این خدمات شامل سرو غذاهای مختلف و نوشیدنی‌های حلال، عدم سرو نوشیدنی‌های الکلی، ارائه خدمات تفریحی-ورزشی ویژه زنان و مردان به شکل مجزا و همین‌طور سرو غذاهای حلال در پروازها اســت. با توجه به آنچه گفته شد سوالی که مطرح میشود این اســت که مگر خدمات گردشگری در ایران خدماتی حلال نیست که حال این‌چنین موضوع رونق گردشگری حلال در دستور کار برخی از مسوولان و فعالان این عرصه قرار گرفته اســت و حتی برای آن گواهینامه نیز تعریف میشود؟ ایران کشوری مسلمان اســت و از این رو احکام و موازین شرعی در تمامی ابعاد در آن اجرا میشود که گردشگری را نیز به‌عنوان یکی از رویکردهای فعالیت‌های اقتصادی تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. علاوه‌بر این گردشگران مذاهب دیگر نیز هنگامی که به کشورمان وارد می‌شوند ملزم به رعایت موازین اسلامی هستند.
طبق قوانین، هتل‌ها حق سرو هیچ نوع خوراک حرام یا نوشیدنی‌های الکلی را ندارند؛ سالن‌های ورزشی و آرایشگاه‌ها برای زنان و مردان مجزا هستند و حتی در خطوط هوایی ایران نیز غذا و نوشیدنی غیرمجاز ارائه نمی‌شود. از این رو خواسته یا ناخواسته ایران مقصدی حلال برای گردشگران خواهد بود. با توجه به آنچه گفته شد باید این‌‌طور نتیجه گرفت که تب تندی که امروزه برای رونق گردشگری حلال در دستور کار متولیان گردشگری کشور قرار گرفته اســت تنها برای عقب نماندن از موج شکل‌گیری برند گردشگری حلال در دنیا اســت که نقش بسیار جدی در اقتصاد گردشگری برخی از کشورها دارد؛ درحالی‌که باید در نظر داشته باشیم گردشگری ایران در روال عادی خود گردشگری حلال اســت و ما نه در بحث خدمات بلکه در بحث اطلاع‌رسانی، تبلیغات و بازاریابی در این حوزه باید تمرکز کرده و با تبلیغ در بازارهای هدف به جذب هرچه بیشتر گردشگران مسلمان به کشورمان کمک کنیم.
پر واضح اســت که استانداردسازی خدمات در حوزه گردشگری میتواند شرایط مساعدتری را برای ایران در بازار رقابتی با سایر کشورهای فعال در این شاخه از گردشگری رقم بزند. نکته دیگری که باید از نظر گذراند اینکه گواهینامه گردشگری حلال که اخیرا از آن رونمایی شده و به صورت نمادین به تعدادی از مدیران هتل‌ها نیز اعطا شده اســت، در عمل تلاشی بی‌معنی در راستای برندسازی ایران در حوزه گردشگری حلال به شمار می‌رود؛ چراکه معضل اصلی گردشگری کشور ما در حال حاضر نبود زیرساخت‌های مناسب و استاندارد اســت وگرنه چنانچه گفته شد طبق ضوابط دینی و همین‌طور قوانین گردشگری هیچ‌یک از هتل‌ها مجاز به ارائه خدمات غیر حلال به گردشگران نیستند. در این راستا آنچه باید مورد توجه قرار گیرد استانداردسازی خدمات در حوزه گردشگری کشورمان اســت؛ خدماتی که تماما حلال اســت. بنابراین گردشگری حلال در کشور ظرفیتی بالقوه اســت که با استانداردسازی خدمات در کنار بازاریابی و تبلیغات بالفعل خواهد شد.
*کارشناس ارشد هتل‌داری و گردشگری