خبرگزاری آریا -
تنگی کانال نخاعی جزئی از روند طبیعی زندگی است.
چه تغییراتی در بدن انسان به وجود می آید که باعث تنگی ستون فقرات می شود؟
مهره های ستون فقرات انسان ها بعد از 35 سالگی تغییراتی پیدا می کند. دیسک بین مهره ای انسان شامل 2 بخش بیرونی و درونی است. قسمت درونی حاوی آب است. آب باعث طراوت دیسک می شود. همچنین نیروهای وارد به دیسک را پخش می کند. با افزایش سن، آب دیسک بین مهره ای کاهش می یابد و خشک تر می شود. این پدیده بیماری نیست و جزئی از روند طبیعی بدن است.
با کاهش آب دیسک، ارتفاع دیسک کمتر می شود و با کاهش ارتفاع دیسک 2 مهره به هم نزدیک تر و حالت ناپایدارتر و لقی در ستون مهره ها ایجاد می شود. البته این ناپایداری بسیار کم و نامحسوس است و گاهی باعث کمردرد می شود که خود به خود و با ورزش برطرف می شود، اما بدن به طور خودکار برای اینکه بتواند در برابر این پدیده طبیعی مقاومت کند تغییراتی در رباط ها، مفاصل و استخوان ها ایجاد می کند.
در این مواقع رباط ها و کپسول مفصلی شروع به افزایش حجم و استخوان ها هم شروع به استخوان سازی می کنند تا بتوانند ستون فقرات را پایدار کنند و این پایداری هم اتفاق می افتد اما هرچه رباط ها و مفاصل قطورتر می شوند کانال نخاعی تنگ تر می شود، بنابراین کانالی که قبلا نخاع به خوبی از آن رد شده بود و ریشه های نخاعی هم فضای کافی داشتند دچار تنگی می شود.
چرا تنگی کانال نخاعی فقط در بعضی از افراد عارضه دار می شود؟
تنگی کانال نخاعی جزئی از روند طبیعی زندگی است. در بعضی از افراد تنگی کانال شدیدتر است و زودتر خود را نشان می دهد و برای بیمار ناتوان کننده است، اما اینکه چرا فردی تا 90سالگی در اثر تنگی کانال مشکلی پیدا نمی کند ولی فردی در 60 سالگی دچار تنگی کانال ناتوان کننده می شود سوالی است که تاکنون جواب درستی به آن داده نشده است اما عده ای از محققان ژنتیک را در این موضوع دخیل می دانند.
علایم تنگی کانال نخاعی چیست؟
زندگی معمولی بیماری که تا چندی قبل به راحتی راه می رفت و کارهای روزمره ر انجام می داد و شاید هم کمردرد مختصری داشت که با مسکن آرام می شد، با تنگی کانال دچار اختلال می شود. اولین و مشخص ترین علامت تنگی کانال این است که کم کم مقدار راه رفتن بیمار کاهش می یابد. بیماری که قبلا یکی دو کیلومتر راه طی می کرد، حال با 400-300 متر راه رفتن به دلیل سنگینی پاها، گرفتگی و گزگز به نشستن نیاز پیدا می کند. با ایستادن سرپا تغییری در این حالت به وجود نمی آید و حتما باید بنشیند. اوایل ممکن است این موضوع چندان مهم جلوه نکند ولی با گذشت زمان، زمان راه رفتن کوتاه و کوتاه تر می شود تا اینکه هر چند متر یکبار باید بنشیند. این حالت، لنگش عصبی نام دارد.
مشخصه دیگر تنگی کانال این است که بیماران در حالت کمر خمیده راحت تر هستند. مثلا وقتی از کوه بالا می روند مشکلی ندارند ولی وقتی از کوه پایین می آیند علائم بیماری به شدت آشکار می شود. آنها هنگام کار با تردمیل نیز مشکل دارند ولی روی دوچرخه راحت هستند. به طور کلی بیمار برای بهبود و کاهش درد حتما باید کمر را خم کند.
تنگی کانال باعث بروز عارضه ای ناتوان کننده مثل فلج هم می شود؟
نه! باعث فلج شدن نمی شود، مگر اینکه شرایط خیلی استثنایی باشد. این بیماری حی باعث بی اختیاری در دفع ادرار و مدفوع نمی شود. تنها عارضه اش کاهش میزان راه رفتن بیمار است. اغلب بیماران درد کمر ندارند و فقط از بی حسی و سنگینی پاهایشان می نالند.
اولین کار در درمان تنگی کانال نخاعی کاهش وزن است.
