تهران به مشروطه مدیون است

[ad_1]

هفته نامه کرگدن - محبوبه حقیقی: با انقلاب مشروطه ما صاحب شکل جدیدی از معماری شدیم گویی مشروطه تهران را وارد یک دنیای تازه کرد.

تهران را می توان پایتخت فرهنگی ایران نیز دانست ،چه به لحاظ تعدد آثار تاریخی و میراث فرهنگی و چه از نظر امکانات و تشکیلات فرهنگی که همگی در این شهر متمرکزند. منظور از امکانات و تشکیلات فرهنگی نیز سینماها، تئاترها، پاتوغ ها و انجمن های فرهنگی، نمایشگاه ها و جشنواره های فرهنگی و هنری، کتابفروشی ها، کتابخانه ها و... است. اگرچه این تمرکز در تهران و در مقابل محرومیت شمار قابل توجهی از شهرهای ایران از حداقل این امکانات جای تاسف دارد و سبب می شود تهران هر روز با سیل مهاجران رو به رو باشد، اما فرهنگی بودن این شهر برای شهروند تهران جای خوشبختی است. و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب مشروطه مدیونند؛ مشروطه ای که قانونش درست 110 سال پیش توسط مظفرالدین شاه امضا شد.

در هر دوره تاریخی، براساس تغییرات اقتصادی و اجتماعی و تغییر نگاه و رفتار حکومتی، سبک و روش های جدیدی در معماری پدیدار می شود. همان طور که می گوییم معماری سلجوقی نشان دهنده استحکام و قدرت و تداوم پایه های حکومت درایران است یا معماری قاجار ظرافت و ویزگی های زمانه خودش را دارد، با انقلاب مشروطه نیز  ما صاحب شکل جدیدی از عماری شدیم.

 

معماری دوران مشروطه را شاید بتوان در دل دوره ای از تاریخ معماری ایران جای داد که به آن دوران تحول می گویند. در این دوره، تحول یکی از مشخصه های مستمر معماری است. به لحاظ تاریخی، این دوره از اواسط عصر ناصرالدین شاه قاجار شروع شده و تاکنون ادامه یافته است. در این دوره تحول با مشخصه های متغیری همراه است. بناهای متعددی توسط معماران ایرانی و خارجی ساخته شده اند که متاثر از تغییر در زمینه های مختلف هستند.

تعدادی از صاحب نظران تاریخ معمای معاصر معتقدند که وقتی پلان بناها را از میانه دوره ناصری به این طرف ورق می زنیم کاملا احساس می کنیم که به انقلاب نزدیک می شویم و از سال 1284 به بعد است که با انقلاب مشروطه، این پختگی در پلان ها خود را به جداره های شهری می رساند.

بعد از انقلاب مشروطه دیگر بناها فقط برای حکام و اشراف و درباریان ساخته نمی شوند یا سازندگان بناها آندسته از صاحبان ثروت و مکنت نیستند که مجتمع های عام المنفعه همچون حمام و آب انبار و مسجد و مدرسه می سازند و اسم خود را روی آن ها می گذارند و وقف می کنند.

 

در جامعه جدید که صاحب قانونی شده بود که براساس آن مردم در تعیین سرنوشت خودشان دخیل می شدند، هم در معماری شهری و هم در کاربری فضاها، تغییر و تحولاتی صورت می گرفت به طوری که می بینیم میدان اصلی شهر از میدان توپخانه که مظهر استبداد بود، جای خود را به میدان بهارستان می دهد که میدان مشروطه است. به این ترتیب، فضایی که تا قبل از انقلاب مشروطه جلوخان باغ سلطنتی نگارستان بوده، با پیروز مشروطه، به جلوه گاه حضور مردم تبدیل می شود.

شکل گیری ساختمان مجلس در میدان بهارستان و بعدا تشکیل وزارت معارف در اوایل قرن 14 خورشیدی در ساختمان مسعودیه، ایجاد مدرسه الهیات در مدرسه عالی شهید مطهری و بعدها شکل گیری مدرسه صنایع قدیمه یا هنرهای مستظرفه در میدان بهارستان و... همگی باعث می شوند که در همین محدوده شاهد شکل گیری ساختمان ها و مغازه ها و مراکز مربوط به کتاب و کتاب فروشی و کتاب خوانی باشیم.

همچنین در همین محدوده است که مغازه ها و آموزشگاه های فروش ادوات ساز و آموزش موسیقی پدید می آیند و این گونه است که در تهران فضاهای فرهنگی گسترش پیدا می کنند؛ فضاهایی همچون عکاسخانه، تماشاخانه، سینما، کتابخانه، کافه و رستوران، پاتوغ های روشنفکری و محلف های ادبی، دفاتر روزنامه ها و مجلات و...

 

می توان گفت بعد از انقلاب مشروطه، در فاصله سال های 1285 تا 1305 که پهلوی اول به قدرت می رسد، سال های جلوه معماری مردمی مشروطه در شهر تهران است. در این دوره خبری از ساخته شدن کاخ های سلطنتی باشکوه نیست اما بقایای معماری مختص آن را در سینما مایاک یا انتشارات فاروس در خیابان لاله زار شاهدیم.

در دفتر انتشارات فاروس، مجله «تئاتر ایران» منتشر می شود و در زیرزمین همان جا که چاپخانه است، به چاپ می رسد. در طبقه فوقانی اش نیز سالن تئاتر قرار دارد که همان پیس هایی را که در دفتر مجله ترجمه می شوند، آن جا روی صحنه می برند. فضایی با کاری چندجانبه در رابطه با یک هنر خاص که جای مشابه آن در تهران امروز خالی است. تا قبل از انقلاب مشروطه، نقاشانی چون کمال الملک و صنیع الملک تنها در خدمت دربار هستند و به سفارش آن ها نقاشی می کنند اما میدان بهارستان برای نخستین بار کافه ای به نام لقانطه را به خود می بیند که صاحب آن برای نخستین بار تصاویر رهبران انقلاب مشروطه را به بزرگ ترین نقاشان عصرش سفارش می دهد و به در و دیوار کافه اش می آویزد. به این ترتیب، نقاشان درباری به نقاشان قهرمانان مردم بدل می شوند.

