در سال‌های اخیر بسیاری افراد، ناآگاهانه مجذوب تبلیغات بی‌شمار این حوزه شده‌اند و در مواردی نیز داغ عوارض بسیاری را به جای شفافیت، جوانی و زیبایی بر پوست خود نشانده‌اند. البته چنین اتفاقاتی، اثرات مثبت لیزرهای کم‌تهاجمی جوان‌کننده پوست را نفی نمی‌کند. در واقع کاربرد صحیح این نوع لیزرها، از سوی پزشک یا متخصص آموزش دیده، میتواند در رفع برخی مشکلات پوستی، چون جای اسکار و جوش، لک‌های پوستی، چین و چروک‌های عمیق، افتادگی پوست و حتی درمان آثار سوختگی‌ها موثر باشد.
نکته مهم دیگر این است که برخلاف گذشته که صرفا استفاده از کرم‌های پوستی و در نهایت در سنین بالا انجام جراحی پلاستیک (لیفتینگ) برای رفع چین و چروک‌ها توصیه می‌شد، اما طی سال‌های اخیر با افزایش آگاهی‌های عمومی، کمتر کسی به عوارض جراحی‌های پلاستیک تن می‌دهد. در واقع، طی سال‌های اخیر با بهره‌گیری از تکنیک تحریک کلاژن‌سازی بسیاری از اعمال زیبایی پوست بدون نیاز به جراحی صورت می‌گیرد.
دکتر زهره نیکبخت، متخصص پوست و مو در این باره می‌گوید: وقتی سن افزایش می‌یابد، کلاژن‌سازی کاهش یافته و پوست چروک میشود. کلاژن، فراوان‌ترین پروتئین بدن است که ساخت آن در بسیاری از بافت‌های بدن ازجمله پوست دیده میشود. با کاهش کلاژن‌سازی و از دست رفتن بافت چربی زیر پوست، شادابی و طراوت پوست از بین می‌رود. در چنین شرایطی می‌توان از لیزرهای جوان‌کننده پوست که معمولا غیرتهاجمی است، برای احیای جوانی پوست بهره گرفت.
این متخصص در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: لیزرهایی از این دست با کمک امواجی با طول موج 14 تا 40 نانومتر که کمترین اثرات تهاجمی را روی پوست به‌جا می‌گذارد، قادر است آثار چین و چروک، افتادگی، لک‌های ناشی از آفتاب سوختگی و جای جوش را از بین ببرد. معمولا چهار تا شش جلسه درمان با این نوع لیزرها برای رفع چروک‌های عمیق توصیه میشود، اما در بسیاری موارد، اثرات مثبت درمانی حتی پس از یک تا دو جلسه درمان هم قابل مشاهده است. در عین حال، براساس وسعت و نوع ضایعه و تعداد پالسی که در روند درمان از سوی اپراتور یا پزشک متخصص استفاده میشود، هزینه درمان تعیین میشود.
رفع ضایعات عمیق با لیزرهای تهاجمی
به گفته دکتر نیکبخت، لیزرهای جوان‌ساز دو دسته است؛ یکی لیزرهای تهاجمی که با برداشتن لایه سطحی پوست، ایجاد زخم می‌کند و لیزرهای غیرتهاجمی که زخم ایجاد نمی‌کند.
وی با تاکید بر این که برای از بین بردن جاهای جوش عمیق در دختران جوان یا چروک‌های عمقی در خانم‌های مسن، ناگزیر به استفاده از لیزرهای تهاجمی هستیم، توضیح می‌دهد: در چنین شرایطی، جای زخم ایجاد شده به مدت 24 ساعت پانسمان میشود و پس از آن هم به یک هفته تا ده روز، مراقبت ویژه در منزل و دوری از نور آفتاب نیاز است. در چنین شرایطی مراقبت از پوست در مقابل نور آفتاب تا دو ماه ضروری است.
این متخصص پوست تاکید می‌کند: امروزه لیزرهای غیرتهاجمی که آثار ناشی از آن طی سه تا چهار روز از بین می‌رود، در میان خانم‌های شاغل، بخصوص شاغلان مقبولیت بیشتری دارد، اما این لیزرها کاربرد کمتری برای جوان‌سازی پوست و تحریک کلاژن‌سازی دارد.