روش های تشخیص کدامند؟
شرح حال بیمار از همه روش ها مهم تر است. با گوش دادن به شکایت و حرف های بیمار به راحتی می توان متوجه تنگی کانال شد. پزشک در معاینه بالینی حس عصبی بیمار مورد غیرعادی نمی بیند ولی با روش ام آر آی به خوبی می تواند دیسک، رباط ها و… را ببیند و محل تنگی را تشخیص دهد ولی فراموش نکنید که ام آر آی بسیار گول زننده است و به تنهایی نباید فقط با ام آر ای برای بیمار تصمیم گرفت. ممکن است در ام آر آی بیمار تنگی شدید دیده شود ولی اصلا علامتی نداشته باشد. این بیمار هیچ نیازی به مداخلات پزشکی ندارد. نوار عصب عضله نیز مکان گرفتاری و گیرکردن عضله را نشان می دهد. در عکس ساده هم لقی مهره ها را می توان دید.
درمان تنگی کانال نخاعی چند نوع است؟
بیشتر بیماران با درمان های غیرجراحی بهبود پیدا می کنند. اولین کار کاهش وزن است. هرچه شکم جلوتر باشد قوس کمر و علائم تنگی بیشتر خواهدشد. ورزش فوق العاده خوب است به خصوص ورزش هایی مانند شنا از نوع کرال به بیمار کمک می کند. ورزش های دیگری هم وجود دارد به نام ویلیامز که در درمانگاه به بیماران آموزش داده می شود. بیماران حتما باید به فیزیوتراپی ارجاع داده شوند. فیزیوتراپیست ها باید زمان بیشتری را هدف این بیماران کنند تا قدم به قدم این ورزش را به آنها آموزش دهند.
مورد بعدی دادن داروهای ضدالتهاب به بیماران است.داروهایی مانند ایندومتاسین، دیکلوفناک و… التهاب را کاهش می دهند و فضا را برای ریشه های عصبی انتهایی ناحیه کمری بازتر می کنند. اگر بیمار سیگاری است باید کشیدن سیگار را ترک کند، اگر بیمار همه موارد گفته شده را مو به مو اجرا کند به احتمال زیاد بهبود خواهد یافت.
روش دیگری هم وجود دارد و آن تزریق کورتون در فضای نخاعی است. کورتون ها مانند مسکن عمل می کنند و با تزریق آن می توان علائم تنگی کانال را تا مدت محدودی بهبود بخشید. در بیمارانی که به دلیل بیماری های زمینه ای قلبی و… اصلا امکان جراحی نیست بهتر است هرازگاهی تزریق کورتون را انجام داد تا مدتی درد کاهش پیدا کند.
کدام بیماران به جراحی نیاز پیدا می کنند؟
وقتی بیماری با درمان های اولیه بهبود نمی یابد و درد کمر واقعا زندگی اش را مختل کرده، برای بازگرداندن بیمار به زندگی عادی عمل جراحی پیشنهاد می شود. در عمل راحی عناصری مانند رباط ها، استخوان و… که بزرگ شده اند باید برداشته شوند. با برداشتن این عناصر فشار از روی ریشه های عصبی برداشته می شود. اگر همراه تنگی کانال لقی در مهره ها هم وجود داشته باشد به کمک وسایل خاص ارتوپدی 2 مهره را به هم ثابت می کنیم. برای عمل جراحی کانال نخاعی نباید زیاد عجله کرد چون با دارو می توان کاری کرد که بیمار سال ها در همان وضعیت زندگی کند.
منبع:هفته نامه سلامت
به گزارش جامجم آنلاین به نقل از ایرنا، طرح 'ساخت و کنترل ربات پوشیدنی' حاصل تلاش 'اسماعیل محمدی فلاورجانی' و 'محمدعلی اسماعیلی' دو دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف است که روز گذشته (22 آذرماه) موفق به کسب رتبه دوم پژوهش های کاربردی هجدهمین جشنواره جوان خوارزمی شد.
محمدی فلاورجانی در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت: با توجه به تعداد بالای افراد سالخورده، از کار افتاده و دارای ناتوانی فیزیکی مانند کاهش یا عدم عملکرد در شانه، آرنج و مچ که به دلایل مختلفی همچون آسیب، جراحی های ورزشی، جراحی ستون فقرات و یا سکته ایجاد می شوند نیاز به طراحی ربات در این زمینه احساس می شد.
وی خاطرنشان کرد: بیماران ضایعه نخاعی با سطح ناکامل گردنی، جانبازان و یا افرادی که دست آنها به دلایل مختلف در حرکت مفاصل شانه، آرنج و مچ ناتوان شده و یا بازه حرکتی محدودی پیدا کرده است، می توانند به کمک ربات پوشیدنی ساخت ما، حرکت دستان خود را بازیابند.