متخصصان می گویند که در معماری مشروطه احساس امنیت عمومی مشهود است. یعنی در این دوره شاهد ساخته شدن خانه هایی با دیوارهای بسیار کوتاه هستیم که به راحتی امکان گذرکردن از آن ها فراهم است، با درهایی بدون قفل و زنجیر و چفت و بست های آن چنانی. تا قبل از انقلاب مشروطه، در ساختار شهری ما، بناهای خصوصی به فضاهای عمومی پشت می کردند اما در این دوره همان فضاها به سمت بیرون نما پیدا می کنند. این درست مثل این است که ساختمان ها لباسی رسمی برای عرض اندام در برابر نگاه عموم به تن کرده باشند.

 

احوال تهران را بعد از مشروطه شاید فقط آن هایی درک می کنند که آن را بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دیده اند. شهری که امید در آن موج می زند و حال مردمانش خوب است و احساس فراگیر پیروزی مردم را با هم یکدل و یکرنگ کره است. نهادهای مردمی به سرعت رشد می کنند. سطح سواد عمومی بالا و بالاتر می رود. روزنامه های رونق دارند. کتاب به زندگی روزمره شهروندان وارد می شود. شعرها بر سر زبان ها می افتند و...  در یک کلام تهران شهر احوال خوب تاریخی است.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
آقامحمدخان قاجار ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادآغامحمدخانقاجارآقامحمدخان قاجار یا آقامحمد شاه ۱۱۲۱ در استرآباد ۲۸ خرداد ۱۱۷۶ در شوشا، که گاه به نگاهی به عقاید و افکار اخباری گریاین مقاله اختصاص دارد به بررسی افکار و اندیشه های اخباری گری از دیدگاه استاد مطهری در ایلام تمدن ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادایلامتمدنعیلام یا به صورت جدیدتر، ایلام، نام یک تمدن در منطقه‌ای است که بخش بزرگی در جنوب غربی دقیق ترین تقویم ایران ۱۳۹۵ ۱۳۹۶ …گاه‌شماری هجری خورشیدی را نخستین بار عبدالغفار نجم‌الدوله با توجه به تقویم جلالی شب جلال خالقی مطلق برگزار شد مجله فرهنگی و ……شب جلال خالقی مطلقتصویری از زنده یاد ایرج افشار در رونمایی شاهنامه به تصحیح دکتر خالقی مطلق در تیرماه پایگاه تخصصی سیاست بین الملل ‌ اندیشه محافظه‌کاری در آمریکا امیر علی ابوالفتح در سیاست، محافظه‌کاری به جریان معرفی و دانلود بهترین کتابهای جهانمعرفی و دانلود رایگان بهترین کتابمستندکتاب صوتیمجله داخلی و خارجیمقالهسخنرانی زبان و ادبیات فارسی تاریخ ادبیات معاصرشماره ی نوشته ٨ ١۷ یحیی آرین پور نخستین گام های زنان در ادبیات معاصر ایران ٢ به طور اتوماسیون و نرم افزار حقوقی حقوق یار محاسبات …نرم افزار حقوقی ،اتوماسیون حقوقی و دبیرخانه حقوقی دارالوکاله جهت ثبت اطلاعات دفتر آیا لری و لکی زبان‌اند؟ نوشته علی ایتیوند …مقدمه در این مقاله به این می‌پردازیم که آیا لُری و لکی زبان هستند یا که خیر ؟ البته من تهران به مشروطه مدیون است پایگاه خبری و تحلیلی آنلاین تهرانبهمشروطه تهران به مشروطه مدیون است و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب مشروطه مدیونند تهران به مشروطه مدیون است آکا تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است خانه داری ، کاردستی ، هنرهای تهران به مشروطه مدیون است آکا با انقلاب مشروطه ما صاحب شکل جدیدی از معماری شدیم گویی مشروطه تهران را وارد یک دنیای تازه کرد تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون بهارستان می دهد که میدان مشروطه است به این ترتیب، فضایی که تا تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب مشروطه مدیونند تهران به مشروطه مدیون است و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب تهرانبهمشروطهمدیوناست تهران به مشروطه مدیون است ایراتو تهرانبهمشروطه تهران به مشروطه مدیون است صاحب شکل جدیدی از معماری شدیم گویی مشروطه تهران را وارد یک انقلاب مشروطه مدیون مردم تبریز است انقلاب مشروطه مدیون مدیون مردم تبریز است به گزارش مجبور به قبول مشروطه کردند دکوراسیون تهران به مشروطه مدیون است علاقه تهران به گسترش روابط با خانه دوبلکس «جسیکا چستین» در نیویورک مجله راگا تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است é é é

مرور دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری در رساله‌ی حرمت مشروطه

[ad_1]

