از زمانی که «پاول دورف» روسی، شبکه پیامرسان جدیدی به نام تلگرام را به دنیا معرفی کرد، زمان زیادی نمیگذرد و اگرچه این جوان روسی نتوانست دنیای مجازی را به تسخیر خود درآورد اما اختراعش به سرعت در ایران گسترش یافت و حتی روی بعضی از رفتارهای اجتماعی و سیاسی ایرانیان تأثیر گذاشت. درباره تأثیر این پیامرسان اجتماعی روی زندگی مردم، ادعاهای زیادی بیان شده و نگاههای متفاوتی وجود دارد؛ بعضی آن را عامل افزایش جرم میدانند و گروهی درباره امکان استفاده مفید از این پیامرسان سخن میگویند.
در اینباره، مدیر «موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران» دیروز و در نشست «شبکههای مجازی، دانشگاه و سیاستهای فرهنگی» به استقبال جوانان ایرانی از فضای مجازی اشاره کرد و گفت: «در ایران جوانان دنبال دوستیابی و تعاملات مجازی هستند.»
«محمدمهدی فتورهچی» در این نشست، رفتار ایرانیها و فرانسویها در شبکههای اجتماعی را مقایسه کرد: «کشور فرانسه بین کشورهای اروپایی جایگاه چهارم را از لحاظ تعداد کاربران و نحوه استفاده از شبکههای مجازی دارد. شاید دوسوم مردم فرانسه از اینترنت برای انجام امور روزمره و حدود ۹۰درصد دانشآموختهها از اینترنت با کارکردهای مختلف استفاده میکنند.»
مقایسه رفتار مجازی جوانان ایرانی و فرانسوی بخش دیگری از سخنان فتورهچی در این نشست بود: «تحقیقات نشان میدهد کاربردهای فرهنگی مثل استفاده از موسیقی یا استفاده از بازیهای مجازی، در اولویت کاربران نوجوان اسـت. کاربردهای ارتباطی بین جوانان ۱۸ تا ۲۵سال بیشتر اسـت و بیشترین وابستگی کاربران نوجوان فرانسوی مربوط به بازیهای خلاقانه اسـت اما در ایران جوانان دنبال دوستیابی و تعاملات مجازی هستند.»
بازدید بیش از یکمیلیون کاربر ایرانی از سایتهای غیراخلاقی
شیوه استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی، موضوعی اسـت که بلافاصله پس از پیدایش این فضا، مورد بحث کارشناسان فرهنگی و اجتماعی قرار گرفت و همچنان نیز این بحث ادامه دارد. مدیر گروه موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران به اهمیت جامعه و شرایط در شیوه استفاده از اینترنت نیز اشاره کرد و در اینباره گفت: «کاربری اینترنت بسته به اینکه در چه جامعه و در چه شرایط فرهنگی اسـت، متفاوت اسـت. یک نظریهپرداز معتقد اسـت هر جامعهای برای کاربردهای جدید ارزش خاصی قایل میشود و به سمت کاربریهای جدید میرود.»
فتورهچی در ادامه آماری را منتشر کرد که پیش از این نیز بعضی از مسئولان درباره آن اعلام خطر کرده بودند: «امیدواریم در سالهای آینده وضع بهتری داشته باشیم اما در سالهای گذشته بیش از یکمیلیون کاربر ایرانی از سایتهای غیراخلاقی بازدید کردهاند.»