سنگ‌های گرانیتی به دلیل دارا بودن فلزاتی از قبیل پتاسیم، اورانیوم و کوریوم ظاهر زیبا و استحکام بالایی دارند و اغلب در نمای داخلی و خارجی ساختمان و این روزها از لایه‌های نازک آن در تزئینات داخلی آشپزخانه استفاده میشود. اما لازم است بدانید فلزات موجود در این سنگ‌ها در اثر انقباض و انبساط در برابر گرما و سرما برای افراد ایجاد خطر می‌کند. تشعشعات فلزاتی همچون اورانیوم و کوریوم از این سنگ‌ها باعث متصاعد شدن گاز رادون میشود که اگر بیش از میزان تعریف شده باشد خطرات جدی برای انسان دارد. هر چه این سنگ‌ها تیره‌تر باشد غلظت گاز رادون بیشتر خواهد بود. استفاده از این سنگ‌ها در مکان‌هایی مثل بیمارستان، مهد‌کودک، بانک، آشپزخانه و در کل جاهایی که مردم برای مدت طولانی در مجاورت این سنگ‌ها قرار می‌‌گیرند زیان‌آورتر خواهد بود. در کشورهای اروپایی تحت فرآیند‌های خاصی از میزان تشعشعات زیان‌آور این سنگ‌ها می‌کاهند و اغلب از انواع مصنوعی این سنگ‌ها که فاقد تشعشات مضر برای انسان است برای مکان‌های مسکونی و بهداشتی استفاده میشود.
فرآورده‌های غیرمجاز آزبستی
طبق قانون، استفاده از فرآورده‌های آزبستی در کشور ممنوع است. اما در حال حاضر در اغلب ساختمان‌ها از انواع فرآورده‌های آزبستی غیرمجاز استفاده میشود. لازم است بدانید ذرات آزبست میتواند براحتی در هوا معلق شود و به‌دلیل شکل مولکولی سرنیزه‌ای که دارد با ورود به ریه در آنجا باقی مانده و باعث ایجاد سرطان شود. از محصولات آزبستی مورد استفاده در آشپزخانه لوله‌های تهویه (ونت) هود آشپزخانه است که در گذشته فلزی، پلاستیکی یا سیمانی بود، اما امروزه انواع غیراستاندارد و غیرمجاز آن را از فرآورده‌های آزبستی تهیه می‌کنند. در نتیجه فضای آشپزخانه‌های امروزی همواره مملو از آزبست است که آسیب‌ها و خطرات آن ثابت شده است.
از دیگر فرآورده‌های آزبستی به کار رفته در ساختمان‌ها، ایرانیت‌های غیرمجاز و برخی ترکیبات کنیتکس (از مشتقات آزبست) است. همچنین استفاده از بلکا برای تنوع دادن به پوشش قسمت‌هایی از دیوار آشپزخانه یا اتاق‌ها توصیه نمی‌شود. گرچه تولیدکنندگان بلکا مدعی عدم استفاده از ترکیبات آزبستی در آن هستند، اما مشکل اصلی، الیاف به کار رفته در بلکاست که قابلیت معلق شدن در فضا را دارد و برای مبتلایان به مشکلات تنفسی مضر است. ضمن این که سطح این پوشش ناهموار بوده و میتواند محل تجمع انواع آلودگی‌ها باشد که متاسفانه امروزه در بیمارستان‌ها هم استفاده میشود.
لوله‌های سربی
لوله‌کشی‌های قدیمی آب آشامیدنی از جمله منابع آلوده به سرب هستند که میتواند سبب کاهش ضریب هوشی، سردرد، خستگی، تحریک‌پذیری، بی‌اشتهایی، بی‌خوابی، افسردگی و فشارخون بالا شود. به دلیل آن که آب گرم به حمل درصد بیشتری سرب از لوله‌ها منجر میشود، بهتر است برای نوشیدن یا آشپزی از آب سرد استفاده کنید. ضمن این که لوله‌های چند لایه غیرمجاز موجود در بازار هم به دلیل رشد جلبک در آنها بهداشتی نیستند و مسئولان ذیربط برای جمع‌آوری محصولات غیربهداشتی و غیرمجاز موجود در بازار باید چاره‌ای بیندیشند.
فاخره بهبهانی