وقتی لیزر به پوستتان آسیب می‌زند
توجه به این نکته ضروری است که لیزرهای جوان‌کننده پوست همچون تیغ دولبه عمل می‌کنند؛ یعنی اگر از سوی افراد آموزش‌دیده و متخصص استفاده نشوند، عوارضی مانند لک‌ها و سوختگی‌هایی را روی پوست به جا می‌گذارد.
دکتر نیکبخت با بیان این مطلب می‌گوید: اگر لیزرها بدرستی و برای فرد مناسب به کار گرفته شود برای از بین بردن برخی آسیب‌های پوستی روش کم‌خطری محسوب میشود، اما اگر دستگاه‌های لیزر در جوان‌سازی پوست بدرستی به کار گرفته نشود یا از سوی افراد غیرماهر مانند آرایشگاه‌ها یا موسسات آرایشی استفاده شود، نتیجه‌ای جز آسیب زدن به پوست نخواهد داشت.
این متخصص پوست تاکید می‌کند: اگر پس از یک هفته تا ده روز پس از انجام لیزر، پوست به حالت طبیعی، شفاف‌تر و زیباتر از گذشته بازنگردد مراجعه مجدد به پزشکی که لیزر را انجام داده، ضروری است. آثار نامطلوب به جا مانده ناشی از کاربرد نادرست لیزر بهتر است از سوی متخصصی که از ابتدا لیزر درمانی از طریق وی انجام شده، صورت بگیرد.
خداحافظی با عمل‌های جراحی پلاستیک
دکتر نیکبخت با تاکید بر این که در برخی موارد ازجمله سوختگی‌ها و ضایعات پوستی عمیق، انجام جراحی پلاستیک به عنوان پایه اصلی درمان گریزناپذیر است، می‌گوید: امروزه دنیا به سمت روش‌های کاملا غیرتهاجمی در درمان بیماری‌ها می‌رود. در چنین شرایطی، برای کسانی که خواهان بهره‌گیری از روش‌های جوان‌سازی پوست هستند، لیزرهای جوان‌کننده پوست، بهترین انتخاب برای رفع چین و چروک صورت محسوب میشود. نحوه عملکرد این لیزرها نیز به این صورت است که با ورود فیبر لیزر از طریق یک سوراخ کوچک داخل پوست، چربی‌های اضافی پوست جذب‌شده و با تحریک کلاژن‌سازی از زیر پوست، باعث کشیدگی آن میشود.
وی با اشاره به این که لیزرهای جوان‌کننده پوست بسته به نوع ضایعه پوستی برای افراد از 18 تا 75 سال کاربرد دارد، تاکید می‌کند: بی‌شک برای هر نوع پوستی، پزشک متخصص، برنامه خاص درمانی و نوع لیزر را تعیین می‌کند، اما بیماران باید بدانند بعضی لیزرها نیاز به چند جلسه درمان دارند و به دست آمدن نتایج مطلوب، نیاز به پیگیری روند درمان دارد. همچنین درمان با لیزرهای تهاجمی، بهتر است در فصل پاییز و زمستان که نور آفتاب شدت کمتری دارد، انجام شود.
روش‌هایی که شما را به خود وابسته می‌کند
به خاطر داشته باشید که پوست همه ما به طور دائم در تماس با عواملی مانند آلودگی هوا، انواع استرس‌ها و تنش‌های روحی و نیز گذر عمر است. این مسائل مسلما به فرسایش تدریجی پوست و از دست رفتن جوانی و شادابی آن منجر میشود.
دکتر نیکبخت توصیه می‌کند: اگر از جمله افرادی هستید که تمایل به حفظ و احیای شادابی و جوانی از دست رفته پوست خود از طریق شیوه‌های درمانی چون لیزر دارید؛ باید بدانید که رسیدن به نتیجه مطلوب از طریق این روش‌ها محدوده و مرز‌های مشخصی دارد و برخورد متوقعانه با آنها نتیجه‌ای جز سرخوردگی و نارضایتی نخواهد داشت. از سوی دیگر، باید توجه داشت که مقابله با عوامل طبیعی فرسایشی پوست از طریق روش‌های درمانی نوین، راهی جز تکرار مداوم این شیوه‌ها و به نوعی وابستگی به آنها را باقی نمی‌گذارد.
پونه شیرازی / گروه سلامت