این محقق جوان در تشریح کاربردها و ویژگی های این ربات پوشیدنی گفت: این ربات بر روی دست بیمار بسته می شود و به محض اراده بیمار برای حرکت دست، ربات مسیر حرکت را تشخیص و ادامه حرکت را انجام خواهد داد که این عمل باعث تحریک اعصاب و جلوگیری از تنبل شدن عضلات درگیر و به مرور زمان افزایش بازه حرکتی شانه، آرنج و مچ می شود تا اینکه دست، حرکت نرمال خود را بدون نیاز به کمک ربات پیدا کند.
وی درباره تفاوت های این ربات با نمونه رباتهای پوشیدنی خارجی گفت: علاوه بر بومی سازی و قیمت مناسب، مهم ترین ویژگیهای ربات ما این است که ورودی حرکت را از طریق سیگنال های عضلانی دست بیمار می گیرد و سپس ربات، دستها را در جهت دلخواه بیمار حرکت می دهد و تحریک اعصاب ماهیچه ها به مرور زمان موجب می شود بازوهای حرکتی با گذشت زمان به حالت نرمال خود برگردد.
محمدی فلاورجانی یادآور شد: دستگاه های خارجی به صورت خودکار، حرکت را برای بیمار انجام می دهند که ممکن است بیمار خسته شود و یا زیر دستگاه، خوابش ببرد درصورتیکه ربات ما، ورودی حرکت را از بیمار می گیرد و به بیمار می گوید اراده کن تا دستت را حرکت بدهی و از آنجا به بعد، ربات به فرد کمک می کند و یک هیجان هم در بیمار ایجاد می کند.
وی قابلیت حمل توسط بیمار را یکی دیگر از مزیت های این ربات پوشیدنی ذکر کرد و گفت: بیمار برای استفاده از این دستگاه نیاز به مراجعات متعدد به مرکز توانبخشی ندارد و کافی است یک بار مراجعه کرده و دستگاه را خریداری یا کرایه کند.
این دانشجوی جوان تصریح کرد: برای فعال سازی ربات، کافی است که سیگنال از مغز به عضله ارسال شود و حتی اگر فرد دستش هم قطع شده باشد می توانیم از الکترود به عنوان پروتز استفاده کرده و به اندامهای بالایی، آنجا که اعصاب رد شده است متصل کنیم و فرد همینکه فکر کند که می خواهد دستش را حرکت دهد ربات برایش این کار را انجام دهد.
به گفته این مبتکر جوان، ربات پوشیدنی اکنون به مرحله تولید نمونه نیمه صنعتی رسیده است و پیش از این حدود 25 بیمار در مراکز مختلف توانبخشی با استفاده از آن تست شده و به بهبودی بالای 90 درصد رسیده اند.
وی با بیان اینکه این ربات برای فلج بالاتنه و به حرکت درآوردن دست کاربرد دارد، درباره قیمت آن گفت: قیمتی که برای یک ربات کامل پوشیدنی درنظر گرفتیم 30 میلیون تومان است که اگر بیمار بخواهد فقط برای مچ دست استفاده کند بین سه تا پنج میلیون تومان و برای آرنج بین پنج تا هفت میلیون درنظر گرفته شده است.
هجدهمین جشنواره جوان خوارزمی 22 آذرماه با معرفی 16 طرح برتر در بخش دانش پژوهان و فناوران (ویژه افراد زیر 35 سال) و 33 طرح دانش آموزی به کار خود پایان داد.
بامداد – به گفته پژوهشگران یک مرد فلج توانسته است با استفاده از دستگاهی که قابلیت خوانش و پردازش دستورات مغزی را دارد، برای اولین بار کنترل و حرکت بخشهایی از پاهای خود را به دست گیرد.
به گزارش BBC، یک دستگاه کامپیوتری امواج مغزی ارسال شده این فرد را پردازش و سپس آن را برای دادن فرمان حرکت به ماهیچههای پاهایش، به این عضلات منتقل میکند. این فرد با استفاده از وسایل کمکی توانسته است حدود ۴ متر راه برود. به گفته محققان ایجاد و ادامه توازن بدن برای ایستادن بدون وسایل کمکی، همچنان مهمترین مسالهای است که باید در مورد آن تحقیقات بیشتری انجام شود. در افرادی که فلج قطع نخاعی دارند، دستورات مغزی به بخش پایینی بدن منتقل نمیشود در حالیکه هم مغز قابلیت ارسال پیام را دارد و هم ماهیچههای پا قابلیت دریافت این پیامها را از دست نمیدهند.
در روش جدید، محققان دانشگاه کالیفرنیا با استفاده از یک کامپیوتر توانستهاند از بخش صدمه دیده نخاع عبور کرده و پیامهای مغزی را که در منطقه صدمه دیده متوقف میشود از این نقطه و از طریق کامپیوتر به بخش پایینی و پاهای این مرد که برای ۵ سال فلج بوده است، انتقال دهند.
