نگاه میکردم به موزائیکهای زردرنگی که برخی لبپریده بود و شده بود دروازه خانه مورچگان حیاط خانهمان. مواظبشان بودم که له نشوند. مادرم گفته بود مواظب مورچهها باش. هر وقت دیدی یک جا زیاد جمع شدهاند مطمئن باش عروسی دارند.
در خیال کودکیام نمیخواستم عروسی را به عزا تبدیل کنم. یک بار از مادر پرسیدم: راستی امروز پنج تا سوراخ دیدم که مورچهها دورش جمع شده بودند، پس یعنی امروز پنج تا عروسی داریم تو خونمون. میخندید و میگفت: «لهشون نکردی که؟» میگفتم نه، حواسم هست و بعد که قربون صدقهام میرفت خودمو لوس میکردم و میگفتم: «مامان یه تومن میدی برم آلاسکا بخرم.» به من تشری میزد و میگفت: «نه، خودم فردا برات درست میکنم. چیه اونا، همش رنگ و آبه.»
مادرم هیچ وقت دروغ نمیگفت. فرداش نشده از خواب که بیدار میشدم، میدیدم گوشهای از یخدان یخچال رنگ و رو رفته گوشه خانهمان، آلاسکای دستساز مادرم جا خوش کرده است. حتی نمیدانستم چه زمانی آن را درست کرده، فقط میدانستم اسمش آلاسکای خانگی است.
بستنی یخی که با آبلیموی دستافشانی که او چند روز قبلتر گرفته بود آماده شده و یک شبانهروز در یخدان مانده تا بشود شبیه آلاسکا. کمی تفاوت داشت با آلاسکاهای دورنگ و سهرنگ آقارضای بستنیفروش. قطرش به اندازه لیوانهای آهنی آن زمان بود و برای شبیهتر شدن یک قاشق هم میگذاشت تو لیوانش تا مثلا بشه دسته آلاسکا، اما مصیبتش تازه اونجا شروع میشد که میخواستی آلاسکای دستساز رو از لیوان آهنی بکشی بیرون. یخ زده بود. یخ! تکه یخ بود اصلا که میخواستی صلات ظهر تابستون به دندون بکشی. البته آلاسکای خانگی مزه دیگری داشت. کمی ترشتر بود، اما ذوق میکردی از خوردنش در حیاط خانهای که تابستانهایش پر بود از خاطره.
آن صبح کمی زودتر از خواب بیدار شدم. خورشید هنوز دیوار جلویی خانه را رنگ نپاشیده بود. صدای بههم خوردن ظروف آهنی بود که بیدارم کرد. از پنجره آهنی که سرکشیدم توی حیاط، جعبههای چوبی گوجهفرنگی بود که روی هم قد کشیده بود. عادت آجان (آقاجان) بود که روزهای «ربپزان» هیجان بیشتری میگرفت. نماز صبح را خوانده شروع میکرد به کار. بلند بلند طوری که انگار میخواست همه را بیدار کند، داد میزد: «حاجخانم مواظب باش بچه یه وقت نیاد تو حیاط که امروز سرمون خیلی شلوغه.» ادامه میداد: «امسال از این 30 تا جعبه پونزده تا هم دبه رب بده. باید خدا رو شکر کنیم. پارسالی ده تا... » مادر نمیگذاشت حرفش تمام شود، در حرفش پرید و گفت: «بسه دیگه مرد... دست بجنبون. تا دستات پاکه اون شیلنگ رو بگیر رو گوجهها. الان ظهر میشه نمیشه پاگذاشت تو حیاط».اما آجان که انگار کمی از این حرف برآشفته بود به یکباره گفت: «راستی چرا نرفتی این دیگ رو بذاری زیر درخت توت که سایهاش بیفته سرمون؟» مادر هم که انگار میخواست حرف را عوض کنه، گفت: «حاجآقا گوجهاش همچین هم که گفتی گوشتی نیستا... آبداره ولی...» آجان حرفشو برید و گفت: «میگم چرا دیگ رو نبردی زیر درخت؟ توت الان آفتاب میزنه
سر و کلهمون.»
وقتی مادر نمیخواست حرفی بزند سکوت میکرد. هیچ کس هم نمیتوانست کلمهای از او بشنود. سکوت یعنی این که الان دوست ندارم یا نباید درباره موضوع حرفی زده شود.
مدت کوتاهی نگذشت. مادر کماکان شیلنگ را گرفته بود روی گوجهها و حرفی نمیزد. آجان دوباره با صدایی بلندتر گفت: «استغفرالله. گناهی نکردم که میگم چرا نبردی اجاق رو زیر درخت توت بذاری. سرکار خانم قهر میکنه واسه من.»