اولاً، تردیدی نیست که شیخ‌فضل‌الله نوری، نویسنده‌ی رساله‌ی حرمت مشروطه بوده است؛ (1) اما درباره‌ی رساله‌ی تذکرة‌الغافل و ارشاد الجاهل، این سؤال مطرح است که آیا نویسنده‌ی آن، شیخ فضل‌الله است یا عبدالحیّ نوری؟ ثانیاً، رساله‌ی حرمت مشروطه قبل از کتاب نائینی نوشته شده و با توجه به طرح برخی از شبهات در کتاب تنبیه‌الامة، این رساله احتمالاً در اختیار مرحوم نائینی بوده و ایشان در کتاب خود، به اشکالات مطرح شده در آن رساله، پاسخ داده است.
ثالثاً، این کتاب زمانی نوشته شد که شیخ، مخالف مشروطه بود و فاصله‌ی بین انتشار کتاب نائینی در بغداد تا شهادت شیخ نیز در حدود چهار ماه بوده است.
این کتاب در پاسخ به موافقت اولیه و مخالفت ثانویه با مشروطه نگاشته شده است. برخی از سؤال‌هایی که از شیخ پرسیده شده، از این قرار است: چرا علی‌رغم مساعدت‌های جدی اولیه حجة‌الاسلام، به مخالفت با مشروطیت و مهاجرت به حضرت عبدالعظیم پیوست؟ آیا این مخالفت موجب شرعی داشت و به این سبب بود که مشروطه را با قوانین شریعت آسمانی مخالف یافتند؟ اگر علت مخالفت با مشروطیت موجب شرعی نداشت، پس به چه دلیل با آن مخالفت کردید؟ (2)
شیخ در رساله‌ی حرمت مشروطه این طور پاسخ می‌گوید:
لکن اجابة للسؤال بعد مقدماتها... بقدر وسعت ورقه و مساعدت الوقت محض زیادی بصیرت و دانستن عموم مسلمین، حکم و فتوا را در این قضیه حادثه به وجه اقتصار اظهار می‌دارد که منشأ فتنه، فِرق جدیده و طبیعی مشرب‌ها بودند که از همسایه‌ها اکتساب نمودند و به صورت بسیار خوشی اظهار داشتند که قهراً هر کس فریفته این عنوان و طالب این مقصد باشد، مجذوب آن خواهد شد. به این سبب که در طلب عدل برآمدند و کلمه‌ی طیبه «العدل» را هر کس استماع نمود، بی‌اختیار در پی تحصیل آن کوشید و به اندازه‌ی وسعت، به بذال مال و جان خودداری نکرد؛ من جمله خود داعی هم اقدام به این امر نموده و متحمل زحمات سفر و حضر شدم و اصحاب هم مساعدت نمودند. (3)
وقتی که شروع به اجرای این مقصد شد، دیدیم دسته‌ای از مردم که همه وقت مَرمِیّ به بعضی از انحراف بودند، وارد برکار شدند. کم کم کلمات موهمه از اینها شنیده شد که حمل بر صحت می‌شد تا اینکه یک درجه پرده از آن برداشتند و بنای انتخاب وکلا و مبعوثین با اعتماد بر اکثریت آرا گذاردند، باز هم اغماض شد که اینها برای انتظام امور و بسط عدالت است تا رفته رفته، بنای نظام نامه و قانون‌نویسی شد. گاهی با بعضی مذاکره می‌شد که این دستگاه چه معنا دارد؟ چنین می‌نماید که جعل بدعتی و احداث ضلالتی می‌خواهند بکنند و الاّ وکالت چه معنا دارد؟ موکِّل کیست؟ و موکَّل فیه چیست؟ اگر مطالب امور عرفیه است، این ترتیبات دینیه لازم نیست و اگر مقصد امور شرعیه‌ی عامه است، این امر راجع به ولایت است، نه وکالت [شیخ قائل به ولایت عامه فقیه بود] و ولایت در زمان غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) با فقهای مجتهدین است نه فلان بقال و بزاز، و اعتبار به اکثریت آرا در مذهب امامیه غلط است. قانون‌نویسی چه معنا دارد؟
قانون ما مسلمانان همان اسلام است که بحمدالله تعالی، طبقه بعد طبقه روات اخبار و محدثین و مجتهدین متحمل حفظ و ترتیب آن شدند و حال هم حفظه‌ی آن - بحمداله تعالی - بسیارند... .
(چون دیدم این طور است) با مساعدت جمعی ماده نظارت مجتهدین در هر عصر، برای تمییز آرای هیئت مشتمل اظهار شد و چون نتوانستند ظاهراً رد کنند، قبول کردند و فصلی با زحمات زیاد با توافق همه نوشته شد. بعد از تثبیت به اینکه رجوعی نشود علی حدّه به طبع رسانده و به همه‌ی ولایات انتشار داده شد. چون این را دیدند و فهمیدند که با این ترتیب، اگر بدون تغییر واقع شود، فی‌المره از مقاصد فاسده‌ی خود محروم‌اند، کردند آنچه کردند و دیدم آنچه دیدم و کشیدم آنچه کشیدم و متعقب به ناحیه زاویه مقدسه شدم و در ظرف 90 روز تمام، با جمعی کثیر از مجتهدین و اساطین و فقها آنچه گفتنی و نوشتنی بود، گفته شد و نوشته شد و به همه رسانده شد تا عاقبت آن ورقةالتزام به احکام اسلام و عدم تخطی از آن را دادند و داعی و علمای اعلام مراجعت کردیم. بعد تفریق و انکشاف ملحمه جَوّ را صافی و عرصه را خالی دیدند. قانون ملعون را بعد از تصحیح، تحریف و آن ماده نظارت را به امضای بعضی از خوارج نهروان تصرف نموده، بر وجهی که بالمرّه فایده‌ی مقصوده از آن را ببرند و صورتاً ساده‌لوحان تصدیق می‌کردند... بالجمله، این فتنه‌ی عظما از بدو بروز تا یوم انقراض سه مرحله را طی کرده است: مرحله‌ی تقریر و عنوان، مرحله‌ی تحریر و اعلام، و مرحله‌ی عمل و امتحان.
و اما مرحله‌ی اولی؛ و... یکی از مواد آن ضلالت نامه [قانون اساسی] این است که افراد مملکت متساوی الحقوق‌اند. در این طبع آخر این نوشته شد، اهالی مملکت در برابر قانون دولتی متساوی الحقوق‌اند (4) [نگفته است شاه و مردم در برابر قانون مساوی‌اند].
شیخ در ادامه درباره‌ی مساوات سخن گفته و در این خصوص، خاطره‌ای چنین نقل کرده است:
نظرم هست در وقت تصحیح در باب این ماده، یک نفر، که از اصول هیئت معدود بود، گفت به داعی که این ماده چنان اهمیت دارد که اگر این باشد و همه‌ی مواضع را تغییر بدهند، دوّل خارجه ما را به مشروطه می‌شناسند و اگر این ماده نباشد، لکن تمام مواد باقی باشد، ما را به مشروطگی نخواهند شناخت، و در جواب او گفتم: «فَعَلی الإسلام السلام». برخاستم و گفتم: حضرات جالسین بدانید مملکت اسلامیه، مشروطه نخواهد شد، زیرا که محال است با اسلام حکم مساوات. حال ای برادر دینی، تأمل کن به احکام اسلامی که چه مقدارتفاوت گذاشت بین موضوعات مکلفین در عبادات و معاملات و تجارات و سیاسات از بالغ و غیربالغ، ممیز و غیرممیز، عاقل و مجنون، صحیح و مریض، مختار و مضطر، راضی و مکره، اصل و وکیل و ولی، بنده و آزاد، پدر و پسر، زن و شوهر، غنی و فقیر، عالم و جاهل، شاک و متیقن، مقلد و مجتهد، سید و عامی، موسر و معسر، کافر ذمی و حربی، و کافر اصلی و مرتد، مرتد ملی و فطری، و غیرها ممالا یخفی علی الفقیه الماهر. (5)
شیخ فضل الله نوری در ادامه می‌‎گوید:
اگر این قانون دولتی مطابق اسلام است که ممکن نیست در آن مساوات، و اگر مخالف اسلام، است منافی است با آنچه در چند سطر قبل نوشته شده [در قانون اساسی] که آنچه که مخالف اسلام است، قانونیت پیدا نمی‌کند.... واعجب من الکُل اینکه می‌گوید مواد قانونیه قابل تغییر است. آیا این تغییر از اسلام به کفر است یا از کفر به اسلام است؟... . (6)
او سپس به ماده‌ای دیگر از قانون اساسی اشاره کرده، می‌گوید:
ماده‌ای دیگر که در این ضلالت‌نامه است، آزادی قلم و آزادی مطبوعات است. بعد از تغییرات و تبدیلات، عین عبارت این است: «عامه‌ی مطبوعات، غیر از کتب ضلال و مواد مضرّه به دین مبین، آزاد و ممیزی در آنها ممنوع است. به موجب این ماده بسیاری از محرماتِ ضروری الحرمه، تحلیل شد، زیرا که مستثنا فقط دو امر شد: یکی کتب ضلال و دیگر مواد مضره به دین، و حال آنکه یکی از محرمات ضروریه، افترا است و یکی از محرمات مسلّمه، غیبت از مسلِم است و همچنین قذف مسلم و ایذا و سَبّ و فحش و توهین و تخویف و تهدید و نحو آن، از ممنوعات شرعیه و محرمات الهیه است. و مَن حلّل حراماً، حاله معلوم و حکم آن مبین است والعجب در غیر مورد مستثنا، منع از ممیزی شد و حال آنکه نهی از منکر، از اصول عملیات است و این نویسنده و رأی دهنده نهی از منکر کرده است و... .
ای برادر! تأمل کن، اگر مطلب خوب بود، چرا حامی او مردمان فاسد العقیده و فاسق‌العمل بودند؟ بلی، بعضی ظاهرالصلاح هم بودند که یا از سادهلوحی گول خورده‌اند یا آنکه از سنخ خوارج نهروان بودند. حقیقتاً، امتحان بزرگ الهی بود و به اندازه‌ای شیاطین به تردستی و تندی و چابکی حرکت می‌کردند که در احساس مشتبه به نظر می‌آمد. و العجب من الکل که این حادثه خبیثه را مستند می‌کردند به نصرت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)و ... . (7)
شیخ در ادامه، دوباره نکته‌ای را بیان می‌کند:
از جمله‌ی آن مواد ضلالت نامه این است: حکم و اجرای هیچ مجازاتی نمی‌شود، مگر به موجب قانون [که به قانون اشکال می‌کند و می‌گوید:] این حکم مخالف مذهب جعفری (علیه السلام) است که در زمان غیبت امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، مرجع در حوادث، فقهای از شیعه هستند و مجاری امور به ید ایشان است. (8)
سرانجام، جمع‌بندی شیخ چنین است:
فذلکة الکلام و حاصل المرام این است که شبهه و ریبی نماند که قانون مشروطه با دین اسلام حضرت خیرالأنام (صلی الله علیه و آله و سلم) منافی است و ممکن نیست مملکت اسلامی در تحت قانون مشروطگی بیاید، مگر به رفع ید از اسلام، پس اگر کسی از مسلمین سعی در این باب نماید که ما مسلمانان مشروطه شویم، این سعی و اقدام در اضمحلال دین است و چنین آدمی مرتدّ است و... عندی لااظن مخالف فیه و علیه حَکَمتُ و الزمتُ و رَحمه‌الله من اَعان الاسلام و اهله و... (9)