در مرحله ابتدایی، پدهای الکترودی مخصوص، پیامهای مغزی ارسال شده این فرد را پردازش و سپس این بیمار با استفاده از آموزشهای داده شده به او، کنترل یک آدمک کامپیوتری را مانند آدمکهای بازیهای کامپیوتری، به دست گرفت. در مرحله بعدی این الکترودها بر روی ماهیچههای پای این فرد قرار داده شد و سپس بیمار پس از آموزشهای لازم شروع به حرکت دادن پایهایش کرد.
در عمل آنچه که اتفاق میافتد این است که هنگامی که این فرد بیمار به فکر راه رفتن میافتد، پیامهای مغزی به ترتیب باعث حرکت ماهیچههای پای راست و سپس چپ او میشود و در عمل حرکت صورت میگیرد و هنگامی که او دیگر به راه رفتن فکر نمیکند، این پیامها و ارسال آنها قطع میشود. دکتر ان دو، یکی از محققانی که در این تحقیقات شرکت داشته میگوید که این تحقیقات نشان داده است که میتوان فرآیند ارسال پیامهای مغزی برای حرکت پاها را پس از قطع نخاع بازسازی کرد.
در همین رابطه مارک بیکن، از گروه خیریه تحقیقات نخاعی گفت که این اقدام، تحقیقات ابتدایی بسیار جالبی در این زمینه است. به گفته وی آنچه که این تحقیقات را جالب میکند، گذر آن از مرحله مجازی و انتقال پیامها به ماهیچههای پایینی بدن در یک الگوی حرکتی است. آقای بیکن افزوده است که در این بخش، محققین بسیار موفق بودهاند. اگرچه به گفته وی تا رسیدن به مرحله حرکت بطور مستقل و بدون کمک، راه درازی در پیش است بویژه درخصوص ایجاد و ادامه توازن بدن در هنگام ایستادن و راه رفتن. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریه “مهندسی اعصاب و بازپروری” منتشر شده است.
منبع: مجله نظاره
نوشته دستگاه پردازش دهنده مغزی ، مشکل گشا بیماران قطع نخاعی اولین بار در بامداد پدیدار شد.
بامداد : تیمی از محققان برای نخستین بار با موفقیت از سلول های بنیادی برای ارتقای بازسازی پس از آسیب در یک نوار خاص از فیبرهای عصبی استفاده کرده اند که از اهمیت زیادی برای عملکرد حرکتی برخوردار است.
به گزارش ایسنا، محققان دانشگاه هوکایدو در ژاپن با همکاری یک تیم بین المللی از دانشمندان سلول های بنیادی تخصصی را در نخاع آسیب دیده موش ها کاشتند. این سلول های بنیادی موسوم به سلول های پیش ساز عصبی از جنین موش گرفته شده و برای تبدیل به بافت نخاع هدایت شدند.
این کاشت یا گرافت ها، بازسازی گسترده فیبرهای عصبی آسیب دیده را ارتقا بخشید و توانایی موش ها در به حرکت درآوردن اندام جلویی شان بهبود یافت. محققان همچنین از گرفت های سلول بنیادی عصبی انسان در موش های آسیب دیده استفاده کرده و به نتایج مشابه دست یافتند که نشان دهنده موفقیت بالقوه این روش در گونه های مختلف است.
رشته کورتیکواسپاینال (CST) یک نوار از فیبرهای عصبی است که از مغز و ساقه مغز عبور کرده و به نخاع می رسد. این ساختار در انسان برای عملکرد حرکتی از اهمیت زیادی برخوردار است آسیب به این نوار می تواند منجر به فلج شود. تحقیقات زیادی در زمینه استفاده از سلول های بنیادی برای بازسازی سایر نوارهای فیبر عصبی در نخاع انجام شده است اما این نوارها از شکاف های کوچک بین عصب های آسیب دیده در حضور نوارهای بافت اتصال برخوردارند اما ضایعات فیبرهای عصبی موجود در CST و آسیب هایی که شکافهای بزرگ ایجاد کرده و نوار باند اتصال ندارند، در برابر بازسازی مقاوم هستند.
موفقیت این کارآزمایی که در مجله Nature Medicine منتشر شده، برای درمان آینده افراد مبتلا به آسیب های شدید نخاعی نویدبخش است اما هنوز کار زیادی باید انجام شود تا بتوان آن را در درمان های بالینی استفاده کرد. تحقیقات بیشتری برای تعیین بهترین گونه سلول برای استفاده به منظور کاشت و ایجاد روش های ایمن کاشت نیاز است.
اخبار پزشکی – ایسنا
نوشته روش جدید درمان آسیبهای نخاعی اولین بار در بامداد پدیدار شد.