آجان این جمله را تمام نکرده با عصبانیت به سمت در خونه برگشت تا شاید با قهر از خانه بیرون برود. دیگر چیزی به ذهنم نرسید. سرمو از پنجره بیرون کردم و با بغض گفتم: آجان... آجان تورو خدا نرو.. مامان چراغو نذاشته زیر درخت توت، چون مورچهها اونجا عروسی دارن، نگاه کن به خونشون... ببین، همشون جمع شدند کنار هم. آجان همان طور که نگاهش به درخت توت برمیگشت مادر سرش پایین بود که با صدایی کمی بلندتر به من گفت: یه وقت نیایی تو حیاط، برو تو اتاق بازی کن.(ضمیمه چاردیواری/مهدی نورعلیشاهی)
نچرال نیوز (natural news) در گزارش اخیر خود به چند مورد از این مواد که نقش مؤثری در کاهش جمعیت مورچههای خانه شما دارند پرداخته است:
آبلیمو:
اسپری کردن آبلیموی خالص در ورودیها یا اطراف آنها از ورود آفات به داخل جلوگیری میکند. آنها از آبمیوههای ترش و طبیعی بدشان میآید.
دارچین:
دارچین آسیاب شده، روغن دارچین یا ترکیب دارچین با ادویههای دیگر همگی خانهتان را با رایحههای گرم و فصلی پر میکند و اگر در مسیر آنها بپاشیدشان مورچهها را خواهد ترساند.
فلفل:
فلفل را نیز مثل دارچین چه بهتنهایی یا در ترکیب با آب میتوانید در یک بطری بریزید و مستقیماً در راه عبور مورچهها در امتداد مسیرشان اسپری کنید.
دانه قهوه:
برخی افراد از قرار دادن دانههای استفاده شده قهوه در شکافهای نزدیک راه ورود مورچهها استقبال میکنند. قهوه آنها را نمیکشد بلکه میترساند و وادارشان میکند تا بساط خود را جای دیگری پهن کنند!
گچ:
کشیدن یک خط با گچ در اطراف پنجرهها یا ورودی درها مورچهها را عاجز میکند.
جوششیرین و پودر قند:
مخلوط جوششیرین و پودر قند در سرپوشهای شیشههای دهنگشاد و قرار دادن آنها در کنجهای خانه میتواند جمعیت مورچهها را کاهش دهد.
آب جوش و مایع ظرفشویی:
اسپری کردن آب داغ و صابون نیز میتواند بسیار مؤثر باشد. همچنین میتوانید غذاهایی مثل عسل که مورچه را جذب میکنند در یک نعلبکی کوچک پر از آب قرار دهید. ریختن آب جوش روی محل تجمع مورچهها هم آنها را میکشد و هم برای انسان سمی نیست.
سرکه:
مخلوط سرکه و آب نهتنها برای پاک کردن پیشخوان و کف آشپزخانه مفید است بلکه برای کشتن حشرات ناخواسته هم بسیار مؤثر است. این محلول را درجایی بریزید که مورچهها لانه دارند. برای گرفتن سریعتر جواب میتوانید فلفل را هم به سرکه اضافه کنید.
خاک دیاتومه:
نوعی خاک است که از بقایای فسیلی جلبکهای تک سلولی پوستهسخت دیاتوم بوجود آمده است. از این خاک در تصفیه، ساخت حشرهکشها، جذب مایع، پوششهای پلاستیک و لاستیک، کاتالیزور، و عایق حرارتی استفاده میشود. این ماده که برای انسان سمی نیست کشنده خوبی برای مورچههاست اما مراقب باشید که مرطوب نشود. (سلامانه)
612
محققان دانشگاه رگنسبورگ آلمان با بررسی لانههای مورچهها دریافتند آنها از گوشههایی در لانه خود به عنوان توالت استفاده میکنند. محققان مذکور برای تعیین اینکه تکههای قهوهای مشاهده شده در لانه مورچهها بخشی از ضایعات آنهاست یا خیر، به این موجودات که در لانههایی از جنس گچ سفید زندگی میکردند، غذاهای رنگی قرمز و آبی دادند و پس از مدتی دریافتند که یک یا دو گوشه از لانه پر از ضایعات یکرنگ میشود. آنها دریافتند که این ضایعات در هیچ نقطه دیگری از لانه وجود نداشته و نتیجه گرفتند که احتمالا مورچهها از این مناطق تنها به عنوان توالت استفاده میکنند.
دانشمندان همچنین دریافتند که مورچهها در هر منطقهای از لانه خود چنین کاری را انجام نمیدهند بلکه تقریبا همه آنها توالتشان را در گوشهها بنا میکنند.
دکتر تومر ساسکز، رهبر این تحقیق گفت: برای مورچهها که مانند انسان دارای جوامع متراکم هستند، حفظ بهداشت اهمیت بسیار دارد. مورچهها معمولا لانه خود را بسیار تمیز نگه میدارند و اغلب زبالههای خطرناک مانند بقایای غذا و اجساد را دور میاندازند.