پی‌نوشت‌ها

1. اندیشه‌های شیخ و علمای مشروطیت را از کتاب رسائل مشروطیت بیان می‌کنیم. برای بررسی بحث مشروطیت از دیدگاه علما، علاوه بر کتاب تنبیه الامه، اثر آیة‌الله نائینی، مطالعه‌ی این کتاب ضروری است. در کتاب مذکور که به کوشش غلامحسین زرگری‌نژاد فراهم آمده، رساله‌های ذیل آمد. این رساله‌ها عبارت است از: «1. کشف المراد من المشروطة و الاستبداد؛ 2. حرمت مشروطه؛ 3. تذکرة الغافل و ارشاد الجاهل؛ 4. دلایل براهین الفرقان فی بطلان قوانین النواسخ محکمات القرآن؛ 5. مقاله‌ی سؤال وجواب در فوائد مجلس؛ 6. احیاء الملّة؛ 7. بیان معنی سلطنت مشروطه و فواید آن؛ 8. سؤالهای دائر به مشروطیت؛ 9. کلمة حق یُراد بها الباطل؛ 10. قانون مشروطه مشروعه؛ 11. رساله‌ی قانون در اتحاد دولت و ملت؛ 12. مکالمات مقیم و مسافر؛ 13. مراد از سلطنت مشروطه؛ 14. مراد از مشروطیت در سایر ممالک؛ 15. مقصود از مشروطیت در ایران؛ 16. اللئالی المربوطه فی وجوب المشروطه؛ 17. رساله‌ی انصافیه؛ 18. کلمه‌ی جامعه‌ی شمس کاشمری؛ 19. رساله‌ی توضیح مرام».
2. ر. ک: رسائل مشروطیت، به کوشش غلامحسین زرگری‌نژاد، رساله شیخ فضل الله نوری با عنوان رساله‌ی حرمت مشروطه، در صفحات 151 تا 167 این کتاب آمده است. تمام این مطالب شیخ فضل الله نوری از همین قسمت نقل شده است.
3. همان، ص 153.
4. همان، ص 159.
5. همان، ص 160.
6. همان، ص 161.
7. همان، ص 166.
8. همان.
9. همان، ص 167.

