تلگرام به خود اختصاص داده است.
تاریخ انتشار : شنبه ۶ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۵۳
وی با بیان اینکه حتی در برخی از ایام و مناسبتها، رشد تولید و انتشار محتوای دینی و مذهبی در فضای مجازی، به طور قابل توجهی افزایش می یابد، ادامه داد: برای مثال در آغاز ماه محرم به طور گسترده ای شاهد ایجاد کانالها و ظرفیتهای جدید در حوزه فعالیتهای مربوط به هیاتها و معارف دینی اهل بیت و به ویژه مساله امام حسین، ماه محرم و حادثه عاشورا بودیم.
خوراکیان با تاکید بر لزوم رصد محتوای مذهبی برای جلوگیری از نشر و اشاعه محتوای نادرست و همراه با خرافه در این فضا، اضافه کرد: قطعا رصد فضای مجازی یکی از مهمترین زمینه ها برای فهم درست فضای مجازی است و تا زمانی که این رصد صورت نگیرد، تصمیم گیری در این زمینه طبیعتا دچار مشکل خواهد شد. براین اساس رصد محتواهای منتشرشده درفضای مجازی صورت می گیرد و گزارشات موضوعی و ماهانه آن به طور مرتب به مسئولان عالی رتبه نظام ارائه می شود.
معاون محتوای مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه در مسائل مختلف سعی می شود که به سرعت اطلاع رسانی هایی که لازم است به دستگاههای مربوطه انجام شود، در مورد میزان محتوای نادرستی که در حوزه دین و مذهب در این فضا منتشر می شود، گفت: برنامه ریزی برای ساماندهی محتوای مذهبی در روند مسائل جاری مرکز ملی فضای مجازی قرار دارد و در این رابطه قرار است ماموریتهای نهادهای مختلف تعیین شود.
وی با تاکید براینکه مرکز ملی فضای مجازی به صورت مستقیم نسبت به شناسایی و رصد اینگونه محتوا اقدام نمی کند و وارد این امور اجرایی نمی شود، افزود: ما تحلیلهای کلان فضای مجازی را برمبنای تقسیم کاری نهادها و سازمانهای مختلف ارائه می کنیم و این سازمانها هرکدام در شناسایی این مباحث و پاسخگویی آنها مسئولیت خود را انجام می دهند.
خوراکیان در پاسخ به اینکه چه میزان از محتوای فارسی منتشر شده در فضای مجازی به موضوع دینی و مذهبی مربوط می شود، گفت: با توجه به گستردگی فضای مجازی، نمی توان برای این موضوع شاخص گذاری کرد و میزان تولید محتوا را اندازه گیری کرد. از سوی دیگر بسیاری از مطالب مذهبی ذیل موضوعات دیگر مطرح می شود و شناسایی آن به راحتی ممکن نیست.
وی ادامه داد: اما با این وجود در کانالهای یکی از شبکه های پیام رسان موبایلی حوزه محتوای مذهبی، رتبه پنجم را دارد. به این معنی که کانالهایی که در شبکه اجتماعی تلگرام به موضوعات مذهبی و دینی اختصاص دارد در رتبه پنجم انتشار محتوای فارسی در میان این شبکه پیام رسان اجتماعی برخط قرار دارند.
معاون مرکز ملی فضای مجازی با تاکید براینکه برای جلوگیری از انتشار محتوای نادرست در این فضا، گزارشهایی را برای کلان نظام در حوزه سیاستگذاری تهیه می کنیم، تصریح کرد: در این زمینه گزارشات و رصدهای دستگاههای مرتبط را دریافت و تجمیع و تحلیل کرده و به سیاستگذاران ارائه می دهیم.
کلمات کلیدی : دانش و فناوری+ کانال تلگرام
نظراتی که به تعمیق و گسترش بحث کمک کنند، پس از مدت کوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت دیگر بینندگان قرار می گیرد. نظرات حاوی توهین، افترا، تهمت و نیش به دیگران منتشر نمی شود.
طبق یک مطالعه جدید، حضور مداوم و منظم در مراسم مذهبی سلامت بهتری برای زنان به همراه دارد.
مدیران سایت آمازون بعد از فروش کفش پاک کن و محصولات دیگری منقش به آیات قرآن ، تصاویر حضرت مسیح و خدایان هندو با انتقادهای فزاینده کاربران و به خصوص کاربران هندی مواجه شدهاند.
به گزارش مشرق، دامنه نارضایتی از امازون با سرعت حیرت آوری گسترش یافت و شبکه های اجتماعی را هم در برگفت. به گونه ای که یک پیکار بزرگ در توییتر به راه افتاد و هندی ها به نشانه اعتراض خواستار عدم خرید از آمازون شدند.
کاربران خشمگین هندی مطالبی را در شبکه های اجتماعی و به خصوص توییتر در مورد آمازون منتشر کرده و فروش کفش پاک کن با تصاویر خدایان هندو، مسیح و آیاتی از قرآن مجید را توهین آمیز دانستند. پس از استفاده این کاربران از هشتگ #BoycottAmazon و تبدیل این اعتراض به یک روند گسترده در توییتر کاربران دیگری با ادیان مختلف به هندی ها پیوستند.
بسیاری از کاربران آمازون را به حذف برنامه تلفن همراه این شرکت و عدم استفاده از آن برای خرید کالا تهدید کردند. همچنین برخی کاربران با حضور گسترده در سایت آمازون نمرههای پایینی را برای رتبه بندی محصولات عرضه شده در این فروشگاه آنلاین اختصاص دادند.
محصولات جنجالی سایت آمازون توسط خرده فروشی به نام Rock Bull عرضه شده و مدیران این سایت بعد از دریافت انبوهی از بازخوردهای منفی فروش اکثر اقلام یاد شده را متوقف کردند.