با وجود این گفته، محققان هنوز کاملا مطمئن نیستند چرا مورچهها این کار را انجام میدهند، اما بر این گمانند که شاید این ضایعاتِ روی هم انباشته شده، برای آنها سودی داشته باشد. برخی حشرات از ضایعات خود برای دفاع، به عنوان مواد ساختمانی، کود برای محصولات خود و همچنین نشانهگذاری استفاده میکنند. ممکن است این توالتها نیز باغچههایی برای محصولات یا حتی ذخیرهگاههایی برای مواد غذایی ارزشمند باشد.
نتایج این تحقیق در مجله PLOS ONE منتشر شده است. (ایسنا)
در حالی که استفاده از حشرهکشها نه تنها به طور دائمی مورچهها را فراری نمیدهد بلکه تاثیرات منفی و اثرات جانبی بر سلامتی اهالی خانه دارد.
به طور کلی، بهترین راه برای فراری دادن مورچهها استفاده از راهی طبیعی و خانگی است تا صدمات را به حداقل برساند و از کشته شدن این موجودات نیز جلوگیری کند. در اینجا طرز تهیه ترکیبی را به شما آموزش میدهیم که سبب فراری دادن مورچهها میشود.
مواد لازم:
یک شیشه
قوطی اسپری
2 عدد پرتغال
1 عدد گریپفروت
یک عدد لیمو
سرکه
طرز تهیه:
برای این کار کافی است آب این میوهها را بگیرید و در شیشه بریزید و به آنها سرکه اضافه کنید و به مدت یک تا دو هفته آن را کنار بگذارید. بعد از دو هفته، ماده موجود در آن را در یک قوطی اسپری بریزید و آن نقاطی از خانه را که در معرض حمله مورچهها هستند، اسپری کنید و چند روز صبر کنید. خواهید دید که کمکم مورچهها ناپدید میشوند.
منبع: Healthy Food Team
دانش > محیط زیست جهان - همشهری آنلاین:
دانشمندان میگویند مورچهها میتوانند بدون توجه به مسیری که در پیش رو دارند، مسیر قطبنما را دنبال کنند، مانند اینکه فردی مسیر خانهاش را در شرایطی پیدا کند که وارونه راه میرود یا دائما به اطراف میچرخد.
براساس گزارش BBC، آزمایشها نشان میدهند مورچهها میتوانند با استفاده از موقعیت خورشید در آسمان و ترکیب اطلاعات آن بااطلاعات تصویری که آنها را احاطه کردهاست، مسیر خود را بیابند.
به گفته محققان دانشگاه ادینبرگ اصلیترین یافته این است که مورچهها از این توانایی برخوردارند که مسیر سفر خود را از جهتگیری بدنشان مجزا کنند. همین توانایی بالا در جهتیابی باعث شده تا مورچهها در جهان حشرات بتوانند خود را حفظ کنند. از آنجایی که مورچهها در گروههای بزرگ زندگیمیکنند، باید همواره به دنبال غذا بگردند و غذاها را از فاصلههای دور به آشیانه خود بازگردانند،درحالی که این کار معمولا در حالی صورت میگیرد که مورچه غذا را به دهان گرفته و به صورت وارونه آن را به سمت خانه میکشاند.
دانشمندان میگویند برخلاف ابعاد بسیار کوچک، مغز موچهها بسیار پیچیدهاست. مورچهها اطلاعات موقعیت یا جهت را به پیچیدهترین شکل ممکن برای خود تفسیر میکنند و میتوانند اطلاعات مختلف از منابع متفاوت را به این تفسیر بیافزایند.
محققان با مطالعه روز مورچههای بیابانی موفق به کشف توانایی شگفتانگیز مغز این حشرات شدهاند. آزمایشها نشان داد مورچهها با دنبالکردن نشانههای آسمانی میتوانند مسیر درست را بیابند زیرا زمانی که آینهای در مسیر حرکت آنها قرار میگرفت،مسیر را گم میکردند.
زمانی که مورچهها وارونه در مسیر حرکت میکنند و غذا را با خود روی زمین میکشند، اطلاعات آسمانی را با اطلاعات تصویری که در اطرافشان میبینند ترکیب میکنند، پس از آن متوقف میشوند، غذا را انداخته و اطرافشان را برانداز میکنند و دوباره راهشان را ادامه میدهند.
دانشمندان میگویند نتیجه این پژوهش میتواند در طراحی الگوریتمهای رایانهای برای هدایت روباتها کارامد باشد. به گفته آنها مورچهها میتوانند مانند خودروهای خودران مسیر خود را بیابند. باوجود اینکه مغز مورچهها به کوچکی ته سوزنتهگرد است،اما میتوانند در سختترین موقعیتها مسیر خود را به راحتی بیابند.
درک رفتار مورچهها میتواند دیدگاهی جدید از عملکرد مغز ایجاد کرده و الهامبخش ساخت سیستمهای روباتیک جدید باشد. روباتهایی که بتوانند در محیطهای طبیعی،مانند جنگلها مسیر خود را به درستی بیابند.