منبع مقاله :
لک‌زایی، نجف، (1391)، تحولات سیاسی- اجتماعی ایران معاصر، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ دوم

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
مشاوره ارشد دکتری پایان نامه چاپ مقاله انجام …مشاوره رایگان ،انجام پایان نامه، مشاوره پروپوزال، چاپ مقاله،ارشد و دکتری مشاوره ارشد دکتری پایان نامه چاپ مقاله انجام پروپوزال سمینار مشاوره رایگان ،انجام پایان نامه، مشاوره پروپوزال، چاپ مقاله،ارشد و دکتری، گروه

مرور دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری در رساله‌ی حرمت مشروطه

[ad_1]

اولاً، تردیدی نیست که شیخ‌فضل‌الله نوری، نویسنده‌ی رساله‌ی حرمت مشروطه بوده است؛ (1) اما درباره‌ی رساله‌ی تذکرة‌الغافل و ارشاد الجاهل، این سؤال مطرح است که آیا نویسنده‌ی آن، شیخ فضل‌الله است یا عبدالحیّ نوری؟ ثانیاً، رساله‌ی حرمت مشروطه قبل از کتاب نائینی نوشته شده و با توجه به طرح برخی از شبهات در کتاب تنبیه‌الامة، این رساله احتمالاً در اختیار مرحوم نائینی بوده و ایشان در کتاب خود، به اشکالات مطرح شده در آن رساله، پاسخ داده است.
ثالثاً، این کتاب زمانی نوشته شد که شیخ، مخالف مشروطه بود و فاصله‌ی بین انتشار کتاب نائینی در بغداد تا شهادت شیخ نیز در حدود چهار ماه بوده است.
این کتاب در پاسخ به موافقت اولیه و مخالفت ثانویه با مشروطه نگاشته شده است. برخی از سؤال‌هایی که از شیخ پرسیده شده، از این قرار است: چرا علی‌رغم مساعدت‌های جدی اولیه حجة‌الاسلام، به مخالفت با مشروطیت و مهاجرت به حضرت عبدالعظیم پیوست؟ آیا این مخالفت موجب شرعی داشت و به این سبب بود که مشروطه را با قوانین شریعت آسمانی مخالف یافتند؟ اگر علت مخالفت با مشروطیت موجب شرعی نداشت، پس به چه دلیل با آن مخالفت کردید؟ (2)
شیخ در رساله‌ی حرمت مشروطه این طور پاسخ می‌گوید:
لکن اجابة للسؤال بعد مقدماتها... بقدر وسعت ورقه و مساعدت الوقت محض زیادی بصیرت و دانستن عموم مسلمین، حکم و فتوا را در این قضیه حادثه به وجه اقتصار اظهار می‌دارد که منشأ فتنه، فِرق جدیده و طبیعی مشرب‌ها بودند که از همسایه‌ها اکتساب نمودند و به صورت بسیار خوشی اظهار داشتند که قهراً هر کس فریفته این عنوان و طالب این مقصد باشد، مجذوب آن خواهد شد. به این سبب که در طلب عدل برآمدند و کلمه‌ی طیبه «العدل» را هر کس استماع نمود، بی‌اختیار در پی تحصیل آن کوشید و به اندازه‌ی وسعت، به بذال مال و جان خودداری نکرد؛ من جمله خود داعی هم اقدام به این امر نموده و متحمل زحمات سفر و حضر شدم و اصحاب هم مساعدت نمودند. (3)
وقتی که شروع به اجرای این مقصد شد، دیدیم دسته‌ای از مردم که همه وقت مَرمِیّ به بعضی از انحراف بودند، وارد برکار شدند. کم کم کلمات موهمه از اینها شنیده شد که حمل بر صحت می‌شد تا اینکه یک درجه پرده از آن برداشتند و بنای انتخاب وکلا و مبعوثین با اعتماد بر اکثریت آرا گذاردند، باز هم اغماض شد که اینها برای انتظام امور و بسط عدالت است تا رفته رفته، بنای نظام نامه و قانون‌نویسی شد. گاهی با بعضی مذاکره می‌شد که این دستگاه چه معنا دارد؟ چنین می‌نماید که جعل بدعتی و احداث ضلالتی می‌خواهند بکنند و الاّ وکالت چه معنا دارد؟ موکِّل کیست؟ و موکَّل فیه چیست؟ اگر مطالب امور عرفیه است، این ترتیبات دینیه لازم نیست و اگر مقصد امور شرعیه‌ی عامه است، این امر راجع به ولایت است، نه وکالت [شیخ قائل به ولایت عامه فقیه بود] و ولایت در زمان غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) با فقهای مجتهدین است نه فلان بقال و بزاز، و اعتبار به اکثریت آرا در مذهب امامیه غلط است. قانون‌نویسی چه معنا دارد؟
قانون ما مسلمانان همان اسلام است که بحمدالله تعالی، طبقه بعد طبقه روات اخبار و محدثین و مجتهدین متحمل حفظ و ترتیب آن شدند و حال هم حفظه‌ی آن - بحمداله تعالی - بسیارند... .
(چون دیدم این طور است) با مساعدت جمعی ماده نظارت مجتهدین در هر عصر، برای تمییز آرای هیئت مشتمل اظهار شد و چون نتوانستند ظاهراً رد کنند، قبول کردند و فصلی با زحمات زیاد با توافق همه نوشته شد. بعد از تثبیت به اینکه رجوعی نشود علی حدّه به طبع رسانده و به همه‌ی ولایات انتشار داده شد. چون این را دیدند و فهمیدند که با این ترتیب، اگر بدون تغییر واقع شود، فی‌المره از مقاصد فاسده‌ی خود محروم‌اند، کردند آنچه کردند و دیدم آنچه دیدم و کشیدم آنچه کشیدم و متعقب به ناحیه زاویه مقدسه شدم و در ظرف 90 روز تمام، با جمعی کثیر از مجتهدین و اساطین و فقها آنچه گفتنی و نوشتنی بود، گفته شد و نوشته شد و به همه رسانده شد تا عاقبت آن ورقةالتزام به احکام اسلام و عدم تخطی از آن را دادند و داعی و علمای اعلام مراجعت کردیم. بعد تفریق و انکشاف ملحمه جَوّ را صافی و عرصه را خالی دیدند. قانون ملعون را بعد از تصحیح، تحریف و آن ماده نظارت را به امضای بعضی از خوارج نهروان تصرف نموده، بر وجهی که بالمرّه فایده‌ی مقصوده از آن را ببرند و صورتاً ساده‌لوحان تصدیق می‌کردند... بالجمله، این فتنه‌ی عظما از بدو بروز تا یوم انقراض سه مرحله را طی کرده است: مرحله‌ی تقریر و عنوان، مرحله‌ی تحریر و اعلام، و مرحله‌ی عمل و امتحان.
و اما مرحله‌ی اولی؛ و... یکی از مواد آن ضلالت نامه [قانون اساسی] این است که افراد مملکت متساوی الحقوق‌اند. در این طبع آخر این نوشته شد، اهالی مملکت در برابر قانون دولتی متساوی الحقوق‌اند (4) [نگفته است شاه و مردم در برابر قانون مساوی‌اند].
شیخ در ادامه درباره‌ی مساوات سخن گفته و در این خصوص، خاطره‌ای چنین نقل کرده است:
نظرم هست در وقت تصحیح در باب این ماده، یک نفر، که از اصول هیئت معدود بود، گفت به داعی که این ماده چنان اهمیت دارد که اگر این باشد و همه‌ی مواضع را تغییر بدهند، دوّل خارجه ما را به مشروطه می‌شناسند و اگر این ماده نباشد، لکن تمام مواد باقی باشد، ما را به مشروطگی نخواهند شناخت، و در جواب او گفتم: «فَعَلی الإسلام السلام». برخاستم و گفتم: حضرات جالسین بدانید مملکت اسلامیه، مشروطه نخواهد شد، زیرا که محال است با اسلام حکم مساوات. حال ای برادر دینی، تأمل کن به احکام اسلامی که چه مقدارتفاوت گذاشت بین موضوعات مکلفین در عبادات و معاملات و تجارات و سیاسات از بالغ و غیربالغ، ممیز و غیرممیز، عاقل و مجنون، صحیح و مریض، مختار و مضطر، راضی و مکره، اصل و وکیل و ولی، بنده و آزاد، پدر و پسر، زن و شوهر، غنی و فقیر، عالم و جاهل، شاک و متیقن، مقلد و مجتهد، سید و عامی، موسر و معسر، کافر ذمی و حربی، و کافر اصلی و مرتد، مرتد ملی و فطری، و غیرها ممالا یخفی علی الفقیه الماهر. (5)
شیخ فضل الله نوری در ادامه می‌‎گوید:
اگر این قانون دولتی مطابق اسلام است که ممکن نیست در آن مساوات، و اگر مخالف اسلام، است منافی است با آنچه در چند سطر قبل نوشته شده [در قانون اساسی] که آنچه که مخالف اسلام است، قانونیت پیدا نمی‌کند.... واعجب من الکُل اینکه می‌گوید مواد قانونیه قابل تغییر است. آیا این تغییر از اسلام به کفر است یا از کفر به اسلام است؟... . (6)
او سپس به ماده‌ای دیگر از قانون اساسی اشاره کرده، می‌گوید:
ماده‌ای دیگر که در این ضلالت‌نامه است، آزادی قلم و آزادی مطبوعات است. بعد از تغییرات و تبدیلات، عین عبارت این است: «عامه‌ی مطبوعات، غیر از کتب ضلال و مواد مضرّه به دین مبین، آزاد و ممیزی در آنها ممنوع است. به موجب این ماده بسیاری از محرماتِ ضروری الحرمه، تحلیل شد، زیرا که مستثنا فقط دو امر شد: یکی کتب ضلال و دیگر مواد مضره به دین، و حال آنکه یکی از محرمات ضروریه، افترا است و یکی از محرمات مسلّمه، غیبت از مسلِم است و همچنین قذف مسلم و ایذا و سَبّ و فحش و توهین و تخویف و تهدید و نحو آن، از ممنوعات شرعیه و محرمات الهیه است. و مَن حلّل حراماً، حاله معلوم و حکم آن مبین است والعجب در غیر مورد مستثنا، منع از ممیزی شد و حال آنکه نهی از منکر، از اصول عملیات است و این نویسنده و رأی دهنده نهی از منکر کرده است و... .
ای برادر! تأمل کن، اگر مطلب خوب بود، چرا حامی او مردمان فاسد العقیده و فاسق‌العمل بودند؟ بلی، بعضی ظاهرالصلاح هم بودند که یا از سادهلوحی گول خورده‌اند یا آنکه از سنخ خوارج نهروان بودند. حقیقتاً، امتحان بزرگ الهی بود و به اندازه‌ای شیاطین به تردستی و تندی و چابکی حرکت می‌کردند که در احساس مشتبه به نظر می‌آمد. و العجب من الکل که این حادثه خبیثه را مستند می‌کردند به نصرت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)و ... . (7)
شیخ در ادامه، دوباره نکته‌ای را بیان می‌کند:
از جمله‌ی آن مواد ضلالت نامه این است: حکم و اجرای هیچ مجازاتی نمی‌شود، مگر به موجب قانون [که به قانون اشکال می‌کند و می‌گوید:] این حکم مخالف مذهب جعفری (علیه السلام) است که در زمان غیبت امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، مرجع در حوادث، فقهای از شیعه هستند و مجاری امور به ید ایشان است. (8)
سرانجام، جمع‌بندی شیخ چنین است:
فذلکة الکلام و حاصل المرام این است که شبهه و ریبی نماند که قانون مشروطه با دین اسلام حضرت خیرالأنام (صلی الله علیه و آله و سلم) منافی است و ممکن نیست مملکت اسلامی در تحت قانون مشروطگی بیاید، مگر به رفع ید از اسلام، پس اگر کسی از مسلمین سعی در این باب نماید که ما مسلمانان مشروطه شویم، این سعی و اقدام در اضمحلال دین است و چنین آدمی مرتدّ است و... عندی لااظن مخالف فیه و علیه حَکَمتُ و الزمتُ و رَحمه‌الله من اَعان الاسلام و اهله و... (9)

پی‌نوشت‌ها

1. اندیشه‌های شیخ و علمای مشروطیت را از کتاب رسائل مشروطیت بیان می‌کنیم. برای بررسی بحث مشروطیت از دیدگاه علما، علاوه بر کتاب تنبیه الامه، اثر آیة‌الله نائینی، مطالعه‌ی این کتاب ضروری است. در کتاب مذکور که به کوشش غلامحسین زرگری‌نژاد فراهم آمده، رساله‌های ذیل آمد. این رساله‌ها عبارت است از: «1. کشف المراد من المشروطة و الاستبداد؛ 2. حرمت مشروطه؛ 3. تذکرة الغافل و ارشاد الجاهل؛ 4. دلایل براهین الفرقان فی بطلان قوانین النواسخ محکمات القرآن؛ 5. مقاله‌ی سؤال وجواب در فوائد مجلس؛ 6. احیاء الملّة؛ 7. بیان معنی سلطنت مشروطه و فواید آن؛ 8. سؤالهای دائر به مشروطیت؛ 9. کلمة حق یُراد بها الباطل؛ 10. قانون مشروطه مشروعه؛ 11. رساله‌ی قانون در اتحاد دولت و ملت؛ 12. مکالمات مقیم و مسافر؛ 13. مراد از سلطنت مشروطه؛ 14. مراد از مشروطیت در سایر ممالک؛ 15. مقصود از مشروطیت در ایران؛ 16. اللئالی المربوطه فی وجوب المشروطه؛ 17. رساله‌ی انصافیه؛ 18. کلمه‌ی جامعه‌ی شمس کاشمری؛ 19. رساله‌ی توضیح مرام».
2. ر. ک: رسائل مشروطیت، به کوشش غلامحسین زرگری‌نژاد، رساله شیخ فضل الله نوری با عنوان رساله‌ی حرمت مشروطه، در صفحات 151 تا 167 این کتاب آمده است. تمام این مطالب شیخ فضل الله نوری از همین قسمت نقل شده است.
3. همان، ص 153.
4. همان، ص 159.
5. همان، ص 160.
6. همان، ص 161.
7. همان، ص 166.
8. همان.
9. همان، ص 167.

منبع مقاله :
لک‌زایی، نجف، (1391)، تحولات سیاسی- اجتماعی ایران معاصر، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ دوم

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
مشاوره ارشد دکتری پایان نامه چاپ مقاله انجام …مشاوره رایگان ،انجام پایان نامه، مشاوره پروپوزال، چاپ مقاله،ارشد و دکتری مشاوره ارشد دکتری پایان نامه چاپ مقاله انجام پروپوزال سمینار مشاوره رایگان ،انجام پایان نامه، مشاوره پروپوزال، چاپ مقاله،ارشد و دکتری، گروه

تهران به مشروطه مدیون است

[ad_1]

هفته نامه کرگدن - محبوبه حقیقی: با انقلاب مشروطه ما صاحب شکل جدیدی از معماری شدیم گویی مشروطه تهران را وارد یک دنیای تازه کرد.

تهران را می توان پایتخت فرهنگی ایران نیز دانست ،چه به لحاظ تعدد آثار تاریخی و میراث فرهنگی و چه از نظر امکانات و تشکیلات فرهنگی که همگی در این شهر متمرکزند. منظور از امکانات و تشکیلات فرهنگی نیز سینماها، تئاترها، پاتوغ ها و انجمن های فرهنگی، نمایشگاه ها و جشنواره های فرهنگی و هنری، کتابفروشی ها، کتابخانه ها و... است. اگرچه این تمرکز در تهران و در مقابل محرومیت شمار قابل توجهی از شهرهای ایران از حداقل این امکانات جای تاسف دارد و سبب می شود تهران هر روز با سیل مهاجران رو به رو باشد، اما فرهنگی بودن این شهر برای شهروند تهران جای خوشبختی است. و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب مشروطه مدیونند؛ مشروطه ای که قانونش درست 110 سال پیش توسط مظفرالدین شاه امضا شد.

در هر دوره تاریخی، براساس تغییرات اقتصادی و اجتماعی و تغییر نگاه و رفتار حکومتی، سبک و روش های جدیدی در معماری پدیدار می شود. همان طور که می گوییم معماری سلجوقی نشان دهنده استحکام و قدرت و تداوم پایه های حکومت درایران است یا معماری قاجار ظرافت و ویزگی های زمانه خودش را دارد، با انقلاب مشروطه نیز  ما صاحب شکل جدیدی از عماری شدیم.

 

معماری دوران مشروطه را شاید بتوان در دل دوره ای از تاریخ معماری ایران جای داد که به آن دوران تحول می گویند. در این دوره، تحول یکی از مشخصه های مستمر معماری است. به لحاظ تاریخی، این دوره از اواسط عصر ناصرالدین شاه قاجار شروع شده و تاکنون ادامه یافته است. در این دوره تحول با مشخصه های متغیری همراه است. بناهای متعددی توسط معماران ایرانی و خارجی ساخته شده اند که متاثر از تغییر در زمینه های مختلف هستند.

تعدادی از صاحب نظران تاریخ معمای معاصر معتقدند که وقتی پلان بناها را از میانه دوره ناصری به این طرف ورق می زنیم کاملا احساس می کنیم که به انقلاب نزدیک می شویم و از سال 1284 به بعد است که با انقلاب مشروطه، این پختگی در پلان ها خود را به جداره های شهری می رساند.

بعد از انقلاب مشروطه دیگر بناها فقط برای حکام و اشراف و درباریان ساخته نمی شوند یا سازندگان بناها آندسته از صاحبان ثروت و مکنت نیستند که مجتمع های عام المنفعه همچون حمام و آب انبار و مسجد و مدرسه می سازند و اسم خود را روی آن ها می گذارند و وقف می کنند.

 

در جامعه جدید که صاحب قانونی شده بود که براساس آن مردم در تعیین سرنوشت خودشان دخیل می شدند، هم در معماری شهری و هم در کاربری فضاها، تغییر و تحولاتی صورت می گرفت به طوری که می بینیم میدان اصلی شهر از میدان توپخانه که مظهر استبداد بود، جای خود را به میدان بهارستان می دهد که میدان مشروطه است. به این ترتیب، فضایی که تا قبل از انقلاب مشروطه جلوخان باغ سلطنتی نگارستان بوده، با پیروز مشروطه، به جلوه گاه حضور مردم تبدیل می شود.

شکل گیری ساختمان مجلس در میدان بهارستان و بعدا تشکیل وزارت معارف در اوایل قرن 14 خورشیدی در ساختمان مسعودیه، ایجاد مدرسه الهیات در مدرسه عالی شهید مطهری و بعدها شکل گیری مدرسه صنایع قدیمه یا هنرهای مستظرفه در میدان بهارستان و... همگی باعث می شوند که در همین محدوده شاهد شکل گیری ساختمان ها و مغازه ها و مراکز مربوط به کتاب و کتاب فروشی و کتاب خوانی باشیم.

همچنین در همین محدوده است که مغازه ها و آموزشگاه های فروش ادوات ساز و آموزش موسیقی پدید می آیند و این گونه است که در تهران فضاهای فرهنگی گسترش پیدا می کنند؛ فضاهایی همچون عکاسخانه، تماشاخانه، سینما، کتابخانه، کافه و رستوران، پاتوغ های روشنفکری و محلف های ادبی، دفاتر روزنامه ها و مجلات و...

 

می توان گفت بعد از انقلاب مشروطه، در فاصله سال های 1285 تا 1305 که پهلوی اول به قدرت می رسد، سال های جلوه معماری مردمی مشروطه در شهر تهران است. در این دوره خبری از ساخته شدن کاخ های سلطنتی باشکوه نیست اما بقایای معماری مختص آن را در سینما مایاک یا انتشارات فاروس در خیابان لاله زار شاهدیم.

در دفتر انتشارات فاروس، مجله «تئاتر ایران» منتشر می شود و در زیرزمین همان جا که چاپخانه است، به چاپ می رسد. در طبقه فوقانی اش نیز سالن تئاتر قرار دارد که همان پیس هایی را که در دفتر مجله ترجمه می شوند، آن جا روی صحنه می برند. فضایی با کاری چندجانبه در رابطه با یک هنر خاص که جای مشابه آن در تهران امروز خالی است. تا قبل از انقلاب مشروطه، نقاشانی چون کمال الملک و صنیع الملک تنها در خدمت دربار هستند و به سفارش آن ها نقاشی می کنند اما میدان بهارستان برای نخستین بار کافه ای به نام لقانطه را به خود می بیند که صاحب آن برای نخستین بار تصاویر رهبران انقلاب مشروطه را به بزرگ ترین نقاشان عصرش سفارش می دهد و به در و دیوار کافه اش می آویزد. به این ترتیب، نقاشان درباری به نقاشان قهرمانان مردم بدل می شوند.

متخصصان می گویند که در معماری مشروطه احساس امنیت عمومی مشهود است. یعنی در این دوره شاهد ساخته شدن خانه هایی با دیوارهای بسیار کوتاه هستیم که به راحتی امکان گذرکردن از آن ها فراهم است، با درهایی بدون قفل و زنجیر و چفت و بست های آن چنانی. تا قبل از انقلاب مشروطه، در ساختار شهری ما، بناهای خصوصی به فضاهای عمومی پشت می کردند اما در این دوره همان فضاها به سمت بیرون نما پیدا می کنند. این درست مثل این است که ساختمان ها لباسی رسمی برای عرض اندام در برابر نگاه عموم به تن کرده باشند.

 

احوال تهران را بعد از مشروطه شاید فقط آن هایی درک می کنند که آن را بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دیده اند. شهری که امید در آن موج می زند و حال مردمانش خوب است و احساس فراگیر پیروزی مردم را با هم یکدل و یکرنگ کره است. نهادهای مردمی به سرعت رشد می کنند. سطح سواد عمومی بالا و بالاتر می رود. روزنامه های رونق دارند. کتاب به زندگی روزمره شهروندان وارد می شود. شعرها بر سر زبان ها می افتند و...  در یک کلام تهران شهر احوال خوب تاریخی است.

[ad_2]
لینک منبع
بازنشر: مفیدستان

عبارات مرتبط با این موضوع
آقامحمدخان قاجار ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادآغامحمدخانقاجارآقامحمدخان قاجار یا آقامحمد شاه ۱۱۲۱ در استرآباد ۲۸ خرداد ۱۱۷۶ در شوشا، که گاه به نگاهی به عقاید و افکار اخباری گریاین مقاله اختصاص دارد به بررسی افکار و اندیشه های اخباری گری از دیدگاه استاد مطهری در ایلام تمدن ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادایلامتمدنعیلام یا به صورت جدیدتر، ایلام، نام یک تمدن در منطقه‌ای است که بخش بزرگی در جنوب غربی دقیق ترین تقویم ایران ۱۳۹۵ ۱۳۹۶ …گاه‌شماری هجری خورشیدی را نخستین بار عبدالغفار نجم‌الدوله با توجه به تقویم جلالی شب جلال خالقی مطلق برگزار شد مجله فرهنگی و ……شب جلال خالقی مطلقتصویری از زنده یاد ایرج افشار در رونمایی شاهنامه به تصحیح دکتر خالقی مطلق در تیرماه پایگاه تخصصی سیاست بین الملل ‌ اندیشه محافظه‌کاری در آمریکا امیر علی ابوالفتح در سیاست، محافظه‌کاری به جریان معرفی و دانلود بهترین کتابهای جهانمعرفی و دانلود رایگان بهترین کتابمستندکتاب صوتیمجله داخلی و خارجیمقالهسخنرانی زبان و ادبیات فارسی تاریخ ادبیات معاصرشماره ی نوشته ٨ ١۷ یحیی آرین پور نخستین گام های زنان در ادبیات معاصر ایران ٢ به طور اتوماسیون و نرم افزار حقوقی حقوق یار محاسبات …نرم افزار حقوقی ،اتوماسیون حقوقی و دبیرخانه حقوقی دارالوکاله جهت ثبت اطلاعات دفتر آیا لری و لکی زبان‌اند؟ نوشته علی ایتیوند …مقدمه در این مقاله به این می‌پردازیم که آیا لُری و لکی زبان هستند یا که خیر ؟ البته من تهران به مشروطه مدیون است پایگاه خبری و تحلیلی آنلاین تهرانبهمشروطه تهران به مشروطه مدیون است و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب مشروطه مدیونند تهران به مشروطه مدیون است آکا تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است خانه داری ، کاردستی ، هنرهای تهران به مشروطه مدیون است آکا با انقلاب مشروطه ما صاحب شکل جدیدی از معماری شدیم گویی مشروطه تهران را وارد یک دنیای تازه کرد تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون بهارستان می دهد که میدان مشروطه است به این ترتیب، فضایی که تا تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب مشروطه مدیونند تهران به مشروطه مدیون است و این چیزی است که تهران و تهرانی به انقلاب تهرانبهمشروطهمدیوناست تهران به مشروطه مدیون است ایراتو تهرانبهمشروطه تهران به مشروطه مدیون است صاحب شکل جدیدی از معماری شدیم گویی مشروطه تهران را وارد یک انقلاب مشروطه مدیون مردم تبریز است انقلاب مشروطه مدیون مدیون مردم تبریز است به گزارش مجبور به قبول مشروطه کردند دکوراسیون تهران به مشروطه مدیون است علاقه تهران به گسترش روابط با خانه دوبلکس «جسیکا چستین» در نیویورک مجله راگا تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است تهران به مشروطه مدیون است é é é